ویکی‌ادبیات:تغییر مسیر

«تغییر مسیر» چیست و به چه درد می‌خورد

ویکی‌ادبیات به ما این امکان را می‌دهد که هرگاه بازدیدکننده‌ای به صفحه‌ای خاص از ویکی‌ادبیات رسید، به‌طور خودکار به صفحهٔ دیگری ارجاع شود که این قابلیت را «تغییر مسیر» می‌نامیم. به‌عنوان نمونه، کاربرانی که به صفحهٔ سعید جعفرزاده احمد سرگورابی بروند، به‌طور اتوماتیک به صفحهٔ پرواز همای فرستاده می‌شوند. نمونه‌های استفادهٔ صحیح از تغییر مسیر متعددند:

1. از نام مستعار یک مدخل به نام اصلی آن مدخل، مانند اینکه کاربران را از صفحهٔ تاج‌الشعرا به صفحهٔ میرزا محمد فرخی یزدیارجاع بدهیم.
2. از کلمه‌ای با اشتباه املایی متداول به نگارش صحیح آن کلمه، مثلاً کاربران را از صفحهٔ آلبرت انیشتین به صفحهٔ آلبرت اینشتینارجاع بدهم.
3. از نام ناقص به کامل، نظیر آنکه کاربران را از صفحهٔ بنیاد ادبیات به صفحهٔ بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان بفرستیم.
4. از کلمات مترادف به صفحه‌ای که آن‌ها را توضیح داده ‌است، مثلاً از صفحهٔ چت به صفحهٔ گفت‌وگوی اینترنتی تغییرمسیر ایجاد کنیم.
5. از نام‌های علمی به نام‌های متداول (یا برعکس). مثلاً از صفحهٔ اکسید دوتریم به صفحهٔ آب سنگین ارتباط ایجاد کنیم.

مهم‌ترین فایده‌ای که از تعریف تغییر مسیرها در ویکی‌ادبیات حاصل می‌شود موفقیت بیشتر جست‌وجوها در ویکی‌ادبیات است؛ مثلاً در فرم‌های مختلف نگارشی یک کلمه، همگی به یک صفحه ارجاع شوند، یک کاربر با جست‌وجوی هرکدام از این کلمات، به صفحهٔ کاملی حاوی محتوای آن‌ها خواهد رسید.

همچنین صفحات تغییر مسیر از ایجاد مقالات جدید با محتوای مشابه مقالات موجود جلوگیری می‌کند.

نحوه ایجاد یک تغییر مسیر

اگر می‌خواهید صفحهٔ ۱ را به‌صورت خودکار به صفحهٔ ۲ ارجاع بدهد، باید عبارتی مانند زیر را در ابتدای صفحهٔ ۱ قرار دهید:

#REDIRECT [[اسم صفحهٔ ۲]]

در ویکی‌ادبیاتی فارسی، استفاده از فرمان ترجمه‌شده به فارسی نیز امکان‌پذیر است، به این شکل:

#تغییر مسیر [[اسم صفحهٔ ۲]]

توجه به این نکته ضروری است که مابین کاراکتر # و آنچه پس‌ از آن نوشته می‌شود، نباید فاصله باشد.

الگو:درست. #تغییر مسیر [[]]

الگو:غلط. # تغییر مسیر [[]]

چه وقت یک تغییر مسیر را باید حذف کنیم

تغییر مسیرهایی که به هر طریق با ضوابط و راهبرهای ویکی‌ادبیات در تناقض باشند یا خصوصیت‌های زیر را داشته باشند، باید حذف شوند:

1. تغییر مسیرهایی که عنوان تغییر مسیر شامل کلمات صفحهٔ هدف باشد و طولانی‌تر باشد و در موتورهای جست‌وجو یافتن عبارت هدف سریع‌تر ممکن باشد. مثلاْ تغییر مسیر از [[مقالهٔ جدید]] به [[مقاله]] که اگر کاربر عبارت مقاله را در موتورهای جست‌وجو وارد کند سریع‌تر به‌نتیجه می‌رسد تا مقاله جدید.
2. باعث سردرگمی خواننده شوند. برای نمونه تغییر مسیر از حقوق به کارمزد باعث گمراهی عدهٔ زیادی از کاربران می‌شود که توقع داشته‌اند صفحهٔ منبع اصلی اطلاعات درخصوص رشتهٔ دانشگاهی ادبیات یا دانش ادبیات را به آن‌ها بدهد. (درصورتی‌که اهمیت صفحات مختلفی که حقوق می‌تواند به آن‌ها ارجاع کند، در یک سطح باشد یا نتوان یکی از آن‌ها را به‌عنوان گزینه اصلی فرض کرد، بهتر است حقوق به صفحهٔ حقوق (ابهام‌زدایی) ارجاع شود)
3. باعث توهین به یک شخص یا گروهی از اشخاص بشوند. مثلاً ساختن صفحهٔ [[جنایتکار کثیف]] که فقط حاوی یک تغییر مسیر به صفحه آدولف هیتلر شود، پذیرفتنی نیست و این تغییر مسیر باید حذف شود.
4. تغییر مسیری که تبلیغاتی یا اسپم باشد.
5. تغییر مسیرهایی که بی‌معنی است مثلاً تغییر مسیر [[سیب]] به [[پرتقال]]
6. تغییر مسیر میان دو فضای نام از فضای نام مقاله به سایر فضاهای نام مانند کاربر، ویکی‌ادبیات، خطا است و باید حذف شود.
7. تغییر مسیرها برای عنوان‌های جدید، مبهم، اشتباه تایپی، اشتباهات املائی که به‌نظر می‌رسد نامحتمل بوده و مفید نیستند باید حذف شوند همچنین تغییر مسیر از عنوان‌ها با زبان‌های دیگر که ربطی به موضوع مقاله ندارند؛ مثلاً تغییر مسیر از عنوان چینی برای مقاله کتاب.
8. درصورتی‌که تغییر مسیر تاریخچه نداشته باشد و مقاله مقصد نیاز باشد به‌عنوان تغییر مسیر انتقال یابد می‌توان تغییر مسیر را برای انجام عمل انتقال حذف کرد. درصورتی‌که تغییر مسیر شرایط وا:ادغام تاریخچه داشت، آن را در ویکی‌ادبیات:درخواست انتقال مطرح کنید.
9. مفهومی که مناسب دانشنامه باشد را ارائه نکند. مثال آن عبارت است از تغییرمسیر از صفحهٔ [[عاقبت زندگی من و شما]] به صفحهٔ [[جهنم]].
10. تغییر مسیر به صفحه‌ای که نیست. مثلاً تغییر مسیر از صفحهٔ اچ. جی. ولز به صفحهٔ هربرت جرج ولز در وضعیتی که صفحهٔ دوم هنوز ایجاد نشده باشد (تبصره: اگر صفحهٔ سومی دربارهٔ همان موضوع ایجاد شده است که می‌توان تغییر مسیر را به‌سمت آن هدایت کرد، به‌جای حذف تغییر مسیر، آن را به طرف صفحهٔ سوم نشانه‌گیری کنید).

نوشتار(های) وابسته: وا:محس § تغییر مسیرها

خنثی تغییر مسیر

برای تغییر مسیرها باید ویکی‌ادبیات:قواعد نام‌گذاری رعایت شود و به‌علت مخفی بودن آن‌ها از دید خوانندگان آزادی بیشتری در انتخاب آن‌هاست. خنثی‌نبودن عنوان تغییر مسیر دلیل کافی برای حذف آن نیست. در بسیاری از عنوان‌های غیرخنثی ولی اثبات‌پذیر باید به یک عنوان خنثی تغییر مسیر یابند که مرتبط با آن عنوان باشد. تغییر مسیرهای خنثی معمولاً به سه دلیل زیر ساخته می‌شوند:

1. مقالاتی که با عنوان‌های جانب‌دارانه یا طرف‌دارانه ساخته شده‌اند و به‌عنوان بی‌طرف انتقال یافته‌اند؛ درنتیجه عنوان خنثی به‌صورت تغییر مسیر باقی مانده‌ است. (برای مثال en:Climategate → en:Climatic Research Unit email controversy)
2. مقاله به‌عنوان ویکی‌ادبیات:انشعاب محتوا ساخته شده و حذف شده ‌است و به محتوای اصلی تغییر مسیر داده شده‌ است. (برای مثال en:Barack Obama Muslim rumor → حذف و تغییر مسیر به en:Barack Obama religion conspiracy theories)
3. ممکن است موضوع مقاله توسط بعضی منابع خارج از ویکی‌ادبیات به‌صورت خنثی با آن عنوان بیان شده باشد که به‌طور معمول در ویکی‌ادبیات برطبق ویکی‌ادبیات:واژه‌هایی که باید از آن‌ها دوری گزید و ویکی‌ادبیات:بیان حداکثری دیدگاه‌ها از آن‌ها پرهیز می‌شود. مقاله تحت بحث هرگز از این اصطلاح استفاده نمی‌کند؛ اما به‌دلیل استفاده از این اصطلاح در گزارش برخی رسانه‌ها، تغییر مسیر راه‌های جایگزینی برای رسیدن به مقاله را ارائه می‌دهد.

برای این نمونه، عنوان جانب‌دارانه یا طرف‌دارانه می‌تواند به‌صورت تغییر مسیر برای عنوان خنثی استفاده شود مانند en:Attorneygate برای en:Dismissal of U.S. attorneys controversy استفاده شود.

مقاله تحت بحث با عنوان بی‌طرفانه شناخته نمی‌شود و ساخت تغییر مسیر به افراد کمک می‌کند تا به آن دسترسی یابند؛ چون در مطبوعات از نام طرف‌دارانه بیشتر استفاده می‌شود.

در انتها اگر تغییرمسیری جانب‌دارانه باشد و در جست‌وجو به کاربرها کمک نکند باید برای حذف در وا:نبح پیشنهاد شود و ممکن است دلیل حذف عنوان تهاجمی یا حمله‌ای یا تحقیرآمیز باشند (به‌عنوان مثال ساخت تغییرمسیرهای جوی بلاگز بازنده یا جوی بلاگز احمق برای مقالهٔ جوی بلاگز مجاز نیستند).

در هر صورتی که تغییر مسیر در منابع معتبر متعدد اصلی استفاده شده باشد، باید حتماً بماند حتی اگر بی‌طرف نباشد؛ چون به جست‌وجوی راحت‌تر دربارهٔ آن مقاله کمک می‌کند. توجه کنید که وا:نبح مکانی برای جنگ و ستیز نیست.

تغییرمسیر از زبان دیگر (غیرفارسی)

تغییرمسیرهای غیرفارسی، به مقاله‌ای که موضوع آن به زبان مدنظر غیرمرتبط است، عموماً نباید ایجاد شوند به‌عنوان مثال، نباید تغییر مسیری مثل Apple را به مقالهٔ سیب ایجاد کرد. یک تغییر مسیر انگلیسی در بعضی مواقع، مثل سرنام‌ها، می‌تواند مفید واقع شود. مثل تغییر مسیر HTML به مقالهٔ اچ‌تی‌ام‌ال.

برای توضیحات بیشتر بخش ضمیمه (در پائین صفحه) را مطالعه کنید.

تغییر مسیرهایی که نباید آن‌ها را حذف یا اصلاح کرد

اگر صرف وجود تغییر مسیر باعث شود که جست‌وجوهای کاربران با نتایج موفق بیشتری همراه باشد، بدون دلیل کافی نباید اقدام به حذف آن تغییر مسیر کرد.

همچنین اگر صفحهٔ مربوط به عبارتی که معانی متعدد دارد، به یک صفحهٔ ابهام‌زدایی تغییر مسیر می‌دهد، سعی نکنید که این تغییر مسیر را به‌سمت «یکی» از این معانی «اصلاح» کنید! صفحات ابهام‌زدایی برای این ایجاد شده‌اند که در شرایط فوق کاربر بتواند به صفحهٔ درست برود. حتی اگر تعدادی از کاربران مجبور باشند یک کلیک اضافه برای رسیدن به صفحهٔ مدنظر خود بکنند، بار کاری ناشی از این امر برای سرورهای ویکی‌ادبیات هزاران بار کمتر از بار کاری وارد شده به سرور در زمانی است که شما این صفحه را اصلاح می‌کند.

ارجاع به خود، چرخه‌های معیوب

شما مجاز نیستید در ویکی‌ادبیات صفحه‌ای بسازید که به خودش تغییر مسیر بدهد. چنین صفحاتی نه‌تنها کار نخواهند کرد که باعث دوبرابر شدن بار کاری سرورهای ویکی‌ادبیات خواهند شد. به‌علاوه، شما با این کار خود باعث می‌شوید که آن عده از اعضای ویکی‌ادبیات که به‌طور رایگان و داوطلبانه وقت و انرژی خود را در راه اصلاح ویکی‌ادبیات صرف می‌کنند، این زمان و توان ارزشمند را برای اصلاح اشتباه ساده شما از دست بدهند.

همچنین شما اجازه ندارید دو صفحه را به‌گونه‌ای در ویکی‌ادبیات بسازید که هریک به دیگری تغییر مسیر دهد. به چنین وضعیت «چرخهٔ معیوب» در تغییر مسیر گفته می‌شود.

با کاربرانی که به‌طور آگاهانه دربارهٔ دو مطلب اخیر اقدام کنند، برخورد خواهد شد.

انتقال

از کپی-پیست کردن مطالب یک صفحه در صفحه‌ای دیگر و سپس تغییر مسیر ایجاد کردن خودداری کنید؛ زیرا باعث گم‌ماندن تاریخچهٔ مقاله می‌شود. تاریخچه‌ها در ویکی‌ادبیات اهمیت دارد. برای اینکه تاریخچه پابرجا بماند، در بالای صفحه و در کنار آن ستاره، مثلث کوچکی کنار جعبهٔٔ جست‌وجو می‌بینید؛ بر آن کلیک کرده و گزینهٔ «انتقال» یا «صفحه منتقل شود» را کلیک کنید تا صفحه به‌انضمام تاریخچه‌اش منتقل شود.

اگر سامانه جلوی این کار را گرفت نکته را در ویکی‌ادبیات:درخواست انتقال مطرح کنید. در موضوعی که مقاله‌ای از پیش نوشته شده است، مقالهٔ جدیدی ننویسید؛ بلکه همان مقالهٔ ازپیش‌موجود را کامل کرده و گسترش دهید.

جستارهای وابسته

• ویکی‌ادبیات:تغییر مسیر دوتایی

ضمیمه

مشکلات تغییر مسیر لاتین به عنوان فارسی

• اگر عنوان‌های لاتین به‌صورت تغییر مسیر باشند چون پیوندشان آبی است. شکل مقالات را به‌هم می‌ریزند و باعث می‌شوند که کسی به فکر جایگزینی آن‌ها نباشد.
• برای یافتن یک عنوان یا موضوع نیاز نیست حتماً برای آن تغییر مسیر بسازیم. به کمک نوار جست‌وجوی ویکی یا موتورهای جست‌وجوی وب‌گاه‌های دیگر مانند گوگل، بینگ و یاهو به‌راحتی می‌توانید عنوان لاتین را که در مقاله به‌کار برد ‌شده‌ است، بیابید.
• در ویکی‌ادبیات رباتی فعال است که پیوندهای قرمز لاتین موجود در مقالات و الگوها را با معادل میان‌ویکیشان جایگزین (ترجمه) می‌کند در صورت تغییر مسیر لاتین این ربات نمی‌تواند پیوندهای لاتین درون مقاله را با معادل فارسی آن جایگزین کند.