جشنواره شعر فجر

جشنواره بین‌المللی شعر فجر، یا جایزۀ سرو، مهم‌ترین رگترین جایزه شعر در ایران است که از سال ۱۳۸۵ به صورت سالانه برگزار می‌شود. دو دورۀ نخست جشنوارهٔ شعر فجر، صرفاً به تجلیل از شاعران بزرگ اختصاص داشت و از دورۀ سوم، جشنواره شکل مسابقه به خود گرفت. از دوره نهم (۱۳۹۳) هم این جشنواره به بررسی و داوری دفترهای شعر یا دربارۀ شعر منتشرشده در سال قبل از خود می‌پردازد. تاکنون شانزده دوره از این جشنواره برگزار شده است.

سیاهۀ کامل برگزیدگان ادوار مختلف جشنواره شعر فجر به شرح زیر است:

دوره	دبیر	بخش امام و انقلاب	بخش آئینی	بخش جوان	بخش طنز	بخش تصنیف و ترانه	بخش شعر کلاسیک	بخش نو (سپید و نیمایی)	بخش کودک و نوجوان	بخش فارسی‌زبانان	بخش ملی و میهنی
اول(۱۳۸۵)	علی‌رضا قزوه	برگزیده ۱. مهرداد اوستا سایر نامزدها ۱. علی معلم دامغانی ۲. قیصر امین‌پور ۳. محمدعلی بهمنی ۴. زکریا اخلاقی	برگزیده ۱. سیدحسن حسینی و قیصر امین‌پور سایر نامزدها ۱. خسرو احتشامی ۲. قادر طهماسبی ۳. سعید بیابانکی	برگزیده ۱. فاضل نظری و سعید میرزایی سایر نامزدها ۱. گروس عبدالملکیان ۲. علی محمد مودب	برگزیده ۱. ابوالفضل زرویی نصرآباد سایر نامزدها ۱. ناصر فیض ۲. رضا رفیع ۳. سیدعبدالرضا موسوی	برگزیده ۱. بیژن ترقی ۲. علی معلم دامغانی سایر نامزدها ۱. رحیم معینی کرمانشاهی ۲. محمدعلی بهمنی ۳. قیصر امین‌پور	برگزیده ۱. حسین منزوی ۲. محمدعلی بهمنی سایر نامزدها ۱. خسرو احتشامی ۲. قیصر امین‌پور ۳. نصر‌الله مردانی	برگزیده ۱. طاهره صفارزاده سایر نامزدها ۱. شمس لنگرودی ۲. بیژن نجدی ۳. احمدرضا احمدی ۴. سیدعلی موسوی گرمارودی	برگزیده ۱. افشین علاء و افسانه شعبان‌نژاد سایر نامزدها ۱. طاهره قاسم‌نیا ۲. مصطفی رحماندوست ۳. ناصر کشاورز	برگزیده ۱. محمدکاظم کاظمی و لطیف پدرام (افغانستان) ۲. محمدعلی عجمی (تاجیکستان) ۳. ظهیر احدصدیقی (پاکستان)	برگزیده ۱. مهدی اخوان ثالث سایر نامزدها ۱. حسین منزوی ۲. رحیم معینی کرمانشاهی ۳. سلمان هراتی ۴. یدالله کرمانشاهی

دوره	دبیر	بخش کودک و نوجوان	بخش آزاد	بخش اجتماعی	بخش پایداری و انتفاضه	بخش آئینی	بخش امام و انقلاب	بخش جوان	بخش استانی
دوم(۱۳۸۶)	محمودرضا اکرامی‌فر	برگزیده ۱. منیره هاشمی (خراسان رضوی) سایر نامزدها ۱. بیوک ملکی ۲. ناصر کشاورز ۳. شکوه قاسم‌نیا	برگزیده ۱. سعید شاد (کردستان) و گروس عبدالملکیان (تهران) سایر نامزدها ۱. احدرضا احمدی ۲. مفتون امینی ۳. حسین سعیدی مهدوی ۴. محمدباقر کلاهی اهری	برگزیده ۱. مهدی فرجی و میلاد عرفان‌پور سایر نامزدها ۱. منوچهر احترامی ۲. عبدالجبار کاکایی ۳. ناصر فیض	برگزیده ۱. امید مهدی‌نژاد (تهران) سایر نامزدها ۱. مهدی سعیدی ۲. علیرضا قزوه ۳. حسین اسرافیلی ۴. محمدرضا عبدالملکیان	برگزیده ۱. آرش پورعلیزاده (رشت) و مرتضی آل‌کثیر (خوزستان) سایر نامزدها ۱. محمدعلی مجاهدی ۲. علی موسوی گرمارودی ۳. محمدجواد غفورزاده ۴. قادر طهماسبی	برگزیده ۱. محمدحسین ابراهیمی (کرمان) سایر نامزدها ۱. یوسف‌علی میرشکاک ۲. زکریا اخلاقی ۳. احمد عزیزی ۴. فاطمه راکعی	(به هر کدام از برگزیدگان این بخش لوح تقدیر، تندیس سرو زرین و ۱۰ سکه بهار آزادی اهدا شد)	(به هر کدام از برگزیدگان این بخش لوح تقدیر و ۵ سکه بهار آزادی اهدا شد.) آذربایجان شرقی (صالح سجادی)، آذربایجان غربی (بهرام اسدی)، اردبیل (میرعلی عابدیان)، اصفهان (علی مظاهر)، ایلام (جلیل صفربیگی)، بوشهر (رضا طاهری)، تهران (ساعد باقری)، چهارمحال و بختیاری (مریم محمدی)، خراسان رضوی (هادی منوری)، خراسان شمالی (قدرت‌الله شریفی)، خراسان جنوبی (محمدعلی رحیمی)، خوزستان (هرمز فرهادی بابادی)، زنجان (همایون عطایی)، سمنان (شریف رضا مجد)، سیستان و بلوچستان (عبدالله واثق عباسی)، قزوین (امیر عاملی)، قم (سید ابوالقاسم حسینی)، کردستان (احسان فریدونی)، کرمان (محمدعلی جوشایی)، کرمانشاه (علی شمس علیزاده)، کهگیلویه و بویراحمد (فریدون داوری)، گیلان (امیرفخر موسوی)، گلستان (جعفر رودسرابی)، لرستان (محمدرضا روزبه)، مازندران (محمدعلی رضازاده)، مرکزی (مهدی رحیمی)، هرمزگان (جواد ضمیری)، همدان (احمد خوانساری) و یزد (عالیه محرابی)

دوره	دبیران	بخش شعر کهن و سنتی	بخش نیمایی و سپید	بخش کودک و نوجوان	بخش جوان (رقابتی)	بخش شعر امروز انقلاب اسلامی
سوم(۱۳۸۷)	علی معلم دامغانی، فاضل نظری (دبیر علمی)، مصطفی امیدی (دبیر اجرایی)	رتبه اول ۱. حسین جنتی (ورامین) ۲. محمدمهدی سیار (استان فارس) دوم ۱. علیرضا بدیع (نیشابور) ۲. محمدجواد شاهمرادی (اصفهان) سوم ۱. مهدی مظاهری خورزنی (استان تهران) ۲. مهدی فرجی کاشان (استان اصفهان)	۱. ابراهیم اکبری دیزگاه (استان قم) ۲. مجید سعدآبادی (استان تهران) ۳. علیرضا لبش (استان قم)	نفر برتر بخش نوجوان ۱. حسین تولایی (استان تهران) نفرات برتر بخش کودک ۱. مریم زندی (استان همدان، ملایر) ۲. مریم هاشم‌پور (استان تهران)	داروان بخش کلاسیک ۱. مرتضی کاخی ۲. ساعد باقری ۳. محمدرضا ترکی ۴. حسین آهی ۵. قربان ولیئی داوران بخش نیمایی و سپید ۱. مفتون امینی ۲. محمدباقر کلاهی اهری ۳. مصطفی علی‌پور ۴. محمدرضا عبدالملکیان ۵. رضا صفریان داوران بخش کودک و نوجوان ۱. مصطفی رحمان‌دوست ۲. بیوک ملکی ۳. افشین علاء ۴. بابک نیک‌طلب ۵. شکوه قاسم‌نیا	برگزیدگان جعفر ابراهیمی (شاهد)، بیژن ارژن، محمودرضا اکرامی‌فر، صابر امامی، مرتضی امیری اسفندقه، اسماعیل امینی، علی انسانی، عباس براتی‌پور، راضیه بهرامی، سعید بیابانکی، موسی بیدج، محمدرضا ترکی، محمدحسین جعفریان، حبیب‌الله چایچیان، عباس چشامی، سعید حدادیان، کاووس حسن‌لی، ابوالقاسم حسینی، سارا حیدری، هادی خورشاهیان، محمود دست‌پیش، احد ده‌بزرگی، خلیل ذکاوت، نرگس رجایی، صادق رحمانیان، غلامرضا رحمدل شرفشاهی، محمدرضا رستم‌پور، عبدالرضا رضایی‌نیا، محمد رمضانی فرخانی، محمدرضا روزبه، ابوالفضل زرویی نصرآباد و مجید زمانی اصل. دیگر برگزیدگان این بخش هم به این ترتیب معرفی شده‌اند: فاطمه سالاروند، سیدمحمود سجادی، هادی سعیدی کیاسری، محمدحسین سعیدی مهدوی، عبدالرحیم سعیدی راد، مریم سقلاطونی، محمود سنجری، افسانه شعبان‌نژاد، ضیاءالدین شفیعی، حمیدرضا شکارسری، غلامرضا شکوهی، رضا صفریان، کیومرث عباسی قصری، افشین علاء، محمدکاظم علی‌پور، مصطفی علی‌پور، محمدجواد غفورزاده، ابوالفضل فاضل نظری، امیر فخر موسوی، ناصر فیض، شکوه قاسم‌نیا، ایرج قنبری، محمدباقر کلاهی اهری، شیرینعلی گل‌مرادی، علی‌محمد مؤدب، محمدعلی مجاهدی، مصطفی محدثی خراسانی، محمدکاظم مزینانی، شهرام مقدسی، هادی منوری، محمدرضا مهدی‌زاده، سیدعبدالجواد موسوی، سیدعلی‌اکبر میرافضلی، سیدعلی میرباذل، اکبر میرجعفری، محمدسعید میرزایی، زهره نارنجی، پروانه نجاتی، مجید نظافت، عرفان نظرآهاری، مرتضی نوربخش، منصوره نیکوگفتار، حمید هنرجو، علی هوشمند، صدیقه وسمقی، قربان ولیئی، بهروز یاسمی و سعید یوسف‌نیا.

دوره	دبیران	بخش شعر سنتی	بخش شعر نو	بخش کودک و نوجوان
چهارم (۱۳۸۸)	دبیر اجرایی ۱. علی موسوی گرمارودی و مصطفی امیدی دبیر علمی ۱. مرتضی امیری اسفندقه	برگزیده رتبه اول ۱. محمود حبیبی کسبی (تهران) برگزیده رتبه دوم ۱. پانته‌آ صفایی (اصفهان) ۲. محمد مرادی (تهران) برگزیده رتبه سوم ۱. محمدسعید میرزایی (تهران) شایستهٔ تقدیر ۱. محمدرضا طاهری (تهران) ۲. محمدعلی جوشایی (کرمان)	برگزیده رتبه اول ۱. سینا علی‌محمدی (تهران) برگزیده رتبه دوم ۱. محمدحسین نعمتی (تهران) برگزیده رتبه سوم ۲. امید مردانی بروجنی (بروجن)	برگزیده رتبه اول ۱. کبری بابایی (تهران) برگزیده رتبه دوم ۱. حامد محقق (تهران) برگزیده رتبه سوم ۱. غلامرضا بکتاش (ملایر)

دوره	دبیران	بخش کلاسیک	بخش سپید و نیمایی	بخش کودک و نوجوان	بخش ترانه و تصنیف
پنجم (۱۳۸۹)	پرویز بیگی حبیب آبادی و مصطفی امیدی	برگزیده رتبه اول ۱.هیئت داوران اثری را حائز رتبه اول ندانستند. برگزیده رتبه دوم ۱. مریم آریان قره باغ (البرز) و محمدجواد شاهمرادی (تهران) برگزیده رتبه سوم ۱. امیرحسین نیکزاد (البرز)	برگزیده رتبه اول ۱. هیئت داوران اثری را حائز رتبه اول ندانستند. برگزیده رتبه دوم ۱. علی هوشمند (بوشهر) برگزیده رتبه سوم ۱. مجید نظافت یزدی (مشهد) و صدیقه مرادزاده (استان تهران)	برگزیده رتبه اول ۱. بابک نیک‌طلب (تهران) برگزیده رتبه دوم ۱. عصمت اسلامی (تهران) برگزیده رتبه سوم ۱. حسین تولایی (تهران)	شایسته تقدیر ۱. سامیه سلیمی (بندرعباس) ۲. سیدحس متولیان (تهران) ۳. اسماعیل فرزانه (تهران) ۴. مهدی ایوبی (تهران)

داستانک‌ها، حواشی و اتفاقات ماندگار در گذر از دوره‌های مختلف

دورهٔ هشتم

مهمان خوانده‌ای که برای مردم ایران ناخوانده است

حضور یک شاعر پرحرف و حدیث در هشتمین دورهٔ جشنواره شعر انقلاب کشور با حاشیه‌هایی همراه بود. یداله رویایی شاعری است که در طول سالیان پس از انقلاب به مقدسات و بنیان‌های انقلاب اسلامی ایران حمله کرد، شاعری که تاب انقلاب اسلامی مردم ایران را نیاورد و در همان دوران انقلاب به پاریس کوچ کرد.

تاخیر در سخنرانی معاون فرهنگی وزیر

"سیدعباس صالحی"، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که نسبتا از ابتدای مراسم افتتاحیه هشتمین جشنواره شعر فجر در محل برگزاری این مراسم حضور یافته و به گفته خود آمده بود تا شعر شاعران را بشنود، به دلیل جبهه‌گیری‌های احتمالی پیرامون مراسم افتتاحیه هشتمین جشنواره شعر فجر به دنبال درخواست مجری برنامه برای ادای صحبت‌هایی درباره جشنواره و نظرش پیرامون رعایت اصل چندصدایی در شعر، با تاخیری کوتاه به سخنرانی پرداخت.

جملهٔ پرحاشیهٔ افشین اعلاء

از حواشی دیگر افتتاحیه هشتمین جشنواره شعر فجر می‌توان به بیان جمله‌ای از "افشین علاء" با این مضمون که "غزل معروف سیمین بهبهانی، "دوباره می‌سازمت ای وطن" به شعر ملی ما پهلو می‌زند" اشاره کرد.

تشویق فاضل نظری به زبان غیر

تشویق "فاضل نظری" با بیان کلماتی همچون "براوو"، "آفرین" و "احسنت" از سوی حضار در زمان شعر خوانیش از حواشی دیگر افتتاحیه هشتمین جشنواره شعر فجر به شمار می‌آید.

**********************************************************************************************************************************************************************

دورهٔ نهم از زبان اسماعیل امینی، دبیر علمی

بدونِ شعار

این جشنواره در نهمین دوره خود شعار ندارد زیرا ما روی خوشی به داشتن شعار نشان ندادیم.

مهمترین ویژگی دورهٔ نهم

مهمترین ویژگی این دوره از جشنواره شعر فجر این بود که در بخش رقابتی فقط به داوری کتاب‌های منتشر شده در سال ۹۲ پرداخت و هر کتابی که در این سال منتشر شده و مجوز داشته در ۳ شاخه کتاب‌های شعر بزرگسال، کتاب‌های شعر کودک و نوجوان و کتاب‌هایی درباره شعر شرکت کرد.

بخش غیررقابتی

در بخش غیررقابتی محافل شعری با حضور شاعران محبوب میان اهل شعر برگزار شد. محافل شعری در بخش غیررقابتی با هدف عرضه شعر به صورت زنده، رو در رو و مستقیم به مخاطبان برگزار شد و این بخش محدودیت نداشت و در چند نقطه کشور و خارج از کشور برگزار شد.

فراخون نداشت

در این دوره، فراخوان اصل شیوه جمع آوری آثار نبوده و کتاب‌هایی که در طول یک سال منتشر شده است نیازی به ارسال ندارد بنابراین نهمین جشنواره شعر فجر فراخوان نداشت. هر کسی که شاعر است و شعری دارد که قابل خواندن در پشت تریبون بوده و ارزش دارد به مشارکت در نهمین جشنواره شعر فجر دعوت می‌شود.

چارچوب و خط قرمزها

چارچوب ما شعر، فرهنگ ملی و دینی بوده و خط قرمز‌های ما هم خط قرمزهای فرهنگی و ادبی هستند و خط قرمز‌های سیاسی نیستند. شعر خوب معیار ما بوده و من سر کلاس دانشگاه هم سرودن شعر خوب را درس می‌دهم زیرا معیار سیاسی ندارم متاسفانه سیاست امروزه بر همه چیز ما حتی دوستی‌های ما سایه انداخته و معیار من ادبیات و فرهنگ است بنابراین منعی برای مشارکت کتاب‌های قانونی و دارای مجوز در نهمین جشنواره شعر فجر وجود ندارد.

مهدی قزلی دبیر اجرایی جشنواره، خروج از دهه فجر

تصمیم ما این است که جشنواره شعر فجر را از دهه فجر خارج کنیم زیرا برگزاری هم زمان جشنواره‌ها بر روی آن‌ها تاثیر منفی می‌گذارد.

حسین اسرافیلی

اطلاع‌رسانی نهمین جشنواره شعر فجر با توجه به ارسال‌نشدن فراخوان از سوی دبیرخانه این جشنواره برای شاعران و محدودیت دربرگیری آن، نسبت به سال‌های گذشته ضعیف بود زیرا این جشنواره در دوره‌های پیشین خود در میان شاعران دربرگیری بیشتری داشته اما امسال فقط شامل صاحبان کتاب می‌شد. جشنواره شعر فجر امسال با توجه به بعضی تغییرات پیش آمده مثل بررسی نشدن کتاب‌ها به جای داوری اشعار رویکرد مثبتی را در پیش گرفته، از دلایل مناسب‌بودن این کار می‌توان به این امر اشاره کرد که با توجه به تجارب گذشته بسیاری از شاعران از برگزاری جشنواره شعر فجر خبر نداشته‌اند و یا به دلایلی ارائه یک یا دو شعر از اشعارشان را در شأن خود نمی‌دانستند. اما برنامه‌های شعرخوانی نهمین جشنواره شعر فجر در داخل و خارج کشور می‌تواند به‌عنوان ویترینی برای فعالیت‌های شعری همه استان‌ها حائز اهمیت باشد تا همه آثار خود را عرضه کنند. برگزار کنندگان هشتمین دوره جشنواره شعر فجر در سال گذشته دست به تفکیک بخش‌های داخلی و بین‌المللی این جشنواره زده بودند اما نهمین دوره جشنواره شعر فجر به ظاهر با توجه به کمبود بودجه موجود به جای دعوت از شاعران بین‌المللی اقدام به برگزاری محافلی با حضور شاعران داخلی در کشورهای دیگر کرده بود.

جشنوارهٔ بی‌هیاهو

اسماعیل امینی در خصوص برگزاری نهمین دورهٔ جشنوارهٔ شعر فجر گفت: من برگزاری جشنواره‌هایی چون جشنواره شعر فجر را در فضایی بی سر و صدا، آرام و بی‌حاشیه امتیاز می‌دانم چون در اصل وظیفه شعر و فرهنگ این است که خردمندی، تامل و مدارا را جایگزین هیاهو و هیجان بکند. هیاهو و هیجان مختص به حوزه‌های دیگر است و در جای خود ارزشمند است مثلا هیجان در حوزه ورزش خوب است اما در حوزه فرهنگ و شعر چندان خوب نیست. شعر نسبت به هنرهای دیگر بازتاب خبری و جاذبه‌های حاشیه‌ای نداشته و خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد به‌طور مثال فرض کنید ممکن است برای یک فیلم سینمایی به اندازه تمام کتاب‌های شعر یک سال هزینه شود اما یک اثر سینمایی حداکثر یک تا دو ماه سر صحنه بوده و سپس برداشته می‌شود ولی یک کتاب شعر ممکن است که چهل سال در دست مردم بازار کتاب باشد. حرف من این بوده که خوب است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولان فرهنگی توجه بیشتری به شعر بکنند زیرا ممکن است که این حوزهٔ ادبی جاذبه‌های حاشیه‌ای و هیجانات رسانه‌ای نداشته باشد اما تاثیر آن بر روی فرهنگ ماندگار است بنابراین باید توجه و عنایت بیشتری به شعر شود البته مقصود فقط اختصاص بودجه نبوده و منظور آن است که شعر هنر اول و ملی ما بوده و دریغ است که در زمان‌های مشخص شده برای برنامه‌ریزی‌ها در آخرین رده اولویت قرار بگیرد.

مصطفی محدثی خراسانی

این جشنواره در نهمین دوره برگزاری خود یکی از موفق‌ترین‌ جشنواره‌ها بود و وجود یک عقلانیت فراگیر در پشت تمام تصمیم گیری‌های شکلی و محتوایی آن محسوس، جاری و ساری است و توانست طیف گسترده‌ای از شاعران را تحت پوشش قرار دهد. انتظار بر آن است که طنین و شمیم انقلاب و شعر متعهد از جشنواره شعر فجر به مشام برسد و این امر در نهمین دوره برگزاری این جشنواره که یکی از مهم‌ترین وقایع ادبی سال بوده به‌خوبی حس می‌شد. همین سیاست‌هایی که در جشنوارهٔ شعر فجر اعمال شد نشان داد که عزمی برای سامان بخشیدن به شعر و ادبیات و توجه بیشتر به این مقوله در متولیان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد.

**********************************************************************************************************************************************************************

برگزار کنندگان جشنواره شعر فجر

جشنواره شعر فجر از سال ۱۳۸۵، زیر نظر دفتر شعر و موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کار خود را آغاز کرد اما از سال دوم یعنی ۱۳۸۶، معاونت امور فرهنگی متولی برگزاری این رویداد ادبی بود. بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان از دوره نهم، سال ۱۳۹۳ مجری برگزاری جشنواره بین‌المللی شعر فجر بود که در دوره دهم آن، محافل این جشنواره علاوه بر ۱۰ شهر داخلی در کشورهای افغانستان، تاجیکستان و لبنان نیز برگزار شد. هم اکنون مسئولیت برگزاری این جشنواره، با خانه کتاب و ادبیات ایران است که از سال ۱۳۹۹ با ادغام موسسات زیر نظر معاونت امور فرهنگی شکل گرفت.

هر سال، متفاوت‌تر از سال قبل!

یکی از نکات جالب توجه در ۱۵ دوره گذشته، نبود ثبات در اهدای جوایز است، در هر دوره، هیات داوران، به نحوه متفاوتی جوایز را اهدا کرده اند، گاهی یک شاعر، گاهی مجموعه شعر و گاهی فعالیت شاعرانه آنان حائز جایزه دانسته شده است. از سوی دیگر، در هر دوره بخش های متفاوتی در این جایزه داشته ایم که از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ به مدت پنج سال، ثباتی نسبی بر بخش‌های جایزه حاکم بوده و تنها در بخش بزرگسال، درباره شعر و کودک و نوجوان سیمرغ اهدا شده است.

زنان و سیمرغ شعر

در ۱۱ دوره از ۱۵ دوره برگزار شده، زنان توانسته‌اند رتبه نخست جایزه را در یک بخش به دست بیاورند. بیشترین جوایزی که به بانوان شاعر تعلق گرفته است در حوزه ادبیات کودک و نوجوان بوده که نام‌های آشنایی چون شکوه قاسم‌نیا، افسانه شعبان نژاد و مریم هاشمی‌پور به چشم می خورد. زنده یاد طاهره صفارزاده، در نخستین دوره جشنواره شعر فجر در بخش شعر نو، جایزه نفر اول را دریافت کرد که نخستین بانوی برگزیده در این جایزه به حساب می آید.

از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ در ۴ دوره، هیچ زنی در هیچ یک از بخش‌های این جایزه، موفق به دریافت رتبه نخست نشد در سال ۱۳۹۲، لیلا کردبچه در بخش شعر آزاد، مریم بهروزی در بخش شعر محاوره، شبنم فرضی‌زاده در شعر بومی و زهرا موسوی و سعیده موسوی‌زاده در بخش کودک و نوجوان، برگزیدگان این دوره بوده اند.

عجیب‌ترین دوره‌های جشنواره شعر فجر!

در سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱، به مدت سه سال در بخش‌های مختلف جشنواره، تنها یک برنده در هر دوره معرفی شده است. در سال ۱۳۸۹ از چهار بخش، تنها در حوزه ادبیات کودک و نوجوان یک برگزیده معرفی شد و در سال ۱۳۹۰ از ۵ بخش تنها در بخش شعر سنتی و در سال ۱۳۹۱ از بخش که جشنواره داشت در ۵ بخش، برگزیده معرفی شد.

سخنرانی‌های ماندگار

متن کامل پیام وزیر فرهنگ و ارشاد به دوازدهمین جشنواره

« بسم ‌الله الرحمن الرحیم

«شعر» هنر ملی ایرانیان برای ابراز اندیشه‌ها و عواطف پاک انسانی و الهی مردم این سرزمین بوده است. در همه‌ٔ زمان‌ها میراث عظیم تمدن ایرانی‌اسلامی با شعر شناخته می‌شود. حکیم ابوالقاسم فردوسی حماسه را با حکمت درآمیخت. خیام نیشابوری دانش و فلسفه را به شعر پیوند زد. مولانا جلال‌الدین، آموزه‌های قرآنی و عرفانی را با شعر خویش به آفاق برد. مصلح‌الدین سعدی شیرازی آداب انسان‌بودن را به ادب و ادبیات گره زد و خواجه حافظ شیرازی معنویت را با زبان شعر برای همه‌ٔ اعصار به یادگار گذاشت. این آسمان سرشار از ستاره‌های پرفروغی است که درک عمق اندیشه و حکمت آن نیازمند گذران روزها و شب‌های بسیار است.
«شعر» بیش و پیش از همه‌ٔ هنرها و در حیاتی‌ترین بزنگاه‌های دینی و اجتماعی، دشــواری رسالت انسان‌بودن را به‌دوش کشیده است. ملت سرفراز ایران، شعور ناب و آرمان‌های انقلاب خود را در شعرها و شعارهایش متجلی کرد و این‌گونه از زمستان بهار ساخت.
جشنواره رفیع شعر فجر، میراث‌دار و حافظ چنین سابقه درخشانی است. اکنون که کاروان این جشنواره به منزل دوازدهم رسیده است، امیدواریم با جوشش شاعران و کوشش مدیران فرهنگی، سپهر ادبیات فارسی از تولد و درخشش ستارگان ماندگار پرفروغ‌تر شود. جهان، مشتاق شنیدن شعر ناب و کلام طربناک ایرانیان است. سرآغاز دوازدهمین جشنواره شعر فجر در خاک پاک کرمانشاه که این روزها داغ سروهای جوان ایران را در سینه دارد، نشانه‌ای از این حقیقت همیشگی است که این بار نیز شعر شانه‌به‌شانه‌ سوگوارِ مردم خواهد ایستاد.

»

تا طراوت شعر هست، هرگز زرد و پژمرده نخواهیم شد.

نظرات مطرح

غلامرضا طریقی

من تا این لحظه نه به‌عنوان شرکت‌کننده و نه به‌عنوان عوامل برگزاری در هیچ‌کدام از سال‌ها در جشنواره فجر حضور و دخالت نداشتم. اما به گمانم این یک حرکت مثبت است؛ ولی متاسفانه هیچ‌وقت در عمل اتفاقی که طراحی شده نمی‌افتد. کتاب سال شعر اگر در فجر انتخاب شود، فرصت بیشتری نسبت به حضور در جایزه سال برای مجموعه شعرها پیش می‌آید؛ اما مهم این است که کار به‌درستی انجام شود. ناگفته نماند خواندن همه مجموعه شعرها و کنترل کردنشان توسط هیات انتخاب هم ادعای سختی است و ایجاد ساز و کار مناسب بسیار مهم‌تر از خود ایده است. به‌طور کلی هیچ جشنواره‌ای نمی‌تواند چنین نقشی بازی کند؛ بلکه در نهایت می‌تواند به بخشی از هنر توجه کند اما در همین حد هم تا امروز اتفاق نیفتاده است. مثلا یک چندم اعتباری را که جشنواره فیلم فجر دارد، شعر فجر نتوانسته به دست بیاورد. عمیقا معتقدم از زمانی که بنیاد شعر و ادبیات داستانی مسئولیت برگزاری جشنواره را به عهده گرفت، جشنواره رو به کمال است. اما فکر می‌کنم مهم‌ترین اتفاقی که باید بیفتد این است که افراد مختلف از سلیقه‌های متنوع در برگزاری جشنواره نقش داشته باشند. متاسفانه تا به حال طیف مشخصی در جشنواره نقش داشته‌اند. به فرض جایگاه دبیر و هیات علمی و داوران عوض شده اما از این محدوده بیرون نرفته است. اما با توجه به شناختی که بنده از دوستان بنیاد ادبیات داستانی دارم، مطمئنم برای رسیدن به هدفشان تمام تلاششان را خواهند کرد. امیدوارم عنوان این جایزه چنان سخت‌گیرانه باشد که هرکسی نتواند عنوان آن را به دست بیاورد و وقتی بدست آورد، عنوان مهمی در رزومه فرد باشد و امیدوارم رویداد بزرگی به نام شعر فجر که بزرگترین رویداد مربوط به شعر است، به بهترین نحو برگزار شود.

آرش شفاعی شاعر و روزنامه‌نگار، چیستی جشنواره و بایدها و نبایدهای پیش‌رو

جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر پس از اجرای روش‌های ضربتی و دفعتی، چند سالی است که انسجام مقبولی یافته است. این جشنواره مهم‌ترین رویداد در حوزهٔ شعر در بخش دولتی است و مدعی است بهترین‌های رشته‌های مختلف مرتبط با شعر را رصد کرده، به جامعه ادبی کشور معرفی می‌کند. انتخاب‌های این جشنواره مهم است و حساسیت‌برانگیز. هرچه معیارهای ادبی بیشتری در گزینش‌هایش باشد و هرچه توجه این جشنواره به نحله‌ها و جریان‌های مختلف فعال در شعر امروز ایران، گسترده‌تر؛ اعتبار و جامعیت جشنواره بیشتر می‌شود. جشنواره در سال‌های اخیر نشان داد با برخی خط‌کشی‌های ذهنی و جداسازی‌ها با معیارهای غیرادبی توجه چندانی ندارد.

گفته های مریم بهروزی در مورد جشنوارهٔ هشتم شعر فجر

"اول کلمه بود..."

همیشه بر این عقیده بوده‌ام و هستم که نیاز هنر صداهای متفات و گاه مخالف است. صدای مخالف و نه ساز مخالف. و چه فرصتی بهتر از چند صدایی برای شنیدن صداهایی که همیشه به دلایلی محکوم به شنیده نشدن بوده‌اند. هرکس که مثل ما فکر نمی‌کند لزوماً غلط فکر نمی‌کند. اینکه ما در فرهنگ شخصی‌مان چیزی به اسم منطق و دانش نقد را به گاه نقد دیگران بگنجانیم ویژگی خوبی‌ست.

جشنواره هشتم فجر، اگرچه مثل هر جشنواره دیگری از نقص بری نبوده، و بعید می‌دانم برگزارکنندگان و موافقانش هم چنین ادعایی داشته باشند، چند صدا بود. این را به ضرس قاطع عرض می‌کنم و مستدل از آن دفاع خواهم کرد. آشتی‌دادن شاعران زیادی که بعد از سال‌ها سکوت و دوری از فضای جشنواره، به دلیل سانسورها و پارازیت‌های بی‌جا و پیاپی، در دوره هشتم آثار خود را در معرض قضاوت داوران و مخاطبان گذاشتند دلیل محکمی است بر این ادعا. بعضی مخالفت‌ها و جبهه‌گیر‌ی‌ها و شایعه‌پراکنی‌ها در مورد جشنواره هشتم، برگزاری، داوری و برگزیدگان آن را خالی از هرگونه منطق می‌بینم، وقتی دلیل مخالفت مخالفان هرچیزی ست غیر ذات شعر و ادبیات. و امان از آن روزی که مخالفت منِ نوعی آلودهٔ یک جور غرض‌ورزی شخصی یا حزبی باشد. شفافیت عملکرد و دعوت از صداهای متفاوت در دوره هشتم جشنواره فجر به وضوح قابل مشاهده و قابل دفاع است. اینکه برگزارکنندگان این دوره به مخالفت شایعه‌سازان و مواضعشان باج نداده‌اند نوید سلامت تقریبی ادبیات را می‌دهد، نوید اینکه هنوز هم می‌شود امید داشت به شنیده‌شدن همه ی صداها. ادبیات و فرهنگ ایران را، با پارازیت‌های غیر‌مستدل و غیرعلمی، وارد حاشیه‌کردن هنر نمی‌خواهد. کار چند دقیقه وقت است و چند من دلیل شخصی و حزبی که عرض شد.

بگذاریم هنر نفس بکشد، بگذاریم ادبیات کار خودش را بکند، بگذاریم جوانان ما بدون هراس از سانسور بی‌جا قلم به دست بگیرند. نسل جوان ما دردهای مشترک زیادی دارند، جای جبهه‌گیری و شایعه‌پراکنی اول دردهایشان را بفهمیم... دردهایی که کلمه شده‌اند شعر شده‌اند، شاعر شده‌اند.

محمدحسین جعفریان: جشنواره هشتم شعر فجر بچه‌ها را دور هم جمع کرد

چند صدایی تا حد زیادی اتفاق افتاد و حداقل نسبت به دوره های گذشته این نمود آشکار تر بود. اغلب در جشنواره های سال های گذشته حضور داشتم اما وجه بارز امسال این بود که ما چهره هایی را امسال دیدیم که اغلب نبودند در جشنواره ها یا به هر دلیل شرکت نمی کردند. جشنواره امسال این ویژگی را داشت که بچه ها را دور هم جمع کرد. ما باید بریم به سمت این که این اتفاق بیفتد.

وی توضیح اعتبار و استقلال یک جشنواره نیز چنین گفت: اعتبار یک جشنواره به شرکت کنندگان آن است، این که چه آدم هایی با چه سطحی از دانش و آثار در این جشنواره ها شرکت می کنند و آن می تواند حد و حدود این جشنواره ها را نشان دهد. اگر بگوییم استقلال یک جشنواره از دولت ضرورتی ندارد جواب غلطی داده ایم، به اعتقاد من کسانی که چنین زحماتی می کشند باید به بردن شعر شاعران نزد مردم هم فکر کنند. حالا که ما این همه صدا را دور هم جمعی می کنیم باید گوش هایی هم برای شنیدنش فراهم شود. یک تدبیری اندیشیده شود تا این محافل شعر در دانشگاه برگزار شود در محافلی که شنوای این کالا هستند، خریدار این کالا هستند. هر قدر که این تلاش بیشتر شود مطمئنم به تن شرکت کنندگان هم بیشتر می نشیند و خوشایند آن ها هم هست.

کامران شرفشاهی، جشنواره شعر فجر ویترینی برای عده‌ای خاص بوده است

جشنواره شعر فجر صرفاً ویترین عده‌ای خاص شده، به هر حال بسیاری از شاعران طیف‌های گوناگون تا به امروز در جشنواره شعر فجر نادیده گرفته شده‌اند. متاسفانه جشنواره‌های ادبی در کشور ما تبدیل به وسیله‌ای برای تامین نیازهای تعدادی خاص شده است. عجیب آن که تا به حال تدبیر خاصی برای بهبود وضعیت جشنواره شعر فجر در نظر گرفته نشده است.

جشنواره شعر فجر تا به امروز حرکت مؤثر و در واقع تعیین کننده‌‌ای در عرصه شعر ایران نبوده و هنوز هم نیست. برگزار شدن یا نشدن جشنواره شعر فجر به اعتقاد من هیچ تفاوتی نمی‌کند. جشنواره شعر فجر در سال‌های گذشته نتوانست جایگاه خود را در بین شعر باز کند و هیچ‌گاه به‌عنوان یک وزنه و معیار در عرصه شعر ما مطرح نشده چرا که خط‌‌کش‌هایی داشته و سوء‌استفاده‌های بسیاری از آن شده است. جشنواره شعر فجر شاید چیزی مثل سایر جشنواره‌ها و حتی نازل‌تر از آن‌ها باشد و به‌نظر من برگزار شدن یا نشدن آن اهمیت زیادی ندارد؛ مگر اینکه در واقع تحولی در آن صورت بگیرد و از حاشیه‌هایی که همیشه داشته و نگاه‌های سطحی، ذوقی، سلیقه‌ای، رفیق بازی‌ها و همه مسائلی که هیچگونه ربطی به شعر ندارد رهایی پیدا بکند. جشنواره شعر فجر به شرط رهایی از حواشی همیشگی خود می‌تواند موفق باشد و در غیر این صورت به‌نظر من جشنواره‌های دیگری در کشور ما هستند که موفق‌تر بودند.

محمدرضا عاطفی

برگزاری جشنواره شعر فجر به‌طور قطعی تاثیر بسزایی در روحیه شاعران و کیفیت شعر ایران دارد. با وجود افت و خیزهایی در سطح کیفی و کمی جشنواره اما این جریان ویترین فعالیت‌های عادی کشور است. در صورت وجود برنامه‌ریزی‌های کلان فرهنگی و استفاده از نخبگان ادبی تحول عظیم در راستای شعر و جشنواره ایجاد خواهد شد. خوب است که ضمن این فراخوان کلی فراخوانی نیز در بخش نخبگان ادبی صاحب ایده و اندیشه به صورت خاص داده شود تا با حضور آن‌ها جشنواره شعر فجر پررنگ‌تر و موثرتر برگزار شود.

اسماعیل امینی

به‌نظر من در حال حاضر بیشتر نظام اداری (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) در جشنواره شعر فجر تصمیم گیرنده است. شعر ثروت ملی هر کشور است و باید در پی کشف آن باشیم. جشنواره شعر فجر باید ضمن دنبال کردن جریان شعری و کارنامه شعر یک سال کشور با تشکیل یک دبیرخانه دائمی منتقدان ادبی این جریان را چیده پیگیری ثبت و دسته بندی کنند. وقتی در جشنواره فراخوان کلی داده می شود همه افراد در هر گروه و سطحی مدعی می شوند و طبعا افراد برجسته استقبال نمی‌کنند. پیشنهاد می کنم که ضمن این فراخوان کلی بهتر است که یک فراخوان خاص داده شود تا افراد برجسته شعر و ادب هم حضور پیدا کنند.

محمدحسین جعفریان

به‌نظر می رسد که جشنواره شعر فجر با این شیوه برگزاری فقط برای عده خاصی برگزار می‌شود. برگزاری جشنواره در خلیج فارس به دلیل مسافت طولانی آن متاسفانه تنها باعث حضور افراد بومی شده است. جشنواره شعر فجر ضمن برخورداری از مفاهیم انقلابی باید به‌درستی برگزار شود زیرا در سال های گذشته شاهد وجود ضعف‌هایی در بخش بین‌الملل آن بودیم. جشنواره شعر فجر باید قابلیت یک ویترین را داشته باشد در این صورت است که می تواند استعدادهای بالقوه را به توان‌های بالفعل تبدیل کند. جشنواره شعر فجر باید با مشورت از بزرگان شعر انقلاب و با مشارکت حداکثری شعرای انقلاب صورت گیرد و مرکزی باشد که در طول سال قلب آن برای شعر انقلاب بتپد. جشنواره شعر فجر باید به‌عنوان پناهگاهی منطبق با تعبیر شعر فجر کارکردی مقطعی و هفته‌ای ندانسته باشد و سایر آن در تمام طول سال برسد شعر کشورمان باشد.

اهورا ایمان

تاثیرگذاری جشنواره شعر فجر بر روحیه شاعران و شعر ایران بستگی به کیفیت برگزاری آن دارد. هر حرکتی که به گسترش زبان فارسی کمک کند و به خارج از نسل‌های ایران برده شود به‌طور طبع اتفاق تاثیرگذاری خواهد بود. در کشور ما جشنواره‌های متعددی در زمینه‌های گوناگون برگزار می‌شود ولی خروجی‌های آن خیلی خوب تغذیه نمی‌شود. باید خروجی جشنواره‌ها بیشتر رصد شود تا ضمن کشف استعداد‌های گوناگون به هدایت آن‌ها نیز پرداخته شود. جشنواره می‌تواند عاملی برای تقویت استعداد‌های نهفته باشد، صد در صد برگزاری جشنواره در این امر موثر است ولی مساله این است که زمانی که استعداد‌ها در این راستا کشف شد چه کاری باید برای آن‌ها انجام شود تا زمینه‌های فعالیتی گوناگون مانند سمینار برای پژوهش و یا تالیف برای آن‌ها فراهم شود.

یحیی طالبیان، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

نبود محدودیت در ارسال اشعار به جشنواره شعر فجر، یک مزیت محسوب می‌شود و می‌تواند در الگوسازی برای جشنواره‌ها به‌ویژه رقابت‌های شعری کشور موثر باشد. اگر این جشنواره بخواهد مولفه‌ها و شاخص‌هایی را در سطح کشور به وجود بیاورد که محک ارزیابی شعر در کشور باشد، نیازمند مقدماتی است که باید برای فراهم‌شدن آن‌ها تلاش کرد. یکی از این مقدمات اطلاع‌رسانی زمان‌دار، گسترده و متنوع در مورد جشنواره شعر فجر است در صورتی که این اتفاق بیفتد، مشارکت شاعران در آن و تنوع اشعارشان، بیشتر خواهد بود. اگر داوری جشنواره شعر فجر در هر چهار حوزه درست باشد، جشنواره شعر فجر عمق بیشتری خواهد یافت که این مسئله امسال با انتخاب افراد شاخص به‌عنوان داور که حلقه‌ای به‌هم‌پیوسته و متشکل از شاعران شناخته شده و جمعی از مدرسان دانشگاه و ناقدان شعر هستند، به میزان زیادی تقویت شده است.

اطلاع‌رسانی جشنواره شعر فجر هم مسئله‌ای مهم و کیفیت آن در دورهٔ هفتم قابل تحسین بود تقریباً همه کسانی که در کشور پیوندی با شعر دارند و به‌نوعی با این هنر والا گره خورده‌اند، از کمیت و کیفیت برنامه‌های دوره هفتم جشنواره شعر فجر اطلاع یافته‌اند. این مسئله در مشارکت شاعران در جشنواره شعر فجر امسال تاثیر زیادی داشته است. جشنواره شعر فجر در هفت دوره خودش و هر سال نسبت به سال قبل، از تنوع کمی و کیفی بهتری برخوردار بوده و هر سال سعی شده با مشورت با صاحبنظران و اصحاب شعر، ارتقا پیدا کند.

کمال شفیعی

به‌نظر من هفتمین دورهٔ جشنواره شعر فجر خیلی بهتر از سال‌های قبل برگزار شد و می‌توان به‌عنوان از آن یک نمونه موفق در بین همه دوره‌های این جشنواره، یاد کرد. به‌عنوان مثال نفس توجه به جزایر جنوبی کشور با توجه به اهمیت مسئله هویتی خلیج فارس در شرایط کنونی و برپایی مراسم افتتاحیه جشنواره شعر فجر، یک ابتکار بسیار خوب بود. مسئله بعدی تجلیل از پیشکسوتان عرصه شعر و پرداختن به جایگاه شاعران فقید عرصه انقلاب مانند زنده‌یادان خلیل عمرانی و شاهرخ اورامی بود که خاطره آن‌ها را برای اهالی شعر زنده کرد. برگزاری جشنواره‌های منطقه‌ای شعر فجر و در واقع بردن شعر به نقاط مختلف ایران، اقدام خوب دیگر دست‌اندرکاران جشنواره شعر فجر بود که در دوره‌های قبلی شاهد آن نبودیم. ایجاد فرصت شعرخوانی برای شاعرانی که در سراسر کشور قلم می‌زنند، اقدام خوب دیگری بود که در جشنواره امسال شعر فجر صورت گرفت و باعث دیده شدن بیشتر این شاعران شد. در کنار همه این‌ها نباید از چینش خوب داوران امسال جشنواره شعر فجر غافل ماند؛ به‌عقیده من امسال سلایق مختلف در عرصه داوری این جشنواره ملی حضور دارند. می‌توان گفت هر کدام از داوران جشنواره شعر فجر امسال، نماینده یک طیف فکری و شعری هستند و این نشانه بالندگی این جشنواره است. برآیند کلی جشنواره شعر فجر تاکنون بسیار خوب بوده و من امیدوارم این جشنواره با استقبال شاعران به روند موفق خود تا پایان راه ادامه دهد و ایده‌های جددی را که مطرح کرده، پی بگیرد.

سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخصوص هفتمین دوره جشنواره شعر فجر

مشارکت تمامی استان ها با محوریت و میزبانی ۷ استان از شاخصه های بارز این دوره بود. احترام به ادیبان و شاعران و در خدمت ایشان بودن به مدت بیست روز و گشت‌وگذاری از جنس تعلقات ملی، پدیده‌ای نو در این مراسم عاصم بود که الحق مدیریت هم به سلامت، قاسم بود. فراهم‌آوردن فرصتی برای شنیدن ۲۳۰۰ سروده از شاعران برجسته و نامدار و تمهیداتی به منظور تعمیم این هنر یگانه تاریخ در جمع نمازگزاران جمعه همزمان با هفته وحدت در نعمت رسول الله(ص) از تلاش‌های ویژه این دوره بود.

رضا حمیدی، دبیر هفتمین جشنواره شعر فجر

همواره به مسائل به‌طور آرمانی نگاه می‌کنم. جشنواره امسال هر چند خوب برگزاری شد ولی مواردی را در ذهن داشتم که به آن دست نیافتم. میزان استقبال مردم و نحوه برگزاری در این دوره نسبت به شش دوره قبلی بسیار پراقبال بود تا جایی که شاعرانی چون مصطفی محدثی خراسانی، پرویز بیگی حبیب آبادی و اسرافیلی که شاعران صاحب نام هستند سطح را بسیار خوب ارزیابی کردند.

با توجه به این که جشنواره امسال در مناطق مختلف برگزار شد ما تعدادی از شاعران را برای شعرخوانی در هر منطقه اعزام می‌کردیم و آن‌ها نیز اذعان داشتند که نحوه برگزاری جشنواره بسیار عالی است. ما در این دوره برگزاری فعالیت‌های فرهنگی جدید متفاوت از سال‌های گذشته از قبیل رفتن به کارگاه شعر بازی در مراکز فرهنگی، دیدار با مسئولان ارشد و ولایت فقیه در هر منطقه صورت دادیم تا بازتاب متفاوتی را در این دوره شاهد باشیم. برگزاری خوب جشنواره امسال همچون نهال آبیاری شده مدیون عملکرد‌ها و تجارب دبیران و مدیران گذشته بوده و هر چه بیشتر پیش می‌رود شاهد جایگاه و سطح بالاتری از جشنواره‌ها در دوره‌های بعدی خواهیم بود.

داوران در این دوره از سرآمدان در هر بخش بودند. اعلام اسامی داوران در ابتدای جشنواره حضور داورانی چون دکتر مهدی محقق در بخش پژوهش، جلال الدین کزازی و دکتر حسین رزم‌جو که جزء مفاخر و نخبگان ادبی و فرهنگی کشورمان هستند باعث شد که تا افراد بیشتری در جشنواره حضور و آثار خود را ارسال کنند.

غزل تاج‌بخش

مسلماً هر رویداد فرهنگی که مردم در آن مشارکت داشته باشند، جنبه بهتری پیدا می‌کند و جشنواره شعر فجر هم که در روزهای تاریخی ایران یعنی جشن پیروزی انقلاب و آئین‌های آن و با حضور مردم برپا می‌شود، یک اتفاق مهم محسوب می‌شود. جشنواره شعر فجر برای شاعران جوان یک نیاز است؛ آن‌ها می‌توانند خود را در این آزمون محک بزنند و از طرف دیگر دعوت از شاعران جوان برای شعرخوانی این جشنواره، نشانه این است که برای آن‌ها احترام قائل شده‌اند و این حس اعتماد به نفس را در آن‌ها تقویت می‌کند. مطلع شدم که در هفتمین دوره جشنواره شعر فجر ، شاعران مردمی هم انتخاب شدند؛ به‌نظرم این اقدام بسیار خوبی است و نشان‌دهنده ارزش و احترامی است که مسئولان این جشنواره برای نظر مردم قائل هستند. استفاده بهینه از فرصت‌هایی که جشنواره‌هایی مثل جشنواره بین‌المللی شعر فجر در اختیار شاعران جوان قرار می‌دهد ضروری است.

مشفق کاشانی

نحوه برپایی برنامه‌های هفتمیین دوره جششنواره‌ٔ شعر فجر بسیار مطلوب بود. جشنواره شعر فجر، امسال هم مثل سال‌های پیش به‌خوبی برگزار شد و این روند در مجموع یک اتفاق تاثیرگذار بوده است. در آثار این بخش افق‌های تازه‌تری به چشم می‌خورد و این نشان می‌دهد شاعران جوان ما هر سال موفق‌تر از سال‌های قبل هستند. جشنواره شعر فجر راه خود را یافته و به یک اتفاق جاافتاده و مهم ادبی در کشورمان تبدیل شده است و خوشبختانه هر سال با استقبال بیشتر شاعران رو به رو می‌شود. تعداد آثاری که به این جشنواره آمده بود، نسبت به سال‌های قبل بسیار بیشتر بود و این دلیل اقبال شاعران ما به‌خصوص شاعران جوان از جشنواره شعر فجر است. علاقه شاعران جوان به شرکت در این رقابت روز به روز بیشتر می‌شود و می‌بینیم هر سال کارهای فاخرتری به جشنواره ارسال می‌شود. کوشش دست‌اندرکاران جشنواره شعر فجر هر سال افزونتر از سال قبل است و من امیدوارم این جشنواره در آینده شکوفاتر هم بشود.

رضا اسماعیلی

شکل‌گیری و برگزاری جشنواره شعر فجر حرکت ارزشمندی بود اما مطالبات شاعران از جشنواره شعر فجر برآورده نشد. شاعران انتظار داشتند جشنواره شعر فجر مانند سایر جشنواره‌های فجر از قبیل سینما و تئاتر همه طیف‌های ادبی را زیر چتر خود بگیرد و همه سلیقه‌های ادبی در جشنواره شعر فجر شرکت داشته باشند که این مورد در سال‌های گذشته اتفاق نیفتاد. در صورتی‌که جشنواره شعر فجر شامل تمام طیف‌های ادبی بشود جایگاه خود را در میان شاعران پیدا می‌کند و به عنوان جشنواره شعر برجسته در کشور شناخته می‌شود و مورد استقبال شاعران قرار می‌گیرد. در سال‌های گذشته جشنواره شعر فجر برگزار می‌شد و طیف‌های گوناگون ادبی از شرکت در آن خودداری می‌کردند. اعتماد عمومی شاعران به جشنواره شعر فجر باید جلب شود تا شاعران آثار خود را در این جشنواره ارسال کنند.

علیرضا بدیع

جشنواره شعر فجر به‌طور طبیعی در جریان شعر کشور به‌عنوان بزرگترین جشنواره ادبی در تمام طیف‌ها شامل ترانه و شعر تأثیرگذار است. جشنواره شعر فجر حتی بر روی کسانی که بی‌اعتقاد به شرکت در این جشنواره هستند هم تأثیر می‌گذارد و انتخاب‌های هیئت داوران در زمینه انتخاب چهره‌های جوان شعر به‌عنوان شاخص و موفق در طول یک‌سال گذشته نقطه عطفی در جریان شعری کشور است. جشنواره شعر فجر در سال‌های گذشته به ناحق کسانی را به‌عنوان شاعر جوان موفق انتخاب و بزرگ کرد که شایستگی لازم را نداشتند. انتخاب شاعران جوان موفق به‌عنوان الگویی که در جشنواره شعر فجر برای شاعران انتخاب می‌کنیم نیز بر جریان شعری کشور تأثیرگذار است امیدواریم امسال داوری جشنواره شعر فجر با دقت‌نظر بیشتری نسبت به سال گذشته صورت بگیرد. داوران شعر جوان باید از نسل جوان انتخاب شوند. مدهای ادبی را فقط جوانان شکل می‌دهند و از آن اطلاع دارند هر نسلی که معیارهای زیباشناختی را ایجاد می‌کند باید همان نسل آثار مربوط به آن را بررسی کند.

این جشنواره در برخی از دوره‌های برگزاری خود توان پاسخگویی به توقعات شاعران را داشته اما در برخی از دوره‌ها نیز از این کار ناتوان بوده است. به‌نظر امسال نیز رضایت نسبی از ایده‌ها و ابداعات تازه‌ی مطرح شده در زمینه‌ٔ برگزاری جشنواره شعر فجر وجود داشته اما من به‌شخصه معتقدم که نهمین دوره این جشنواره اصلا اطلاع‌رسانی نداشت. به‌ظاهر جشنواره شعر فجر به دلیل تمایل برگزار کنندگان آن به دور از حاشیه‌ها، چراغ خاموش حرکت کرد.

محمد بقایی ماکان

جشنواره شعر فجر در حد توان خود بر جریان شعری کشور تأثیر داشته است. باید تأثیرگذاری جشنواره‌ها از جایی آغاز شود در صورتی جشنواره شعر فجر می‌تواند مؤثر باشد که به دفعات از نظر کیفی و کمی و کیفیت آثار شاعران جوان رشد کند.

ضیاءالدین شفیعی

این شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات باشگاه خبرنگاران؛ ضمن اجتناب از پاسخگویی به هر سوالی در زمینه جشنواره شعر فجر، اهمیت خبررسانی درباره این جشنواره را پوچ دانست و اظهار داشت: به‌عنوان مثال شما به عنوان یک خبرنگار تا به امروز کجا بودید و در کل اخباری که درباره جشنواره شعر فجر منتشر کرده‌اید به چه دردی خورده است. وی در ادامه و پس از آنکه ما از تلاش خود برای هر چه بهتر پوشش دادن جشنواره شعر فجر گفتیم با بیان جمله "خسته نباشید" تلفن را قطع کرده و به نوعی همه چیز را پوچ دانست.

سارا جلوداریان

جشنواره شعر فجر به‌عنوان یکی از بزرگترین و پرآوازه‌ترین جشنواره‌ها ادبی و سابقه میانه‌ای که دارد به لحاظ خاصیت تاثیرگذاری جشنواره‌ها تاثیر خود را در جریان شغری کشور دارد. گذشت یک دهه از زمان برگزاری جشنواره شعر فجر میزان تاثیر این جشنواره را بر جریان شعری کشور مشخص می‌کند و به هر حال نتیجه‌ای که از جشنواره شعر فجر به دست می آید در جریان شعری کشور بی تاثیر نیست. اضافه کردن بخش‌های دیگر مانند ادبیات انقلاب و ترانه بر جشنواره شعر فجر بر کمیت و کیفیت آثار ارسالی به این جشنواره اثر می‌گذارد. بررسی جشنواره شعر فجر پس از گذشت یک دهه از برگزاری آن امکان‌پذیر است. از نظر تیم داوری و مالی نگاه مثبت و برجسته‌ای بر جشنواره شعر فجر هست که می‌توان آن را بر شمرد. میزان موفقیت جشنواره شعر فجر نسبت به گذشته بر محور‌های تعیین شده پیرامون برگزاری جشنواره شعر فجر توسط وی بستگی دارد که اگر دیدگاه‌های وی به معنای واقعی کلمه در برگزاری جشنواره لحاظ شود روند خوبشان را به‌صورت بهتری سپری خواهند کرد. به استفاده از افراد تکراری و سلایق تکراری به عنوان داور خانم در جشنواره شعر فجر بسنده می‌شود در حالیکه تعداد زیادی خانم و شاعر جوان داریم. استفاده از برگزیدگان سال‌های گذشته جشنواره شعر فجر به‌عنوان داوران مقدماتی اشکالی ندارد کاش در این زمینه تجدید نظر شود به‌عنوان شاعر جوان و افراد موثر در ادبیات جوان از آن‌ها در داوری‌ها استفاده کنند.

عباس اسلامی

باید بگویم که من از آغاز فعالیتم در حوزه شعر علاقه‌ای به شرکت در جشنواره‌های و جوایز ادبی نداشتم. چون در این جشنواره شرکت نمی‌کنم حرف، پیشنهاد یا نظری هم در این زمینه‌ها ندارم.

چيستا يثربی

جشنواره شعر فجر، هيچ گاه در جريان شعری كشور تاثيرگذار نبوده است. با وجود احترامی كه برای شاعران شهرستانی قائل هستم در جشنواره شعر فجر امتياز خاصی برای شاعران شهرستانی قائلند و جايزه جشنواره شعر فجر حتما بايد به شاعران شهرستانی تعلق بگيرد و اين هدفی است كه نه تنها در جشنواره شعر فجر بلكه درساير جشنواره‌های فجر مانند موسيقی و تئاتر نيز ديده می‌شود. رقابتی نابرابر در تئاتر و موسيقی است اما در شعر با يک قلم و كاغذ سروكار داريم و شعر هنری ذاتی است و اعطا جوايز شعر فجر به شاعران شهرستانی نادرست است. اگر جشنواره شعر فجر سفارشی و با توجه به موضوعات خاص نباشد و نگاهی به برخی اقشار وجود نداشته باشد می‌تواند بر جريان شعری كشور تاثير بگذارد. وقتی جشنواره شعر فجر در تمام طول سال بسته است و كارهای جشنواره خيلی بی ‌سروصدا انجام می‌شود اين جشنواره قادر به تاثيرگذاری بر جريان شعری كشور نيست. جشنواره شعر فجر همواره متعلق به قشر خاصی در بين شاعران از جمله شاعران دهه سوم انقلاب است و شاعران پيشكسوت و سال‌های قبل از آن، به‌عنوان داور جشنواره حضور دارند. شاعری پروسه‌ای سخت است دعوت كردن شاعران به جشنواره شعر فجر بی‌‌احترامی به شاعرانی است كه در سال‌های قبل زحمت كشيدند و فراموش شدند. ما نسل فراموش‌شده‌ايم جشنواره شعر فجر نسل جوان ما را مغرور نكند و دبيرخانه‌ای دائمی برای جشنواره شعر فجر وجود داشته باشد تا شاعران جوان نه در رقابت‌های كهن، بلكه در رقابت‌هايی نو شعر بسرايند. بايد كتاب برندگان جوايز شعر فجر در سطح عموم چاپ شود آن كسی‌كه در جشنواره شعر فجر به‌عنوان نفر اول برگزيده می‌شود حتما دليلی برای برگزيده شدن وی وجود دارد و ما بايد اين دليل را بفهميم. جشنواره شعر فجر در سال‌های گذشته نظام يافته برگزار نشده است و برگزاری آن اشراقی و دلی بود.

علی داوودی

با توجه به این‌که زندگی ما زیر لوای انقلاب اسلامی ایران است، بردن نام شاعرانی چون یدالله رویایی تحت عنوان افراد دعوت شده به جشنواره شعر فجر قابل پذیرش از سوی شاعران این مرز وبوم نیست. مشکل باید از جای دیگری درست شود و گویا کار جشنواره شعر فجر ازجای دیگری خراب شده است. با توجه به آنکه بعد از گذشت سی و چند سال با وجود خلأهای موجود در مورد تعریف خط قرمزهای فرهنگی کار جشنواره شعر فجر به جایی کشیده که از شاعران مبتذل‌سرا برای حضور در این جشنواره دعوت می‌کنند، این‌ها علی‌رغم دانستن خط مشی‌ فکری و اندیشه‌ای شاعرانی چون یدالله رویایی او را به جشنواره دعوت می‌کنند و این کار از خطاهای جشنواره شعر فجر به حساب می‌آید.

جواد محقق

چه کسی به نظر ما گوش می‌دهد که بگوییم نحوه عملکرد جشنواره شعر فجر درست یا نادرست است. البته درمورد کار آقایان در زمینه شکل‌گیری جشنواره شعر فجر امسال باید ببینیم که مبنای عملکردشان چیست. چرا در داوری‌ها این سلایق را رعایت نمی‌کنند. در این میان باید دید که آیا دیگران هم از سلایق همه شاعران استفاده کرده‌اند یا فقط برگزار کنندگان جشنواره شعر فجر قصد استفاده از سلیقه‌های افرادی چون یدالله رویایی را دارند.

تقی محمدی فکورزاده

شعر مقوله‌ای سیاسی نیست بلکه آزاد بوده و بستگی به شعور شاعر دارد. طرح ادعای توجه به شعر از سوی مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صرف بودجه‌ای جهت بهره‌مندی برخی از شاعران از دلایل برگزاری جشنواره‌هایی چون جشنواره‌ی شعر فجر به حساب می‌آید. جشنواره‌ی شعر فجر از لحاظ ادبی با توجه به جای خالی ارائه نظرات کارشناسانه در خصوص اشعار ارسالی به دبیر‌خانه‌ٔ جشنواره، کار خاصی انجام نداده است.

اسماعیل آذر

سال‌هاست که جشنواره شعر فجر شکل گرفته و مفید هم بوده اما چگونه مفید بودن آن و نقشی که به جای مانده باید مورد تحلیل قرار بگیرد. ما با جشنواره‌ها می‌خواهیم چه کنیم و چه هدفی را دنبال می‌کنیم، آیا هدف از جشنواره شعر فجر جمع کردن اشعار، ارزیابی آن‌ها و اهدای جوایز به برخی از شاعران بوده است، قطعا چنین نیست. هر جشنواره‌ای می‌کوشد تا در طی سالیان برگزاری خود را به وجود بیاورد البته این سخن من نافی زحمات دست‌اندکاران جشنواره‌های پیشین و این جشنواره نبود اما می‌خواهم بدانم که کدام جشنواره تا به امروز موفق به شکل‌گیری جریان ملموس شده است. جمع کردن، ارزیابی و اهدای جایزه خوب است اما آیا کار یک جشنواره فقط منحصر به این‌ می‌شود. هرکاری که نقد شود رشد نمی‌کند و زمانی به صلاح می‌رسد که نقد شود. تا به امروز سعی در انتصاب دبیرانی از جشنواره‌ها بوده اما ما باید از مدیران کارآزموده و شناخته شده در جشنواره‌ها استفاده کنیم و مشاوران موضوع خاص جشنواره را در مسیر آن دبیر مدیر و مدبر قرار دهیم. در مورد جشنواره شعر فجر نیز همه دبیران که تا به امروز منصوب شده‌اند خوب بوده‌اند اما حداقل این است که مدیران لایق اجرایی در کنار آن‌ها به کار گرفته شوند. ما تا به حال هیاتی را برای روزهای پس ار برگزاری جشنواره‌ها منصوب نکردیم و یا نتیجه‌ای از کار آن به دست نرسیده است. اصولا ما با حاشیه‌سازی می‌خواهیم زحمات افراد را زیر سوال ببریم پس نقد کردن با حاشیه سازی متفاوت بوده و حاشیه به معنای پیدا کردن نقاط ضعف، درشت‌نمایی آن‌‌ها و ایجاد فضای نامناسب در مورد آن‌ها است.

گزارش‌های آماری و اطلاعات سال‌شماری و شناسه‌ای هر دوره به‌ترتیب سال

جشنواره‌ای ادبی است که در سال ۱۳۵۸ پایه‌ریزی شده و هرساله برگزار می‌شود.

دورهٔ دهم

قاسم صرافان

در دوره گذشته ارزیابی شعر فجر توسط کتاب‌ها انجام شد، نه براساس شعرها و این اتفاق دوباره امسال افتاده است و در سال گذشته هم این دو با هم نبودند. در این جشنواره کتاب‌هایی که برای اولین‌بار با موضوع مشخص به چاپ رسیده‌اند، ملاک قرار می‌گیرند و این‌که آیا این کار مثبت است یا منفی باید مورد ارزیابی دقیق‌تر قرار بگیرند. اگر در جشنواره شعر فجر شعر ادا نمی‌شود، شاید دلیل آن ارسال آثار تکراری است و کتاب‌های مستند‌تر و مشهورتر ملاک بهتری برای ارزیابی فعالیت ادبی شاعران می‌شوند. اما جنبه منفی این مسئله اشاره به سمت کسانی است که فقط در همان سال کتاب داشته‌اند و فقط همان‌ها از این قاعده برخوردار می‌شوند. به عنوان مثال یکسری از دوستان که در سال گذشته کتابشان منتشر شده، با توجه به شرایط جشنواره آثارشان از دور ارزیابی کتاب حذف می‌شود.

اسماعیل امینی

کیفیت برگزاری جشنواره شعر فجر، ارتباط چندانی به تصمیمات دبیر آن ندارد و اعتماد شاعران به جشنواره مهمترین عامل تاثیرگذار بر روی آن است. در دهمین دورهٔ جشنواره شعر فجر، به انتخاب بهترین کتاب‌های شعر منتشر شده در سال ۱۳۹۳ پرداخته و در ۳ رشته شعر، درباره شعر و شعر کودک و نوجوان بررسی شد. از برنامه‌های دیگر این دوره ، می‌توان به برگزاری محافل شعرخوانی در استان‌های مختلف و چند کشور اشاره کرد.

جشنواره شعر فجر به شرط اعتماد شاعران به این جشنواره کیفی‌تر می‌شود. اسماعیل امینی دبیر دهمین جشنواره شعر فجر، در خصوص عوامل تاثیرگذار بر روی کیفیت این جشنواره به خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: کیفیت برگزاری جشنواره شعر فجر، ارتباط چندانی به تصمیمات دبیر آن ندارد و اعتماد شاعران به جشنواره مهمترین عامل تاثیرگذار بر روی آن است.

وی افزود: ان‌شاء‌الله دهمین جشنواره شعر فجر، به نوعی برگزار شود که طیف‌های مختلف فعالان ادبی به آن اعتماد کرده و در این جشنواره حضور پیدا کنند.

دبیر دهمین جشنواره شعر فجر در بخش دیگری از سخنان خود، به تشریح برنامه‌هایش برای برگزاری جشنواره شعر فجر پرداخت و اظهار داشت: دهمین جشنواره شعر فجر بر اساس آیین‌نامه‌ای اجرایی می‌شود که در سال گذشته تصویب شده است.

امینی ادامه داد: ما در جشنواره شعر فجر امسال به انتخاب بهترین کتاب‌های شعر منتشر شده در سال 1393 می‌پردازیم و آن‌ها را در 3 رشته شعر، درباره شعر و شعر کودک و نوجوان بررسی می‌کنیم.

وی تصریح کرد: از برنامه‌های دیگر ما، می‌توان به برگزاری محافل شعرخوانی در استان‌های مختلف و چند کشور اشاره کرد.

دبیر دهمین جشنواره شعر فجر خاطرنشان کرد: در زمینه حضور شاعران در استان‌های مختلف و کشورهای دیگر پیشنهاداتی به ما شده که پس از بررسی در هیات علمی به اطلاع همگان می‌رسند.

==================================================

باید یک دبیرخانه برای شعر تعریف شود امروزه بودن جشنواره شعر فجر، به از نبودن آن است.

مصطفی محدثی خراسانی

امروزه بودن این جشنواره به از نبود آن است. جشنواره شعر فجر حدود هشت دوره است که برگزار می‌شود؛ اما جشنواره فیلم فجر قریب ۳۴ سال است که از اجرای آن می‌گذرد. برگزاری جشنواره شعر فجر بسیار ارزشمند است و جای تقدیر دارد؛ اما تاکنون هیچ جشنواره‌ای نتوانسته آن‌طور که شایسته است به مقوله شعر بپردازد. یکی از گله‌هایی که می‌توان از برگزاری این جشنواره کرد، این است که زمانی که تنها یک ماه به بهمن ماه مانده، شورا تشکیل می‌شود. پس با برگزاری چند جلسه جشنواره برگزار می‌شود و در آخر در اسفند ماه پرونده‌اش تا دی‌ماه سال بعد بسته می‌شود. باید یک دبیرخانه دائمی برای شعر تعریف شود و جایگاه شایسته‌ای در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای آن داشته باشیم. اگر داستان به [[جایزه جلال آل احمد با آن جایزه‌ها سنگین واگذار شود، هیچ ایرادی ندارد ولی باید سعی شود شعر را هم در همان حد و اندازه ارج نهند. زیرا شعر هنر ملی ماست؛ ولی داستان یک هنر وارداتی است. ادبیات داستانی به آنچه که ما از ترجمه‌ها آموخته‌ایم برمی گردد. می دانید که قالب ادبیات داستانی برگرفته از داستان‌های ترجمه است و ما داستان را به این شکل و قالب در ادبیاتمان نداشته‌ایم و آنچه که داشته‌ایم به صورت افسانه بوده است. من به هیچ وجه نمی‌خواهم با این حرف ارزش داستان را پایین بیاورم؛ ولی تکنیک ادبیات داستانی ریشه در فرهنگ و پشتوانه ما ندارد.. اما زمانی که این دو را در کنار هم قرار می‌دهیم، به مراتب باید برای شعر ارزش و پشتوانه بیشتری در نظر گرفته شود و آنطور که در شان شعر است، روی آن سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی شود. https://www.yjc.news/fa/news/5452978/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%B4%D9%88%D8%AF

==================================================

داور جشنواره شعر فجر نمی‌شوم سراینده مجموعه شعرهای «بهت نگاه» و «سوار مشرقی» داور جشنواره شعر فجر نمی‌شود. عباس براتی‌پور شاعر در خصوص احتمال شرکت خود در جشنواره شعر فجر به خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: اگر چه در زمینه چند و چون برگزاری دهمین جشنواره شعر فجر نظر یا پیشنهادی ندارم؛ اما در صورتی که برای حضور در این جشنواره از من دعوت شود در آن شرکت می‌کنم.

وی افزود: من تمایلی به حضور در میان اعضای هیات داوران جشنواره شعر فجر ندارم و داور این جشنواره نمی‌شوم.

براتی‌پور در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص مکان مناسب برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: به نظر من مصلای امام خمینی (ره) مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب بوده و هست زیرا در مرکز شهر واقع شده و جای کافی برای پارک خودروها دارد.

وی خاطرنشان کرد: مسئولان نیز اگر به فکر فراهم کردن مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هستند، باید همه جوانب به خصوص وجود مکان کافی برای پارک خودروها را در نظر بگیرند. https://www.yjc.news/fa/news/5453633/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%85

===================================================

چتر جشنواره شعر فجر همه شاعران را در بر بگیرد جشنواره شعر فجر در صورت مشارکت همه طیف‌های ادبی به نقطه مطلوب می‌رسد. رضا اسماعیلی شاعر و داور چند دوره جشنواره شعر فجر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ به نقش مشارکت‌ تمامی طیف‌های ادبی در برگزاری کیفی جشنواره‌ شعر فجر اشاره کرده و افزود: بهتر است که چتر جشنواره شعر فجر، همه شاعران را دربرگیرد.

وی گفت: در مورد برگزاری جشنواره شعر فجر باید بگویم که این جشنواره هم اکنون با توجه به آنچه در دوره‌های گذشته رخ داده، جزو جشنواره‌هایی است که جا افتاده و تثبیت شده است. البته انتظار می‌رود که این جشنواره در دهمین دوره خود نسبت به دوره‌های گذشته کیفی‌تر برگزار شود.

این شاعر ادامه داد: اسماعیل امینی که هم اکنون به عنوان دبیر دهمین جشنواره شعر فجر انتخاب شده و در دوره گذشته نیز در سمت دبیر با جشنواره همکاری کرده، باید تلاش مضاعفی بکند تا جشنواره را به گونه‌ای از تنش‌ها و حاشیه‌ها دور کند که چتر آن همه شاعران را دربرگیرد تا در یک رقابت سازنده شرکت کنند.

اسماعیلی اظهار داشت: در مورد صبغه علمی جشنواره شعر فجر هم باید بگویم خوب است که داوران از اولین روزهای شکل‌گیری جشنواره با رزومه و کارنامه ادبی خود به همه معرفی شوند؛ زیرا اعتبار یک جشنواره به داوران آن است.

وی افزود: به نظر من باید در انتخاب تیم داوران جشنواره شعر فجر دقت و تلاش بشود تا افراد منتخب وابستگی خطی و جناحی نداشته باشند.

این شاعر تصریح کرد: حضور همه طیف های ادبی در جشنواره شعر فجر، می‌تواند به این جشنواره کمک کند تا به نقطه مطلوب برسد.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود که دهمین جشنواره شعر فجر، مشکلات دوره‌های گذشته را نداشته باشد. https://www.yjc.news/fa/news/5455741/%DA%86%D8%AA%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF

===================================================

سکوت جشنواره شعر فجر تداوم می‌یابد؟! جشنواره شعر فجر که در نهمین دوره خود در سکوت کار خود را انجام داد، در دهمین دوره برگزاری خود هم مسکوت خواهد ماند. علی‌ آبان شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نهمین دوره جشنواره شعر فجر را بی‌صداترین دوره برگزاری این جشنواره دانست و افزود: من در کسوت یک شاعر، زمانی متوجه برگزاری نهمین جشنواره شعر فجر شدم که این جشنواره به روزهای پایانی فعالیت خود رسیده بود.

وی گفت: جشنواره شعر فجر در نهمین دوره برگزاری خود بسیار ساکت بود.

این شاعر ادامه داد: به نظر من، دهمین جشنواره شعر فجر نیز با توجه به اینکه دبیر دوره‌های نهم و دهم این جشنواره یک نفر بوده، مسکوت خواهد ماند.

آبان در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه راهکارهای پیشنهادی شاعران، بازتاب چندانی در برگزاری جشنواره شعر فجر ندارد اظهار داشت: بالطبع جشنواره شعر فجر به معنای محفلی است که هر کسی در ارائه آثارش آزاد است و به نظر من هم اگر این جشنواره می‌خواهد یک جشنواره واقعی باشد، باید همه گیر شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش مصلای امام خمینی (ره) را بهترین مکان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برای تهران‌نشینان دانست و خاطرنشان کرد: شاید برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب در حاشیه تهران، بهترین حالت برگزاری این نمایشگاه برای شهرستانی‌ها باشد. https://www.yjc.news/fa/news/5455798/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85-%D9%85%DB%8C-%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AF

==================================================

نخستین جلسه هیئت علمی جشنواره شعر فجر با موضوع انتخاب داوران اعضای هیئت علمی دهمین دوره جشنواره شعر فجر پس از عیادت از استاد حمید سبزواری نخستین جلسه هیئت علمی این دوره را با دستورکار قراردادن انتخاب داوران برگزار کردند. در نخستین جلسه هیئت علمی دهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، اسماعیل امینی، دبیر علمی و مهدی قزلی، دبیر اجرایی دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر حضور داشتند و اعضای هیئت علمی در خصوص روند برگزاری و انتخاب داوران بخش‌های شعر کودک و نوجوان، شعر بزرگسال و درباره شعر به مشورت نشستند.

اعضای هیئت علمی دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر را حجةالاسلام زکریا اخلاقی، محمدعلی بهمنی، جواد محقق، علیمحمد مودب، حسین آهی، محمدرضا تقی‌دخت، بیوک ملکی و مریم حسینی تشکیل می‌دهند.

پیش از برگزاری جلسه هیئت علمی، تعدادی از اعضا ضمن عیادت از استاد حمید سبزواری، برای پدر شعر انقلاب اسلامی آرزوی سلامتی و بهبود کردند و از وی برای آغاز به کار جشنواره شعر فجر رخصت گرفتند. در این دیدار که به همراهی دکتر سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد و همچنین مهدی قزلی، مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان انجام شد، دکتر اسماعیل امینی، شاعر، طنزپرداز، استاد دانشگاه و دبیر علمی دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر ضمن خوانش یکی از غزل‌های خود برای حمید سبزواری برای پدرِ شعر انقلاب آرزوی سلامتی کرد؛ همچنین حجت‌الاسلام و المسلمین زکریا اخلاقی نیز با حضور بر بالین حمید سبزواری، یکی از شعرهای خود را برای پیشکسوت شعر انقلاب اسلامی قرائت کرد.

در این دیدار، معاون فرهنگی وزیر ارشاد جویای وضعیت سلامت استاد سبزواری شد. فرزند استاد نیز با تشریح وضعیت وی خاطرنشان کرد: حال استاد سبزواری به نسبت روزهای گذشته بهبودی یافته و ایشان پس از چند روز ضعف و بیماری، امروز توانسته‌اند غذا بخورند. حافظه ایشان نیز بازگشته و در مجموع نسبت به روزهای گذشته وضعیت جسمی بهتری دارند.

گفتنی است دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر با انتشار فراخوان، کار خود را از هفته گذشته رسما آغاز کرده است. https://www.yjc.news/fa/news/5455917/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86

============================================

جشنواره شعر فجر؛ ویترینی برای نمایش آثار خوب گاهی خط‌کشی‌ها و فاصله‌گذاری‌ها موجب می‌شود، برخی از صاحبان صلاحیت به مراسم ویژه جشنواره دعوت نشوند. سودابه امینی شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص جشنواره شعر فجر گفت: به نظرم می‌توان برگزاری هر جشنواره‌ای را با هر محتوا و محوری (از یک دیدگاه کلی) ویترینی برای معرفی، مرور و به نمایش گذاشتن تلاش‌ها و داشته‌های گروهی از افراد در یک مقطع زمانی در نظر گرفت و از آنجایی که هر جامعه‌ای نیازمند مرور داشته‌های بالفعل و بالقوه خود است، جامعه شاعران نیز نیازمند این مهم هستند. علاوه بر این مخاطبان و علاقه‌مندان به شعر باید بتوانند از این حق برخوردار شوند.

وی با اشاره به گروه‌های مختلف در جشنواره شعر فجر گفت: در برگزاری جشنواره شعر گروه‌های مختلفی هستند که به نوعی مستقیم و غیرمستقیم به جشنواره پیوند می‌خورند. شاعران، ادبیات، مخاطبان عام و خاص ادبیات، ناشران، کارگزاران فرهنگی و مدیران فرهنگی و ... . ناگفته نماند به نمایش گذاشتن و عرضه کردن آثار در حوزه شعر برای گروه‌های مختلفی که در جشنواره فعالیت می‌کنند محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند.

اولین محدودیت این است که عده‌ای از پدیدآورندگان به دلایلی خواسته یا ناخواسته در دایره جشنواره جای نمی‌گیرند و این خود آغاز ماجراست. به این معنا که عده‌ای زحمت برگزاری را می‌کشند. در حالی که تمامی داشته‌های ادبی دوره زمانی تعریف شده را در اختیار ندارند. بنابراین قضاوت و ارزیابی‌شان ناخواسته دچار تردید و سوال خواهد شد. برای رفع چنین ایرادی برگزارکنندگان باید طراحی را طوری انجام دهند که تمامی آثار به همت دبیرخانه و نه صرفا با اراده پدیدآورندگان، گردآوری و در دست بررسی قرار گیرند.

امینی خاطرنشان کرد: هر جشنواره ظرفیت‌های آموزشی یا انگیزشی را برای علاقه‌مندان، مخاطبان و شرکت‌کنندگان فراهم می‌آورد. اگر طراحان و مجریان به خوبی از این ظرفیت‌ها استفاده کنند، می‌توانند بینش و دانش مخاطبان عام و خاص را در موضوع مربوط تقویت نمایند. کنار هم قرار گرفتن افراد، ایجاد فضای تعامل فکری، تمرکز بر اشعار و بحث و گفتگو درباره شعر در چنین جشنواره‌هایی اثرات بسیار مثبتی بر شرکت‌کنندگان دارد؛ اما متاسفانه در همه جشنواره‌ها طراحان از این مهم غافل می‌مانند و صرف درج اخبار در رسانه‌ها بر پیشانی قرار می‌گیرد. گاه محدودیت‌های مالی و اجرایی و گاه خط‌کشی‌ها و فاصله‌گذاری‌ها موجب می‌شد، برخی از صاحبان صلاحیت‌ به جلسات و مراسم ویژه در جشنواره هم دعوت شوند.

این شاعر با اشاره به ادا کردن حق شعر توسط این جشنواره گفت: ادا کردن حق شعر حرف بزرگی است. به جشنواره فقط باید به عنوان جشنواره نگاه کرد. جشنواره یعنی محل عرضه کردن، به نمایش درآوردن. جشنواره محل نمود شعر است و پیش از این نباید انتظار از آن داشت. شاعر با گسترش مطالعه در حوزه شعر و تماشای او نسبت به جهان‌های درون و برون و قرار گرفتن در محیط ادبی تربیت می‌شود و انگیزه‌ و اراده شاعر به خود او بستگی دارد.

سودابه امینی شعر در پایان اظهار داشت: من با برگزاری جشنواره شعر کاملا موافقم. مشروط بر اینکه دست از شلختگی‌های مدیریتی، آن گونه که در مدیریت فرهنگی کشور ما رایج است، برداریم و بسیاری از مرزهای خود ساخته را که میان شاعران فاصله ایجاد کند را از بین ببریم. همه در هر جایگاهی که هستیم، خود را خدمتگزار شعر فارسی بدانیم و صمیمانه و صادقانه «تو کجایی تا شوم من چاکرت» را برایش بخوانیم. https://www.yjc.news/fa/news/5456196/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A8

=============================================

در نشست خبری دهمین جشنواره شعر فجر بیان شد: برخی از طیف‌های روشن‌فکری به خاطر سفر خارجی به محافل ادبی می‌روند/ شعر یدالله رویایی شعر نیست در نشست خبری جشنواره «شعر فجر» که در بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد، اسماعیل امینی دبیر علمی دهمین جشنواره شعر فجر گفت: ما در دهمین جشنواره شعر فجر از تمام کسانی که می‌توانستند به بهبود روند برگزاری این جشنواره کمک کنند، دعوت کردیم و برخی تمایل حضور در این جشنواره را نداشتند. به نظر من گروهی از شاعران ما مخالفان همیشگی محافل ادبی هستند. به طور مثال پیامی برای من فرستادند که در آن چنین آمده برای شاعران مستقلی که در هیچ جشنواره دولتی شرکت نمی‌کنند، چه سهمیه‌ای در نظر گرفته‌اید و من هم به آن‌ها گفتم که من به عنوان شاعر منتسب به نظام جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی، در هیچکدام از محافل شعرخوانی جشنواره شعر فجر حضور نداشته‌ام.

امینی ادامه داد: امروزه وقتی از برخی از طیف‌های روشن‌فکری دعوت می‌کنیم در محافلی چون جشنواره شعر فجر بیایند، می‌گویند که در هیچ محفل دولتی شرکت نمی‌کنیم؛ اما وقتی که محافل شعرخوانی خارج کشور از آن‌ها دعوت می‌کند، این دعوت را به خاطر سفر خارجی قبول می‌کنند.

دبیر علمی دهمین جشنواره شعر فجر اظهار داشت: شاعرانی که در هیچکدام از محافل دولتی حضور پیدا نمی‌کنند و محافل خارجی شعرخوانی را می‌پذیرند، شعرهای خوبی ندارند و به همین دلیل از این بازی‌ها درمی‌آورند؛ و گرنه شاعران خوب ما از این بازی‌ها ندارند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این سوال که آیا جشنواره شعر فجر با توجه به گرایشات سیاسی اعضای هیئت علمی این جشنواره، جشنواره‌ای سیاسی نیست اظهار داشت: آیا شما تا به حال از من و محمدعلی رحمانی عرض سیاسی شنیده‌اید.

دبیر علمی دهمین جشنواره فجر ادامه داد: نگاه سیاسی به ادبیات نگاه قابل قبولی نیست؛ زیرا در همه جهان اثبات شده که اهمیت علم و ادبیات بیشتر از سیاست است. البته در کشور ما جامعه ادبی سیاست را بر ادبیات غالب کرده است.

امینی تصریح کرد: اگرچه نام یدالله رویایی و احتمال حضور آن در دوره‌های مختلف جشنواره شعر فجر بحث برانگیز شده، اما به راستی کدام یک از بچه‌هایی که در حوزه ادبیات کار می‌کنند کتاب‌های یدالله رویایی را خوانده‌اند ، من کتاب‌ها و اشعار یدالله رویایی را خوانده‌ام و می‌گویم شعر یدالله رویایی شعر نیست.

دبیر علمی دهمین جشنواره شعر فجر اظهار داشت: امروزه یدالله رویایی به آن دلیل در مرکز توجه قرار گرفته که ناسزا می‌گوید و با همه چیز مخالفت می‌کند.

امینی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص چیستی رویکرد جشنواره شعر فجر در مورد تفکیک میان شاعران گفت: ما تفکیکی را در میان شاعران قائل نمی‌شویم.

وی تفکیک میان سبک‌های شعری را هم دشوار دانست و گفت: در برخی مواقع مجموعه شعرهایی به دست ما می‌رسند که شعر موزون، شعر سپید و سبک‌های جدید شعری را در خود جای داده‌اند. به نظرم تفکیک قالب‌ها در داوری جشنواره شعر فجر دشوار است، مگر این که جشنواره به اندازه‌ای گسترش پیدا کند که بتوان به صورت مجزا به داوری قالب‌های شعری پرداخت.

وی افزود: شاید ما دو قالب شعری کلاسیک و نو تثبیت شده داشته باشیم؛ اما به دلیل پویندگی شعر به نظر می‌رسد، 50 شاخه شعری وجود دارد و شاید جزء به جزء کردن آن‌ها از نظر اجرایی دشوار باشد.

دبیر علمی دهمین جشنواره شعر فجر در خصوص واسپاری انتخاب کتاب سال شعر به جشنواره شعر فجر گفت: در خصوص انتخاب کتاب سال شعر در جشنواره شعر فجر، باید بگویم هم اکنون از سراسر کشور شاعران جوانی با شرایط سنی خاص دعوت شده‌اند تا در کلاس‌هایی در تهران آموزش ببینند و این تحول خوبی در حوزه شعر است.

امینی ادامه داد: در پاسخ به سوال افرادی که می‌گویند آیا نباید تمرکز جشنواره شعر فجر از بخش رقابتی به بخش غیررقابتی آن انتقال پیدا کند، باید بگویم کار جشنواره شعر فجر نقد و بررسی کتاب‌های شعر نیست و اگرچه هیئت علمی جایزه کتاب سال کار خود را بر مبنای کتاب انجام می‌دهد، اما هیئت علمی جشنواره فجر بر اساس تخصص شعری به فعالیت می‌پردازد.

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته شاهد بودیم که جایزه کتاب سال که هویتی علمی دارد، در بخش کتاب‌های خلاقه اثر برگزیده چندانی نداشته و تفاوت این حوزه با حوزه‌های علمی این بود که ما در حوزه شعر و داستان کتاب برگزیده‌ای نداشته باشیم. این ضعف کتاب سال نبود و به شرایط بستگی داشت.

امینی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، جریان شعر فارسی تحولاتی پیدا کرد که نه فقط از منظر دوستداران انقلاب، بلکه از منظر یک ناظر علمی هم اثبات شد. اوضاع شعر فارسی در سال‌های بعد از انقلاب چه به لحاظ رشد تعداد شاعران و گسترش حوزه شعر و چه به لحاظ تنوع گونه‌های شعری توسعه پیدا کرده. به گونه‌ای که اگرچه در سال‌های پیش از شکوفایی انقلاب اسلامی یک گونه شعری برجسته شده و سایر آن‌ها در حاشیه قرار می‌گرفتند، اما امروزه همه گونه‌های شعری هم‌طراز با یکدیگر شناخته می‌شوند و بر سر زبان‌ها می‌افتند.

دبیر علمی جشنواره شعر فجر اظهار داشت: هم اکنون جدال‌های بی‌مورد بر سر قالب‌ها و سبک‌های شعری به نفع شعر کنار رفته‌اند و ممکن است بگوییم همه کتاب‌های شعری کیفی نیستند، اما در میان آن‌ها کارهای کیفی هم به وفور دیده می‌شود.

امینی در ادامه گفت: پدیده شعر نوجوان هم متعلق به دوران بعد از انقلاب اسلامی است و جشنواره شعر فجر پاسخی به این تحولات حوزه شعر است.

وی اظهار امیدواری داد: البته این نیست که داوری حوزه شعر فقط در دست جشنواره فجر باشد و همگان در طول سال چشم خود را به نتیجه این جشنواره بدوزند؛ بلکه آرزوی ما این است که هر ماه جمعی از نخبگان ادبی و شاعران بتوانند کتاب‌های خوبی را انتخاب کرده و به جامعه ادبی کشور معرفی کنند.

دبیر علمی دهمین جشنواره شعر فجر خاطرنشان کرد: اعتبار جشنواره‌ها به کسانی است که در سمت هیئت علمی از آن پشتیبانی می‌کنند و اینکه امسال کتاب‌های شعر به جای شعر داوری می‌شوند، به این دلیل است که تمام توان شعری کشور در جشنواره شرکت نمی‌کردند و انتساب شعر به شاعر دشوار بود اما وقتی داوری در مورد کتاب‌ها باشد، این مشکل را نداریم و همه بضاعت شعری کشور در معرض داوری قرار می‌گیرد.

همچنین مهدی قزلی دبیر اجرایی دهمین جشنواره شعر فجر، در بخش دیگری از نشست خبری این جشنواره گفت: ما امسال هم تلاش‌مان این است که در هفته اول اسفند ماه، مراسم اختتامیه جشنواره را برگزار کنیم. البته تمایل داشتیم که این مراسم را زودتر از موعد اعلام شده برگزار کنیم؛ اما جا‌به‌جایی بنیاد شعر و ادبیات داستانی در زمان شروع جایزه جلال آل احمد و جشنواره شعر فجر اثرگذار شد.

وی ادامه داد: امیدواریم امسال سال تثبیت جشنواره فجر، در انتخاب بهترین کتاب شعر باشد و همان طور که در رویه سال گذشته مطلع هستید، جشنواره در دو بخش رقابتی و غیررقابتی برگزار می‌شود و در بخش رقابتی سه کتاب معرفی خواهد شد.

دبیر اجرایی دهمین جشنواره شعر فجر ادامه داد: داوران جشنواره شعر فجر تا قبل از اعلام نامزدها معرفی نمی‌شوند. برای اینکه کارشان را در آرامش انجام بدهند.

قزلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: در مورد چرایی نبودن کاکایی در میان اعضای هیئت علمی جشنواره باید بگویم ما در انتخاب هیئت علمی با محدودیت هشت نفره مواجه بودیم و نه تنها کاکایی بلکه دیگران هم از این دوره جای مانده‌اند.

قزلی گفت: ما محفل افتتاحیه جشنواره شعر فجر را 26 دی ماه در قم برگزار می‌کنیم و امیدواریم دبیران ادوار گذشته نیز در این مراسم حضور داشته باشند؛ زیرا ورودیه جشنواره شعر فجر در قم کلید می‌خورد.

دبیر اجرایی دهمین جشنواره شعر فجر ادامه داد: ایلام، خراسان شمالی، همدان، کرمان و سیستان بلوچستان استان‌هایی هستند که به احتمال زیاد پذیرای شاعران دعوت شده به محافل شعرخوانی جشنواره شعر فجر خواهند بود.

وی تصریح کرد: در بخش غیررقابتی جشنواره شعر فجر، 15 محفل را برنامه‌ریزی کرده‌ایم و امیدواریم که هر‌آنچه برای پویا شدن حوزه شعر نیاز داریم فراهم شود.

قزلی اظهار داشت: ما سعی می‌کنیم که در افغانستان هرات محفل شعرخوانی برگزار کنیم و با توجه به اهمیت ادبیات مهاجران، یک محفل شعری هم برای شاعران افغان ساکن در ایران برگزار کنیم.

وی در خصوص دوره آموزشی جشنواره شعر فجر هم گفت: ما یک دوره آموزشی متمرکز داریم و با همه استان‌ها صحبت کرده‌ایم تا استعداد جوان کمتر از سی سال خود را برای حضور در این دوره آموزشی معرفی کند.

وی ادامه داد: برگزاری این دوره‌های آموزشی هدف‌هایی چون تشویق دوستان جوان و آشنایی اساتید بااستعدادهای جوان شعر امروز را دنبال می‌کند و باب آشنایی پیشکسوتان و جوانان شعر در مرکز توجه ما است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره چگونگی انتخاب هیئت علمی دهمین دوره جشنواره شعر فجر گفت: هیئت علمی جشنواره شعر فجر حکمشان را از وزیر می‌گیرند و این اتفاق به پیشنهاد معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: البته تعداد نفراتی که ما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی کردیم بیشتر از 9 نفر بود.

دبیر اجرایی دهمین جشنواره شعر فجر اظهار داشت: انتخاب داوران بر عهده اعضای هیئت علمی است و آن‌ها با توجه به میزان تسلط شاعران به اتفاقات شعری چند سال گذشته داوران را انتخاب می‌کنند.

قزلی خاطرنشان کرد: امید می‌رود که با برگزاری محافل شعرخوانی در دو تا سه کشور خارجی صدای شعر کشورمان در این کشورها طنین‌انداز شود.

گفتنی است؛ در پایان نشست خبری دهمین جشنواره شعر فجر از حمید سبزواری یادی شد و همگان آرزو کردند که این شاعر کشورمان به زودی سلامتی خود را بازیابد. https://www.yjc.news/fa/news/5457398/%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B7%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1-%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D9%84-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA

===============================================

بررسی مجموعه شعر، شاعر را بهتر نمایان می‌کند بررسی مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر می‌تواند شناخت بهتری نسبت به شاعر ایجاد کند. آرش افشاری شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص بررسی مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر امسال گفت: شیوه بررسی مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر امسال را نسبت به تک اثر مناسب‌تر می‎‌دانم. به دلیل آنکه شناخت بهتری نسبت به شاعر ایجاد خواهد شد.

وی افزود: در صورتی که بحث نقد و داوری شعر در جشنواره شعر فجر مطرح شود، مشاهده کارنامه شعری یک فرد می‌تواند انتخاب منطقی‌تر و درست‌تری را به همراه داشته باشد. به جای آنکه یک تک شعر را بررسی کنند در این هنگام نگاه کاملتری نسبت به شاعر وجود دارد.

این شاعر با اشاره به آنکه بررسی تک اثر برای شعر معنایی ندارد، بیان کرد: درباره بررسی اثر موسیقی در جشنواره‌ها شاید بتوان تک اثر را بررسی کرد اما این مسئله برای شعر معنا ندارد و درست به نظر نمی رسد.

افشار ادامه داد: امسال نیز در جشنواره شعر فجر شرکت نمی‌کنم به دلیل آنکه تا کنون در هیچ جشنواره شعری شرکت نکرده‌ام و جشنواره شعر فجر نیز از این قاعده مستثنی نیست. https://www.yjc.news/fa/news/5461242/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF

================================================

باید ساز و کار مناسبی در جشنواره شعر فجر در نظر گرفته شود ساز و کار مناسبی برای دریافت مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر در نظر گرفته شود تا همه مجموعه ها در این جشنواره بررسی شود. غلامرضا طریقی، شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به پیشنهاد خود برای جشنواره شعر فجر امسال گفت: ساز و کار مناسبی برای دریافت مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر در نظر گرفته شود تا همه مجموعه ها در این جشنواره بررسی شود. فی النفسه بررسی مجموعه شعر را در آن مثبت می دانم.

وی افزود: با توجه به آنکه تا کنون در طول ده دوره جشتنوازه شعر فجر به عنوان شرکت کننده، داور یا مسئول اجرایی حضور نداشتم، قضاوت بهتری درباره این جشنواره خواهم داشت. با دریافت مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر که از سال گذشته جایگزین چند اثر شد، موافق هستم. به دلیل آنکه جشنواره های زیادی به دریافت دو یا سه اثر شاعر می پردازند و شاعران با آثار جدید خود در آن حضور پیدا می کنند.

این شاعر با اشاره به خلا موجود در شعر امروز بیان کرد: هم اکنون این خلا در شعر امروز وجود دارد که شاعران جدی تر دیده نمی شوند این افراد به انتشار اثیر خود در طول سال می پردازند حتی کتاب سال نیز ثابت کرده که در آن به مجموعه شعر توجهی نمی شود.

طریقی ادامه داد: بی توجهی به مجموعه شعر را در جایزه ادبی کتاب سال به عنوان ایراد مطرح نمی کنم. شاید خود ما و شما هم هنگامی که در کنار مجموعه شعر خوب به اثری تحقیقی برسیم. اثر تحقیقی درباره ادبیات فارسی را انتخاب کنیم. مجموعه شعر تا کنون جایی برای دیده شدن نداشت به همین دلیل دریافت مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر امسال را فی النفسه مثبت می دانم.

وی تصریح کرد: بنیاد ادبیات داستانی از سال گذشته عهده دار مسئولیت برگزاری جشنواره شعر فجر شد. مطمئن هستم اتفاقات مثبتی در جشنواره امسال رقم خواهد خورد به فرض آنکه در جشنواره مجموعه شعر بررسی شود، بسیاری از شاعران از این مسئله اطلاعی ندارند. با آنکه در این جشنواره شرکت نمی کنند.

این شاعر با اشاره به آنکه هر ناشری مجموعه شعر خوب خود را برای حضور در جشنواره شعر فجر ارسال کند، اظهار داشت: ارسال مجموعه شعر برای حضور در جشنواره شعر فجر توسط ناشران نیز پیشنهاد خوبی نخواهد بود، به دلیل آنکه گاهی انتشاراتی با یک شاعر میانه چندان خوبی ندارد به همین دلیل از ارسال اثر وی به جشنواره خودداری می کند. https://www.yjc.news/fa/news/5461263/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%B2-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%B8%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%A

==================================================

بخشی از جامعه شعری در جشنواره شعر فجر از دست می‌رود بررسی کتاب‌های منتشر شده در جشنواره شعر فجر سبب می‌شود، بخشی از جامعه شعری را در این جشنواره از دست بدهیم. حمیدرضا شکارسری، شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به آنکه دریافت مجموعه شعر و تک اثر در جشنواره شعر فجر کارایی خود را دارد، گفت: با بررسی کتاب‌های منتشر شده در جشنواره شعر فجر، بخشی از جامعه شعری خود را از دست می‌دهیم و آن‌ها را مخاطب در جشنواره شعر فجر نمی‌دانیم.

وی افزود: کتاب اثری است که سر فرصت و با دید صاحب اثر منتشر می‌شود و در آن ملاحظات مختلفی در نظر گرفته شده است. بررسی آن در جشنواره شعر فجر، می‌تواند مرجع بهتری باشد. البته هر یک از روش‌های بررسی تک اثر یا مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر، محسنات و معایب خود را دارد.

این شاعر با اشاره به راهکاری برای جشنواره شعر فجر بیان کرد: به چه دلیل تلفیقی از تک اثر و مجموعه شعر در جشنواره شعر فجر وجود نداشته باشد؟ در این جشنواره در کنار بررسی مجموعه‌های شعر، می‌توان به تک اثر یا چند اثرها نیز پرداخت.

شکارسری تصریح کرد: افرادی در جامعه شعری، اثری منتشر نکرده‌اند؛ اما به تعداد یک کتاب شعر دارند. این افراد را در جشنواره شعر فجر به صورت مجموعه شعر شرکت دهند و در صورت برگزیده شدن همان آثار را به عنوان جایزه جشنواره شعر فجر منتشر کنند تا به این ترتیب شاعران بدون اثر نیز در جشنواره شعر فجر شرکت کنند.

وی در خصوص حضور خود در جشنواره شعر فجر اظهار داشت: در جشنواره شعر فجر امسال شرکت نمی‌کنم. به دلیل آنکه دیگر از ما گذشته است و جای خود را باید برای جوانترها خالی کنیم. https://www.yjc.news/fa/news/5461971/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AF

===============================================

گلایه‌های دبیر جشنواره شعر فجر از حضور نیافتن طیف روشنفکر در این جشنواره دبیر جشنواره شعر فجر از حاضر نشدن طیف روشنفکر جامعه ادبی در این جشنواره گلایه کرد. سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در ادامه طرح کتاب‌گردی در کتابفروشی «فرهنگ معاصر» حاضر شد. وی در این مراسم در خصوص جشنواره شعر فجر گفت: داوران جشنواره شعر فجر تمام سلیقه‌های ادبی را در بر خواهد گرفت.

نخستین جلسه هیئت علمی جشنواره شعر فجر در این هفته برگزار شد و اعضای هیئت علمی به بحث و تبادل نظر پیرامون هیئت داوران جشنواره پرداختند. قبل از این جلسه اعضای هیئت علمی از استاد حمید سبزواری عیادت کردند.

لازم به ذکر است جشنواره شعر فجر از هفته گذشته با انتشار فراخوان کار خود را به طور رسمی آغاز کرد؛ اما اسماعیل امینی دبیر جشنواره شعر فجر به حاشیه‌های این جشنواره پرداخت و با گلایه از برخی طیف‌های روشنفکری به دلیل حضور نیافتن در جشنواره شعر فجر گفت: این افراد از حضور در جشنواره‌های دولتی امتناع می‌کنند، اما وقتی پای محفل شعرخوانی در خارج از کشور به میان بیاید، این دعوت را به خاطر سفر خارجی می‌پذیرند.

وی همچنین با بیان اینکه احتمال حضور یدالله رویایی در جشنواره شعر فجر بحث‌برانگیز شد، اظهار کرد: کتاب‌های یدالله رویایی را مطالعه کرده‌ام و می‌گویم شعر وی شعر نیست.

اما در این هفته خبرهای ناخوشایندی در خصوص حمید سبزواری شاعر پیشکسوت انقلاب اسلامی به گوش رسید. وی به دلیل بی‌حالی به بیمارستان رفته بود و پس از انجام آزمایش‌های لازم علت بیماری وی زخم معده تشخیص داده شد. اما در این رابطه خبری از سوی برخی خبرگزاری ها اعلام شد و در خصوص درگذشت وی شایعه‌سازی کرده بودند؛ اما خانواده وی در واکنش به این خبر از سلامتی حمید سبزواری خبر دادند. به دنبال آن افراد زیادی از جمله علی جنتی، عباس صالحی و علی اصغر جعفری معاون سرمایه انسانی صدا و سیما جویای احوال این شاعر پیشکسوت انقلاب اسلامی شدند.

نشست کنگره ملی 2000 شهید هنرمند نیز در این هفته برگزار شد. برگزاری قسمت ادبی آن به حوزه هنری واگذار شده است. سازمان‌های دیگری از جمله صدا و سیما، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و خانه هنرمندان در این امر مهم مشارکت می‌کنند. محسن مومنی شریف، رئیس حوزه هنری و دبیر کنگره ملی 2000 شهید هنرمند در بخش ادبیات (ترنم پرواز) شهدای هنرمند را سرمایه بزرگ ادبیات و هنر کشور دانست.

در نهایت این جایزه کتاب سال بود که در این هفته خبرساز شد. این جایزه ادبی برگزیدگان خود را معرفی کرد و بدین وسیله به کار خود پایان داد. https://www.yjc.news/fa/news/5462169/%DA%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%86-%D8%B7%DB%8C%D9%81-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87

=============================================

اسماعیل‌آذر: جشنواره شعر فجر به اتاق اندیشه نیاز دارد جشنواره شعر فجر به عنوان یکی از شناخته شده ترین جشنواره‌های ادبی کشور، به اتاق اندیشه نیاز دارد. امیر اسماعیل‌آذر مجری برنامه‌های «مشاعره» و استاد زبان و ادبیات فارسی در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نظرش درباره جشنواره شعر فجر را اینگونه بیان کرد: جشنواره شعر فجر به اتاق اندیشه نیاز دارد تا متخصصان فرهنگ، روانشناسان امور تربیتی، جامعه‌شناسان و نویسندگان مطرح کشور در آن حضور پیدا کنند، وقتی یک سازماندهی به وجود آمد، بنشینند و هدف را مشخص کنند و به این پرسش‌ها پاسخ بدهند که می‌خواهند در دوره اخیر چه کاری انجام بدهند و هم‌اکنون در چه جایگاهی قرار دارند.

وی گفت: به طور حتم آسیب‌های دوره‌های گذشته جشنواره شعر فجر پیش روی اعضای هیئت حاضر در اتاق اندیشه این جشنواره قرار می‌گیرد و آنگاه با بررسی این آسیب‌ها راهکارهایی را ارائه می‌دهند.

این مجری برنامه‌های مشاعره افزود: دبیر جشنواره شعر فجر باید قدرت تنفیذ برآیند فکری اتاق اندیشمندان را داشته باشند. البته در سال‌های متمادی برای برگزاری جشنواره شعر فجر تلاش‌های قابل توجهی شده و به طور حتم همه دبیران این جشنواره می‌خواستند که کارهای مثبتی انجام بدهند؛ ولی اگر هدف و پشتوانه فکری گروه اندیشمند وجود نداشته باشد، شاید به تنهایی نتوانند بار این مراسم ادبی را به دوش بکشند.

آذر اظهار داشت: حضور شاعران در میان برگزارکنندگان شعر فجر خوب است؛ اما چهره‌های متخصصی در رشته‌های روانشناسی بالینی، رواشناسی علوم تربیتی و جامعه شناسی هم باید درباره این جشنواره اظهار نظر بکنند.

این استاد زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: حضور نماینده تام‎الاختیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در اطاق اندیشه جشنواره شعر فجر نیز می تواند جلوه خاصی داشته باشد.

آذر افزود: می دانیم که شاعران در هر کشور یکی از گروه‌های بالای آن قوم هستند و اینکه اسماعیل امینی یا شخصیتی دیگر به عنوان دبیر جشنواره شعر فجر انتخاب شود، کار خوبی است؛ اما باید یادمان باشد که برای مثال اگر من شاعر خوبی باشم، ممکن است اصول مدیریت را ندانم و این دو با هم منافاتی هم ندارند. یعنی یک شخصیت می‌تواند علاوه بر آنکه شاعر است، مدیر هم باشد.

وی گفت: اینکه دبیر جشنواره شعر فجر حتما باید شاعر باشد، حرف درستی نیست و به نظرم اگر دبیر جشنواره مدیر شاعر باشد درست‌تر است.

این مجری برنامه‌های مشاعره خاطرنشان کرد: دبیر جشنواره شعر فجر باید مدیری باشد که ترجیحا شاعر است.

یادآور می‌شود که جشنواره شعر فجر تا به امروز در 10 دوره متمادی برگزار شده و نامش را در میان جشنواره‌های که به نام فجر مزین شده‌اند، جای انداخته و تثبیت کرده است. https://www.yjc.news/fa/news/5464680/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D8%B0%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF

================================================

نظر کارشناسی داوران در جشنواره شعر فجر فراموش نشود مجموعه‌های چاپ شده یک شاعر باید ملاک داوری درباره اثر وی قرار بگیرد. حسین اسرافیلی شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به ارزشمند بودن هر جشنواره‌ای که در آن مقام شعر و شاعری گرامی داشته می‌شود، گفت: جشنواره شعر فجر را از این منظر ارزشمند می‌دانم. در گذشته 10 تا 50 اثر یک شاعر برای حضور در جشنواره شعر فجر فرستاده می‌شد ولی این تعداد اثر نمی‌توانست ملاک قضاوت آثار باشد.

وی افزود: مجموعه‌های چاپ شده یک شاعر باید ملاک داوری درباره اثر وی قرار بگیرد و این مسئله در جشنواره شعر فجر امسال به کار می‌رود. این روش را درست می‌دانم، البته در کنار آثار مکتوب باید نظر کارشناسی هر فردی در هیئت داوران جشنواره شعر فجر، ملاک داوری اثر قرار بگیرد.

این شاعر با تشریح نظر خود درباره نظر فردی هیئت داوران بیان کرد: نحوه رفتار، برخورد و نوع منش شاعر در جامعه باید ملاک داوری اثر شرکت‌کنندگان در جشنواره شعر فجر امسال قرار بگیرد. در کنار آن، آموزش و تاثیرگذاری شاعر بر جامعه نیز از دید هیئت داوران دور نماند.

گفتنی است؛ فراخوان جشنواره شعر فجر امسال اعلام شده است و جشنواره امسال آثار شاعران به صورت مجموعه شعر دریافت می‌شود و شاهد دریافت تعداد محدودی اثر شاعران توسط دبیرخانه این جشنواره نخواهیم بود. https://www.yjc.news/fa/news/5467552/%D9%86%D8%B8%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%AF

=================================================

شاعری که از جشنواره شعر جا ماند صباغ نو گفت: در سال جاری کتابی چاپ نکرده‌ام از یک این جشنواره باز مانده‌ام. امید صباغ نو شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: جشنواره شعر فجر امسال به صورت انتخابی از سوی مسئولان است که این امر مثل همان جایزه کتاب سال اتفاق افتاده اما جنبه‌های مثبت و منفی دارد. جنبه مثبت آن این است که پارتی بازی‌هایی که سال‌های پیش بود، اتفاق نمی‌افتد.

وی در ادامه بیان کرد: جهات منفی آن زیادتر است زیرا شاعران جوانی که اثری چاپ نکرده‌اند، دیده نمی‌شوند و امکان حضور بزرگانی که در سال جاری اثری چاپ نکرده‌اند، نیز از دست می‌رود.

صباغ نو گفت: با توجه به اینکه در سال جاری کتابی چاپ نکرده‌ام، از این جشنواره باز مانده‌ام.

این شاعر در پایان گفت: برای تمام عزیزان و دوستان شاعرم که در این جشنواره حضور دارند آرزوی موفقیت دارم و امیدوارم این جشنواره نیز مثل سال‌های قبل موفقیت آمیز باشد. https://www.yjc.news/fa/news/5468647/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%AC%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF

===========================================

محتوا و فرم را در جشنواره شعر فجر زمین نگذارید داوری‌های جشنواره شعر فجر در هر دو حوزه فرم و محتوا تخصصی‌تر شود برای این جشنواره بهتر خواهد بود. عباس سجادی، شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به آنکه همواره داوران مختلف با تخصص‌های ویژه خود در جشنواره شعر فجر داوری کردند، گفت: در صورتی که جشنواره‌های شعر فجر دقیق‌تر و تخصصی‌تر شود، برای شعر امروز بهتر خواهد بود.

وی افزود: در صورتی که شعرهای جشنواره شعر فجر تنها از نظر محتوایی گزینش شوند، بحث دیگری مطرح خواهد شد برای شعر فرم و محتوا در نظر می‌گیریم در هر دو حوزه، داوری‌ها تخصصی‌تر شود، برای این جشنواره بهتر خواهد بود.

این شاعر در خصوص کسانی که می‌توانند شعر را در جشنواره شعر فجر بررسی کنند، اظهار داشت: کسانی می‌توانند داوری جشنواره شعر فجر را برعهده بگیرند که با احوال شعر روزگار خود آشنایی داشته باشند داوری درست نیز باید بر زمان مبتنی شود و این قید را در این حوزه بسیار در نظر بگیریم.

https://www.yjc.news/fa/news/5478987/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF

=============================================

اعتراض حسین جنتی به جشنواره شعر فجر و پاسخ هیات علمی این جشنواره جشنواره شعر به عنوان یکی از معتبرترین جشنواره‌های ادبی کشور همواره مورد توجه اهالی قلم بوده و به همین دلیل با حاشیه‌های فراوانی همراه بوده است. اگرچه امروز برگزاری جشنواره‌هایی چون جشنواره شعر فجر تبدیل به برنامه‌ای از پیش تعیین شده و سالیانه کشورمان شده است، بر اساس متن دقیق و مشخص اساسنامه‌شان انتظار نمی‌رود که با حاشیه مواجه باشند. اما از آنجا که انتقاد، از الزامات ارتقای حرکت‌ها و برنامه‌های مهم و بزرگ به حساب می‌آید این برنامه‌ها هم همواره با حاشیه‌هایی همراه هستند.

جشنواره شعر فجر نیز از این قضیه مستثنی نیست و هر چند در دوره‌های اخیر خود توجه ویژه‌ای به شنیده شدن صداهای مختلف موجود در فضای شعر داشته؛ اما نتوانسته تمامی شاعران را به طور واقعی زیر یک سقف جمع کند و اگرچه همه کتاب‌های منتشر شده در طول سال را در خود سهیم می‌کند ولی همچنان هدف اعتراض برخی از شاعران است.

این بار حسین جنتی شاعر کشورمان به عنوان یکی از منتقدان جشنواره شعر فجر به شرکت داده شدن کتابش در جشنواره شعر فجر اعتراض کرده و به خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: من پیش از این مطرح کرده بودم که به دلایلی دوست ندارم کتابم به جشنواره شعر فجر برود، اما این کار بدون اطلاع من و ناشر انجام شده است.

وی افزود: من به توانایی و سواد برگزارکنندگان جشنواره شعر فجر اعتمادی ندارم و معتقدم اگرچه اسماعیل امینی دوستم بوده و همیشه با من با احترام صحبت کرده است؛ اما ذوق ادبی ندارد و مهدی قزلی، مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی هم با توجه به سابقه‌اش اصولا با شعر کاری ندارد.

این شاعر اظهار داشت: کاندیداهای معرفی شده جشنواره شعر فجر هم اهل فن را به فکر انداخت. زیرا اگرچه من توقعی ندارم که جایزه دولتی بگیرم اما معتقدم که دست‌اندرکاران جوایز و جشنواره‌های ادبی چون جشنواره شعر فجر در زمان برگزاری این محافل، به دنبال انتقام‌گیری هستند و اگر آثار شاعرانی مانند من را در جشنواره‌شان شرکت می‌دهند قصدی بجز این ندارند که بگویند ببینید که کتاب این شخص حتی در اندازه‌ای نیست که داوران آن را بپسندند.

جنتی ادامه داد: من به شخصه در خانه‌ام نشسته‌ام و از جامعه ادبی کنار کشیده‌ام؛ اما به نظر می‌رسد که حتی اگر در خانه بنشینم هم نمی‌توانم به کلی از این جامعه کناره بگیرم.

این شاعر خاطرنشان کرد: امروزه هجو واضح است اما کسی زیر بار ان نمی‌رود.

اما محمدعلی بهمنی، عضو هیات علمی دهمین جشنواره شعر فجر پس از شنیدن اعتراض حسین جنتی به شرکت داده شدن کتابش در جشنواره شعر فجر، در خصوص نحوه انتخاب کتاب‌های قابل بررسی در این جشنواره به خبرنگار ما گفت: کدهای کتاب‌های قابل بررسی در جشنواره شعر فجر را از خانه کتاب می‌گیریم؛ زیرا این موسسه فرهنگی درباره کتاب‌های منتشر شده در طول یک سال مطلع‌ترین نهاد است.

وی افزود: کتاب‌های شرکت داده شده در جشنواره شعر فجر بر اساس شابک‌هایی تعیین می‌شوند که در طول یک سال منتشر شده‌اند و مایل نبودن شاعری به شرکت در جشنواره شعر فجر مهم نیست.

این عضو هیات علمی دهمین جشنواره شعر فجر اظهار داشت: اگر نحوه انتخاب کتاب‌های قابل بررسی در جشنواره شعر فجر و فراخوان آن به گونه‌ای بود که شاعر می‌توانست شخصا آثارش را به دبیرخانه ارسال کند، جنتی هم می‌توانست به شرکت داده شدن کتابش در این جشنواره اعتراض کند اما هم اکنون که نگاه جشنواره به جمع‌آوری آثار یک نگاه عمومی است، هر کتابی که در طول سال شابک گرفته نمی‌تواند در جشنواره شعر فجر شرکت نکند.

بهمنی در بخش پایانی صحبت‌هایش در پاسخ به این سوال که آیا می‌شود گفت که شرکت داده شدن برخی از آثار در جشنواره شعر فجر نتیجه غرض‌ورزی‌های شخصی است، خاطرنشان کرد: من اطلاعی از نحوه داوری آثار رسیده به دبیرخانه این جشنواره ندارم.

همچنین، جواد محقق، معاون شعر بنیاد شعر و ادبیات داستانی با تایید سخنان بهمنی به ما گفت: کسی کتابش را در جشنواره شعر فجر شرکت نداده است و هر کتابی که در لیست کتاب‌های منتشر شده موسسه خانه کتاب بوده در این جشنواره شرکت داده شده است. https://www.yjc.news/fa/news/5502337/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87

========================================

چند و چون برگزاری جشنواره شعر فجر از زبان اسماعیل امینی/جایزه کتاب سال، مسابقه فوتبال نیست جنس هنر شعر با جنس سینما متفاوت است؛ همان طور که جایزه کتاب سال مسابقه فوتبال نیست که انتظار داشته باشیم استقبال زیادی از آن شود. اسماعیل امینی، دبیر دهمین جشنواره شعر فجر در خصوص چند و چون برگزاری دهمین جشنواره شعر فجر و دلایل سکوت حاکم بر این جشنواره به خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: جنس هنر شعر با جنس سینما متفاوت است و شاعر به گونه‌ای نیست که همچون بازیگران و خوانندگان بر روی فرش قرمز بیاید و عکس بیندازد.

وی افزود: شعر یک هنر کتابخانه‌ای و دانشگاهی است و طبیعتا باید با سینما و موسیقی فرق کند. همانطور که جایزه کتاب سال مسابقه فوتبال نیست که انتظار داشته باشیم استقبال زیادی از آن بشود.

دبیر دهمین جشنواره شعر فجر در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این امر که محافل شعرخوانی جشنواره شعر فجر در داخل و خارج از کشور با استقبال چشمگیری مواجه شده است گفت: از دستاوردهای این جشنواره می‌توان به این نکته اشاره کرد که ما کارنامه شعری کشور را در یک سال گذشته بررسی می‌کنیم و جامعه ادبی قضاوت می‌کند که آیا داوری انجام شده بر اساس ملاک‌های ادبی بوده یا نبوده است.

امینی ادامه داد: ما شعر را به صورت رویارو به مخاطب ارائه کردیم و اردوی آموزشی نیز برای شاعران جوان خواهیم داشت.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تشریح اتفاق خوب دهمین جشنواره شعر فجر پرداخت و اظهار داشت: برای جامعه ادبی و دانشگاهی افغانستان، تاجیکستان و لبنان جالب بود که این مقدار توانمندی شعری در ایران وجود دارد؛ زیرا اگرچه تا پیش از این برخی از شاعران به تنهایی به این کشورها سفر کرده بودند، اما کم پیش آمده که گروهی از شاعران ایرانی به کشورهای فارسی‌زبان مسافرت کنند و در آنجا شعر بخوانند.

دبیر دهمین جشنواره شعر فجر افزود: کشورهای فارسی‌زبان به لحاظ تالیفات ادبی و پژوهش ادبی به کارهایی که در ایران انجام می‌شود نیاز دارند.

امینی تصریح کرد: دوستان شاعری که صبر کمی دارند، وقتی که دیدند در محافل شعرخوانی دعوت نشدند عصبانی شدند و حرف‌هایی زدند که مناسب طبع شاعری نیست و این امر اتفاق بدی را برای جشنواره شعر فجر رقم زد.

وی خاطرنشان کرد: من در هشت دوره‌ای که دبیر جشنواره شعر فجر نبودم، هرگز به شعرخوانی دعوت نشدم و اعتراضی هم نکردم. https://www.yjc.news/fa/news/5506113/%DA%86%D9%86%D8%AF-%D9%88-%DA%86%D9%88%D9%86-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA

==============================================

جشنواره شعر فجر رویداد فرخنده سال 94 بود رضا اسماعیلی گفت: هنوز منتظر یک اتفاق خجسته هستم که ادبیات از این حالت مهجوریت و مظلومیت خود بیرون بیاید. رضا اسماعیلی شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: برگزاری جشنواره شعر فجر برای تمام کسانی که اهل فرهنگ هستند، اتفاق خوبی در سال 94 بود. از طرف دیگر میان شاعران در این سال تعامل، وفاق و همدلی بیشتری ایجاد شد و اختلافات کمتری را میان آن‌ها دیدیم و محبت میان شاعران افزایش پیدا کرد.

وی افزود: شاعران در سال 94 به یکدیگر نزدیک‌تر شدند اما اتفاق ناگواری که در این سال روی داد این بود که اکثر اهل قلم به دلیل هزینه سنگین و تیراژ پایین انتشار کتاب انگیزه‌ای برای چاپ آثار خود نداشتند،در حالی که اثر این افراد آماده چاپ بود.

این شاعر با اشاره به آنکه اوضاع نامناسب چاپ و نشر کتاب تلخ‌ترین اتفاق سال 94 بود بیان کرد: امیدوارم در سال 94 زمینه‌ای فراهم شود تا رابطه بین ناشر و مولف عادلانه باشد. در سال 94 اوضاع این گونه نبود به همین دلیل اکثر ناشران و نویسندگان با اکراه حاضر بودند به نشر اثر خود بپردازند.

اسماعیلی ادامه داد: هنوز منتظر یک اتفاق خجسته هستم که ادبیات از این حالت مهجوریت و مظلومیت خود بیرون بیاید. هم اکنون شاعران و نویسندگان ما در مهجوریت و مطلوبیت به سر می‌برند و شعر هنوز نتوانسته است جایگاه رفیع خود را در زمینه ادبیات به دست بیاورد.

این شاعر اظهار داشت: امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقداماتی برای ایجاد جایگاه رفیع شعر در جامعه انجام دهد و فعالیت‌های ادبی به سامان‌تر شود و با سامان‌دهی بیشتری باشد.

وی تصریح کرد: فعالیت‌ فکری اهل قلم بیش از سایر هنرها است این افراد با عقلانیت و تفکر سر و کار دارند آثار آنها جامعه را به حرکت، تفکر و اندیشه دعوت می‌کند. به خاطر آنکه ادبیات جاذبه‌های ژورنالیستی و رسانه‌ای ندارد، اهالی آن در یک نوع انزوا به سر می‌برند و اقبال عمومی به شعر و ادبیات کمتر است.

این شاعر با اشاره به درخواست خود از مسئولان فرهنگی اظهار داشت: مسئولان فرهنگی با اتخاذ روش‌هایی مناسب شاعران و نویسندگان را از انزوا بیرون بیاورند سعی کنیم توجه به پیشینه تاریخی که کشورمان در این زمینه دارد این سرمایه بزرگ را حفظ کنیم و متولیان فرهنگی برای شاعران و نویسندگان جایگاه بهتری را به وجود بیاورند. https://www.yjc.news/fa/news/5544177/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%84-94-%D8%A8%D9%88%D8%AF

=================================================

جشنواره شعر فجر تبدیل به نمایشی مضحک و خنده دار شده است طاهری گفت: فضای مجازی هم به ادبیات لطمه می‌زند، هر کسی برای فالور خریدن و لایک جمع کردن در صفحه‌های فیس بوک و اینستاگرام هزینه می‌کند. محمدرضا طاهری، شاعر در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص اوضاع ادبیات در سال 94 گفت: متاسفانه اوضاع و احوال شعر در چند سال اخیر خوب نیست و جشنواره شعر فجر به یک نمایش مضحک و خنده‌دار تبدیل شده است، شاعران در سال 93 کتابهای بسیار خوبی را منتشر کردند اما آثاری در جشنواره شعر فجر بررسی شد که اثر چندان خوبی نبود.

وی افزود: در شب شعرهای جشنواره شعر فجر از سطح پایین‌ترین شاعران دعوت شد تا شعرخوانی کنند و با شاعران جدی در این خصوص تماسی نگرفتند.

این شاعر با اشاره به آنکه انسانهای کوچک، افرادی مانند خود را کنارشان قرار می‌دهند تا کوچکی خودشان دیده نشود، بیان کرد: هم اکنون فضای مجازی نیز به ادبیات لطمه می‌زند، هر کسی برای فالور خریدن و لایک جمع کردن در صفحه‌های فیس بوک و اینستاگرام هزینه می‌کند و به این مسئله اعتباری پوشالی و دروغین درست می‌کند در این میان تریبون‌های رسمی نیز مقصر هستند.

طاهری ادامه داد: تریبون‌های رسمی افرادی را شاعر نشان می‌دهند که از سواد، اصالت و ریشه بهره‌ای ندارند یا به افرادی که باطل السحر اینگونه شاعران محسوب می‌شوند، هیچ بهایی نمی‌دهند در مجموع فضای ادبیات، فضای چندان خوبی نیست.

وی با اشاره به آنکه متاسفانه آثار خوب شعر مهجور هستند، اظهار داشت: در فضای ادبیات افراد بی‌بهره و کم مایه‌ بزرگ می‌شوند و در مقابل شاعران خوبی چون «حسین جنتی» باید خانه نشین شوند و با وجود آنکه آثار وی در همه جا وجود دارد، اما این شاعر در هیچ محفل ادبی حضور ندارد.

این شاعر تصریح کرد: جریانی در فضای شعر وجود دارد که می‌خواهد افراد بی‌بهره از ادبیات، در جامعه کتابخوان ما مطرح شوند. خودم از فضای ادبیات بسیار ناامید و افسرده هستم هم اکنون افرادی که در دوره‌های قبل، سفله پروری می‌کردند همچنان به کار خود ادامه می‌دهند و انسانهای اصیل را کنار می‌زنند. https://www.yjc.news/fa/news/5546195/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D9%85%D8%B6%D8%AD%DA%A9-%D9%88-%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

===================================================

در آستانه برگزاری اختتامیه دهمین جشنواره شعر فجر، دوره‌ متمرکز آموزش شعر برگزار می‌شود.

ا پایان یافتن روند داوری دهمین دوره جشنواره شعر فجر؛ بنیاد شعر و ادبیات داستانی اعلام کرد به عنوان مجری دهمین دوره با حضور شاعران شناخته‌شده کشورمان، برای بیش از 200 شاعر جوان کمتر از 30 سال دوره‌ آموزشی متمرکز شعر برگزار خواهد کرد.

این شاعران که توسط ادارات کل ارشاد از سراسر کشور انتخاب شده‌اند، در مدت سه روز فرصت می‌یابند تا در کلاس‌های شعر حضور یابند.

در این دوره، شاعرانی چون دکتر اسماعیل امینی، دکتر قربان ولیئی، محمدحسین جعفریان، ابوالفضل زرویی نصرآباد، جواد محقق، عبدالجبار کاکایی، حسین آهی، حمیدرضا شکارسری، مصطفی علیپور و مصطفی محدثی خراسانی برای شاعران جوان کلاس آموزشی برگزار خواهند کرد.

برگزاری محافل شعرخوانی با حضور شاعرانی چون ناصر فیض، غلامرضا طریقی، بهروز جلالی، ارمغان بهداروند، ساعد باقری، سهیل محمودی، بهمن ساکی و علی‌محمد مودب نیز از دیگر بخش‌های دوره متمرکز آموزش شعر در حاشیه دهمین دوره جشنواره شعر فجر خواهد بود.

در این دوره، که روزهای پنجشنبه و جمعه، 29 و 30 بهمن در تهران برگزار می‌شود، شاعران کمتر از 30 سال با اصول نقد شعر، زبان شعر، حکمت در شعر، بی‌مرزی شعر فارسی، جامعیت شاعر، شعر مدرن و ... بیشتر آشنا خواهند شد. شرکت‌کنندگان در این دوره آموزشی از یکی از اماکن دیدنی تهران هم بازدید خواهند کرد.

بنا بر اعلام، پیش‌تر، بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان که مجری هشتمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌ احمد نیز بود، پیش از برگزاری آیین اختتامیه، با حضور بیش از 100 نفر از داستان‌نویسان جوان کشور، دوره‌ متمرکز آموزش داستان‌نویسی با عنوان «آل جلال» را طی سه روز و با حضور داستان‌نویسان برگزار کرده بود.

اختتامیه دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر ساعت 15 روز شنبه، یکم اسفندماه در سالن همایش رفاه در خیابان مردم برگزار خواهد شد. https://www.isna.ir/amp/94112717490/ برپایی دوره متمرکز آموزش شعر در حاشیه جشنواره فجر

===================================================

جشنواره شعر فجر؛ چراغ کم‌رمقی که رو به خاموشی است؟

جشنواره شعر فجر پس از گذشت ۱۶ سال همچنان نیازمند بازبینی است؛ جشنواره‌ای که تجربیات متعددی را پشت سر گذاشته، اما به نظر می‌رسد هنوز به بلوغ کافی نرسیده است. نشست «نقدی بر جشنواره‌های بین‌المللی شعر فجر» با حضور دبیران دوره‌های مختلف این جشنواره و جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب شب گذشته، 8 بهمن‌ماه، به صورت مجازی برگزار شد. در این نشست نقاط قوت و ضعف‌های دوره‌های مختلف از دید شاعران حاضر در مراسم بررسی و عنوان شد، در این میان نداشتن سیاست و شیوه‌نامه برای برگزاری جشنواره از جمله نقاط ضعفی بود که دبیران دوره‌های مختلف از آن یاد کردند.

ورود طیف‌های مختلف، شوکت شعر انقلاب را بالاتر می‌برد

جشنواره شعر فجر که هر ساله با حضور شاعران فارسی‌زبان برگزار می‌شود، هرچند توانسته خلأهای موجود در این حوزه را برطرف کند و موجب همدلی فارسی‌زبانان و معرفی چهره‌های جدید به جامعه فارسی‌زبانان شود، اما نتوانسته همچون جشنواره فیلم فجر یا جشنواره موسیقی فجر جایگاه خود را در میان عامه مردم بیابد. این موضوع نکته‌ای بود که عبدالجبار کاکایی، دبیر هشتمین دوره از جشنواره شعر فجر به آن اشاره کرد. او در این نشست ضمن تأکید بر این نکته که جشنواره شعر فجر باید محل اعتماد همه طیف‌های ادبی، فارغ از دیدگاه‌های سیاسی باشد، گفت: نداشتن شیوه‌نامه یکی از مشکلات جشنواره فجر است. همین امر سبب می‌شود که سیاست‌گذاری‌ها تغییر کند؛ به طوری که ارزیابی‌ها از قطعه شعر به کتاب رسید.

او با بیان اینکه جشنواره شعر فجر باید همانند جشنواره‌های مشابه در حوزه فیلم و موسیقی، دایره جغرافیایی خود را گسترده‌تر کند، ادامه داد: جشنواره باید همه طیف‌های ادبی کشور را، جدای از اختلاف در بینش‌ها و نگاه‌های سیاسی، دربربگیرد. اگر جشنواره شعر فجر بتواند بستری برای هم‌گرایی همه جریان‌های ادبی باشد، می‌تواند پر سر و صدا و تأثیرگذار باشد؛ در غیر این صورت همانند جشنواره‌هایی می‌شود که توسط نهادهایی مانند حوزه هنری، سازمان تبلیغات و ... برگزار می‌شود.

کاکایی با بیان اینکه در هشتمین دوره از جشنواره شعر فجر سعی کردیم که حرکت‌هایی را در این زمینه آغاز کنیم، افزود: به همین منظور تلاش شد تا طیف‌های مختلف ادبی را وارد سیاست‌گذاری کنیم، اتاق فکر تشکیل دادیم، گفت‌وگوهایی صورت گرفت و ... اما بعد جنجال‌های رسانه‌ای که معمولاً حواشی برنامه‌های فرهنگی است، شکل گرفت و نگذاشت این جشنواره شکل بگیرد. امیدوارم به این بینش برسیم که همه طیف‌های ادبی این کشور، تمام کسانی که کتاب‌هایشان در قفسه‌های کتاب این کشور فروش دارند و اهل فکر می‌خرند و می‌خوانند، احساس کنند که این جشنواره، جشنواره آنها است و در آن شرکت کنند.

دبیر هشتمین دوره جشنواره شعر فجر با بیان اینکه ما از بچه‌های انقلاب سال 57 هستیم، اضافه کرد: نگاه من در حوزه شعر معاصر، توسعه دادن نظر و ایده است. فکر می‌کنم با این کار می‌توان اعتبار و شوکت شعر انقلاب را بالاتر برد.

حرکت زیگزاکی؛ نتیجه نداشتن شیوه‌نامه مشخص

نبود «شیوه‌نامه» مشخص و ثابت از جمله انتقاداتی بود که توسط فعالان جشنواره شعر فجر در سال‌های گذشته مطرح شد. محمود اکرامی‌فر، دبیر علمی پنجمین جشنواره شعر فجر، در همین رابطه گفت: جشنواره شعر فجر به دلیل اینکه اساسنامه وشیوه‌نامه ثابتی نداشت و شورای سیاستگذاری آن هم متغیر بود و هر سال عوض می‌شد، حرکت زیگزاکی داشت و مسیر مستقیمی را طی نکرده است؛ به طوری که تقریباً هرسال شیوه انتخاب افراد فرق داشت.

او با بیان اینکه شاید نداشتن نظرسنجی و اثرسنجی یکی دیگر از آسیب‌های جشنواره شعر فجر بود، یادآور شد: در حال حاضر سهم شعر از جوایز خیلی کم شده است. پیش از این، ما در حوزه شعر، جوایزی مانند کتاب سال، کتاب فصل، جشنواره کتاب اولی‌های شعر و ... را داشتیم که برگزار می‌شد و برگزیدگان آن نیز توسط ارشاد مورد تجلیل قرار می‌گرفتند. اما در حال حاضر همه این جشنواره‌ها در جشنواره شعر فجر خلاصه شده و این جشنواره را می‌توان در واقع انتخاب کتاب سال شعر در نظر گرفت.

اجرای منویات رهبر انقلاب در جشنواره شعر فجر

محمدمهدی عبدالهی، از شاعران کشور، نیز در ادامه این نشست با اشاره به برخی حواشی ایجاد شده طی دوره‌هایی از برگزاری جشنواره شعر فجر گفت: متأسفانه سطح جشنواره شعر فجر به عنوان یک رویداد بزرگ فرهنگى و ملى در سال‌هاى اخیر به شدت سیر نزولى را طى کرده است. جشنواره‌اى که مى‌بایست ویترین شعر انقلاب و از همه جهات نسبت به جشنواره‌هاى دیگر متمایز باشد، مى‌بینیم که در دوره‌ای فردى را برگزیده مى‌کند که نه شاعر بوده و نه شعرى براى انقلاب داشته است. امیدواریم به زودى شاهد پیاده‌سازى منویات امین شعر انقلاب در مورد شعر انقلاب در این جشنواره باشیم.

او ادامه داد: چه بخواهیم چه نخواهیم، باید از طریق جشنواره شعر فجر، شاعرانى(از هر طیف سیاسى) را به جامعه معرفى کنیم که براى انقلاب، براى شهدا، امام، دفاع مقدس و ... شعر گفته‌اند. امیدواریم با درایت برگزارکنندگان پای ضد انقلاب به جمع این جشنواره باز نشود.

عبدالهی همچنین در ادامه بر شفاف‌سازی در چرایی انتخاب دبیران جشنواره تأکید و تصریح کرد: یکى دیگر از نقدهاى بنده به جشنواره شعر فجر، غیر شفاف بودن انتخاب دبیر و اعضاى هیئت داوران است. این ایراد جدى است که روند انتخاب دبیر و اعضای هیئت علمی جشنواره شعر «فجر» بهتر است که این‌قدر پشت صحنه‌ و براساس تشخیص شخص وزیر نباشد؛ باید در این زمینه از شاعران، استادان دلسوز،اهالی قلم، منتقدان و تشکل‌های ادبی و شعری نظرسنجی شود. ما به عنوان شاعران کشور یک‌دفعه متوجه مى‌شویم که تصمیم آقای وزیر در این مورد بر این بوده و معمولاً هم در این‌جور انتخاب‌ها هیئت علمی و هیئت داوران تکراری انتخاب و هر سال هم تکرار می‌شوند.

پیشنهاداتی برای برگزارکنندگان جشنواره شعر فجر

عبدالرحیم سعیدی‌راد، از شاعران کشور، نیز در ادامه صحبت‌های اکرامی‌فر بر کم‌رونق شدن جشنواره شعر فجر طی سال‌های اخیر اشاره و اضافه کرد: من در چند دوره اول عضو شورای سیاستگذاری شعر فجر بودم و چند دوره داور و دو بار نیز به عنوان برگزیده این جشنواره تجلیل شدم. از زمانی که کتاب‌های شعر بررسی می‌شود، هیچ‌گاه نه برای سیاستگذاری و نه داوری حضور نداشته‌ام. تا قبل از آنکه کتاب‌های شعر بررسی شود، با برگزاری شعر فجر در کشور شور و شوق برپا می‌شد اما در سال‌های اخیر بی‌رونق و شاید خنثی برگزار می‌شود. ای کاش بررسی کتاب‌های شعر یکی از بخش‌های این جشنواره بود.

او با بیان اینکه جشنواره فجر به عنوان یک رویداد عظیم فرهنگی باید در همه شهرها برگزار شود، تصریح کرد: باید برندگان شهرستانی انتخاب و معرفی شوند و برندگان هر شهر در استان داوری شوند و در نهایت برندگان استان‌ها به تهران معرفی شوند و برندگان استانی در تهران داوری شوند و در نهایت برگزیدگان کشوری معرفی شوند. ضمن اینکه در هر شهر و هر استان از پیشکسوتان آن شهر و استان تقدیر شوند.

سعیدی‌راد به تجلیل از دیگر دست‌اندرکاران چاپ کتاب‌های شعر اشاره و اضافه کرد: بجاست که از میان ناشران کتاب‌های شعر هم داوری و ارزیابی صورت گیرد و ناشران استانی و کشوری معرفی و انتخاب شوند. حتی می‌توان انجمن‌های شعری شهرها و استان‌های مختلف را نیز از این منظر بررسی کرد و مورد تقدیر قرار داد.

چرا جشنواره شعر فجر خنثی است؟

به نظر می‌رسد جشنواره شعر فجر که امسال شانزدهمین دوره خود را برگزار می‌کند، پس از گذشت 16 سال همچنان نیازمند بازبینی در نحوه برگزاری است. جشنواره شعر فجر طی دوره‌های مختلف، تجربیات متعددی را پشت سر گذاشته، اما هنوز به بلوغ کافی نرسیده است؛ جشنواره‌ای که می‌توانست به عنوان یک جشنواره تعیین‌کننده در حوزه شعر در کشور مطرح شود، حتی نتوانسته مخاطبان اصلی خود، یعنی شاعران، را اقناع کند. غلامرضا کافی، استاد دانشگاه شیراز و شاعر، در این نشست یکی از دلایل عدم معرفی این جشنوراه را برگزاری جشنواره‌های هم‌سو، هم‌عرض و هم‌ارج با جشنواره شعر فجر در کشور می‌داند. او ضمن اشاره به این نکته گفت: سطح نه چندان متعالی جایزه آن، حتی از نظر مادی، آن را به برند تبدیل نکرده است‌‌‌‌‌؛ که اگر این جشنواره برند می‌شد، جبران میزان جایزه هم می‌شد.

او ادامه داد: به جای گام‌بندی و افزایش سطح سالانه و تنوع گونه‌های آن، سالانه ذوقی متفاوت به کار گرفته می‌شود و سامان یکسان و رویه‌ای واحد تاکنون در کار نبوده است. مرز زمان در جایزه مشخص نیست و به نظر می‌آید باید در آفرینشِ روز و روزآمد و در مفهوم معاصر مطرح باشد که نیست. دست کم در قسمت «درباره شعر» این‌گونه نیست.

این استاد دانشگاه شیراز یادآور شد: بهتر است مثل سینما و جشنواره فیلم فجر، به زیر تقسیم‌های متعدد بخش شود، تا هم ابهت کار بهتر باشد و هم جزء‌نگرانه‌تر بتوان انتخاب کرد و هم کار انتخاب‌ها دقیق‌تر صورت گیرد. داوری هم به تعارفِ توزیع گرفتار است؛ بدین معنی که به برخی اشخاص و بعضی شهرها حتماً باید بهره و حصه‌ای برسد. از تجربه‌های گذشته، به دلیل تغییر دبیر، نیز گاه فاصله افتادن بین سنوات، به خوبی استفاده نمی‌شود.

جشنواره شعر فجر و باز شدن دریچه‌های جدید به روی شعر فارسی

با این حال، جشنواره شعر فجر توانسته طی 16 سال گذشته دریچه‌های جدیدی به روی ادبیات فارسی بگشاید. از جمله این موارد، می‌توان به معرفی چهره‌های نو و موفق از جامعه فارسی‌زبانان اشاره کرد. این امر موضوعی بود که محمدکاظم کاظمی، دبیر یازدهمین دوره جشنواره شعر فجر به آن اشاره کرد. او در این رابطه گفت: جشنواره بین‌المللی شعر فجر را می‌توان جشنواره شعر زبان فارسی دانست؛ زیرا ما در هیچ‌جایی خارج از ایران و جز این جشنواره، جشنواره دیگری که تمام قلمرو زبان فارسی را در خود دربر بگیرد، نداریم. از دیرباز در جشنواره فجر این موضوع مد نظر بوده که فقط به شعر فارسی ایران توجه نکند و به تمام شاعران از قلمروهای گوناگون در آن حضور داشته باشند.

او ادامه داد: البته در برخی از دوره‌ها این موضوع پررنگ‌تر بوده است که از این میان می‌توان به اولین دوره جشنواره با دبیری علیرضا قزوه اشاره کرد. در این دوره بسیاری از شاعران از داخل افغانستان دعوت و تجلیل شده بودند. دوره دیگر، جشنواره یازدهم بود که در آن بخش ویژه‌ای برای ارزیابی شعر 10 سال اخیر افغانستان در نظر گرفته شده بود. در این دوره یک دبیر غیر ایرانی برای جشنواره در نظر گرفته شده و اختتامیه نیز در مشهد که یکی از مراکز مهم مهاجران افغانستانی است، برگزار شد.

نغمه مستشار نظامی، شاعر، نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه کشوری که شعر هنر اول آن است، جای جشنواره‌ای مانند جشنواره شعر فجر خالی بود، گفت: به همین دلیل از تمام کسانی که بانی برگزاری این جشنواره بودند، تشکر می‌کنم. مسیر طی شده فراز و فرودهایی داشته است؛ اما در این میان محاسن بیشتر از انتقاداتی است که می‌توان به آن وارد کرد. از جمله ویژگی‌های جشنواره این است که محدود به طیف خاصی نبوده و برگزیدگان از طیف‌های متنوع حضور داشته‌اند.

میلاد عرفان‌پور، شاعر، نیز در ادامه این نشست گفت: جشنواره شعر فجر که سال‌ها جایش بین دیگر جشنواره‌های معتبر فجر در سایر رشته‌ها خالی بود، به ابتکار دکتر قزوه در دهه 80 مسیر نویی برای بازطراحی جایگاه اصیل شعر در حوزه خط‌مشی‌گذاری شد. این جشنواره در این سال‌ها فراز و نشیب‌های زیادی را از سر گذراند و پس از حذف نامهربانانه‌ و بی‌انصافانه شعر از کتاب سال، به نوعی بار آن رویداد را نیز بر دوش کشید.

او ادامه داد: در بسیاری از این سال‌ها به خصوص در سال‌های اخیر، یکی از نقاط ضعف این جشنواره کم‌توجهی به هویت گفتمانی جشنواره و اعتبار محتوایی آن بوده است و همچنین کم‌عنایتی به لزوم تفکیک قوالب نو و سنتی. در جشنواره سال جاری به نوعی در رفع این کاستی‌ها اقداماتی در حال انجام است که امیدوارم به نتیجه بهتری منتج شود.

امیدی برای خوبان پارسی‌گو

مهدی باقرخان، از شاعران فارسی‌گوی کشور هندوستان، نیز در ادامه این نشست ارزیابی خود از جشنواره بین‌المللی شعر فجر را این‌گونه گفت: اینجانب طی بیش از یک دهه اخیر، دو الی سه نوبت این فرصت طلایی را داشتم که از نزدیک شاهد جلوه‌های شعر و ادبیات ارزشی و سازندگی‌های انقلاب و دفاع مقدس ایران و پارسی‌سرایان جهان در جشنواره شعر فجر باشم. برای امثال ما جشنواره شعر فجر معرفی‌کننده استعدادهای خوبان پارسی‌گو در سراسر جهان به‌ویژه ایران بوده است.

او ادامه داد: این جشنواره نقطه عطفی در راستای یادگیری شعر فارسی و موجب افزایش انگیزه نسبت به این هنر برای بنده بوده است و از آنجایی که شعر پرطرفدارترین هنر دنیاست، جشنواره شعر فجر شایسته‌ترین بستری برای نشر ارزش‌های انقلابی و آموزه های امام خمینی (ره) به جامعه جهانی است. موجب خرسندی است از سال‌های متمادی شاهد برگزاری جشنواره شعر فجر هستیم و امیدواریم با مجاهدت مخلصانه «مربیان فرهنگی» چون استاد قزوه، شاعران شاعرپرور و دستگاه‌های ذی‌ربط، زمینه‌های بیشتر و گسترده‌تری برای درخشش و پویایی شعر فارسی به صورت فرا ملی فارغ از محدودیت‌های جغرافیایی فراهم شود. https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/11/09/2652765/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA-%DA%A9%D9%85-%D8%B1%D9%85%D9%82%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/amp

====================================================

حمیدرضا شکارسری اور جشنواره شعر فجر می‌گوید: یکی از آسیب‌های کلی شعر این است که ما با خطر مبتذل‌نویسی در لباس ساده‌نویسی روبرو هستیم. دبیرخانه جشنواره شعر فجر فهرست نامزدهای نهایی این جشنواره را به همراه داوران در پنج گروه ادبی شعر کلاسیک، شعر نو(قالب‌های نیمایی و سپید)، شعر محاوره، شعر کودک و نوجوان و درباره شعر(پژوهش‌های حوزه شعر) را معرفی کرد.

بر این اساس سعید بیابانکی، علی داوودی، محمدمهدی سیار، حمیدرضا شکارسری، قادر طراوت‌پور، میلاد عرفان‌پور و محمدسعید میرزایی داوری سه بخش بزرگسالِ شعر کلاسیک، شعر نو و شعر محاوره شانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی «شعر فجر» را برعهده داشتند. غلامرضا بکتاش، بابک نیک‌طلب و حمید هنرجو داوری بخش شعر کودک و نوجوان و محمود اکرامی‌فر، محمدرضا تقی‌دخت و سیدعلی میرافضلی داوری بخش «درباره شعر» را بر عهده داشتند.

در این دوره کتاب‌های منتشر شده در سال 1399 بررسی شده که شامل دو هزار و 609 اثر است. از این میان تعداد دو هزار و 106 اثر در حوزه شعر بزرگسال، 364 اثر در حوزه کودک و نوجوان و 139 اثر در بخش درباره شعر بوده است. اما کمیت و کیفیت آثار ارزیابی شدن در نگاه داوران چگونه بوده است؟

خبرگزاری تسنیم،‌ در آستانه برگزاری اختتامیه شانزدهمین جشنواره شعر فجر با حمیدذرضا شکارسری داور بخش شعر نو به گفت‌وگو پرداخت. شکارسری در این گفت‌وگو از کمیت قابل توجه آثار شعر نو خبر داد. او در عین حال معتقد است که در این دوره شاهد اتفاقی در شعر نبوده‌‌ایم،‌ این گفت‌وگو را می‌توانید در ادامه بخوانید:

• تسنیم: جناب شکارسری شیوه داوری‌ها در این دوره از جشنواره شعر فجر چگونه بود؟

در مرحله نخست که کل آثار گردآوری شده ارزیابی شد، در شعر نو بیش از هزار اثر، در شعر کلاسیک با 900 اثر و در شعر محاوره با 100 کتاب روبرو بودیم، در مرحله نخست شاعران گروه‌بندی شده بودند و کتاب‌ها را در هر بخش به صورت مجزا بررسی می‌کردند، در مرحله پایانی اما شاعران تمامی آثار راه یافته به مرحله نهایی را بررسی کردند.

• تسنیم: طبیعتاً با توجه به سبقه شما در شعر باید در گروه شعر نو به داوری پرداخته باشید، آثار این حوزه را چطور ارزیابی می کنید؟

بله، من در بخش شعر نو به داوری پرداختم. در این بخش به لحاظ کمی نکته‌ای که جالب توجه بود، بیشتر بودن تعداد کتاب‌های منتشر شده در این حوزه به نسبت شعر کلاسیک در سال 99 بود. این نکته جالب توجه است و نیاز به بررسی بیشتر دارد. اما به لحاظ کیفی در هر کدام از بخش‌های سنتی و شعر ما شاهد یک اتفاق نبودیم، در هیچ کدام از بخش‌ها این اتفاق رخ نداد؛ البته این انتظار که ما در هر سال که کتاب‌ها را بررسی می‌کنیم، شاهد یک اتفاق باشیم،‌ انتظار خیلی به جایی نیست، کارها در حد قابل انتشار بود نه انتظار. چندان تفاوتی هم با سال‌های گذشته نداشت‌،ما هم انتظار معجزه نداشتیم.

مثل همه سال‌های دیگر ما با یک منحنی زنگوله‌ای روبرو هستیم، تعداد بسیار زیادی از آثار که از لحاظ کیفی چندان بالا نیستند و در کنار آن کارهای خوبی که به مرحله فینال هم رسیدند. در این میان تعداد بسیار زیادی هم آثار متوسط هستند. پس اوضاع کمی و آماری کتاب‌ها به لحاظ کیفیت عین سال‌های گذشته است.

به قالب شعر نو در رده سنی کودک و نوجوان بها نداده‌ایم

اما در برخی از بخش‌ها ما کمیت خوبی نداریم. به گمان من این نکته نیز قابل توجه است. ما هنوز شعر کودک را در موسیقی عروضی جست و جو می‌کنیم و قوالب نو را خیلی بها نداده‌ایم. این یک واقعیت است. مخاطب کودک و نوجوان و والدین اعتیاد به موسیقی عروضی در شعر این گروه سنی دارند و هنوز به فضاهای نو برای این گروه سنی ورود نکرده و جرأت ورود ندارند.

چون هنوز که هنوز است این قوالب در شعر کودک و نوجوان بدیع و تازه محسوب می‌شود، خوب رویارویی مخاطب عام با این قوالب قطعاً با نوعی نوگریزی و نوستیزی همراه است؛ چون به هر صورت اینکه بخواهیم عادت زیبایی‌پسندی خود را کنار بگذاریم، کار سختی است. نکته آخر هم این است که شعر نو کودک و نوجوان خوب هم کم داریم. این موضوع قابل انکار نیست. هنوز که هنوز است تجربه نوگرایی در این شعر برای این گروه سنی هنوز به نقاط درخشان خود نرسیده است.

البته من گمان می‌کنم که عین شعر بزرگسال که به تدریج نوعی تعادل بین این قوالب برقرار شد و اکنون تعداد کتاب‌های نوسروده بیشتر از سنتی شده است، در شعر نوجوان هم به این موضوع خواهیم رسید.

• تسنیم: کتاب‌های شعر نو به لحاظ مضامین از چه وضعیتی برخوردار بودند،‌ بیشتر چه مضامینی مورد توجه قرار گرفته است؟

ما در شعر نو نزدیک به هزار و 100 عنوان کتاب را بررسی کردیم. تمام موضوعات مورد توجه شاعران قرار گرفته بود؛ از موضوعات صریحی مثل جنگ و دفاع مقدس، مقاومت در منطقه تا فرمالیست‌ترین نوع شعرها. نوعی تنوع و تکثر قابل توجه در کتاب‌ها وجود داشت.

کاهش تظاهرات فرمالیستی در شعر نو

از سوی دیگر، ما نسبت به یکی دو دهه گذشته حرکات و تظاهرات فرمالیستی را در شعرها کمتر می‌بینیم، مخاطبان شعر به یاد دارند که در دهه 70 و و اوایل دهه 80 چه جریان‌های شعری خودنمایی می‌کرد. حالا در انتهای قرن می‌بینیم حرکات فرمی حتی در میان شاعرانی که به این تظاهرات معروف بودند، هم معتدل شده است‌؛ بنابراین این توجه به محتوای شاعرانه و توجه به مضامین شاعرانه به یک تعادل رسیده است.

• تسنیم: این تعادل در استفاده از فرم در میان شاعران باتجربه بیشتر دیده می‌شود یا در میان شاعران جوان و نوسروده نیز دیده می‌شود؟

شاعران با تجربه خواه‌ناخواه الگوساز و موج ساز هستند، شاعران جوان خواه ناخواه از این جریانات شاعران با تجربه متأثر هستند‌، شعر شاعران با تجربه و صلاحیت که یک برند شعری محسوب می‌شوند‌، در شعر شاعران جوان خود را نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید آسیب‌های شانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر؛ از فقدان اندیشه در شعر بزرگسال تا فقر جدی در شعر نوجوان

• تسنیم: در دوره‌‌هایی از داوری‌های جشنواره فجر استعدادهای نوظهور کشف و شناسایی شدند که حالا برای شاعران جوان الگو محسوب می‌شوند،‌ آیا در این دوره نیز با استعدادهای تازه مواجه شدید؟

بله، استعداد هم دیدیم. اگر چنین نبود، غم‌انگیز بود که ما هزار و 100 عنوان کتاب را بخوانیم و هیچ کدام از این کتاب‌ها جلب توجه نکند! به هر صورت ما داوران مجبور بودیم که هشت کتاب را به مرحله نهایی برسانیم. ما در مرحله اول 50 کتاب را انتخاب می‌کنیم، دوباره روی این 50 کتاب بررسی و خوانش دقیق انجام می‌دهیم، از این قرائت دقیق و خوانش دقیق دوباره ما هشت کتاب را گزینش می‌کنیم و به مرحله نهایی می‌رسانیم.گزینش اثر نهایی باز کار را سخت‌تر کرد،‌ آثار بالا آمده آنقدر توانایی و درخشش داشتند که به فینال برسند.

• تسنیم: وضعیت در بخش ترانه چگونه بود؟ در سال‌های گذشته بسیاری از شاعران از وضعیت ترانه‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند،‌ آیا شما نیز اینگونه می‌اندیشید؟

ببینید،‌ این حرف‌های کلی که در فلان ژانر این اتفاق می‌افتد،‌ یا نمی‌افتد،‌ حرف کلی است. مگر این موضوع در همه حوزه‌ها صدق نمی‌کند؟ مگر ما در تمام قوالب با آثار ضعیف و قوی روبرو نیستیم،‌ در تمام ژانرهای ادبی تعدادی آثار خوب هستندو تعدادی آثار بد.

در ترانه به خاطر مارکتینگی که مطرح است و توجهی که مخاطب عام باید به شعر محاوره‌ای داشته باشد، شاید این خطر جدی‌تر باشد و گرنه در تمام ژانرها این وضعیت وحود دارد. تمایل به ساده‌نویسی نکات مثبتی دارد و آسیب‌هایی هم دارد‌، بخشی به ابتذال می‌رود و بخشی به شعر والای ساده می‌رسد. در ترانه هم ما با آثاری روبرو بودیم که صرفا به شکسته‌نویسی تبدیل شده بود، در شعر محاوره، آثاری هم داشتیم که به مرحله نهایی رسدند، چون اندیشه در زبان محاوره‌ای ظهور و بروز کرده بود.

مثل تمام قوالب و ژانرهای دیگر تعداد آثار برتر همیشه کمتر از آثار ضعیف است. در ترانه هم نباید بی‌انصاف بود،‌ در برخی اشعار می‌شد‌، بهره‌مندی حداکثری شعر را از توان و پتانسیل زبان محاروه مشاهده کرد. شاعر نه تنها موفق شده بود زبان را محاوره کند، بلکه اندیشه‌های خود را هم در قالب این زبان به درستی منتقل کرده بود.

• تسنیم: به عنوان سوال آخر،‌ با توجه به ارزیابی آثار سال 99، آسیب‌های شعر را چگونه می‌بینید؟

یکی از آسیب‌های کلی شعر این است که ما با خطر مبتذل‌نویسی در لباس ساده‌نویسی روبرو هستیم، در این تردیدی وجود ندارد. درست در نقطه مقابل توجه افراطی به فرم توجه به جذابیت‌ها یا فرم‌های موسیقیایی زبان بدون توجه به محتوای شعر از جمله آسیب‌هایی است که همواره شعر را تهدید کرده است.

از سوی دیگر کتاب‌هایی که برای انتشار می‌روند،‌ از غربال عبور نمی‌کنند. آیا ناشر به لحاظ اقتصادی می‌تواند این غربال را نگاه دارد؟ آیا ناشر می‌تواند به لحاظ اقتصادی تنها آثار قوی را منتشر کند؟ آیا ناشر در این اوضاع وخیم اقتصادی مجبور نیست، به انتشار کارهایی بپردازد که خودش هم می‌داند قابل توجه نیستند؟ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/12/03/2669020/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%B7%D8%B1-%D9%85%D8%A8%D8%AA%D8%B0%D9%84-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D9%88-%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%85 داور جشنواره شعر فجر: با خطر مبتذل‌نویسی در لباس ساده‌نویسی روبرو هستیم/در استفاده از فرم به تعادل رسیده‌ایم

============================================

امینی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان: دبیری جشنواره امسال شعر فجر را نخواهم پذیرفت اسماعیل امینی نظر خود را درباره داوری جشنواره شعر فجر امسال اعلام کرد. اسماعیل امینی، شاعر در گفتگو با خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص دبیری جشنواره شعر فجر امسال گفت: امسال دبیر جشنواره شعر فجر نخواهم بود. به طور معمول هر سال دبیر این جشنواره تغییر می‌کند و تنها من و یکی از دوستان بودیم که دو سال دبیری این جشنواره را برعهده داشتیم.

وی افزود: حتی در صورتی که دبیری جشنواره شعر فجر امسال را به من پیشنهاد دهند، نخواهم پذیرفت. هم به دلیل آنکه کارهایم زیاد است و هم ترجیح می‌دهم فکر جدیدی در جشنواره باشد.

امینی بیان کرد: هرچند هم اکنون جشنواره شعر فجر آیین نامه و هیات علمی خاص خود را دارد و هرکسی به سمت دبیری آن منصوب شود با نظر هیات علمی و آیین نامه عمل می‌کند.

این شاعر در خصوص کتاب‌های جدید خود بیان کرد: مجموعه شعرم با عنوان «عمو زورگیر» قرار است توسط نشر نیماژ منتشر شود و در این مجموعه شعر طنز بیشتر به مسائل اجتماعی پرداختم.

امین خاطرنشان کرد: مجموعه شعر طنز دیگری هم با عنوان «بوستان بی درخت» قرار است توسط نشر قدیانی منتشر کنم. این کتاب درباره مسائل روز و زندگی شهری است.

https://www.yjc.news/fa/news/5864773/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D9%85-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%AA

===================================================

سفر شاعران جشنواره فجر به خوزستان پس از برگزاری 7 محفل در شهرهای کاشان، کرج، تهران، مشهد، ری و جزیره هرمز، هشتمین محفل شعرخوانی یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر به یاد شاعر بلندآوازه خوزستان، زنده‌یاد محمود صفارزاده و شهدای هشت سال دفاع مقدس در شوش دانیال برپا شد.

جواد محقق، حمیدرضا شکارسری، جلیل صفربیگی، عبدالرحیم سعیدی‌راد، ارمغان بهداروند و علیرضا لبش در سفر به خوزستان و شهر شوش دانیال میهمان شاعرانی چون قاسم آهنین‌جان، بهمن ساکی، علیرضا شکرریز، داوودرضا کاظمی، هوشنگ دیناروند، مرتضی حیدری آل‌کثیر، فردین کوراوند و جمع دیگری از شعرای خوزستان خواهند بود. محفل دفاع مقدس از سلسله محافل شعر فجر، فردا پنجشنبه برگزار می‌شود و علاوه بر شعرخوانی شاعران، جواد محقق، معاون شعر بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان و محمد جورمند، شاعر و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان در آن سخن خواهند گفت.

یکی دیگر از برنامه‌های این محفل، تجلیل از خانواده زنده‌یاد استاد محمود صفارزاده، شاعر خوش‌قریحه و شیرین‌سخن شهرستان شوش است که 21 آذرماه امسال (کم‌تر از 3 ماه قبل) در 54 سالگی درگذشت.

شاعران اعزامی به خوزستان، علاوه بر شعرخوانی در هشتمین محفل جشنواره شعر فجر، از سد کرخه و منطقه عملیاتی فتح‌المبین نیز دیدن می‌کنند.

محفل دفاع مقدس جشنواره شعر فجر، فردا پنجشنبه 5 اسفند از ساعت 15 در تالار نیایش شوش واقع در بلوار مدرس این شهر برگزار می‌شود.

مراسم پایانی یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، 18 اسفند در مشهد، پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2017 برگزار می‌شود و طی آن، برگزیدگان کتاب‌های شعر منتشر شده در سال 1394 در سه حوزه شعر بزرگسال، شعر کودک و نوجوان و درباره شعر معرفی می‌شوند. همچنین در بخش ویژه افغانستان، بهترین کتاب‌های شعر منتشر شده طی 10 سال گذشته این کشور در آیین اختتامیه جشنواره شعر فجر معرفی خواهند شد. https://www.yjc.news/fa/news/5990653/%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86

==================================================

انتقاد یک شاعر از سیاست‌گذاری و برگزاری جشنواره شعر فجر جشنواره شعر فجر در حد و قواره یک جشنواره ملی آن هم با عنوان فجر نتوانسته است کار کند. علی داوودی شاعر، در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به خوب بودن بررسی تک اثر و چند اثر در جشنواره‌ها گفت: جشنواره بین‌المللی شعر فجر حرکت بسیار خوبی است. جشنواره‌ها گامی در اشاعه ادبیات بر می‌دارند. اما متاسفانه جشنواره شعر فجر در حد و قواره یک جشنواره ملی آن هم با عنوان فجر نتوانسته است، کار کند. به دلیل آنکه این جشنواره ادبی چارت مشخص ندارد و معیار هیچ جشنواره‌ای نشده است.

وی افزود: فرد نمی‌داند آیا با همین معیارهایی که برگزیده جشنواره شعر فجر شده است، می‌تواند در دوره بعد نیز شرکت کند و برگزیده جشنواره شعر فجر شود؟! ای بسا این جشنواره ادبی کم صداتر و بی‌صداتر از جشنواره‌های ادبی دیگر برگزار می‌شود. البته برگزاری جشنواره شعر فجر با هزینه بیشتری نسبت به سایر جشنواره‌ها خواهد بود.

این شاعر با اشاره به میزان برگزاری جشنواره شعر فجر اظهار داشت: تا الان ده دوره جشنواره شعر فجر برگزار شده است. نباید در این جشنواره هر دبیری با یک نگاهی به برگزاری آن بپردازد. این جشنواره ادبی بسیار معلق است و هر سال به همین شیوه برگزار می‌شود.

https://www.yjc.news/fa/news/5998433/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF-%DB%8C%DA%A9-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1

=========================================

محمدکاظم کاظمی: امروز قلمروی وطن فارسی مرزهای جغرافیایی را از بین برده است دبیر علمی جشنواره شعر فجر گفت: خوشبختانه در سال‌های اخیر از تنگ‌نظری‌ها دور شده‌ایم و امروز قلمروی وطن فارسی، مرزهای جغرافیایی را از بین برده است. در نشست هم‌اندیشی استادان زبان فارسی از 7 کشور جهان، ظهر امروز در قالب یکی از برنامه‌های جنبی یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در قطب علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.

در آغاز این نشست، محمدجعفر یاحقی، رئیس قطب علمی شاهنامه‌پژوهی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد توضیحاتی درباره فعالیت این مرکز مطالعاتی به مهمانان خارجی ارائه داد و خواستار ارائه راهکارهایی برای توسعه زبان فارسی در کشورهای همسایه و شبه قاره توسط استادان خارجی زبان فارسی شد.

محمدکاظم کاظمی، دبیر علمی جشنواره شعر فجر در سخنانی گفت: هرجا مهمانانی از وطن فارسی به ایران آمده‌اند زمینه‌های خوب هم‌اندیشی در قطب علمی دانشگاه فردوسی مشهد ایجاد شده است.

او افزود: ما در این سال‌ها، بارها دوران جدایی هموطنان زبان فارسی را سپری کردیم و دوران سختی را پشت سر گذراندیم؛ دورانی که در منطقه جنگ و چالش بود. این جنگ‌ها باعث شد که میان فارسی‌زبان‌ها مرز کشیده شود.

کاظمی، نزاع و چالش بر سر مفاخر فرهنگی را امری نکوهیده دانست که موجب بیگانگی‌ فارسی‌زبان‌ها در چند دهه شده است.

وی گفت: خوشبختانه در سال‌های اخیر از تنگ‌نظری‌ها دور شده‌ایم و امروز قلمروی وطن فارسی، مرزهای جغرافیایی را از بین برده است.

او به موفقیت شاعران افغانستانی در جشنواره‌های ادبی مختلف ایران اشاره کرد و افزود: از نخستین دوره برگزاری جشنواره شعر فجر، شاعران افغانستان حضور داشتند و دوره‌هایی هم عضو هیئت داوران جشنواره بوده‌اند. برای ما خوشایند است که بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان به عنوان متولی جشنواره، روز به روز در راستای بین‌المللی شدن این جشنوراه گام برمی‌دارد و برای تحقق آن برنامه‌ریزی عملیاتی دارد.

دبیر علمی جشنواره شعر فجر در پایان اظهار امیدواری کرد، روزی شاهد باشیم که این جشنواره با حضور همه شاعران و سخنوران قلمروی زبان فارسی جهان برگزار شود.

محقق: بنیاد حلقه واسطی برای ارتباط فارسی‌زبانان جهان است

معاون شعر بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در این نشست ابراز امیدواری کرد: بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان به عنوان مجری جشنواره شعر فجر و داستان جلال، حلقه واسطی باشد که آنچه به زبان فارسی در سراسر جهان نوشته می‌شود را شناسایی و جمع‌آوری کند.

جواد محقق در سخنانی گفت: جشنواره شعر فجر بعد از 10 سال برگزاری در یازدهمین دوره تصمیم گرفت که حوزه فعالیت‌های خودش را به دیگر کشورهای فارسی‌زبان گسترش دهد؛ به همین دلیل در بخش ویژه جایزه ادبیات داستانی جلال آل احمد، آثار 8 سال گذشته کشور همزبان و همسایه افغانستان مورد بررسی و داوری قرار گرفت.

او افزود: این آثار با همکاری اتحادیه نویسندگان افغانستان جمع‌آوری و داوری اولیه شد و آثار منتخب برای داوری نهایی به دبیرخانه جشنواره در تهران ارسال شد.

محقق توضیح داد: امسال کتاب‌های شعر 10 سال افغانستان نیز توسط اتحادیه نویسندگان افغانستان، داوری اولیه شد و آثار برتر به ایران رسید که اسامی برگزیدگان فردا در مرسم اختتامیه جشنواره شعر فجر اعلام می‌شود.

او از بررسی آثار حوزه ادبیات داستانی و شعر تاجیکستان در دوره‌های آتی جایزه جلال و جشنواره شعر فجر خبر داد و گفت: بنا داریم در سال‌های بعد، آثار زبان فارسی در شبه قاره هند را مورد بررسی قرار دهیم و سپس همه آثاری که به زبان فارسی در جهان منتشر می‌شود. https://www.yjc.news/fa/news/6007857/%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

=============================================

توجه ایران به توسعه زبان فارسی در پاکستان کم شده است شاعر و مترجم پاکستانی گفت: زمینه‌های توسعه زبان فارسی در کشور پاکستان همیشه آماده است، اما ایران مثل گذشته که برای توسعه زبان فارسی در پاکستان سرمایه‌گذاری می‌کرد، به این امر توجه ندارد. توجه ایران به توسعه زبان فارسی در پاکستان کم شده است. احمد شهریار که از مهمانان دعوت شده به جشنواره بین‌المللی شعر فجر است، صبح امروز در نشست هم‌اندیشی استادان زبان فارسی که در قطب علمی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد در سخنانی گفت: من به عنوان نماینده کشوری که حدود 900 سال زبان رسمی آنها فارسی بوده و شاعرانی چون اقبال و بیدل را به ادبیات فارسی هدیه داده نمی‌توانم درباره پیشینه زبان فارسی سخنی بگویم.

او با اشاره به نزدیکی زبان فارسی و اردو توضیح داد: حدود 60 درصد از زبان پاکستانی برگرفته از زبان فارسی است؛ به طوری که سرود ملی کشورمان، یک کلمه از زبان اردو دارد و کاملا به زبان فارسی سروده شده است.

وی با تاکید بر توجه بیشتر به آموزش زبان فارسی در پاکستان خاطرنشان کرد: بودجه‌هایی که از طریق خانه فرهنگ ایران برای توسعه زبان فارسی در پاکستان اختصاص می‌یافت، کمتر شده است؛ در حالی که برای بهبود وضعیت باید تلاش کرد.

شهریار، 7 مجموعه شعر و داستان را از زبان فارسی به زبان اردو ترجمه کرده که شامل برگزیده شعر معاصر ایران، برگزیده شعر بانوان معاصر ایران، برگزیده داستان‌های کوتاه زنان ایران و چند مجموعه دیگر می‌شود.

بروفسور ناجی توکماک که برای حضور در جشنواره شعر فجر به ایران دعوت شده است، افزود: از ادبیات کلاسیک فارسی، بوستان سعدی و لیلی و مجنون نظامی را به ترکی ترجمه کردم و آخرین اثرم ترجمه 303 غزل از مولاناست.

توکماک که 52 سال سابقه تدریس دارد و دکترای زبان فارسی خود را در سال 1335 از دانشگاه تهران گرفته، گفت: رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول بودم و 17 سال پیش بازنشسته شدم. رمان تنگسیر صادق چوبک را در سال 1997 بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه تهران به زبان ترکی ترجمه کردم و از آثار «بزرگ علوی» نیز ترجمه داشتم. از شعرای قدیمی و جدید نیز به صورت پراکنده ترجمه‌هایی داشتم که امیدوارم بیشتر شود.

• تاثیر مثبت ادبیات ایران بر تاجیکستان

اکبرزاد مبشر، پژوهشگر تاجیکستانی ادبیات فارسی گفت: آثار شاعران و نویسندگان ایرانی که به خط سیریلیک در تاجیکستان ترجمه و منتشر شده بر ادبیات تاجیکستان تاثیر مثبتی داشته است.

*معرفی شعر سپید ایران به جهان عرب

مریم العطار، شاعر و مترجم عراقی که به جشنواره شعر فجر دعوت شده است، در سخنانی گفت: تمام تلاش من این است که شعر سپید ایران و افغانستان را به کشورهای عربی معرفی کنم؛ چون احساس می‌کنم که این دست ترجمه‌ها کم و ضعیف است.

وی حضور در این جشنواره را راهی برای آشنایی بیشتر با شاعران جوان و زن فارسی زبان عنوان کرد و افزود: امیدوارم بتوانم تصویری واضح و دقیق از ادبیات فارسی‌زبانان به جهان عرب نشان بدم.

او که مجموعه شعرهایش به زبان عربی با عناوین «زنده به گور» و «ناسزاهای مجانی» به چاپ لبنان و کویت رسیده است، از سال 2012 شروع به ترجمه اشعار معاصر ایران کرده است.

العطار توضیح داد: ترجمه‌هایم در روزنامه‌ها و مجلات عرب زبان چاپ می‌شد و بعد از آن شروع به ترجمه کتاب کردم که مجموعه برگزیده اشعار «حسین پناهی» از جمله آن بود.

او که همه آثار فروغ را ترجمه کرده است، اکنون کتاب شخصیت‌شناسی شاعران فارسی زبان افغانستان را به زبان عربی گردآوری کرده است و در دست چاپ دارد.

محمدکاظم کاظمی، دبیر علمی جشنواره شعر فجر در ادامه این سخنان یادآور شد: ارتباطات و اطلاعات فارسی‌زبان‌ها از شعر به‌روز نیست و این به دلیل دور افتادن ما از یکدیگر است.

مردم افغانستان با اشعار نیم قرن اخیر ایران آشنا هستند؛ اگرچه در سال‌های اخیر، این پیوند بیشتر شده و کتاب‌های شعر جدید ایران هم در افغانستان خوانده می‌شود.

او تاکید کرد: بهتر است شعر امروز فارسی زبان‌ها با داد و ستد‌های بیشتر به کشورهای همسایه معرفی شده و زمینه‌های این ارتباطات بیشتر و عمیق‌تر شود.

• دشواری‌های ترجمه اشعار فارسی به ترکی

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه‌های ترکیه گفت: برای ترجمه اشعار قدیمی ایران به ترکی با دشواری‌های فنی در مسیر برگردان مواجه شدم که با نوآوری‌های قالبی، از پس آن برآمدم، ولی کار بسیار دشواری بود.

پروفسور ناجی توکماک که برای حضور در جشنواره شعر فجر به ایران دعوت شده است، افزود: از ادبیات کلاسیک فارسی، بوستان سعدی و لیلی و مجنون نظامی را به ترکی ترجمه کردم و آخرین اثرم ترجمه 303 غزل از مولاناست.

توکماک که 52 سال سابقه تدریس دارد و دکترای زبان فارسی خود را در سال 1335 از دانشگاه تهران گرفته، گفت: رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول بودم و 17 سال پیش بازنشسته شدم. رمان تنگسیر صادق چوبک را در سال 1997 بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه تهران به زبان ترکی ترجمه کردم و از آثار «بزرگ علوی» نیز ترجمه داشتم. از شعرای قدیمی و جدید نیز به صورت پراکنده ترجمه‌هایی داشتم که امیدوارم بیشتر شود.

• تاثیر مثبت ادبیات ایران بر تاجیکستان

اکبرزاد مبشر، پژوهشگر تاجیکستانی ادبیات فارسی گفت: آثار شاعران و نویسندگان ایرانی که به خط سیریلیک در تاجیکستان ترجمه و منتشر شده بر ادبیات تاجیکستان تاثیر مثبتی داشته است.

وی درباره نقش شعر ایران در تاجیکستان خاطرنشان کرد: شاعران تاجیک با شعر ایران آشنایی دارند، اما لازم است با برگردان آثار ایرانی به خط سیریلیک، این آشنایی توسعه یابد.

مبشر با تاکید بر اینکه باید نمونه بیشتری از اشعار ایرانی به خط سیریلیک چاپ شود تا خواننده تاجیک با آثار ایرانی، احساس نزدیکی کند، یادآور شد: چند سال پیش به کوشش سفارت ایران در تاجیکستان، کتاب شعر معاصر ایران منتشر شد و باید تلاش‌های سودمندی از این دست همچنان ادامه یابد.

او شاهنامه را در 10 جلد به خط سیریلیک (زبان نوشتاری تاجیکستان) به چاپ رسانده و اکنون برگردان کلیات صائب تبریزی را به این خط آغاز کرده است.

رامین عرب‌نژاد، شاعر افغانستانی از هرات نیز که به جشنواره شعر فجر دعوت شده درباره وضعیت شعر در این کشور گفت: در افغانستان سه حوزه شعری داریم که شامل حوزه شمال شامل بلخ و چند ولایت دیگر، حوزه مرکزی شامل کابل و حوزه غرب شامل هرات می‌شود.

او افزود: در هرات سه یا چهار انجمن ادبی وجود دارد که در این انجمن‌ها خوانش و نقد شعر داریم؛ مثلا در انجمن ادبی هرات، جلسات بیدل‌خوانی، نقد داستان و نقد شعر برگزار می‌شود.

این نشست با شعر خوانی حمید مبشر، شاعر اهل افغانستان به پایان رسید.

نشست هم‌اندیشی قطب علمی فردوسی و شاهنامه از برنامه‌های جنبی یازدهمین جشنواره شعر فجر به شمار می‌رفت که در آستانه اختتامیه این جشنواره برگزار شد. مراسم پایانی جشنواره بین‌المللی شعر فجر، شامگاه چهارشنبه در تالار نور مشهد مقدس برگزار می‌شود. https://www.yjc.news/fa/news/6007831/%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

=================================================

سرور مولایی: از همگرایی فارسی‌زبانان بسیار شادمانم عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: به عنوان کسی که 51 سال به زبان و ادبیات فارسی خدمت کرده‌ام از همگرایی فارسی‌زبانان بسیار شادمانم. سرور مولایی: از همگرایی فارسی‌زبانان بسیار شادمانمبه گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، سرور مولایی عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نشست هم‌اندیشی استادان زبان فارسی که صبح امروز در قطب علمی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، گفت: اگر کاری سنجیده انجام شود، پاسخ مناسب دریافت می‌کند. به همین دلیل، واکنش‌ها نسبت به بخش ویژه افعانستان جایزه جلال و جشنواره شعر فجر بسیار خوب بوده است.

او که از داوران بخش ویژه افغانستان جشنواره شعر فجر است، خاطرنشان کرد: با وجود دید فراگیری که نسبت به وطن فارسی ایجاد شده، جمع اندکی هستند که هنوز ساز مخالف می‌زنند. البته ایرادی به آنها وارد نیست چون تعریف دقیقی از قلمروی زبان فارسی ندارند.

عضو هیات علمی یازدهمین جشنواره شعر فجر خاطرنشان کرد: امسال برایم بسیار خوشایند بود که در جایزه ادبیات داستانی جلال آل‌احمد 5 نفر از نویسندگان افغانستانی که کتاب‌هایشان از کابل با انصاف و دقت بررسی و انتخاب شده بود، جوایزی گرفتند و میزبانان همزبان و همدل ما در تهران، کار حرمت گذاشتن به همزبانان افغانستان را به نهایت عزت پیش گرفتند.

او با اظهار شگفتی از مجری مراسم اختتامیه جایزه جلال که اسامی تمام برگزیدگان افغانستانی را به دقت و صحت در ذهن سپرده و پشت تریبون اعلام کرد، گفت: برادران ایرانی ما، میهمانان افغانی را بر همه مقدم دانستند و معرفی نویسندگان برتر افغانستانی در اولویت بود. همچنین عالی‌ترین مقامات فرهنگی ایران هم در آن مراسم حضور داشتند.

این استاد زبان و ادبیات فارسی اهل افغانستان، انتخاب محمدکاظم کاظمی به عنوان دبیر علمی جشنواره فجر را، گامی موثر برای ایجاد همدلی در بین شاعران ایرانی و افغانستانی دانست و افزود: از این شرایط بسیار خرسندم و به عنوان کسی که بیش از نیم قرن به کار پژوهش و تدریس نسبت به میراث گرانسنگ زبان و ادب فارسی مشغول هستم، یک گام از این مسیر برنمی‌گردم و پشیمان نیستم؛ چون کارهایی که انجام دادم در مقابل عظمت زبان فارسی بسیار اندک است.

مولایی در پایان، نوع نگاه به قلمروی زبان فارسی در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی را بسیار عالمانه و ارزشمند توصیف کرد.

عفت مستشارنیا، استاد زبان و ادبیات فارسی و همسر استاد مولایی گفت: بعد از آزادی افغانستان، برای اولین بار به این کشور رفتم و با ادبیات مشترکمان آشنا شدم. او از نهایی شدن آخرین کتابش درباره زندگی و فعالیت زنان شاعر افغانستان خبر داد که در نوبت انتشار است. https://www.yjc.news/fa/news/6007867/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%85

====================================================

قزلی در پاسخ به اظهارات رئیس اتحادیه نویسندگان افغانستان: معیار دریافت جایزه «کتاب» است نه شاعر/ طرح برخی مسائل فرار رو به جلوست! مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان گفت: معیار دریافت جایزه در جشنواره‌های شعر «کتاب» است و نه شاعران؛ و طرح چنین مسائلی به نظر من یک فرار رو به جلوست! معیار دریافت جایزه «کتاب» است نه شاعر/ طرح برخی مسائل فرار رو به جلوست!مهدی قزلی مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در گفتگو با خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، در پاسخ به اظهارات رئیس اتحادیه نویسندگان افغانستان و رفع ابهام پیرامون برخی موضوعات مطرح شده از سوی وی، اظهارداشت: افرادی که از طرف اتحادیه نویسندگان افغانستان به ما معرفی شدند، در واقع برای شرکت در جشنواره شعر فجر معرفی نشدند، بلکه اتحادیه نویسندگان افغانستان آنها را به عنوان کسانی که شایسته طرح در شعر افغانستان هستند و از آنها کتابی منتشر شده به ما معرفی کرد که البته جشنواره شعر فجر علاوه بر این اسامی افراد دیگری را نیز بررسی و نامزد کرد.

وی اضافه کرد: برخی منتخبین ما مانند «مژگان فرامنش»، «مهتاب ساحل»، »روح‌الامین امینی»، «واصف باختری»، «قنبرعلی تابش» و «مصطفی هزاره» علاوه بر اینکه نامزد ما بودند معرفی شده اتحادیه نویسندگان افغانستان هم بودند و اینگونه نبوده که ما به معرفی شدگان از سوی اتحادیه نویسندگان افغانستان بی‌توجه باشیم که خوشبختانه از میان این کاندیداها «قنبر علی تابش»، «روح الامین امینی» و «عفیف باختری» جزو برندگان نیز بودند.

قزلی با بیان اینکه آقای محمدی در مورد بعضی نامزدها قصد اعمال نظر داشتند که ما زیر بار نرفتیم، گفت: ما در این مورد اعمال نظری نکردیم. نه تنها در مورد این اشخاص بلکه درباره هیچ فرد دیگری اظهار نظری نکردیم و نگذاشتیم ایشان نیز اظهار نظر کند، نه در دوره جدید بنیاد و نه هشت جایزه‌ای که تاکنون برگزار کردیم، حتی در سه جایزه جلال آل احمد و سه جشنو اره شعر فجر نیز هیچ اعمال نظری نکردیم. چرا که این کار بر عهده داوران بخش افغانستان بود که مشخص هستند و امکان گفتگو با آنها وجود دارد.

مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان با بیان اینکه برخی از اسامی که اتحادیه نویسندگان افغانستان به ما معرفی کردند کتابی نداشتند، تصریح کرد: چنانکه می‌دانید معیار دریافت جایزه کتاب است و نه شاعران؛ این در حالی است که «راشد رامین» کتابی به ما ندادند و نمی‌دانم اتحادیه ناشران افغانستان چطور ایشان را داوری کردند! لذا داوران ما از بین کسانی که معرفی کردند یک تعداد را انتخاب و در مجموع داوری‌ها اعلام کردند.

وی اضافه کرد: در جایزه جلال آل احمد نیز همینگونه بود، از اتحادیه افغانستان اسامی را گرفتیم، ولی ملزم نبودیم این اسامی را اعلام کنیم و در نهایت این هیأت علمی و داوران جایزه جلال آل احمد و جشنواره شعر فجر بودند که برگزیدگان را انتخاب کردند.

مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان درباره طرح این موضوع که برخی می‌خواهند با اهدای جایزه ادبیات شعری، افراد را تحت تأثیر قرار دهند، نیز گفت: باید از رئیس اتحادیه نویسندگان افغانستان پرسید که آیا «ابوطالب مظفری» و امثال «عفیف باختری»، «روح الامین امینی»، «قنبرعلی تابش» و «تکتم حسینی» شعر سفارشی می‌گویند؟! این‌ها کدامشان شعر سفارشی می‌گویند؟ قنبر علی تابش در کابل زندگی می‌کند و باختری در مزار شریف و روح الامین امینی در هرات ما کتاب‌های این‌ها را دیدیم و خودشان این افراد را بهتر می‌شناسند و به نظر من طرح چنین مسائلی یک فرار رو به جلوست!

قزلی با بیان اینکه آقای محمدی در حضور چند نفر از کسانی که در اختتامیه جشنواره شعر فجر حضور داشتند تلمذ کرده است، اظهارداشت: «جواد محقق»، «عبد الجبار کاکایی»، «ناصر فیض»، «ابوطالب مظفری»، «محمدکاظم کاظمی»، «ابوالقاسم حسینی»، «فاطمه راکعی»، «ناصر کشاورز»، «محمدحسین مهدی-(م.موید)-»، «محمد حسن حسینی» و ... از شاعران مطرحی هستند که در جشنواره حضور داشتند.

وی درباره جدایی بخش ویژه افغانستان از ایران در جشنواره شعر فجر تصریح کرد: آقای محمدی خودشان با ما در جایزه جلال آل احمد همکاری داشتند و از شرایط برگزاری مطلع بودند، آنجا هم بخش ویژه افغانستان را داشتیم. دلیل این اعتراض چیست؟ چرا پس از اعلام اسامی برندگان جشنواره بین المللی شعر فجر اعتراض می‌کنند! چرا قبل از اعلام اسامی اعتراض نکردند.

قزلی تاکید کرد: با این حال این داوران و بخش هیأت علمی جشنواره است که تشخیص می‌دهد، چه کسی برگزیده شود.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی افزود: در جشنواره بین‌المللی شعر فجر کتاب‌های منتشر شده در سال 94 را بررسی کردیم. اگر می‌خواستیم شاعران افغانستانی را با شاعران ایرانی بررسی کنیم، باید کسانی که در سال 94 اثر تولید کردند را بررسی می‌کردیم. چون اولین بار بود که بخش افغانستان به صورت رقابتی در جشنواره بین المللی شعر فجر شرکت می‌کرد. آثار این بخش را به اندازه سن جشنواره شعر فجر یعنی 10سال بررسی کردیم. در سال بعد کتاب‌های سال 94 را بررسی می‌کنیم که آقای محمدی نیز در جریان این موضوع بود و بهتر بود ایشان به جشنواره شعر فجر و برندگان آن احترام می‌گذاشتند. چون افراد برگزیده بخش افغانستان کسانی نیستند که قابل انکار در شعر این سرزمین باشند.

قزلی خاطرنشان کرد: از آقای محمدی توقع می‌رفت به عنوان سرپرست نامزدهای بخش افغانستان این جایزه ادبی در اختتامیه آن شرکت کنند؛ نه اینکه در تهران به دنبال شرکت در محافل دیگر باشند! که متاسفانه این کار را نکردند.

گفتنی است سید رضا محمدی رئیس اتحادیه افغانستان در خصوص جشنواره بین المللی شعر فجر و نحوه انتخاب شاعران اظهار نظرهایی کرده بود.

https://www.yjc.news/fa/news/6017112/%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%86%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%AA

==================================================

شاعر افغانستانی به بخش نهایی جشنواره شعر فجر راه یافت «سید رضا محمدی» شاعر افغانستانی در جمع یکی از 7 نامزد نهایی سیزدهمین جشنواره شعر فجر قرار گرفت. شاعر افغانستانی به بخش نهایی جشنواره شعر فجر راه یافتبه گزارش حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان، «سید رضا محمدی» شاعر افغانستانی در جمع یکی از 7 نامزد نهایی سیزدهمین جشنواره شعر فجر قرار گرفت.

«محمد کاظم کاظمی» عضو کمیته علمی سیزدهمین جشنواره شعر فجر ضمن اعلام این خبر گفت: شاعران راه یافته به بخش نهایی جشنواره بر اساس کتاب‌های تازه منتشر شده از این شاعران در سال 1396 شمسی است.

وی افزود: با آن‌که امسال جشنواره شعر فجر بخش بین‌الملل ندارد ولی چون کتاب «روح اندوگین یک شاعر» اثر سید رضا محمدی شاعر افغانستانی توسط یک ناشر ایرانی در تهران منتشر شده است و ملاک داوری کتاب‌های منتشر شده در ایران است، این شاعر نیز به مرحله نهایی راه یافته است.

کاظمی تصریح کرد: از میان 3 هزار کتاب شعر در بخش بزرگسالان 7 نفر به مرحله نهایی جشنواره راه یافته‌اند که سید رضا محمدی نیز یکی از این 7 شاعر است.

این شاعر افغانستانی خاطر نشان کرد: حضور محمدی در این جشنواره نشان از قوت شعر وی دارد که از میان این همه آثار توانسته است به مرحله نهایی راه پیدا کند و این موفقیت بزرگی برای این شاعر و شعر معاصر افغانستان محسوب می‌شود.

به نوشته فارس، هیئت داوران بخش «شعر بزرگسال» سیزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، اسامی هفت نامزد راه‌یافته به مرحله نهایی این بخش را به ترتیب حروف الفبا به این شرح اعلام کردند.

«آدم‌ها با مرگ شاعر می‌شوند» سروده «معصومه درفشیان» از انتشارات فصل پنجم

«بی‌نظمی» سروده «آرمین یوسفی» از نشر چشمه

«جایگاه شهود» سروده «محمدعلی مقیمی» از انتشارات سوره مهر

«دومینو» سروده «ابوذر پاکروان» از انتشارات فصل پنجم

«روح اندوهگین یک شاعر» سروده «سیدرضا محمدی» از انتشارات شهرستان ادب

«مخالف خوانی» سروده «جواد زهتاب» از نشر چشمه

«می خوش» سروده «عبدالحسین انصاری» از انتشارات سپیده باوران

این هفت اثر به داوری دکتر بهزاد خواجات، دکتر مهرنوش قربانعلی، یزدان سلحشور، غلامرضا طریقی و اصغر معاذی به مرحله نهایی سیزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر راه پیدا کردند. https://www.yjc.news/fa/news/6812819/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA

==================================================

شاعر در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرد؛ بخش ارسال آثار به جشنواره شعر فجر بازگردد/ لزوم برداشتن محدودیت سنی قدیمی گفت:بخش ارسال آثار دوباره به جشنواره بین المللی شعر فجر برگردد و رویه جایزه دادن صرف به کتاب تغییر کند. بخش ارسال آثار به جشنواره شعر فجر بازگردد

صابر قدیمی شاعر در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،درباره افزوده شدن بخش ویژه به جشنواره شعر فجر امسال و داوری آثار شاعران زیر ۲۵ سال در این جشنواره گفت: افزوده شدن بخش ویژه به جشنواره شعر فجر و داوری آثار شاعران زیر ۲۵ سال به این جشنواره اتفاق خوبی است. کاملا موافق هستم که بخش ارسال آثار به جشنواره دوباره به جشنواره بین المللی شعر فجر برگردد و جایزه دادن صرف به کتاب در این جشنواره تغییر کند.

او افزود: جشنواره شعر فجر به حالت قبلی که در آن شاعران آثارشان را برای جشنواره می‌فرستادند و شور و هیجانی در زمان برگزاری آن وجود داشت، بازگردد. این کار اتفاق مبارکی است که روی داده و در چند سال اخیر شاهد بودیم کتاب‌های شعر در جشنواره شعر فجر بررسی می‌شد و دیگر آن شور و هیجانی که در دوره‌های قبلی جشنواره وجود داشت در این چند دوره دیده نمی‌شود.

این شاعر با اشاره به محدویت سنی شرکت در بخش ویژه جشنواره شعر فجر امسال اظهار داشت: اگر محدودیت سنی برای شرکت در بخش ویژه جشنواره شعر فجر نمی‌گذاشتند و شاعران می‌توانستند بدون محدودیت سنی در این جشنواره شرکت کنند، بهتر بود. با افزوده شدن این بخش به جشنواره این اتفاق روی می‌دهد که شاعران جوان ما هم به جامعه ادبی معرفی شوند و شرایط را بهتر می‌کنند.

قدیمی ادامه داد:شاعرانی که به مرحله نوشتن کتاب رسیده اند جوایز مختلفی برای کتاب برگزار و کتاب‌ها در این جوایز داوری می‌شود. این دسته از شاعران نیاز ندارند به جامعه ادبی معرفی شوند. یکی از راه‌های معرفی این شاعران، معرفی آن‌ها از طریق جشنواره است. https://www.yjc.news/fa/news/7189533/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%AF-%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D9%86%DB%8C

================================================

بخش ویژه شعر جوان جشنواره شعر فجر در فرصتی دیگر برگزار می‌شود بخش جنبی جشنواره شعر فجر (ویژه شعر جوان) در مراسم اختتامیه دوره چهاردهم شعر فجر برگزار نخواهد شد. بخش ویژه شعر جوان جشنواره شعر فجر در فرصتی دیگر برگزار می‌شودبه گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از روابط عمومی بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان، بخش جنبی جشنواره به داوری و انتخاب شعر‌های ارسالی جوانان زیر ۲۵ سال اختصاص دارد. طبق خبرهای رسیده مراسم اهدای جوایز این بخش (ویژه شعر جوان) در مراسم اختتامیه دوره چهاردهم شعر فجر برگزار نخواهد شد.

به گفته دبیر اجرایی این جشنواره، نظر به ابهامات مطرح‌شده درباره این بخش، بخش ویژه شعر جوان پس از بررسی‌های لازم در فرصت دیگری برگزار خواهد شد.

این اتفاق به دلیل ابهام و سوالات پیش آمده درباره انتخاب یکی از برگزیدگان بخش جنبی جشنواره شعر فجر (ویژه شعر جوان) است.

مراسم اختتامیه جشنواره شعر فجر، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، طبق برنامه اعلام‌شده امشب در سالن سینما هلال زاهدان ساعت ۱۷:۳۰ برگزار می‌شود. https://www.yjc.news/fa/news/7229567/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF

=========================================

با پیگیری دبیرخانه جشنواره شعر فجر اتفاق افتاد؛ تخصیص میلیاردی کتاب برای سیستان و بلوچستان با پیشنهاد و پیگیری دبیرخانه جشنواره شعر فجر، حواله یک میلیاردی ریالی کتاب تحویل اداره کل ارشاد سیستان و بلوچستان شد. به گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از روابط عمومی بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان، با دستور محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی شش ماهه نخست سال ۱۳۹۹، تا سقف یک میلیارد ریال کتاب برای تجهیز کتابخانه‌های استان سیستان و بلوچستان تخصیص خواهد یافت.

حواله این اعتبار در مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر که شامگاه شنبه در مجتمع فرهنگی و سینمایی هلال زاهدان برگزار شد، توسط مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی تحویل مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان شد.

https://www.yjc.news/fa/news/7234376/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%B5-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86

==========================================

حاشیه جشنواره شعر فجر؛ کنار گذاشته شدن یکی از نامزدها از لیست برگزیدگان جشنواره شعر فجر/ بی‌اطلاعی دبیر علمی جشنواره از حاشیه‌ها شاعر کتاب «ده و ده دقیقه و سی ثانیه» گفت: به دلیل مسائل غیرمرتبط با شعر کتابش از لیست برگزیدگان جشنواره شعر فجر کنار گذاشته شد. باشگاه خبرنگاران جوان - کیانوش خان محمدی گفت: پیش از برگزاری اختتامیه جشنواره بین المللی شعر فجر متوجه شدم کتابم با عنوان «ده و ده دقیقه و سی ثانیه» که در انتشارات نگاه منتشرشده است، به دلیل مسائل مرتبط با غیر شعر از لیست برگزیدگان این جشنواره ادبی کنار گذاشته شده. دلیلشان این بوده که شاعر مستقلی هستم.

بنا به گفته شاعر مجموعه شعر «ده و ده دقیقه و سی ثانیه» داوران جشنواره بین المللی شعر فجر اثرش را از نظر شعری انتخاب کرده بودند؛ اما پس از آن با نظر مراجع غیر شعری آن را کنار گذاشتند. او اعتراضش را اعلام کرد و به دبیر جشنواره بین المللی شعر فجر گفته کاش این اشتباه را در حق من نمی‌کردید تا شاید در آینده شاعرانی بزرگتر از من در جشنواره بین المللی شعر فجر حاضر می‌شدند.

خان محمدی، هفت سال برای انتشار کتاب به صورت شبانه روزی زحمت کشیده و یک ماه روی چیدمان آن کار کرده است.

خبرنگار ما برای پیگیری این اتفاق سراغ قربان ولیئی دبیر علمی جشنواره شعر فجر رفت. او در این باره گفت: من در جریان حاشیه های شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی شعر فجر نیستم. هم اکنون هم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سمتی ندارم. تنها دبیری شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی شعر فجر را به عهده داشتم. اما آنچه می توانم در این باره بگویم این است که داوری های جشنواره براساس شعریت آثار انجام شد و مستقل بودن یا نبون شاعر تاثیری در این مسئله نداشت.

شانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر چهارم بهمن ماه در تالار وحدت به کار خود پایان داد و برگزیدگان آن در بخش‌های مختلف معرفی شدند. کتاب کیانوش خان محمدی با عنوان «ده و ده دقیقه و سی ثانیه» از نامزد‌های بخش شعر بزرگسال در جشنواره بین المللی شعر فجر بود. https://www.yjc.news/fa/news/8070870

=============================================

به گزارش بولتن نیوز، امید صباغ نو، شاعر ، درباره جشنواره بین المللی شعر فجر امسال، گفت: در چند ساله اخیر شاهدیم داوران جشنواره بین المللی شعر فجر از بین کتاب‌های منتشر شده، کتاب‌هایی را انتخاب می‌کنند و بعد از داوری اولیه از صاحب اثر می‌پرسند که می‌خواهد اثرش در ادامه داوری شود یا خیر. این کار درستی نیست؛ وقتی جشنواره بین المللی شعر فجر به این شیوه برگزار می‌شود، در حق بسیاری از شاعران جوان اجحاف خواهد شد.

این شاعر ادامه داد: سال‌های قبل هم مجموعه‌های شعر بزرگسال در سه قالب شعری کلاسیک، نو (شامل سپید و نیمایی) و شعر محاوره داوری می‌شد. از این رو جشنواره بین المللی شعر فجر امسال با دوره‌های گذشته اش تغییری نکرده است. این شیوه برگزاری باعث شد، برخی دوستان شاعر اعتراض کنند و برخی هم تمایل نداشته باشند کتابشان را برای شرکت در جشنواره بین المللی شعر فجر ارسال کنند.

صباغ نو بیان کرد: بسیاری از شاعران امروز، دبیر علمی جشنواره بین المللی شعر فجر امسال را نمی‌شناسند. حتی اگر از استادان رشته زبان و ادبیات فارسی باشند، باید در بین شاعران شناخته شده باشند تا شاعران اعتماد کنند و اثرشان را برای شرکت در جشنواره‌ای بفرستند. برای مثال ما در جشنواره شعر نیاوران قله‌ای به نام محمد سلمانی داشتیم. همه شاعران از هر طیفی که باشند محمد سلمانی را می‌شناسند. جشنواره بین المللی شعر فجر امسال به گونه‌ای است که گویی فرمالیته برگزار می‌شود. https://www.bultannews.com/fa/amp/news/700901 امید صباغ نو، شاعر انتقاد یک شاعر از شیوه تکراری برگزاری جشنواره شعر فجر

===============================================

آیین اختتامیه پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر برگزار شد/ تجلیل از ۱۴ شاعر به مناسبت چهلمین سال دفاع مقدس ۲۶ بهمن ۱۳۹۹ - ۱۳:۴۰ اخبار فرهنگی اخبار ادبیات و نشر آیین اختتامیه پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر برگزار شد/ تجلیل از 14 شاعر به مناسبت چهلمین سال دفاع مقدس برگزیدگان بخش های مختلف جشنواره ی امسال در مراسمی با حضور داوران ، نامزدها و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شدند. به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، صبح امروز 26 بهمن ماه آیین پایانی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در محل تالار وحدت برگزار شد.

این مراسم که به علت رعایت پروتکل های بهداشتی امسال برخلاف سال‌های گذشته به صورت مجازی فقط با حضور داوران، نامزدهای بخش‌های مختلف و سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد در سه بخش اصلی برگزیدگانی را معرفی کرد.

در ابتدای مراسم مریم جلالی دبیر علمی این دوره از جشنواره‌ی شعر فجر با بیان اینکه از سال 1385 تاکنون این جشنواره همواره آیینه‌ی انعکاس طرح نو و انگیزه بخش شاعران جوان بوده است گفت: جشنواره شعر فجر امانتدار شعر کهن فارسی است.

محسن جوادی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه ی برنامه در سخنانی کوتاه ضمن اشاره به روزهای سخت جشنواره امسال بیان کرد: جشنواره شعر فجر ذاتا از حساسیت بالایی برخوردار است و شرایط ویژه کرونایی امسال هم این سختی را دو چندان کرده بود اما هیات علمی با دقتی منیاتوری و با رعایت کامل دستورالعمل‌ها بعد از خوانش چندباره کتب ارسالی رای فنی خود را بر اساس مولفه های شعری اساتید ادبیات فارسی بیان کردند.

وی در ادامه ضمن گرامی داشت یاد و نام شهیدان سلیمانی و فخری زاده پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر را به جهادگران سلامت تقدیم نموده و آرزو کرد که قرن جدید قرن سلامت و درخشش شعر فارسی باشد.

بعد از آن نوبت به معرفی برگزیدگان در سه بخش شعر بزرگسال، شعر کودکان و نوجوانان و درباره ی شعر رسید که اسامی نامزدها و منتخبین هر بخش به شرح ذیل است.

در بخش شعر کودکان و نوجوانان آثار توسط بابک نیک طلب، مریم اسلامی و کبری بابایی داوری شده بود و نامزدها عبارت بودند از:

«باران در خودم می‌بارد»، اثر حسین تولایی از شرکت انتشارات علمی و فرهنگی

«بق بقوها را بردن، سیصدتا بوق آوردن»، سروده زهرا موسوی از شرکت انتشارات فنی ایران

«به من بگو خال‌خالی» اثر شهلا شهبازی از انتشارات سروش

«عید اومده عروسکا»، اثر خاتون حسنی از نشر به‌نشر(انتشارات آستان قدس رضوی)

«فقط جای تو خالی ا‌ست»، اثر طیبه شامانی از شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

«لباس پرپری»، سروده مریم هاشم پور از انتشارات سروش

که از این میان دو اثر به عنوان برگزیده ی مشترک انتخاب شدند.

کتاب "باران در خودم می‌بارد" اثر حسین تولّایی، انتشارات علمی و فرهنگی

کتاب "لباس پرپری" اثر مریم هاشم‌پور، انتشارات سروش

در بخش شعر بزرگسال، بخش شعر کلاسیک

آثار توسط بهروز سپیدنامه، وحید عیدگاه طرقبه‌ای و زهیر توکلی داوری شده بود و نامزدها عبارت بودند از:

«دلم برای خزر شور می‌زند»، سروده سجاد حیدری قیری از نشر مرکز فرهنگی ادبستان

«روزهای بعد از این...»، اثر لیلا مهذب از نشر فصل پنجم

«مرور پنجره‌ها»، اثر سید وحید سمنانی از نشر شهرستان ادب

«ناچارانه»، اثر محمد رهام از نشر فصل پنجم

«نورهان»، سروده محمدرضا تقی‌دخت از نشر سوره مهر

که از این میان کتاب مرور پنجره ها اثر سید وحید سمنانی اثر شایسته ی تقدیر شناخته شد و دو اثر به عنوان برگزیده ی مشترک انتخاب شدند.

«دلم برای خزر شور می‌زند»، سروده سجاد حیدری قیری از نشر مرکز فرهنگی ادبستان

«نورهان»، سروده محمدرضا تقی‌دخت از نشر سوره مهر

در بخش شعر بزرگسال، بخش شعر نو

از استاد «م.موید» به احترام پنج دهه شاعری موثّر و توجّه به فرهنگ شیعی در شعر نو و استاد "محمدباقر کلاهی اهری" به احترام بیش از چهار دهه سرودن و تاثیرگذاری در جریان بی حاشیه‌ی این گونه از شعر تقدیر شد و نامزد های به شرح ذیل اعلام شدند:

«از نو تازه شویم»، اثر محمدباقر کلاهی اهری از نشر آرادمان

«امان‌نامه»، اثر سیداکبر میرجعفری از نشر قو

«ب»، اثر م.مؤید از نشر فرهنگ ایلیا

«پرنده بی آسمان»، اثر محمدرضا روزبه از نشر آریاشهر

«مرگ چه ساده شروع می‌شود»، اثر سعیده هاشمی از نشر فصل پنجم

که از این میان دو اثر زیر به صورت مشترک آثار برگزیده شدند.

«امان‌نامه»، اثر سیداکبر میرجعفری از نشر قو

«پرنده بی آسمان»، اثر محمدرضا روزبه از نشر آریاشهر

در بخش شعر بزرگسال، بخش شعر محاوره

کتب زیر نامزد بهترین اثر شده بودند:

«تقصیر دنیا بود و تهرونش» اثر هادی خورشاهیان از نشر آرادمان

«چهارده شب» اثر مجید صالحی از نشر شانی

«هرچه بود، آبی نبود» اثر وحیده سادات میرهادی از نشر فصل پنجم

که تنها کتاب «چهارده شب» اثر مجید صالحی از نشر شانی برگزیده ی این بخش اعلام شد.

در بخش درباره شعر

که بهروز سپیدنامه، وحید عیدگاه طرقبه‌ای و زهیر توکلی داوری‌ها را بر عهده داشتند،‌ آثار زیر به بخش نهایی راه یافته بودند:

«زندگی سعدی شیرازی»، اثر جواد بشری از نشر خاموش

«سرّ سخنان نغز خاقانی»، به کوشش محمدرضا ترکی از نشر سمت

«طرح‌ها و ساختارهای تازه و ابتکاری در شعر معاصر»، به قلم محمدرضا روزبه از نشر روزگار

«واج‌شناسی شاهنامه»، اثر جلال خالقی مطلق از نشر محمود افشار با همکاری نشر سخن

که از این میان دو اثر به صورت مشترک به عنوان برگزیده اعلام شدند.

کتاب "زندگی سعدی شیرازی" نوشته دکتر جواد بشری، نشر خاموش

کتاب "سرّ سخنانِ نغزِ خاقانی" نوشته دکتر محمدرضا تُرکی، انتشارات سَمت

بخش جوان چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر که برگزاری آن به زمان دیگری موکول شده بود به دلیل گسترش بیماری کرونا ممکن نشد. دبیرخانه جشنواره ضمن پوزش از برگزیدگان دوره‌های چهاردهم و پانزدهم شعر فجر در بخش جوان، اعلام کرد نشان، جوایز و لوح‌های تقدیر برندگان این دو دوره که همگی در استان‌های مختلف کشور ساکن هستند، با هماهنگی انجام شده برای آنان ارسال خواهد شد.

برگزیدگان این بخش به ترتیب حروف الفبا:

1- نرگس اسمعیلی

2- محمدرضا امینی

3- ملیحه بهادران

4- ابوالفضل جِبِلّه

5- محمدجواد قیاسی

این برگزیدگان از اعضای برگزیده پایگاه نقد شعر هستند که در طول چهار سال فعالیت از بین حدود چهار هزار عضو انتخاب شده‌اند. دو نفر از منتقدان پایگاه به عنوان پرتلاش‌ترین مدرّسین این پایگاه معرفی شدند:

1- محمدجواد آسمان

2- مجتبی صادقی

بخش ویژه چهلمین سال دفاع مقدس

خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان مجموعه برگزارکننده جایزه ادبی جلال آل احمد و جشنواره بین‌المللی شعر فجر بر خود وظیفه دانست که در چهلمین سال آغاز جنگ تحمیلی از کسانی که در طول چهل سال ادبیات دفاع مقدس قلم زده‌اند تجلیل کنند.

طبق روالی که در جایزه ادبی جلال از فعالان حوزه رسانه نظرخواهی شده بود در جشنواره بین‌المللی شعر فجر نیز پس از برگزاری جلسات داوری، با انتخاب این عزیزان چهارده تن از شاعران موثّر در حوزه شعر دفاع مقدس انتخاب شده‌اند که توسط دبیرخانه از آن‌ها تجلیل شد.

برگزیدگان بخش ویژه دفاع مقدس (به ترتیب حروف الفبا):

1- حسین اسرافیلی

2- مرتضی امیری اسفندقه

3- عباس باقری

4- عباس براتی‌پور

5- پرویز بیگی حبیب آبادی

6- محمدحسین جعفریان

7- عبدالرضا رضایی‌نیا

8- قادر طهماسبی (فرید)

9- محمدرضا عبدالملکیان

10- علیرضا قزوه

11- عبدالجبار کاکایی

12- علی‌محمد مودب

13- یوسفعلی میرشکاک

14- سیمین‌دخت وحیدی

بخش نفس‌های شعر در روزگار کرونا

دبیرخانه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر بر خود وظیفه دانست از میان افراد و مجموعه‌هایی که در شرایط گسترش ویروس کرونا نه تنها دست روی دست نگذاشتند بلکه از محدودیت‌های کرونایی، برای شعر و ادبیات فارسی فرصت ساختند، تقدیر کند. کسانی که در ایام تعطیلی جلسه‌ها و انجمن‌های شعر هر یک به گونه‌ای در فضای مجازی، فعالیت چشمگیر داشتند به ترتیب حروف الفبا عبارتند از:

1- محمودرضا اکرامی‌فر

2- مریم حائری

3- محمدکاظم کاظمی

4- محمد میلان‌لک

5- محمدحسین نعمتی

در انتهای آیین اختتامیه ی پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی ضمن گرامی داشت اساتیدی همچون مهرداد اوستا، قیصر امین پور، سپیده کاشانی و احمد عزیزی دو اتفاق چهلمین سالگرد دفاع مقدس و کرونا را به عنوان مهمترین اتفاقات آخرین سال قرن بیان کرد و گفت: در این روزهای سخت و نفسگیر بازهم سرمایه ی شعر فارسی به یاری مردم آمد. شاعرانی که با تکریم مدافعان سلامت، انتقال تجربه ها و رنج های مشترک شاعرانه ی کرونایی و طنز های مرتبط با این حوادث دریچه ای شدند برای گفت و گو با شعر جهان و همکلامی با شاعران دیگر زبان ها که این خود از اهمیت بالایی برخوردار است.

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/11/26/2452654/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF-%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B2-14-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%DA%86%D9%87%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9-%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3

===================================================

آفت این روزهای شعر/ نگاه‌های عمیق فلسفی و اجتماعی در شعر کمرنگ است ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ - ۱۲:۵۹ اخبار فرهنگی اخبار ادبیات و نشر آفت این روزهای شعر/ نگاه‌های عمیق فلسفی و اجتماعی در شعر کمرنگ است محمدمهدی سیار، داور بخش بزرگسال شعر فجر می‌گوید: نگاه‌های عمیق فلسفی و اجتماعی در شعر امروز کمرنگ شده است و شاعران به تکرار در فرم،‌ مضمون و زبان رسیده‌اند. به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم‌، بسیاری از اهالی فرهنگ و ادب معتقدند که با وجود اینکه شعر هنر اول ایران به شمار می‌رود،‌ اما بی‌متولی‌ترین و رهاشده ترین هنر در ایران است. این دسته معتقدند که معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و بنیاد شعر و ادبیات داستانی که حالا به دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی تبدیل شده است،‌ نمی‌توانند متولی شعر در کشور به شمار آیند،‌ چرا که اساسا برای شعر بودجه چندانی در نظر گرفته نشده است. با این حال هر سال بهمن ماه که می‌شود جشنواره شعر فجر توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شده و تلاش می‌شود تا استعدادهای جدید در این حوزه شناسایی شوند.

با وجود اینکه جشنواره شعر فجر حالا پس از 15 دوره برگزاری باز هم نتوانسته‌است همپای سایر جشنواره‌ها هم‌چون فیلم و موسیقی فجر در میان اهالی این حوزه جا بیفتد‌، چندان نمی‌توان خرده را بر نحوه برگزاری و اجرا گرفت چرا که اهالی این حوزه معتقدند نبود جایگاه مناسب در نظام فرهنگی کشور برای شعر موجب شده است که مهمترین جشنواره این حوزه نیز نتواند همپای سایر جشنواره‌های فجر پیش رود.

به هر روی پانزدهمین جشنواره شعر فجر روز گذشته با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد. جشنواره شعر فجر در پانزدهمین دوره خودرد شعر بزرگسال با یک تغییر عمده در بخش شعر بزرگسال روبرو بوده است،‌ در این دوره با موافقت هیئت علمی‌، داوری‌ها در شعر بزرگسال در 3 بخش شعر کلاسیک،‌ شعر نو و شعر محاوره انجام شده‌اند.

در این دوره دو هزار و 32 اثر در بخش بزرگسال توسط علی هوشمند، مصطفی علی‌پور، امید مهدی‌نژاد، محمدمهدی سیار، مصطفی محدثی‌خراسانی، فریبا یوسفی و محمدسعید میرزایی به بررسی گذاشته شد و در نهایت برگزیدگان و شایستگان تقدیر این بخش معرفی شدند.

خبرگزاری تسنیم‌، پیش از این با مصطفی محدثی خراسانی داور بخش بزرگسال گفت‌وگویی انجام داده بود، حالا به سراغ محمد مهدی سیار که داوری بخش شعر نو و ترانه را بر عهده داشته‌ گفت‌وگو کرده است. سیار در این گفت‌وگو به نگرانی‌هایی که برای شعر بزرگسال وجود دارد اشاره کرده است. این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

• تسنیم: بیش از دو هزار کتاب شعر در پانزدهمین جشنواره شعر فجر بررسی شد و نهایتاً برگزیدگان جشنواره نیز معرفی شدند،‌ اگر بخواهید نگاهی به کمیت و کیفیت آثار داشته باشید چه وضعیتی را ترسیم می‌کنید؟

در حوزه ترانه و شعر نو که بنده داوری را بر عهده داشتم،‌ حجم قابل توجهی کتاب منتشر شده است، البته بیشتر مجموعه‌های شعر سپید بودند و قالب نیمایی و موزون حجم کمتری را به خود اختصاص داده بود و این حسرت هم‌چنان با ما ماند که ظرفیت‌های این قالب یعنی قالب نیمایی آنچنان که باید و شاید جدی گرفته نشده است.

پیشنهاد من به شاعران جوان این است که نگاه نو را در عین اینکه نیم‌نگاهی به زیبایی‌شناسی سنتی دارند،‌ دنبال کنند و به این قالب بیشتر بپردازند و جایگاه این قالب و ظرفیت‌های آن را بیشتر به گوش شاعران نسل‌های جدید برسانند.هم‌چنین بد نیست که در دوره‌های آموزشی و ادبی هم به این موضوع توجه شود.

در شعر سپید کارها از نظر کمی قابل توجه بود، اما از نظر کیفی تقریبا آثار شبیه به هم بود،‌ نوعی شباعت میان همه کتاب‌های شعر سپیدی که در سال 98 منتشر شده بود،‌ قابل مشاهده بود. شباهت در لحن‌‌، نوع استفاده از زبان و ... که آزاردهنده بود. اما در مجموع در میان همه این کتاب‌ها آثار قابل توجه هم بودند که انتخاب اثر برگزیده را برای ما سخت می‌کرد.

بیشتر بخوانید انتقاد داور جشنواره فجر از جایگاه شعر در نظام فرهنگی کشور/ بودجه شعر برابر با تولید 5 دقیقه از یک فیلم سینمایی است

البته باید بگویم که در قالب ترانه کارهای قوی و قابل توجه کمتر دیده می‌شد،‌ اما در شعر نو سطح عمده کارها متوسط رو به بالا بود. این نشان می‌دهد که استعدادهای جوان هم راه خود را در انتشار کتاب پیدا کرده‌اند. ما چهره‌های تازه‌ای را در همین جشنواره دیدیم که می‌شد به آینده‌شان امیدوار بود. در مقابل پیشکسوتان نیز در سال 98 آثار خوبی را منتشر کرده‌اند.

تنوع نگرش‌ها در کتاب‌های شعر

• تسنیم: به لحاظ موضوع و مضمون کتاب‌های شعر در این دو قابل از چه جایگاهی برخوردار بودند؟

تنوع نگرش‌ها موضوع قابل توجه دیگر در این دوره بود،‌هم نگرش‌های رمانتیک و عاشقانه داشتیم هم نگرش‌هایی با رویکرد اجتماعی و آیینی. البته وجه غالب با رویکرد عاشقانه بود. در مجموع به نظرم از نظر موضوع و مضمون با تنوع خوبی روبرو بودیم.

عدم جسارت شاعران جوان برای ورود به موضوعات جدید

اما در ترانه نیز به مانند قالب‌های غزل و سپید ما به نوعی با یک‌دست شدن و عدم جسارت در نسل میانی و جوان شاعران برای ورود به موضوعات جدید روبرو هستیم‌، که این کمی نگران کننده است،‌ چون اغلب شاعران به بازار و مخاطبان عمومی توجه کرده‌ و تلاش داشته‌اند در مرز متعادل مخاطب‌پسند حرکت کنند. از این رو نوجویی‌های و جسارت‌ها و طراواتی که باید در شعر شاعران جوان باشد کمتر دیده می‌شود.

کمرنگ شدن نگاه‌های عمیق اجتماعی و فلسفی

• تسنیم: جایگاه اندیشه در شعر سال 98 که در این دوره جشنواره شعر فجر بررسی شد،‌ چگونه بود؟ در سال‌‌های اخیر ما با حجم انبوهی از شعرهای بدون پشتوانه فکری مواجه شده‌ایم،‌ دغدغه‌های شخصی و بعضا نازل شاعر جای خود را با رویکرد اجتماعی داده‌اند‌، این در سال گذشته نیز ادامه داشته است؟

در آثار منتشر شده در سال 98 کمرنگ شدن نگاه‌های عمیق اجتماعی و فلسفی به چشم می‌آمد‌ و این کمی نگران‌کننده بود،‌ اما شعر پیشکسوتان و برخی از جوان‌ها و شاعران نسل تازه اتفاقاً برخوردار از یک نگاه عمیق اجتماعی و اندیشه‌ای بودند،‌ البته این جریان در اقلیت بود.

آسیب دچار شدن به تکرار در فرم، مضمون و زبان

• تسنیم: از نظر شما برای برشمردن مهمترین نقاط ضعف و آسیب در حوزه شعر در حال حاضر به چه مواردی اشاره می‌کنید؟

دچار شدن به تکرار در فرم، مضمون و زبان و یک نوع استاندارسازی در این زمینه را می‌توان مهمترین آسییب شعر در حال حاضر دانست،‌ ده‌ها مجموعه شعر ارزیابی شد که اگر اسم شاعر را نگاه نمی‌کردیم، ‌تصور می‌شد که همه را یک نفر سروده است.

• تسنیم: در حوزه رمان و داستان کوتاه نیز با چنین پدیده‌ای مواجه شده‌ایم که ناشی از تأثیری است که نویسندگان از فضای رمان‌های ترجمه شده غربی گرفته‌اند،‌ در حوزه شعر چرا با چنین تکراری روبرو هستیم؟

یکی از دلایل می‌تواند سلیقه بازار باشد،‌ همچنین نمونه‌های موفق نسل‌های پیشین شاعران را به یک استانداردسازی و تکرار می‌رساند، به نظر می‌رسد مطالعه شاعران و آن چیزی که به عنوان منبع الهام و منبع تفکر و نگارش شاعرانه به شمار می‌آید،‌ به مطالعه چند کتاب شعر یا نهایتاً داستان و رمان محدود شده است،‌ شاعر ما به خودش این فرصت را نمی‌دهد که کتابی غیر از کتاب‌های ادبی نیز مطالعه کند‌‌؛ شاعر باید همزمان تاریخ و فلسفه بخواند، مطالعات حوزه اندیشه،‌ جامعه‌شناسی و فرهنگی داشته باشد،‌ انسداد در ادبیات ما را به تکرار می‌رساند. اگر مدام شعر بخوانیم و شعر بگوییم به تکرار می‌رسیم؛ در حالی که اگر دایره مطالعات و مشاهدات ما نسبت به جامعه و جهان کمی گسترده‌تر شود‌، در شعر به نوآوری می‌رسیم.

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/11/27/2453306/%D8%A2%D9%81%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%DB%8C%D9%82-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%DA%A9%D9%85%D8%B1%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

=============================================

آسیب‌های شانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر؛ از فقدان اندیشه در شعر بزرگسال تا فقر جدی در شعر نوجوان ۲۴ بهمن ۱۴۰۰ - ۰۹:۰۹ اخبار فرهنگی اخبار ادبیات و نشر آسیب‌های شانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر؛ از فقدان اندیشه در شعر بزرگسال تا فقر جدی در شعر نوجوان دبیر علمی شانزدهمین جشنواره شعر فجر گفت: در این دوره در حوزه شعر بزرگسال با فقدان اندیشه و در حوزه شعر نوجوان با فقر آثار مواجه بودیم. قربان ولیئی، دبیر علمی شانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ از اتمام داوری‌های این دوره خبر داد و گفت: داوری‌ها در گروه‌های چهارگانه شعر بزرگسال (شامل شعر کلاسیک، شعر محاوره و شعر ترانه)؛ شعر کودک و نوجوان و درباره شعر به اتمام رسیده است.

وی ادامه داد: در این دوره کتاب‌های منتشر شده در سال 1399 بررسی شده که شامل دو هزار و 609 اثر است. از این میان تعداد دو هزار و 106 اثر در حوزه شعر بزرگسال، 364 اثر در حوزه کودک و نوجوان و 139 اثر در بخش درباره شعر بوده است.

ولیئی تصریح کرد:‌ آثار در مرحله نخست ارزیابی اولیه شدند و پس از یک ریزش اولیه به مرحله دوم داوری‌ها راه یافتند،‌ در نهایت در هر گروه به طور متوسط 10 اثر به مرحله نهایی رسیدند که در هر گروه آثار برگزیده یا شایسته تقدیر مشخص شدند.

وی با اشاره به کمیت و کیفیت کتاب‌های شعر منتشر شده در سال 99 گفت: واقعیت این است که در سال 99 در مجموع یک ضعف عمومی در هر شاخه‌ای وجود داشت؛ به ویژه در حوزه درباره شعر که ما هم به لحاظ کمی و هم کیفی شاهد تنزل آثار بودیم. علاوه بر آن در حوزه کودک و نوجوان به ویژه نوجوان نیز تعداد آثار بسیار اندک بود است.

این شاعر آیینی ادامه داد: در بخش درباره شعر که نقد و نظریه ادبی را در خود جای می‌دهد‌، کار تولیدی و تألیفی و بومی شده بسیار اندک است، نه اینکه نیست، کارهای درخشانی هم صورت گرفته ولی به شدت به لحاظ کمی و کیفی در نظریه و نقد ادبی ضعف داریم.

وی با اشاره به آسیب‌های شعر نوجوان نیز افزود: مهمترین آسیب تکرار و تکرار است، خلاقیت و نوآوری کم مشاهده می‌شود در حوزه درباره شعر و در حوزه شعر نوجوان اساسا ما با فقر جدی کتاب مواجه هستیم، به نظر می‌رسد که در حوزه شعر نوجوان ما با نزول چشمگیر مواجه شدیم چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی.

بیشتر بخوانید فراخوان شانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر منتشر شد

داوری آثار فارسی‌زبانان در بخش ویژه شانزدهمین جشنواره شعر فجر/ آغاز محافل ادبی با محفل شعر فاطمی

دبیر علمی جشنواره شعر فجر با اشاره به بخش شعر بزرگسال نیز تصریح کرد:‌ در حوزه بزرگسال به لحاظ زبانی، تصویر و تخیل ما با نوآوری چندانی مواجه نیستیم. همچنین عنصر دیگری که جلب توجه می‌کند، فقدان اندیشه است. نظام اندیشه‌ای منسجم و محکمی در شعرها مشاهده نمی‌شود. از سوی دیگر، نبود تنوع در حوزه‌های محتوایی و خلاقیت نیز از دیگر آسیب‌هاست. در اکثر اشعار ما با یک همسانی مواجه هستیم. به نظر می‌رسد، این یکسانی همان افت هنر باشد؛ زیرا هنر مبتنی بر فردیت و کشف‌های شخصی است.

ولیئی در پاسخ به این پرسش که چرا کتاب‌های شعر در این دوره جشنواره با چنین وضعیتی مواجه بوده‌اند‌، گفت: تحلیل علت‌های این وضعیت مطالعه جامع نیاز دارد. اولاً ما با شعر سال 99 مواجهیم، دلیلی ندارد برخی از این یافته‌ها را به کل شعر معاصر تعمیم دهیم. علاوه بر آن با تحول‌های مختلفی که در جهان پدید آمده است، باید گفت که گرایش به سمت رمان و داستان بیشتر شده است‌. چرخشی از ساحت اجمال به ساحت تفصیل در حال انجام است‌. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که در کشوری مثل ایران که پیشینه درخشانی مثل شعر دارد، انتظار از این گونه ادبی بالاست‌. در مجموع باید گفت که از یک وجه کل ادبیات معاصر به لحاظ ارائه نکات زیبایی‌شناسی در مقایسه با این گنجینه‌ها فقیر به نظر می‌رسد.

وی در پایان درباره بخش شاعران فارسی زبان نیز گفت: این بخش چندان در داوری‌ها مطرح نشده است‌ و برنامه مجزایی برای آن وجود داشته است.

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/11/24/2661863/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%A7-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86