ویکی‌ادبیات:رده‌ها
الگو:شیوه‌نامه الگو:جعبه راهنما۲ این مقاله، شیوه‌هایی را برای ساختن و سازمان‌دهی رده‌ها ارائه می‌کند. برای اینکه مطالب کاربردی‌تری در این زمینه پیدا کنید به راهنما:رده مراجعه کنید.
قواعد نام‌گذاری
نام‌گذاری رده‌ها باید با دقت انجام گیرد؛ چراکه انتقال رده‌ها نیازمند یک کار اضافی سنگین، یعنی یک ویرایش اضافه برای هر صفحه و برای هر زیررده است. (قسمت تغییر مسیر رده‌ها را ببینید.)
پیشوند
رده‌ها را به چهار دسته تقسیم می‌کنیم:[۱]
- رده‌های مرتبط با فضاهای نام (مقاله)، بحث (مقاله)، رده و بحث رده پیشوند نمی‌گیرند.
- رده‌های مرتبط با فضاهای نام الگو و بحث الگو پیشوند «الگو:» می‌گیرند.
- رده‌های مرتبط با فضاهای نام کاربر و بحث کاربر پیشوند «کاربر:» می‌گیرند.
- رده‌های مرتبط با فضاهای نام ویکی‌ادبیات، بحث ویکی‌ادبیات، راهنما، بحث راهنما، کتاب، بحث کتاب، مدیاویکی و بحث مدیاویکی پیشوند «ویکی‌ادبیات:» می‌گیرند.
رده‌بندی صفحه‌ها
هر صفحه‌ای از ویکی‌ادبیات باید دست‌کم به یک رده تعلق داشته باشد. (با وجود این، لزومی ندارد صفحه‌های بحث، کاربری و تغییر مسیر را رده‌بندی کنیم، هرچند این صفحه‌ها نیز می‌توانند در ردهٔ مناسب خودشان رده‌بندی شوند). هر صفحه باید در واضح‌ترین و دقیق‌ترین رده‌هایی که از نظر منطقی به آن‌ها تعلق دارد رده‌بندی شود؛ یعنی اگر صفحه‌ای در یکی از زیررده‌های «مثال» قرار دارد، به‌طور معمول نباید در خود «مثال» نیز رده‌بندی شود. این قاعده استثناهایی دارد .
با وجود اینکه معمولاً از روی نام رده مشخص است که چه صفحه‌هایی باید در آن جای بگیرند، می‌توان متنی در خود رده نیز فراهم آورد که توضیح دهد چه صفحه‌هایی در آن رده جای می‌گیرند. یک روش برای اینکه پیش از ساخت ردهٔ تازه مطمئن شویم از قبل ردهٔ مشابهی ساخته نشده، این است که رده‌های مقاله‌های دارای موضوع مشابه را بررسی کنیم. روش دیگر این است که در میان رده‌های موجود جست‌وجو کنیم. باتوجه‌به اینکه رده‌های ویکی‌ادبیات حالت سلسله مراتبی دارند رده‌ها را مانند برچسب به صفحه‌ها می‌افزاییم.
اگر مطمئن نیستید که چگونه باید یک صفحهٔ نیازمند رده را رده‌بندی کنید، کافی است به آن الگوی {{رده‌بندی‌نشده}} را بیفزایید تا ویرایشگران بعدی آن را رده‌بندی کنند.
مقاله‌ها
رده‌بندی مقاله‌ها باید تأییدپذیر باشد. باید باتوجه‌به اطلاعات تأییدپذیری از درون نوشتار مشخص باشد که چرا مقاله در این رده قرار گرفته است.
رده‌بندی همچنین می‌باید بیان حداکثری دیدگاه‌ها داشته باشد و ویرایشگران باید مراقب باشند تا در زمان ساخت یا افزودن رده به مقاله‌ها بی‌طرفی را حفظ کنند. رده‌بندی‌ها اغلب مناقشه‌برانگیز نیستند؛ اما اگر موضوع رده می‌تواند جرقه‌ای برای شعله‌ورشدن مناقشه باشد، احتمالاً استفاده از یک مقالهٔ فهرست‌وار به‌جای رده بهتر است؛ در این حالت می‌توان در درون فهرست مقاله دربارۀ هر بند فهرست توضیح داد و منابعی ارائه کرد (کاری که در صفحهٔ رده‌ها امکان‌پذیر نیست).
یک اصل مهم در هنگام رده‌بندی مقاله‌ها این است که رده باید توصیف‌گر مشخصه‌های موضوع مقاله باشد. منظور از توصیف‌گر مشخصه‌ها بودن این است که در منابع معتبر رواج دارد و به‌طور مداوم برای توصیف موضوع به‌کار رفته باشد (مانند عامل سرشناسی یا پیشیهٔ درخور توجه در مقالهٔ افراد یا اثر دربارۀ آثار ادیبان و…).
ملاحظات ویژه برای رده‌بندی مقاله‌ها:
- رسم ویکی‌ادبیات این است که رده‌ها در پایان متن اما پیش از الگوهای خرد قرار می‌گیرند.
- ترتیب رده‌ها در مقاله‌ها هیچ قانون خاصی ندارد (مثلاً لازم نیست حتماً الفبایی باشد، هرچند گاهی مرتب‌سازی الفبایی می‌تواند مفید باشد). معمولاً اساسی‌ترین و مهم‌ترین رده‌ها پیش از بقیه آورده می‌شوند.
- هیچ مقاله‌ای را نباید با رده‌های قرمز ناموجود رها کرد. یا باید رده ساخته شود یا پیوند به رده حذف شود یا تغییر یابد.
- نباید رده‌بندی را برپایهٔ نوع مقاله انجام داد. به‌عنوان مثال، یک مقالهٔ زندگی‌نامه‌ای را نباید در رده:زندگی‌نامه‌ها رده‌بندی کرد.
- مقاله‌هایی را که موضوع داستانی دارند نباید به‌گونه‌ای رده‌بندی کرد که با موضوعات علمی و حقیقی اشتباه شوند.
صفحه‌های کاربری
صفحه‌های کاربری مقاله نیستند و بنابراین به رده‌های محتوایی همچون رده:افراد زنده یا رده:پژوهشگران ادبی تعلق ندارند. با وجود این می‌توان آن‌ها را در رده‌های کاربری (زیررده‌های رده:ویکی‌ادبیاتی‌ها، مانند رده رده:کاربران معتاد) رده‌بندی کرد که به همکاری بین کاربران کمک کند.
به‌طور مشابه زیرصفحه‌های صفحه‌های کاربری که ممکن است پیش‌نویس مقاله‌ها در آن‌ها نگهداری شود، نباید ردهٔ محتوایی داشته باشند؛ اما می‌توان آن‌ها را در رده‌های غیرمحتوایی یا رده‌های پروژه رده‌بندی کرد (مانند رده:انشاهای کاربری). اگر مقاله‌ای دارای رده را از فضای نام اصلی به فضای نام کاربری منتقل می‌کنید رده‌هایش را بزدایید یا پنهان کنید. هرگاه صفحه را به فضای نام اصلی بازگرداندید می‌توانید رده‌هایش را نیز برگردانید.
الگوها
الگوها باید براساس نوع الگو طبقه‌بندی شوند و نه براساس محتوای الگو. برای مثال الگو:پروین اعتصامی باید تحت رده:جعبه‌های ناوبری شاعر طبقه‌بندی شود؛ اما طبقه‌بندی آن تحت رده:شاعران بزرگ ایران اشتباه است.
چرا باید مقالات را رده‌بندی کرد؟
رده‌ها به کاربران کمک می‌کنند که اطلاعات مدنظرشان را پیدا کنند، حتی اگر ندانند که در آن زمینه اطلاعاتی در دانشنامه درج شده یا اینکه تحت چه عنوانی قرار گرفته است. هر صفحه‌ای در فضای نام مقاله، باید حداقل در یک رده قرار داشته باشد. رده‌ها باید از میان موضوع‌های عمده‌ای برگزیده شوند که احتمال می‌رود برای خوانندهٔ مقاله مفید باشند.
نام مقاله: بزرگ علوی
ردهٔ مفید: رده:داستان‌نویس نوین اهل ایران
ردهٔ غیرمفید: رده:نویسندگانی با نام سید مجتبی
برای اینکه متوجه شوید رده‌ای مفید است یا نه، این سؤالات را بپرسید:
- آیا می‌شود یکی دو پاراگراف دربارۀ این رده توضیح داد؟
- اگر شما از رده به مقاله‌ای وارد شدید، آیا متوجه می‌شوید که چرا این مقاله در این رده قرار گرفته است؟ به عبارت دیگر، آیا در مقاله درخصوص ردهٔ مدنظر بحثی شده است؟
اگر جواب به یکی از این سؤالات (یا به هر دو) منفی است احتمالاً ردهٔ انتخابی مناسب نیست.
راهکارها
برخی از راهکارهای کلی
- کاربرد عمدهٔ رده‌ها تسهیل در گشت‌وگذار کاربران در بین مقالات مشابه است؛ بنابراین برای ساختن رده‌ها و زیررده‌ها دقت کنید که یافتن مقالات مشابه را آسان کنند.
- یک مقاله اغلب در چند رده جای دارد؛ اما باید توجه کرد که رده‌بندی یک مقاله در تعداد بسیار زیادی رده، باعث پایین آمدن کارایی رده‌ها می‌شود.
- معمولاً نباید مقالات را به‌صورت هم‌زمان هم در خود رده و هم در زیرردهٔ آن طبقه‌بندی کرد؛ مثلاً بهرام بیضایی که در رده:نمایشنامهنویسان تهران طبقه‌بندی شده است، نباید هم‌زمان در رده:نمایشنامهنویسان یا رده:اهل تهران نیز طبقه‌بندی شود. البته این قاعده استثناء نیز دارد که بعداً به آن اشاره خواهد شد.
- هنگام رده‌بندی مقالات ببینید که آیا مقالات مشابه و هم‌ردیف مقالهٔ شما در آن رده نوشته شده است یا نه. اگر تعداد آن‌ها اندک است، احتمالاً مقالهٔ شما باید در یکی از زیررده‌ها قرار بگیرد.
- ممکن است یک مقاله و یک رده یک نام داشته باشند؛ اما لزومی ندارد که حتماً یک‌جور رده‌بندی شوند.
- گاهی پیش می‌آید که شما باتوجه‌به شیوه‌هایی که توضیح داده شد، می‌خواهید مقاله‌ای را از یک رده بردارید و آن را در دو یا چند زیررده قرار دهید؛ اما تمام زیررده‌های مدنظر هنوز ساخته نشده‌اند. در این صورت شما باید زیررده‌های لازم را ایجاد کنید. در غیر این صورت بهتر است مقاله را از رده پاک نکنید.
- قواعد فوق انعطاف‌پذیرند و در مواقعی که راه‌حل دیگری نیست، می‌توان با دست بازتری از آن‌ها استفاده کرد.
- رده‌ها پانویس ندارند؛ بنابراین در قراردادن مقاله‌ها در رده‌ها باید دقت کرد. مقالات را فقط در صورتی مجازید در یک رده قرار دهید که یا تعلق مقاله به رده مدنظر بدیهی است یا در مقاله مدرکی در این باره موجود است.
رده‌ها، فهرست‌ها و جعبه‌های اطلاعات
برای ملاحظهٔ سایر روش‌های طبقه‌بندی مقالات در ویکی‌ادبیات به ویکی‌ادبیات:رده‌ها، فهرست‌ها و الگوهای ناوبری مراجعه کنید.
رده‌بندی مقالات دربارۀ زندگی‌نامهٔ افراد
برای آشنایی با چگونگی رده‌بندی مقالات دربارۀ افراد به ویکی‌ادبیات:شیوه‌نامه رده‌بندی افراد مراجعه کنید.
رده‌ها درخت تشکیل نمی‌دهند
هر مقاله یا رده ممکن است در یک، دو یا چند ردهٔ مختلف رده‌بندی شوند. به این ترتیب رده‌ها یک سلسله مراتب یا ساختار درختی تشکیل نمی‌دهند؛ بلکه چیزی شبیه به یک گراف جهت‌دار غیرمدور را ایجاد می‌کند.
رده‌بندی را پراکنده نکنید
در بعضی از مواقع امکان دارد برای جلوگیری از رده‌بندی پراکنده، همراه‌با ردهٔ فرعی، ردهٔ اصلی (ردهٔ مادر) هم در مقاله دیده شود و این کار برای جلوگیری از پراکندگی در رده‌بندی مقاله انجام می‌شود.
از درست‌کردن دور یا حلقه اجتناب کنید
یک حلقه یا دور یا سیکل بسته، به این معنی است که یک رده، به‌واسطهٔ یک زیررده یا یک سلسله از زیررده‌ها، زیرردهٔ خودش شود. البته نرم‌افزار ویکی‌مدیا از بروز دور یا حلقه جلوگیری نمی‌کند؛ ولی بهتر است از به‌وجودآمدن یک سیکل بسته، اجتناب شود. وجود دور می‌تواند خواننده را گیج کند. این حلقه‌ها گاهی رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند؛ مثال در ویکی‌پدیای انگلیسی، در ژانویه ۲۰۰۶، یک سیکل بسته شامل ۲۲ رده شناسایی و اصلاح شد.
البته دورهای پذیرفته‌شده‌ای نیز در ویکی‌ادبیات ساخته شده است؛ نمونه‌هایی مانند مفاهیم انتزاعی گاهی دورهایی را به‌صورت طبیعی ایجاد می‌کند.
چگونه یک مقاله را در یک رده قرار دهیم؟
قرار دادن یک مقاله در یک رده بسیار آسان است؛ مقاله را ویرایش کنید و آن را به رده پیوند دهید (عبارت [[ رده:نام رده]] را تایپ کنید). پیوند مربوط به رده را در پایین صفحه و قبل از جستارهای وابسته قرار دهید. با این کار، در صفحهٔ مربوط به رده نیز نام مقاله ظاهر می‌شود و لازم نیست که شما رده را ویرایش کنید. درصورتی‌که با نحوهٔ ویرایش یا ایجاد پیوند در ویکی‌ادبیات آشنا نیستید، به ویکی‌ادبیات:خودآموز (ویرایش) و ویکی‌ادبیات:خودآموز (پیوندهای ویکی‌ادبیات) مراجعه کنید.
وقتی می‌خواهید مقاله‌ای را به یک رده یا زیررده اضافه کنید باید دقیق باشید که رده یا زیرردهٔ مناسب را انتخاب کنید. مقاله‌ای که دارید رده‌بندی می‌کنید ممکن است به شعر، داستان، پژهش ادبی، تاریخ ادبیات یا موضوع دیگری مرتبط باشد؛ بنابراین بهتر است گشتی در بین رده‌های مختلف بزنید و زیررده‌های مختلف را بررسی کنید تا جایگاه مناسب را برای مقاله‌تان پیدا کنید. حتی می‌توانید در مقاله‌های مشابه هم جست‌وجو کنید و ببینید که در کدام رده‌ها قرار گرفته‌اند. همچنین در انتخاب زیررده‌ها نیز بهتر است تلاش کنید که رده یا زیررده‌ای را برگزینید که حتی‌الامکان تخصصی‌تر باشد. به‌طورمثال اگر می‌خواهید پروین اعتصامی را رده‌بندی کنید، بهتر است آن را در رده:شاعران اهل ایران قرار دهید و نه در رده:شاعران یا رده:اهالی ایران.
چگونه یک ردهٔ جدید ایجاد کنیم؟
پیش از ساخت یک رده ویکی‌ادبیات:بیش‌رده‌بندی را مطالعه کنید.
ایجاد یک ردهٔ جدید بسیار آسان است. این کار دقیقاً مشابه قراردادن یک مقاله در رده‌ای است که تشکیل شده است؛ باید مقاله‌ای را ویرایش کنید و در آن به رده‌ای که هنوز تشکیل نشده، پیوند ایجاد کنید (عبارت [[ رده:نام رده جدید]] را تایپ کنید). زمانی که تغییرات را ذخیره کردید، ردهٔ جدید آمادهٔ ایجاد می‌شود. پیش از ایجاد ردهٔ جدید، بخش‌های زیر (نام‌گذاری یک ردهٔ جدید و پیش از ایجاد رده جست‌وجو کنید) را بخوانید.
سپس به صفحهٔ رده بروید و توضیحی دربارۀ آن بنویسید. همچنین بهتر است ردهٔ جدید را در دست‌کم دو ردهٔ کلی‌تر رده‌بندی کنید. مثلاً رده:نام‌آوران رمان‌نویس معاصر ایران را می‌توانید در دو ردهٔ رده:رمان‌نویسان ایران و رده:نام‌آوران رمان‌نویس رده‌بندی کنید (توجه کنید که اگر مثلاً یکی از این رده‌ها هم با رنگ قرمز نشان داده شود، شما مجدداً یک ردهٔ جدید ایجاد کرده‌اید و باید قواعدی را که در بالا توضیح داده شد، یک بار دیگر دربارۀ این ردهٔ جدید به‌کار بگیرید).
نام‌گذاری یک ردهٔ جدید
شیوهٔ نام‌گذاری رده‌ها کاملاً شبیه شیوهٔ نام‌گذاری مقاله‌هاست. به ویکی‌ادبیات:قواعد نام‌گذاری نگاه کنید.
پیش از ایجاد رده جست‌وجو کنید
قبل از ایجاد یک ردهٔ جدید جست‌وجو کنید و ببینید که آیا این رده درحال حاضر ایجاد شده است یا نه. بهترین راه این است که پیوند رده را در مقاله‌تان وارد و گزینهٔ پیش‌نمایش را کلیک کنید. اگر نام رده با خط آبی در زیر مقاله نمایان شد، آن رده درحال حاضر ایجاد شده اس؛ اما اگر قرمز بود، شما با ذخیرهٔ ویرایشتان یک ردهٔ جدید ایجاد خواهید کرد. در این حالت شما باید در بین رده‌های موجود جست‌وجو کنید و ببینید که آیا درحال حاضر رده‌ای مشابه با عنوان یا املای مشابه تشکیل شده است یا نه. ممکن است ردهٔ مدنظر شما با عنوان یا املای مشابه ایجاد شده باشد و شما با این کار مانع از درست‌شدن رده‌های هم‌معنا می‌شوید. به‌طور مثال رده:رمان‌نویسان معاصر ایران، رده:رمان‌نویسان معاصر ایرانی، رده:رمان‌نویس‌های معاصر ایران، رده:رمان‌نویس‌های معاصر ایرانی و … همگی ممکن است موجود باشند و تعدادی از مقالات مربوط به رمان‌نویسان معاصر ایران را در خود جای داده باشند. بهتر است تلاش کنید که رده‌های مشابه ایجاد نکنید؛ چون باعث مشکل‌شدن جست‌وجوی مقالات در ویکی‌ادبیات می‌شود و فلسفهٔ استفاده از رده‌ها را زیرسؤال می‌برد. همچنین باید دقت کنید که در نام رده‌ای که می‌خواهید ایجاد کنید، نویسه‌های غیراستاندارد به‌کار نبرید (به ویکی‌ادبیات:شیوه‌نامه نگاه کنید). درضمن لازم است دقت کنید از ي و ك عربی (ی و ک) در عنوان رده استفاده نکنید.
یکی از راه‌های جست‌وجوی رده‌های مشابه استفاده از امکان جست‌وجو در ویکی‌ادبیات است. با استفاده از این امکان شما می‌توانید یک یا چند کلمهٔ کلیدی در عنوان رده را در بین رده‌ها جست‌وجو کنید. برای این کار باید پس از ظاهرشدن صفحهٔ جست‌وجو، عبارت «رده» را در زیر صفحهٔ جست‌وجو علامت بزنید و مجدداً جست‌وجو کنید (ویکی‌ادبیات به‌طور پیش‌فرض فقط در بین مقالات جست‌وجو را انجام می‌دهد).
یکی دیگر از راه‌های جست‌وجوی رده‌های مشابه رفتن به رده‌های کلی‌تر است؛ مثلاً وقتی می‌خواهید رده‌ای دربارۀ شاعران معاصر ایران درست کنید، می‌توانید به رده: شاعران معاصر اهالی ایران بروید و ببنید در بین زیررده‌های آن، رده‌ای مشابه رده‌ای که می‌خواهید ایجاد کنید، تشکیل شده است یا نه.
چگونه می‌توان رده‌ها را حذف کرد یا تغییر نام داد؟
برای دریافت اطلاعات بیشتر دربارۀ نحوۀ انتقال رده‌ها ویکی‌ادبیات:سیاست حذف رده‌ها و ویکی‌ادبیات:رده‌های درحال بررسی را ببینید. برای دانستن درخصوص مراحل عملی انتقال و مسائل فنی، راهنمای ویکی‌ادبیات:انتقال صفحه‌ها#چگونه رده‌ها را منتقل کنیم را ببینید.
ساماندهی رده‌ها
قرارگرفتن در زیررده‌ها
اگر قرارگرفتن در یک رده به‌صورت خودکار و منطقاً قرارداشتن در ردهٔ دیگر را معنی دهد؛ یعنی ردهٔ اول طبیعتاً یکی از انواع ردهٔ دوم محسوب شود، آنگاه ردهٔ اول باید به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم زیرردهٔ ردهٔ دوم شود. برای مثال رده:نمایشنامهنویسان معاصر ایران زیرردهٔ رده:نمایشنامهنویسان معاصر است که خودش زیرردهٔ رده: ادبیان ایران است.
بسیاری از زیررده‌ها دو یا چند ردهٔ والد دارند. برای مثال رده:پژوهشگران ادبی معاصر اهل ایران باید در هر دو ردهٔ رده:پژوهشگران ادبی معاصر برپایه ملیت و رده:اهالی ایران بر پایه پیشۀ ادبی قرار بگیرد. هنگامی که یک رده به‌عنوان زیرردهٔ ردهٔ دیگری قرار داده می‌شود، مطمئن شوید که اعضای زیررده (به‌غیر از احتمالاً چند استثنای خاص) عضو ردهٔ والد نیز باشند. زنجیرهٔ رده‌های تشکیل‌شده از ارتباط‌های والد-فرزندی هرگز نباید منجر به ایجاد حلقهٔ بسته شوند.[۲] یعنی هیچ رده‌ای نباید در جایگاه زیررده‌ای از زیررده‌های خودش قرار گیرد. اگر دو رده ارتباط نزدیکی دارند؛ ولی این ارتباط از نوع زیررده نیست آن پیوند بین آن‌ها را می‌توان با استفاده از ویکی‌پیوند در متن رده‌ها مشخص کرد.
به‌غیر از برخی استثناها (یعنی رده‌های غیرپخشی) مقاله‌ها باید در پایین‌ترین سطح از سلسله مراتب رده‌ها قرار بگیرند و هیچ‌یک از رده‌های والد را دربرنداشته باشند. به دیگر بیان، یک رده یا صفحه به‌ندرت می‌تواند هم در رده و هم در زیرردهٔ آن قرار بگیرد؛ مگراینکه ردهٔ فرزند یک ردهٔ غیرپخشی یا یک ردهٔ هم‌موضوع[۳] باشد؛ مثلاً مقالهٔ «افسانه» لازم است تنها در ردهٔ رده:آثار نیما یوشیج قرار بگیرد و دیگر در رده:شاعران معاصر ایران قرار نخواهد گرفت. دلیلش این است که ردهٔ اول (آثار نیما یوشیج) جزئی از ردهٔ دوم (شاعران معاصر ایران) است؛ خواننده با دیدن ردهٔ آثار شاعر متوجه می‌شود که افسانه جزء آثار شاعران معاصر ایران است.
همچنین توجه کنید که ازآنجاکه الگوهای خرد به‌منظور نگهداری داخل ویکی‌ادبیات استفاده می‌شوند، رده‌های حاصل از آن‌ها مشمول سیاست‌های رده‌بندی ویکی‌ادبیات نیست. مقاله‌هایی که ردهٔ «خرد» دارند باید همچنان در بهترین ردهٔ محتوایی مرتبط قرار بگیرد، حتی اگر آن رده یک والد مستقیم برای ردهٔ خرد باشد.
رده‌های بزرگ
اگر بیشتر از ۲۰۰ مدخل در یک رده قرار دارد ، کاربر فقط ۲۰۰ مدخل را در صفحهٔ مانیتور خود می‌بیند و برای دیدن سایر مداخل ناچار است از گزینهٔ «۲۰۰تای بعدی» استفاده کند. برای راهبری ساده‌تر، یک جدول محتویات (TOC) به رده اضافه کنید.
{{فهرست محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول اضافه می‌کند.{{فهرست بزرگ محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول و دوم اضافه می‌کند.{{فهرست محتویات بزرگ تاشو رده}}{{فهرست بزرگ محتویات رده ۲}}
زمانی که یک رده شلوغ می‌شود، سعی کنید زیررده‌هایی درست کنید. شما با این کار مقالات را در رده‌هایی که معنی و کاربرد دارند، رده‌بندی کرده و جست‌وجوی خوانندگان آینده را تسهیل می‌کنید. الگو:جعبه فضای نام
سایر مسائل
پیوند به رده‌ها
برای ایجاد پیوند به یک رده، بدون افزودن صفحه به رده، از نشانهٔ «:» در ابتدای عبارت استفاده می‌شود؛ به این شکل: [[:رده:نام رده]].
تغییر مسیر رده‌ها
البته برای تغییر مسیر رده‌ها نیز (مانند سایر صفحات) می‌توان از فرمان # تغییر مسیر استفاده کرد؛ اما بهتر است از این فرمان استفاده نشود، چون استفاده از این فرمان مانع از قرارگرفتن صفحات جدید در رده نمی‌شود. بهتر است برای آگاه کردن دیگر کاربران، در صفحه بحث ویکی‌پروژه رده‌بندی آن را بنویسید و الگوی {{رده بهتر}} را به‌کار گیرید. برای نمونه اگر بخواهید رده:شاعران غزل‌سرای معاصر ایران را به رده رده:غزل‌سرایان معاصر ایران بکوچانید (منتقل کنید)، می‌توانید با به‌کاربردن این الگو به‌گونه {{ رده جایگزین۱|نام رده بهتر}}، پیام زیر را در صفحه رده:شاعران غزل‌سرای معاصر ایران که می‌خواهید منتقل شود، بگذارید:
{{رده بهتر|غزل‌سرایان معاصر ایران}}
ترتیب مقالات مربوط به یک رده
همان‌طورکه گفته شد، مقالاتی که در یک رده قرار می‌گیرند طبق حروف الفبا طبقه‌بندی می‌شوند. مثلاً اگر در ردهٔ رده:نمایشنامهنویسان اهل ایران بخواهید مقالهٔ صدرالدین شجره را اضافه کنید، در زیر حرف «ص» قرار می‌گیرد. حال برای اینکه آن را در زیر حرف «ش» قرار دهید، می‌توانید از علامت «|» استفاده کنید. اگر در مقالهٔ صدرالدین شجره به‌جای عبارت [[ رده:نمایشنامهنویسان اهل ایران]]، عبارت [[ رده:نمایشنامهنویسان اهل ایران|شجره، صدرالدین]] را تایپ کنید، این مقاله در ردهٔ رده:نمایشنامهنویسان اهل ایران در زیر حرف «ش» قرار می‌گیرد. این روش علاوه‌بر رده‌بندی اشخاص، در رده‌بندی آثار (مثلاً رده:رمان‌های ایران) و رده‌بندی فهرست‌ها نیز کاربرد دارد.
همچنین می‌توانید از جادوواژهٔ {{ترتیب‌پیش‌فرض:عبارت معیار}} استفاده کنید.
میان‌ویکی
رده‌ها مانند مقاله‌ها میان‌ویکی دارند و افزودن میان‌ویکی مناسب به رده‌ها به کاربرهای دیگر کمک می‌کند تا به کمک روش‌هایی مانند رده‌دهی هم‌سنگ به‌صورت دستی یا به کمک ربات آن رده را به مقاله‌ها بیافزایند و همچنین زیررده‌های مشابه در ویکی‌های دیگر را تشخیص دهند. درصورتی‌که ردهٔ صفحهٔ انگلیسی برای صفحهٔ فارسیِ آن مناسب نیست الگوی {{رده هم‌سنگ نه}} را به صفحهٔ فارسی اضافه کنید تا ربات رده‌دهی هم‌سنگ دیگر قادر نباشد ردهٔ هم‌سنگ را به نوشتار بیفزاید.
واژه‌های خاصی که در رده‌بندی ویکی‌ادبیات به‌کار می‌روند
واژه‌ها و عبارت‌های زیر در ویکی‌ادبیات:ویکی‌پروژه رده‌بندی به اجماع رسیده‌اند:
- معمولاً نام رده‌ها به‌صورت جمع به‌کار می‌رود. تاجایی‌که می‌شود از «جمع مکسر» و واژه‌های غیرفارسی استفاده نمی‌شود.
- رده‌بندی اشخاص:
- برای انتساب افراد به یک مکان از «اهالی فلان‌جا» و «بهمان‌جایی‌تبار اهل فلان‌جا» استفاده می‌شود. مانند رده:اهالی ایران و رده:ترک‌تبارهای اهل تهران یا رده:شاعران ایرانی لرتبار.
- شغل‌ها معمولاً به‌شکل رده:شاعران، رده:رمان‌نویسان و رده:پژوهشگران ادبی نوشته می‌شود.
- رده‌بندی تخصصی افراد به‌شکل رده:پژوهشگران اهل اصفهان نوشته می‌شود. دسته‌بندی‌های غیرضروری (مثلاً سه صفتی براساس وضعیت تأهل) صورت نمی‌گیرد.
- تاریخ تولد و مرگ افراد به‌شکل رده:زادگان ۱۳۲۵ و رده:درگذشتگان ۲۰۰۹ (میلادی) نوشته می‌شود.
- رده‌بندی کشورها:
- موضوعاتِ کشورها و جای‌ها به‌شکل رده:ادبیات معاصر ایران و رده:مجموعه‌های تلویزیونی در ایران و رده:شاعران فارسی‌زبان غیرایرانی ساکن در ایران و رده:رمان‌نویسی ایران و رده:فرهنگ و ادب در خراسان نوشته می‌شود. اما گاهی نام کشور/ملیت به‌عنوان صفت (مثلاً برای یک سبک ادبی) است مانند رده:شاعر غزل‌سرای معاصر ایرانی و رده:ترانه‌سرایی پنجاه‌سالۀ کردی.
- برای مکان‌ها و اماکن دیدنی از عبارت «جای‌ها» استفاده می‌شود، مانند. سپس رده‌هایی مانند دانشگاه‌ها، سدها، پل‌ها، بوستان‌ها، چشمه‌ها و… در آن قرار می‌گیرد.
- فیلم‌ها، کتاب‌ها، و... براساس سال انتشار و تأسیس و… به‌شکل رده:فیلم‌های ١٣٧٠(شمسی)
برای دیدن بقیهٔ بحث‌ها و نتایج به ویکی‌ادبیات:ویکی‌پروژه رده‌بندی مراجعه شود و برای بعضی از ترجمه‌های پرکاربرد به ویکی‌ادبیات:ترجمه رده‌ها مراجعه کنید.
جستارهای وابسته
- ویکی‌ادبیات:بیش‌رده‌بندی
- ویکی‌ادبیات:ویکی‌پروژه رده‌بندی
- ویکی‌ادبیات:ترجمه رده‌ها
- ویکی‌ادبیات:درخواست ترجمه رده‌ها
منابع
- ↑ براساس این اجماع
- ↑ به‌زبان نظریهٔ گراف، گراف رده‌ها باید گراف جهت‌دار غیرمدور باشد.
- ↑ eponymous
| محتوایی |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رفتاری |
| ||||||||
| حذف |
| ||||||||
| اجرایی |
| ||||||||
| ویرایشی |
| ||||||||
| |||||||||
