ویکی‌ادبیات:رأی‌گیری جایگزین بحث نیست
الگو:انشا رأی‌گیری جایگزین بحث نیست. برای هر موضوعی رأی‌گیری نکنید و حتی اگر می‌توانید، برای هیچ موضوعی رأی‌گیری نکنید.
رأی‌گیری به‌خودی‌خود بد نیست؛ اما وقتی می‌خواهید چکیدهٔ فکر و نظری را در یک کلمه بگنجانید، سرسری گذشتن از قضیه و سهل‌انگاری‌های تفرقه‌انداز رخ می‌دهد. مانند اینکه بخواهید فکر و نظری را در یک بله یا خیر بگنجانید.
رأی‌گیری به‌طورکل ایدهٔ بدی است
رأی‌گیری اجماع را سُست می‌کند
داشتن گزینهٔ به‌پایان‌رساندن مشاجره از طریق رأی‌گیری، به‌جای بررسی دقیق، تشریح و سرانجام تلفیق استدلال‌های هریک از طرف‌های بحث، پیشرفت بحث و تبادل‌نظر را که ویکی اجازه داده از بین می‌برد. ویکی‌ادبیات دموکراسی نیست. این یک نشان قوت است و نه ضعف. منطق یکی از عناصر متمایزکنندهٔ بسیار مهم ویکی‌ادبیات است. وقتی برگزاری رأی‌گیری بسیار آسان‌تر از کمک به یکدیگر برای رسیدن به توافق دوسویه است؛ اما تقریباً هرگز راه بهتر و مناسبی نیست.
رأی‌گیری جامعه را با برقرارنکردن بحث در تفرقه نگه می‌دارد؛ مشارکت‌کنندگان با رأی‌دهندگان دیگر تبادلی ندارند؛ اما در مواقع انحصاری، یک جبهه را انتخاب می‌کنند. رسیدن به اجماع نیاز به بیان یک نظر در شکلی به‌غیر از گزینه‌های مشخص و گسسته دارد. شرح دلایل، اشاره به نکاتی که دیگران گفته‌اند دارد تا به یک راه‌حل توافق‌شده بین دوسویه دست بیابیم. هیچ‌کس نمی‌تواند به شکایاتی که بیان نشده‌اند و نکاتی که در بحث نیامده، اشاره کند.
بله، رسیدن به اجماع بسیار سخت‌تر از برقرارکردن رأی‌گیری است؛ اما بسیاری مواقع ارزش انجامش را دارد.
رأی‌گیری مشوق گروه‌ْ فکری است
با دیدن اسامی شرکت‌کنندگان در یک رأی‌گیری، مردم تشویق به افزودن نام خود می‌شوند. افزودن نام خود، کار ساده‌ای است به‌ویژه زمانی که یک سمت به‌صورت واضح برنده خواهد بود. رأی‌گیری باعث ایجاد دودستگی و نقاق در بین کاربران می‌شود، حتی برای افرادی که خیلی مخالف نیستند یا کسانی که کاملاً موافق‌اند. بحث‌های در جهت رسیدن به‌اجماع نیاز دارد که مشارکت‌کنندگان دلایل خود را بیان و دلایل افراد دیگر را مطالعه کنند و متوجه شوند، برای دیدن اینکه وضعیت به کدام سمت کشیده می‌شود، رأی‌گیری یک تصویر ساده‌شدهٔ اشتباه به ما می‌دهد. هرگز درنظر نگیرید که ممکن است در جبههٔ مخالف کاربرانی که برایشان احترام قائل‌اید باشید یا اینکه در کنار مخالفانتان قرار بگیرید.
هنگامی که رأی‌گیری بسیار غیرمتعادل است، افرادی که در موقعیت بازندهاند احساس در حاشیه قرارگرفتن می‌کنند و افرادی که در موقعیت برندهاند احساس می‌کنند که نتایج رأی‌گیری به آنان این اجازه را می‌دهد که هر کاری می‌خواهند بدون درنظرگرفتن نظر اقلیت، انجام دهند؛ درنتیجه هیچ مشکلی حل نشده است.
رأی‌گیری منصفانه هم نیست
- آوردن افراد خارج از بحث؛ چه کسانی اجتماع را تشکیل می‌دهند؟
- چه افرادی از اجتماع شرکت می‌کنند؟ آیا فقط افرادی که به رأی‌گیری معتقدند شرکت می‌کنند؟
- چه هنگامی رأی‌گیری به‌پایان می‌رسد؟
- چه کسی سؤال تحت رأی‌گیری را قالب‌بندی می‌کند؟
- چگونه برای رأی‌گیری سیاست‌گذاری می‌کنیم (به‌ویژه زمانی که تعداد آن‌ها زیاد باشد)؟
رأی‌گیری گمراه‌کننده و مشوق اغتشاش است
همان‌طورکه گفته شد، رأی‌گیری به‌خودی‌خود شیطانی نیست! رأی‌گیری‌ها می‌تواند برای سنجش سریع نظرات به‌کار آید. مسئله اینجاست که افراد نتیجهٔ رأی‌گیری را به‌عنوان حکمی برپایهٔ اعداد به‌دست آمده به‌حساب آورند که این طور نیست. به‌طورواضح گفته شده که ویکی‌ادبیات دموکراسی نیست؛ یعنی اینکه «آنچه صحیح است همیشه محبوب نیست و هر چیز که محبوبیت دارد همیشه صحیح نیست».
همچنین وجود رأی‌گیری به‌طور ضمنی به ویرایشگران، به‌ویژه تازه‌واردان، نشان می‌دهد که آنچه مهم است نتیجهٔ آراست، برای همین است که پروسه‌هایی مانند مقاله‌های نامزد حذف ویکی‌ادبیات آن‌قدر درمعرض سوءاستفادهٔ حسابهای زاپاس است. اعتقاد به اینکه نتیجهٔ رأی‌گیری و نه نظراتی که دربارهٔ آن داده می‌شود، در سرنوشت کار تصمیم‌ساز خواهد بود، نکته‌ای است که باعث تبدیل شدنِ به‌مرور رأی‌گیری‌ها به غول‌های بی‌شاخ‌ودم که راه هر گزینهٔ دیگری را می‌بندد و گروه‌های موافق و مخالف را از میان برمی‌دارد و صفحاتی باقی می‌گذارد که در آینده برای افراد خارج از بحث صرفاً مجموعه‌ای به‌دردنخور خواهد بود. رأی‌دهندگان، درصورتی‌که آنچه اکثریت عددی آرا نشان داده مخالف آنی بوده که تابه‌حال جریان داشت، احساس گمراهی می‌کنند. آن‌ها می‌گویند: اما در رأی‌گیری موفق شده! و درک نمی‌کنند که رأی‌گیری جایگزین اجماع نیست و ناراحتی درک‌شدنی است و احساس می‌شود که صدایشان به گوش دیگران نرسیده است.
استفادهٔ صحیح از رأی‌گیری، درصورتی‌که اجتناب‌ناپذیر باشد
لازم است اشاره شود که بسیاری رأی‌گیری‌های سرنوشت‌ساز برای جست‌وجوی نظرات ویرایشگران ویکی‌ادبیات صورت می‌پذیرد، همچنین پروسهٔ بسیاری از تصمیمات مدیریتی هم براساس رأی‌گیری است.
به‌طورکل ویکی‌ادبیات ترجیح می‌دهد که مطالب تا جاییکه ممکن است در صفحات بحث میان ویرایشگران به بحث گذاشته شود، به امید اینکه در مواقع سخت و منجر به بن‌بست راه‌گشایی در بحث مناقشه‌برانگیز ایجاد شود. یک رأی‌گیری مناسب می‌تواند ابزاری ساده برای کمک به رسیدن اجماع باشد و همان‌طورکه به‌طورمعمول دیده می‌شود به‌عنوان وسیله‌ای ساده برای نشان دادن، آزمودن و مستند کردن یک سندی که به‌نظر دربارهٔ آن اجماع حاصل شده است، به‌کار می‌رود.
در هر صورت هشداری نیز در این باره لازم است: رأی‌گیری‌ها صرفاً وسیلهٔ غیررسمی برای تشویق کاربران به ابراز دیدگاه‌های سنجیده خود است. منظور از رأی‌گیری این نیست که شمارش ساده‌ای از اکثریت آراء انجام بگیرد و بس. با درنظر گرفتن این جوانب رأی‌گیری‌ها ابزاری مفید برای تشخیص اجماع یا کمکی برای به‌وجودآوردن اجماع است؛ اما به‌خودی‌خود فقط اطلاعاتی درخصوص تفکرات گوناگون ویرایشگران را به ما می‌دهد. پس وزن و اهمیت دیگری ندارد.
مثال‌ها
- چه چیزی باید بر روی ویکی‌ادبیات باشد؟]] - این صفحه برای رأی‌گیری دربارهٔ اینکه چه مطالبی از قبیل معرفی کتاب‌ها، فیلم‌ها، اشخاص، محافل ادبی و... باید بر روی ویکی‌ادبیات باشد، راه می‌افتد. آن صفحه فرداروزی صفحه‌ای منسوخ و مورد تنفر بسیاری از افراد خواهد شد.
جستارهای وابسته
- تئوری جهت‌ها (Meatball)(انگلیسی)
- ویکی‌ادبیات چه چیزی نیست
- این صفحه بر روی متا