ویکی‌ادبیات:حل اختلاف

این سیاست، اقداماتی را توضیح می‌دهد که در زمان بروز اختلاف با ویرایشگر دیگر می‌توانید انجام دهید. نکات بیشتر را در رهنمود ویکی‌ادبیات:آداب معاشرت و انشای ویکی‌ادبیات:هنگام مجادلهٔ ویرایشی، خون‌سرد بمانید بخوانید.

گام ۱: بر مضمون تمرکز کنید

روی محتوا تمرکز کنید، نه روی ویرایشگر دیگر. ویکی‌ادبیات براساس اصل بیان منصفانه، متناسب و بدون جانب‌داری دیدگاه‌ها ساخته شده‌ است. زمانی که در مقاله‌ای، نقل‌قولی را می‌یابید که جانب‌دارانه نوشته شده یا نادرست است؛ اگر می‌توانید اصلاحش کنید. اگر این کار ممکن نبود و به‌طور کامل با دیدگاه مطرح‌شده در مقاله‌ای مخالف بودید، قبل از حذف آن، بیشتر تأمل کنید. ترجیحاً سعی کنید آن را با بیان موضع خود متعادل کنید. دقت کنید که منابع معتبری را ذکر کنید. متون بدون منبع، ممکن است علامت‌گذاری‌شده یا حذف شوند. در این خصوص اصول اثبات‌پذیری را ببینید.

همواره تغییرات خود را توضیح دهید؛ «به‌ویژه» زمانی که می‌خواهید سایرین با شما موافقت کنند. اگر بیان توضیحاتتان در یک خط ممکن است، از خلاصه‌ویرایش استفاده کنید و در غیر این صورت برای بیان توضیحات بلندتر از صفحه بحث کمک بگیرید و در خلاصه ویرایش عبارت «بحث را ببینید» را بنویسید.

نوشتن براساس راهنمایی برای نوشتن مقاله بی‌نقص و پیروی از سیاست بیان حداکثری دیدگاه‌ها کمکتان خواهد کرد تا بهتر بنویسید و جانب‌داری خود در هنگام نوشتن را محدود کنید.

گام ۲: آیا موضوع فوریت دارد؟

اگر موقعیتی نیاز به توجه فوری داشت، آن را در تابلوی اعلانات مدیران گزارش کنید یا برای حفاظت از صفحه درخواستی ایجاد کنید. مدیری این درخواست را بررسی خواهد کرد.

گام ۳: خون‌سرد باشید

بسیاری از موقعیت‌ها، فوری نیستند. لطفاً هم به خود و هم به طرف مقابل مدتی فرصت بدهید. بهتر است نفس عمیقی بکشید و دربارۀ موضوع گپ دوستانه‌ای بزنید و بگذارید مدتی از بروز آن بگذرد. نگران نباشید! همیشه می‌توانید مشکل را در آینده حل کنید. (هر وقت که خواستید، می‌توانید برای پیدا کردن آخرین نگارشی که روی آن کار کرده‌اید، به تاریخچه صفحه مراجعه کنید و آن را با نگارش کنونی مقایسه کنید تا ببینید که آیا هنوز چیزی وجود دارد که بخواهید آن را حذف یا اضافه کنید)

دیدگاه بلندمدت داشته‌ باشید. با گذشت زمان احتمالاً قادر خواهید بود که بازگردید و درحالی‌که مشکل دیگری وجود ندارد و بدون حضور ویرایشگری که با وی اختلاف داشتید، ویرایش خود را انجام دهید. در این مدت، مقاله مورد اختلاف، رشد خواهد کرد و ممکن است سایر ویرایشگران، به موضوع علاقه‌مند شوند و این بار اگر بازهم مشکلی به‌وجود آید، دیدگاه‌های بیشتری مطرح خواهد شد.

این مسئله به‌طور ویژه هنگام بروز اختلاف با تازه‌واردها مفید است؛ چراکه به آن‌ها فرصت می‌دهد تا با سیاست‌ها و فرهنگ ویکی‌ادبیات آشنا شوند. روی مقاله دیگری تمرکز کنید که می‌توانید در پیشرفت آن نقش سازنده‌ای داشته باشید.

گام ۴: با شخص مقابل دربارۀ موضوع بحث کنید

دربارهٔ موضوع در صفحهٔ بحث تبادل‌نظر کنید. با طرف مقابل از طریق صفحه بحث وی تماس بگیرید یا سؤال خود را در صفحه بحث مقاله مدنظرتان مطرح کنید (حتی می‌توانید مطالب پیشنهادی خود را در صفحه بحث ارسال کنید).

زمانی که دربارۀ موضوع پیش‌آمده بحث می‌کنید، حفظ خون‌سردی را فراموش نکنید. اگر برخورد غیرمودبانه یا نامناسبی دیدید، در مقابل وسوسۀ ارسال پاسخ غیردوستانه مقاومت کنید و مسئله را شخصی نکنید. دیدگاه طرف مقابل را درنظر بگیرید و سعی کنید به زمینه مشترک برسید. فرض کنید که طرف مقابل حسن‌نیت دارد؛ مگراینکه برای خلاف آن، شاهد روشنی باشد.

هم در این مرحله و هم طی فرایند حل اختلاف، صحبت با سایرین، صرفاً قسمتی از تشریفات لازم برای مراجعه به گروه دیگر نیست. موفق نبودن در ادامه بحث با حسن نیت، نشان می‌دهد که شما بیشتر به‌دنبال جنجال بر سر اختلاف و پیشبرد نامناسب آن هستید تا حل آن. این مسئله باعث می‌شود تا اشخاص، کمتر به نظر شما اهمیت بدهند و ممکن است مانع استفاده مؤثر شما از مراحل بعدی حل اختلاف شود. در مقابل، حفظ بحث و مذاکره بین طرفین، حتی اگر بلافاصله موفق نباشد، نشان می‌دهد که شما به‌دنبال یافتن راه‌حلی هستید که با سیاست‌های ویکی‌ادبیات انطباق داشته‌ باشد.

اطلاعات بیشتر: ویکی‌ادبیات:مذاکره

گام ۵: آتش‌بس

انجام مذاکره را نوعی آتش‌بس تلقی کنید. قوانین آتش‌بس را ببینید. بد نیست در جریان مذاکره از نظرات و ایده‌های دیگر کاربران خارج از بحث هم استفاده کنید؛ چون آنان هم می‌توانند روند پیشرفت بحث را بدون سردرگمی و به‌طور منصفانه ببینند.

گام ۶: از دیگران کمک بخواهید

اگر گام‌های قبل برای حل اختلاف به‌نتیجه نرسید، یکی از روش‌های زیر را امتحان کنید. اینکه کدام راه را انتخاب می‌کنید یا به چه ترتیبی آن‌ها را به‌کار می‌گیرید، به ماهیت اختلاف نظر و ترجیحات اشخاص درگیر بستگی دارد.

دستیاران ویرایشگر

دستیاران ویرایشگر برای یافتن شخص باتجربه‌ای که بتواند مشورت و بازخورد یک‌به‌یک ارائه دهد، به ویرایشگران کمک می‌کند. با اینکه این امکان جزیی از حل اختلاف نیست؛ اما برای کمک به درک بهتر روش بیان شفاف و مناسب دیدگاه شما و حرکت به‌سمت اجماع طراحی شده‌ است. چه درگیر حل اختلاف شده‌ باشید و چه نه، همیشه می‌توانید برای کمک یک دستیار، درخواستی بنویسید. همچنین، دستیاران می‌توانند به شما کمک کنند که بهترین راه حل اختلاف یا مشکلات را بیابید.

نظر اصلاحی بخواهید

سری به ویکی‌ادبیات:درخواست‌های نظر اصلاحی که محل اصلی طرح اختلاف نظرهای عمومی است بزنید.

نظر یک شخص سوم را بخواهید

درصورتی‌که در اختلاف نظری که فقط دو ویرایشگر در آن‌ درگیرند به عقیده بی‌طرفانه‌ای احتیاج دارید به ویکی‌ادبیات:عقیده سوم بروید.

دربارهٔ موضوع بپرسید

در صفحه بحث یک ویکی‌ادبیات:ویکی‌پروژه موضوع-محور، سؤال کنید. معمولاً این گونه پروژه‌ها در بالای صفحه بحث مقاله فهرست می‌شوند.

دربارهٔ سیاست‌ها بپرسید

در صفحه بحث سیاست مربوط به موضوع سؤال خود را بپرسید.

در یکی از تابلوی اعلانات مربوط تقاضای کمک کنید

اگر اختلاف نظر شما مربوط به یکی از موضوعات زیر است، می‌توانید برای گرفتن نظر سایر ویرایشگرانی که با اختلاف نظرهای مشابه آشنا هستند، در یکی از مکان‌های زیر بنویسید:

• تابلوی اعلانات منابع معتبر - برای بحث دربارۀ اینکه آیا یک منبع معتبر است یا نه.
• ویکی‌ادبیات:تابلوی اعلانات تحقیق دست‌اول - برای بررسی تحقیق دست‌اول نبودن موضوعی.
• تابلوی اعلانات درخواست بازرسی از مظنونین دارندگان حساب‌های زاپاس - برای درخواست بازرسی از یک حساب زاپاس غیرمجاز
• تابلوی اعلانات|تابلوی اعلانات زندگی‌نامهٔ زندگان - برای هشدار دربارۀ مشکلات مربوط به زندگی‌نامه شخصی که در قید حیات است.
• تابلوی اعلانات|تابلوی اعلانات نظریه‌های حاشیه‌دار برای گزارش نظریه‌هایی که به آن‌ها ارزش نامتعارف داده‌ شده‌ است.

برای رفتار دور از نزاکت

اگر با ویرایشگرانی که رفتار به دور از نزاکت از خود نشان می‌دهند به مشکل برخوردید، به هُشدار برای رعایت نزاکت مراجعه کنید.

میانجیگری

زمانی که احساس می‌کنید مسائل دارد پیچیده می‌شود، سعی کنید از افرادی که دارای خون‌سردی لازم هستند، بخواهید که در بحث مداخله و کمک نمایند. این کار ممکن است به حل مسئله کمک کند. گاهی اوقات ممکن است با ارائه درخواست خود بتوانید از ویرایشگرانی که نظر سوم را ارائه کرده‌اند یا به تقاضای ارسال نظر اصلاحی پاسخ داده‌اند بخواهید که میانجی‌گری کنند. میانجی‌ها نیز برای فرونشاندن اختلاف نظرها شما را یاری خواهند کرد. برای اختلاف به‌وجودآمده درخواست میانجیگری کنید. میانجیگری یک فرایند داوطلبانه‌ است که در آن اشخاصی که دیدگاه بی‌طرف دارند با طرفین درگیر در اختلاف، همکاری می‌کنند. میانجی به طرف‌های اختلاف کمک می‌کند تا به توافقی پذیرفتنی برای همه دست پیدا کنند. زمانی که درخواست میانجیگری می‌کنید، آماده باشید که نشان دهید برای حل اختلاف نظر موجود، قبلاً با استفاده از گام‌های بالا تلاش خود را کرده‌اید. ضمناً میانجیگری زمانی امکان‌پذیر است که تمام طرف‌های درگیر، موافق میانجیگری باشند، آن را بپذیرند و بخواهند داوطلبانه در آن شرکت کنند.

نظرسنجی برگزار کنید

اگر رسیدن به اجماع فقط با بحث سنجیده می‌شود، می‌توانید با نظرسنجی، موضوعات موجود در بحث را روشن کنید. دقت کنید که نظرسنجی نمی‌تواند اجماع ایجاد کند؛ ولی برای درک آن مفید خواهد بود. به‌همین‌ترتیب اگر فکر می‌کنید که کاربران، رسیدن به اجماع را درنظر نمی‌گیرند، نظرسنجی نمی‌تواند آنان را مجبور کند که اجماع‌ نظر پیشنهادی شما را بپذیرند. هرچند نظرسنجی در اختلاف می‌تواند کاربران را در درک نقطه تعادل عقاید و مقصود اشخاص از عقایدشان کمک کند؛ اما ممکن است باعث شود تا ادعا کنند که نظرسنجی، ساختگی و نمایشی است. برای دیدن دلایل لزوم بحث کردن، آن‌هم پیش از رأی‌گیری ویکی‌ادبیات:رأی‌گیری جایگزین بحث نیست را ببینید.

آخرین راه: داوری

اگر تمام گام‌های معقول دیگر را برای حلّ اختلاف برداشته‌اید و اختلافی که بر سر محتویات مقاله پیش آمده، هنوز رفع نشده، درخواست داوری کنید. آماده باشید که نشان دهید که برای حلّ اختلاف از راه‌های دیگر، تلاش خود را کرده‌اید. تفاوت داوری با میانجیگری در این است که این‌ بار به‌جای اینکه به طرفین برای رسیدن به توافق کمک شود، کمیتهٔ داوری موضوع را بررسی کرده و تصمیم‌گیری می‌کند. اگر درنتیجهٔ داوری، تصمیمی گرفته شود از شما انتظار می‌رود که از آن تبعیت کنید. اگر موضوع مربوط به سوءرفتار جدی کاربری باشد، مطابق آنچه در سیاست داوری آمده، داوری می‌تواند منجر به عواقب بعدی نظیر قطع کامل دسترسی یک کاربر به ویرایش صفحات شود.

اطلاعات بیشتر: کمیتهٔ داوری، سیاست داوری، درخواست‌های داوری

جستارهای وابسته

• جنگ ویرایشی
• بیان حداکثری دیدگاه‌ها
• نزاکت