جمال میرصادقی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌ادبیات
پرش به ناوبری پرش به جستجو
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
ثریا (بحث | مشارکت‌ها)
۸۱۸ ویرایش‌ها
Karbar1 (بحث | مشارکت‌ها)
۲۳ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
|نام                    = جمال میرصادقی
|نام                    = جمال میرصادقی
|تصویر                  =  
|تصویر                  = جمال میرصادقی.jpg
|توضیح تصویر            =  
|توضیح تصویر            =  
|نام اصلی              = سیدحسین میرصادقی
|نام اصلی              = سیدحسین میرصادقی
|زمینه فعالیت          = داستان‌نویسی
|زمینه فعالیت          = نویسندگی و پژوهش
|ملیت                  =  
|ملیت                  =  
|تاریخ تولد            = ۱۹اردیبهشت ۱۳۱۲<ref name=''عناصر داستان''>{{پک|میرصادقی|۱۳۶۷|ک=عناصر داستان|ص=۱}}</ref>
|تاریخ تولد            = ۱۹اردیبهشت۱۳۱۲<ref name="عناصر داستان">{{پک|میرصادقی|۱۳۶۷|ک= عناصر داستان|ص= ۱}}</ref>
|محل تولد              = تهران
|محل تولد              = تهران
|والدین                =  
|والدین                =  
خط ۱۴: خط ۱۴:
|محل زندگی              = تهران
|محل زندگی              = تهران
|مختصات محل زندگی      =
|مختصات محل زندگی      =
|محل خاکسپاری          =  
|مدفن                  =  
|تقارن زندگی با نظام‌های سیاسی =  
|تقارن زندگی با نظام‌های سیاسی=  
|اتفاقات مهم            =  
|اتفاقات مهم            =  
|نام‌های دیگر            =  
|نام‌های دیگر            =  
|لقب                    =  
|لقب                    =  
|بنیانگذار              =  
|بنیانگذار              =  
|پیشه                  =  
|پیشه                  = داستان‌نویس، پژوهشگر و مدرس
|سال‌های نویسندگی        =از ۱۳۴۱ تاکنون
|سال‌های نویسندگی        = از ۱۳۴۱ تا کنون
|سبک نوشتاری            =  
|سبک نوشتاری            =  
|کتاب‌ها                =[[عناصر داستان]]، [[ادبیات داستانی‌]] و...  
|کتاب‌ها                = «عناصر داستان»، «ادبیات داستانی» و...  
|مقاله‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =[[چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود]](۱۳۹۳)
|نمایشنامه‌ها            =«چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود»(۱۳۹۳)
|فیلم‌نامه‌ها            =  
|فیلم‌نامه‌ها            =  
|دیوان اشعار            =
|دیوان اشعار            =
|تخلص                  =  
|تخلص                  =  
|فیلم(های) ساخته براساس اثر(ها) =  
|فیلم ساخته براساس اثر =  
|همسر                  =[[میمنت میرصادقی]] (ذوالقدر) شاعر و پژوهشگر<ref name=''ساره دستاران''>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =دستاران | نام =ساره| عنوان =دربارۀ جمال میرصادقی | ژورنال = روزنامۀ ایران| مکان = | دوره = شنبه ۱۶خرداد| شماره =۲۸۱۳ | سال =۱۳۸۳| تاریخ بازبینی = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}</ref>  
|همسر                  =[[میمنت میرصادقی]] (ذوالقدر) شاعر و پژوهشگر<ref name="ساره دستاران">{{یادکرد روزنامه|عنوان= دربارهٔ جمال میرصادقی|روزنامه= ایران|شماره= ۲۸۱۳|سال= ۱۶خرداد۱۳۸۳}}</ref>  
|شریک زندگی            =
|شریک زندگی            =
|فرزندان                = نازنین (مترجم) و مانی (مستندساز) <ref name=''ساره دستاران''/>
|فرزندان                = نازنین (مترجم) و مانی (مستندساز)<ref name="ساره دستاران"/>
|تحصیلات                = کارشناسی زبان و ادبیات فارسی
|تحصیلات                = کارشناسی زبان‌وادبیات فارسی
|دانشگاه                = دانشگاه تهران
|دانشگاه                = [[دانشکده ادبیات دانشگاه تهران|تهران]]
|حوزه                  =  
|حوزه                  =  
|شاگرد                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =  
|استاد                  =  
|علت شهرت              = داستان‌نویس، پژوهشگر ادبی، مدرس داستان‌نویسی
|علت شهرت              =  
|تأثیرگذاشته بر        =  
|تأثیرگذاشته بر        =  
|تأثیرپذیرفته از        = [[صادق چوبک]]، [[بزرگ علوی]]<ref name = "گفت‌وگو">{{پک|میرصادقی|۱۳۹۴|ک= گفت‌وگوها|ص=۱۰۳}}</ref>  
|تأثیرپذیرفته از        = [[صادق چوبک]] و [[بزرگ علوی]]<ref name= "گفت‌وگو">{{پک|میرصادقی|۱۳۹۴|ک= گفت‌وگوها|ص= ۱۰۳}}</ref>  
|وب‌گاه                  =
|وب‌گاه                  =
|imdb_id                =
|imdb_id                =
خط ۴۸: خط ۴۸:
|امضا                  =  
|امضا                  =  
}}
}}
 
"'سیدحسین میرصادقی"' معروف‌به "'جمال میرصادقی"' نویسنده، مدرس و پژوهشگر است با بیش از هفتاد جلد کتاب رمان، داستان بلند، نقد ادبی و کتاب‌های پژوهشی در زمینهٔ ادبیات داستانی.
 
'''جمال میرصادقی''' نویسنده، مدرس و پژوهشگر نامی است با بیش از پنجاه جلد کتاب رمان، داستان بلند، نقد ادبی و مجموعه مقالات.
<center>* * * * *</center>
<center>* * * * *</center>
میرصادقی اولین داستانش را در سخن منتشر کرد. نخستین داستان او «برف‌ها، سگ‌ها، کلاغ‌ها»، در مسابقۀ داستان‌نویسی [[مجله سخن|مجلۀ سخن]]، مقام اول را گرفت.
میرصادقی «برف‌ها، سگ‌ها، کلاغ‌ها» را در [[مجله سخن|سخن]] منتشر کرد و از همان ابتدا بابت این اثرش که نخستین داستان او بود در مسابقهٔ داستان‌نویسی مجلهٔ سخن، به مقام اول رسید.{{سخ}}
{{سخ}}کتاب «شاهزاده‌خانم سبزچشم» که مجموعه چند داستان کوتاه بود، در سال ۱۳۴۱ منتشر شد. نام این کتاب در چاپ دوم به «مسافرهای شب» تغییر یافت.<ref name = "گفت‌وگو"/> {{سخ}}داستان‌های جمال میرصادقی تاکنون به‌ بیش از ده زبان ترجمه و در تیراژهای متعدد منتشر شده است. میرصادقی علاوه‌بر داستان‌نویسی، در زمینۀ تئوری داستان نیز آثار ارزنده‌ای منتشر کرده است.<ref name = "گفت‌وگو"/> {{سخ}}به‌گفتهٔ خودش، قهرمان‌ داستان‌هایش اغلب از کوچه انتخاب‌ شده‌اند و ضربان سالم و دقیق زبان جاافتادۀ آدم‌های کوچه است که به داستان‌هایش زندگی زنده و سالمی می‌بخشد. هم‌پیوندی او با مردمان کوچه بدین‌سان شکل می‌گیرد، درحقیقت او از کوچه برخاسته و خود را از آن‌ها جدا نمی‌داند.<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= خوشه‌گیر |نام= فاطمه |نام خانوادگی۲=  |نام۲=  |عنوان= |ژورنال= روزنامه کیهان|مکان= تهران|دوره= |شماره= |سال=۱۳۵۵|تاریخ بازبینی = }}</ref>
به‌گفتهٔ خودش، قهرمان‌ داستان‌هایش اغلب از کوچه انتخاب‌ شده‌اند و ضربان سالم و دقیق زبان جاافتادهٔ آدم‌های کوچه است که به داستان‌هایش زندگی زنده و سالمی می‌بخشد. هم‌پیوندی او با مردمان کوچه بدین‌سان شکل می‌گیرد. درحقیقت او از کوچه برخاسته و خود را از آن‌ها جدا نمی‌داند.<ref>{{یادکرد روزنامه|عنوان= بررسی سبک و زبان میرصادقی|روزنامه= کیهان|سال= ۱۳۵۵}}</ref>{{سخ}}
{{سخ}}میرصادقی از همهٔ نویسنده‌های بزرگ و نام‌آور دنیا بهره برده است. بعضی از آن‌ها در دوره‌ای خاص از زندگی او به‌شدت، توجه‌اش را جلب کرده‌اند. مثل ویلیان فاکنر که در آغاز نویسندگی از او بسیار خوشش می‌آمد و سپس آثار چخوف و گورکی و تولستوی که او را جذب کرد و بارهاوبارها آن‌ها را خواند و شاید غیرمستقیم تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته باشد.<ref name = "گفت‌وگو"/>  
«شاهزاده‌خانم سبزچشم» را که مجموعه‌ای است از چند داستان‌کوتاه، در سال۱۳۴۱ منتشر کرد و البته در چاپ دوم نام این اثر به «مسافرهای شب» تغییر یافت.<ref name= "گفت‌وگو"/>{{سخ}}
در میان نویسندگان وطنی نیز [[بزرگ علوی]] و [[صادق چوبک]] از نویسندگان تأثیرگذار بر اندیشه و قلم میرصادقی هستند.
تجربیات متفاوتی از کارگری، معلمی و کتابداری دانش‌سرای عالی دانشگاه تربیت معلم تا کارشناس‌طراح آزمون در سازمان امور اداری و استخدامی کشور و مسؤل اسناد قدیمی در سازمان اسناد ملی ایران، در زندگی شغلی میرصادقی بر او رفته است که هریک در مقطعی وی را به خود مشغول کرده است و البته همواره نویسندگی، برای او شیوه‌ای از زندگی شده است. هرگز از آن دست نکشیده و درخلال تلاش‌های مجدانه و پیوسته، موفق شده است افزون‌بر داستان‌های کوتاه و بلند بسیار، چندین رمان خلق کند.
{{سخ}}از کارگری، معلمی و کتابداری دانش‌سرای عالی (دانشگاه تربیت معلم) تا کارشناس آزمون‌سازی در سازمان امور اداری و استخدامی کشور و مسؤل اسناد قدیمی در سازمان اسناد ملی ایران، همگی در شمار شغل‌هایی است که هریک در مقطعی میرصادقی را به خود مشغول ساخته است و البته نویسندگی، شاید یگانه اشتغالی است که هرگز از آن دست نکشیده و درخلال تلاش‌های مجدانه و پیوسته، موفق شده تا داستان‌های کوتاه و بلند بسیار و چندین رمان خلق کند. برخی از آثار میرصادقی به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، ارمنی، رمانیایی، عبری، عربی، مجاری، ایتالیایی و چینی ترجمه شده است.<ref name=''عناصر داستان''/>  
میرصادقی از همهٔ نویسنده‌های بزرگ و نام‌آور دنیا بهره برده است. بعضی از آن‌ها در دوره‌ای خاص از زندگی او به‌شدت، توجه‌اش را جلب کرده‌اند. مثل ویلیام فاکنر که در آغاز نویسندگی از او بسیار خوشش می‌آمد و سپس آثار چخوف و گورکی و تولستوی که او را جذب کرد و بارهاوبارها خواند و شاید غیرمستقیم تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته باشد.<ref name = "گفت‌وگو"/> در میان نویسندگان وطنی نیز [[صادق چوبک]] و [[بزرگ علوی]] از نویسندگان تأثیرگذار بر اندیشه و قلم میرصادقی هستند.{{سخ}}
 
برخی از آثار میرصادقی به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، روسی، اردو، ارمنی، رمانیایی، عبری، عربی، مجاری، ایتالیایی و چینی ترجمه<ref name="عناصر داستان"/> و در تیراژهای متعدد منتشر شده است. میرصادقی علاوه‌بر داستان‌نویسی، در زمینهٔ تئوری داستان نیز آثار ارزنده‌ای دارد.<ref name = "گفت‌وگو"/>
'''آغاز فعالیت ادبی'''
{{سخ}}در دانشگاه خود را به [[پرویز ناتل خانلری]] که سردبیر مجلۀ سخن و استاد دانشگاهش بود، معرفی می‌کند. خانلری از او دعوت می‌کند عضو هیأت تحریریۀ سخن شود و این‌گونه با [[رضا سیدحسینی]]، [[محمدجعفر محجوب]]، [[سیروس پرهام]]، [[ناصر پاکدامن]]، [[احمد تفضلی]]، [[هوشنگ طاهری]] و [[تورج رهنما]] همکار می‌شود و با دیگرانی چون [[بهرام صادقی]] و [[غلام‌حسین ساعدی]] که شروع کارشان با این مجله بوده است، ارتباط برقرار می‌کند.<ref name=''ساره دستاران''/>
جمال میرصادقی از ابتدا به‌همان اندازه که در زمینۀ نوشتن داستان فعال بود، به آموزش داستان‌نویسی و تألیف کتاب‌هایی در این زمینه نیز توجه نشان داده است.{{سخ}} [[محمدرضا شفیعی کدکنی|شفیعی کدکنی]] تأثیر بسزایی بر پیشبرد کارهای او داشته است. جمال میرصادقی ، کتاب [[واژنامه هنر داستان‌نویسی|واژه‌نامۀ هنر داستان‌نویسی]] را با [[میمنت میرصادقی|همسرش]] به تشویق شفیعی کدکنی نوشت. میرصادقی همواره بر تأثیر او در کارهایش تأکید می‌کند.<ref name=''ساره دستاران''/>
 
'''آغازگر آموزش داستان‌نویسی'''
{{سخ}}در دانشگاه تهران تدریس را به پیشنهاد شفیعی کدکنی آغاز می‌کند. پس از انقلاب فرهنگی درس تعطیل می‌شود و جزوه‌ای که برای تدریس آماده کرده بود، به کتابی دویست صفحه‌ای با نام «قصه، داستان کوتاه، رمان» تبدیل می‌شود. همان سال‌ها در فرهنگسرای نیاوران این کتاب را تدریس می‌کند؛ اما با بیشتر شدن اطلاعات و گسترش کارش، کتاب هم قطورتر می‌شود که حالا با نام [[ادبیات داستانی]] به چاپ هفتم رسیده است. بعد از تعطیلی فرهنگسرا چندسالی هم در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکدۀ صدا و سیما تدریس می‌کند. فشار کاری قلبش را ناراحت می‌کند و ترجیح می‌دهد به کارهای نیمه‌تمامش بپردازد. حالا هم چندسالی است که روزهای چهارشنبه در منزلش کلاس داستان‌نویسی برپاست. اکنون نیز شاگردانش نام و آوازه‌ای دارند درخور استاد. کسانی همچون [[منیرو روانی‌پور]]، [[هوشنگ عاشورزاده]]، [[منوچهر کریم‌زاده]]، [[حسن اصغری]]، [[فریبا وفی]]. <ref name=''ساره دستاران''/>
 
==داستانک== 
===گذر از دروازۀ خیال===
ظهر تابستان بود و حوصله‌اش سررفته بود، نه توی کوچه می‌توانست برود نه توی خانه با کسی باز کند. همین‌طور دور خودش می‌چرخید تااینکه توی زیرزمین خانه لای اسباب‌واثاثیه‌های قدیمی، کتاب ''امیرارسالان نامدار'' را پیدا کرد. تا چشم باز کرد دید شب شده و او هنوز دارد می‌خواند. مادربزرگ که در جست‌وجوی او به زیرزمین آمده بود با دیدن کتاب، گفت:
:«ذلیل‌مرده هرکی امیرارسلان خونده، آواره کوه و بیابون شده. می‌خوای بدبخت بشی؟»
{{سخ}} و او آواره داستان و داستان‌نویسی شده بود. پس از آن عشق به نوشتن و خواندن آرامش را از او ربود.<ref name = "گفت‌وگو"/>  
 
===اولین داستان، اولین نگاه‌ها===
آمد توی خیابان. احساس می‌کرد همه دنیا او را نگاه می‌کنند. زن‌‌ها، مردها، حتا درخت‌‌ها، خیابان‌‌ها و ماشین‌ها به او خیره شده بودند. توی پوستش نمی‌گنجید. می‌خواست از خوش‌حالی پرواز کند. دخترک بازهم مثل هر روز به او سلام کرد. توی دلش خندید و با خودش گفت:
:«حتماً من رو شناخته. فهمیده من نویسنده شدم. فهمیده داستانم تازه توی مجله چاپ شده.» {سخ}} قند توی دلش آب شده بود و داشت کیف می‌کرد که شنید مادر نیشگونی از دخترکش گرفت و گفت:
:«مگه بهت نگفتم با غریبه‌ها حرف نزن؟ چرا بهش سلام دادی؟» {{سخ}} دخترک گریان گفت:
:«آخه گناه داره... بیچاره است.»


==از میان یادها==
===درس استاد===
===درس استاد===
[[شفیعی کدکنی]] دوست، استاد، مشوق و همراه سال‌های دور اوست. پیشنهاد تدریس را اول‌بار او به جمال میرصادقی می‌دهد. میرصادقی ابتدا نمی‌پذیرد. نگران است که از پس این دشوار برنیاید. اما شفیعی کدکنی کوتاه بیا نیست. آدمی است که دوستانش را هم با خودش بالا می‌کشد آن‌قدر بالا که تشویق می‌شود حتا پس از تعطیلی دانشگاه‌ها در انقلاب فرهنگی، در خانۀ شخصی خودش تدریس داستان‌نویسی را ادامه دهد.<ref name=''ساره دستاران''/>  
[[شفیعی کدکنی]] دوست، استاد، مشوق و همراه سال‌های دور میرصادقی است. پیشنهاد تدریس را اول بار او به میرصادقی می‌دهد که االبته درابتدا نمی‌پذیرد؛ چون نگران است از پس این دشوار برنیاید. اما شفیعی کوتاه‌بیا نیست. آدمی است که دوستانش را هم با خودش بالا می‌کشد آن‌قدر بالا که تشویق می‌شود حتی پس از تعطیلیِ دانشگاه‌ها در انقلاب فرهنگی، در خانهٔ شخصی خودش تدریس داستان‌نویسی را ادامه دهد.<ref name="ساره دستاران"/>  
 
===شیوۀ شاگردپروری===
تدریسش سینه به سینه است. شاگردان نه الزاماَ دوزانو، ولی روبه‌روی استاد می‌نشیند و از روی دست او مشق می‌کند. آن‌قدر سیاهه می‌نویسند و دور می‌ریزند تا می‌رسند به فوت کوزه‌گری. استاد فوت آخر را هم می‌گوید و راه را نشان می‌دهد. شاگردان هیچ هم لازم نیست برای جلوس در مسند شاگردی‌اش استعداد فرازمینی داشته باشند. همین‌که بخواهند و بخوانند و بنویسند کافی‌است.<ref name=''نیلوفر رستمی''>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =رستمی| نام = نیلوفر| عنوان =مثل یک تب | ژورنال = روزنامۀ شرق| مکان = تهران| دوره = | شماره =۲۲۰| سال =۱۳۸۳| تاریخ بازبینی = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}</ref>
 
===داستانک مردم===
 
===ده تا بیست مطلب از مجلات دورهٔ خود===


===داستانک‌های دشمنی===
===شیوهٔ شاگردپروری===
تدریس میرصادقی سینه‌به‌سینه است. شاگردان نه الزاماً دوزانو، ولی روبه‌روی استاد می‌نشیند و از روی دست او مشق می‌کند. آن‌قدر سیاهه می‌نویسند و دور می‌ریزند تا می‌رسند به فوت کوزه‌گری. میرصادقی فوت آخر را هم می‌گوید و راه را نشان می‌دهد. شاگردانش هیچ لازم نیست برای جلوس در مسند شاگردی‌اش استعداد فرازمینی داشته باشند. همین‌که بخواهند و بخوانند و بنویسند کافی است.<ref name="نیلوفر رستمی">{{یادکرد روزنامه|عنوان= مثل یک تب|روزنامه= شرق|شماره= ۲۲۰|سال= ۱۳۸۳}}</ref>


===دوستیِ میان «میم» و «جیم»===
===دوستیِ میان «میم» و «جیم»===
دوست‌ها در داستا‌ن‌های او می‌شوند شخصیت قهرمان و دشمن‌‌ها هم همانجا سرزنش می‌شوند. داستان «قهوه‌خانهٔ هشتم» را با یاد دوستش [[مهرداد بهار]] نوشته است.  
دوست‌ها در داستا‌ن‌های او می‌شوند شخصیت قهرمان و دشمن‌‌ها هم همان‌جا سرزنش می‌شوند. داستان «قهوه‌خانهٔ هشتم» را با یاد دوستش [[مهرداد بهار]] نوشته است.  
:در قهوه‌خانۀ هشتم، بالای کوه سیاه، چاهی بود که از توی آن صدای ناله‌ها و گریه‌ها می‌آمد. میم گفته بود:
:در قهوه‌خانهٔ هشتم، بالای کوه سیاه، چاهی بود که از توی آن صدای ناله‌ها و گریه‌ها می‌آمد. میم گفته بود:
::«یک روز از کوه سیاه بالا می‌روم و به چاه می‌رسم.»
::«یک روز از کوه سیاه بالا می‌روم و به چاه می‌رسم.»
:جیم به اون نگاه کرده بود.  
:جیم به اون نگاه کرده بود.  
::«نه، تنها نمی‌روی، با هم می‌رویم.»  
::«نه، تنها نمی‌روی، باهم می‌رویم.»  
:برف دوباره بنا کرده بود به باریدن و جای پاهای میم را می‌پوشاند. به کوه سیاه نگاه کرد.  
:برف دوباره بنا کرده بود به باریدن و جای پاهای میم را می‌پوشاند. به کوه سیاه نگاه کرد.  
::«منتظر نشد که باهم برویم، من هم دنبالش می‌روم.»<ref name=''ساره دستاران''/>  
::«منتظر نشد که باهم برویم، من هم دنبالش می‌روم.»<ref name= "ساره دستاران"/>  


===داستانک‌های قهر===


===داستانک‌های آشتی‌ها===
===دار و ندار یک نویسندهٔ تمام‌وقت===
وقتی همهٔ عمر زحمت می‌کشی، کارگری می‌کنی، آموزگار می‌شوی، کارمند و کتابدار و آخرش هم مدرس دانشگاه می‌شوی؛ ولی دست‌آخر می‌بینی چیزی دستت را نمی‌گیرد نه مالی نه روحی، آن‌وقت دست به دامان داستان می‌شوی. این بار هم سه سال روی یک داستان وقت می‌گذاری و بازهم دستمزد این‌همه زحمت هزینهٔ دو سه ماه زندگی تو را تأمین نمی‌کند. این‌طوری‌که باشی تازه می‌فهمی نویسنده تمام‌وقت‌بودن چه حالی دارد.<ref name= "رودکی"/>


===داستانک نگرفتن جوایز===
==زندگی و یادگار==
 
===سال‌شمار===
===داستانک حرفی که در حین گرفتن جایزه زده است===
===کودکی و نوجوانی، جوانی، پیری===
 
در کودکی با خواندن کتاب "امیر ارسالان نامدار" به کتاب و قصه‌خوانی علاقه‌مند می‌شود. پول‌هایش را جمع می‌کند و با یک‌ قران و دو زار کتاب کرایه می‌کند. "تارزان" چنان در او تأثیر می‌گذارد که با دوستش تصمیم می‌گیرند طناب و کارد بخرند و راهی جنگل‌های مازندارن شوند. به رمان‌های پرحادثهٔ فرانسوی می‌رسد: "کنت مونت کریستو"، "سه تفنگ‌دار" و بعد رمان‌های پلیسی.{{سخ}}
===داستانک‌های مذهب و ارتباط با خدا===
کم‌کم به‌نظرش می‌رسد خودش هم می‌تواند بنویسد. در دبیرستان انشاهای خوبی می‌نویسد. با دوستش [[بیژن مفید]] قرار می‌گذارند که ماهیانه مطالبی بنویسند و نوشته‌های یکدیگر را نقد کنند. در سال‌های دانشگاه، داستان "برف‌ها، سگ‌ها و کلاغ‌ها" را برای مسابقهٔ داستان [[مجله سخن]] می‌فرستد. سال۱۳۳۷ داستانش چاپ می‌شود و برندهٔ جایزهٔ اول. تمام سیصد تومان جایزهٔ خود را خرج می‌کند: ساعت و کفش و لباس می‌خرد و بقیه را به رفقایش سور می‌دهد.<ref name="ساره دستاران"/>
 
===داستانک‌های عصبانیت، ترک مجلس، مهمانی‌ها، برنامه‌ها، استعفا و مشابه آن===
 
===داستانک‌های دارایی===
وقتی همهٔ عمر زحمت می‌کشی، کارگری می‌کنی، آموزگار می‌شوی، کارمند و کتابدار و آخرش هم مدرس دانشگاه می‌شوی ولی دست آخر می‌بینی چیزی دستت را نمی‌گیرد. نه مالی نه روحی؛ آن‌وقت دست به دامان داستان می‌شوی. این بار هم سه سال روی یک داستان وقت می‌گذاری و باز هم این‌همه زحمت هزینهٔ دو سه ماه زندگی تو را تأمین نمی‌کند. اینطوری که باشی تازه می‌فهمی نویسنده تمام وقت بودن چه حالی دارد. <ref name=''رودکی''/>
 
===داستانک‌های زندگی شخصی===
 
===داستانک برخی خاله‌زنکی‌های شیرین (اشک‌ها و لبخندها)===
 
 
===داستانک‌های مشهور ممیزی===
 
===داستانک‌های مربوط به مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و حضور رادیو یا تلویزیون یا فضای مجازی همراه ارايه نمونه‌هایی از آن برای بخش شنیداری و تصویری===
 
 
 
==زندگی و تراث==
 
===سوانح عمر===
۱۳۱۹: تولد در تهران{{سخ}}
۱۳۳۷: چاپ نخستین داستان درمجله سخن{{سخ}}
۱۳۳۸: ازدواج با میمنت ذوالقدر{{سخ}}


===کودکی و نوجوانی، جوانی، پیری===
* "'آغاز فعالیت ادبی"'{{سخ}}
در کودکی با خواندن کتاب ''امیر ارسالان نامدار'' به کتاب و قصه‌خوانی علاقه‌مند می‌شود. پول‌هایش را جمع می‌کند و با یک‌ قران و دو زار کتاب کرایه می‌کند. ''تارزان'' چنان در او تأثیر می‌گذارد که با دوستش تصمیم می‌گیرند طناب و کارد بخرند و راهی جنگل‌های مازندارن شوند. به رمان‌های پرحادثۀ فرانسوی می‌رسد: ''کنت مونت کریستو''، ''سه تفنگدار'' و بعد رمان‌های پلیسی.
در دانشگاه خود را به [[پرویز ناتل خانلری]] که سردبیر مجلهٔ سخن و استاد دانشگاهش بود، معرفی می‌کند. خانلری از او دعوت می‌کند عضو هیئت تحریریهٔ سخن شود و این‌گونه با [[رضا سیدحسینی]]، [[محمدجعفر محجوب]]، [[سیروس پرهام]]، [[ناصر پاکدامن]]، [[احمد تفضلی]] و [[هوشنگ طاهری]] همکار می‌شود و با دیگرانی چون [[بهرام صادقی]] که شروع کارش با این مجله بود، ارتباط برقرار می‌کند.<ref name= "ساره دستاران"/>
{{سخ}}کم‌کم به‌نظرش می‌رسد خودش هم می‌تواند بنویسد. در دبیرستان انشاهای خوبی می‌نویسد. با دوستش [[بیژن مفید]] قرار می‌گذارند که ماهیانه مطالبی بنویسند و نوشته‌های یکدیگر را نقد کنند.  
جمال میرصادقی از ابتدا به‌همان اندازه که در زمینهٔ نوشتن داستان فعال بود، به آموزش داستان‌نویسی و تألیف کتاب‌هایی در این زمینه نیز توجه نشان داده است. [[شفیعی کدکنی]] تأثیر بسزایی بر پیشبرد کارهای او داشته است. میرصادقی کتاب «واژه‌نامهٔ هنر داستان‌نویسی» را به‌اتفاق [[میمنت میرصادقی|همسرش]] و با ‌تشویق شفیعی تألیف کرد.<ref name= "ساره دستاران"/>  
در سال‌های دانشگاه، داستان ''برف‌ها، سگ‌ها و کلاغ‌ها'' را برای مسابقۀ داستان [[مجله سخن|مجلۀ سخن]] می‌فرستد.  سال ۱۳۳۷ داستانش چاپ می‌شود و برندۀ جایزۀ اول. تمام سیصد تومان جایزۀ خود را خرج می‌کند: ساعت و کفش و لباس می‌خرد و بقیه را به رفقایش سور می‌دهد.<ref name=''ساره دستاران''/>  


* "'آغازگر آموزش داستان‌نویسی"'{{سخ}}
در دانشگاه تهران تدریس را به‌پیشنهاد شفیعی کدکنی آغاز می‌کند. پس از انقلاب فرهنگی، درس تعطیل می‌شود و جزوه‌ای که برای تدریس آماده کرده بود، به کتابی دویست‌صفحه‌ای با نام «قصه، داستان کوتاه، رمان» تبدیل می‌شود. همان سال‌ها در فرهنگ‌سرای نیاوران این کتاب را تدریس می‌کند؛ اما با بیشترشدن اطلاعات و گسترش کارش، کتاب هم قطورتر می‌شود که حالا با نام «ادبیات داستانی» به چاپ هشتم رسیده است. بعد از تعطیلی فرهنگ‌سرا چندسالی هم در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکدهٔ صداوسیما تدریس می‌کند. فشار کاری قلبش را ناراحت می‌کند و ترجیح می‌دهد به کارهای نیمه‌تمامش بپردازد. حالا هم چندسالی است که روزهای چهارشنبه در منزلش کلاس داستان‌نویسی برپاست. اکنون نیز شاگردانش نام و آوازه‌ای دارند درخور استاد. کسانی چون [[منیرو روانی‌پور]]، [[هوشنگ عاشورزاده]]، [[منوچهر کریم‌زاده]]، [[حسن اصغری]]، [[فریبا وفی]] و دیگران.<ref name= "ساره دستاران"/>


===شخصیت و اندیشه===
===شخصیت و اندیشه===
میرصادقی بر این اعتقاد است که گیرایی و سرگرم‌کنندگی شاهکارهای ادبی ترفندی ادبی و سطحی نیست؛ بلکه عنصری است جدایی ناپذیر از فضای اثر و با ذات اثر پیوسته و درامیخته است.<ref name=''ساره دستاران''/>  
میرصادقی بر این اعتقاد است که گیرایی و سرگرم‌کنندگی شاهکارهای ادبی ترفندی ادبی و سطحی نیست؛ بلکه عنصری است جدایی‌ناپذیر از فضای اثر و با ذات اثر پیوسته و درآمیخته است.<ref name= "ساره دستاران"/>  


===زمینهٔ فعالیت===
===زمینهٔ فعالیت===
جمال میرصادقی تقریباً هم‌زمان با [[هوشنگ گلشیری]] آموزش داستان‌نویسی را در ایران بنا نهادند، هرچند زاویه دیدشان چندان به هم نزدیک نبود؛ [[هوشنگ گلشیری|گلشیری]] بر فردیت تأکید داشت و میرصادقی همچنان فرد را جزیی از اجتماع می‌داند.<ref name=''ساره دستاران''/>  
جمال میرصادقی تقریباً هم‌زمان با [[هوشنگ گلشیری]] آموزش داستان‌نویسی را در ایران بنا نهاد، هرچند زاویه دیدشان چندان به‌هم نزدیک نبود. گلشیری بر فردیت تأکید داشت و میرصادقی همچنان فرد را جزیی از اجتماع می‌داند.<ref name= "ساره دستاران"/>
 
[[پرونده:جمال و شفیعی.jpg|200px|thumb|left|<center>میرصادقی در کنار [[محمدرضا شفیعی کدکنی|شفیعی]]، نوروز۱۳۹۷</center>]]
[[پرونده:میرصادقی۲-.jpg|200px|thumb|left|<center>طرحی از چهرهٔ جمال میرصادقی</center>]]
===یادمان و بزرگداشت‌ها===
===یادمان و بزرگداشت‌ها===
====[[شب بخارا]]ی جمال میرصادقی====
====[[شب بخارا|شب]] جمال میرصادقی====
در سال ۱۳۹۲، صد و پنجاه و یکمین برنامه شب بخارا ویژهٔ جمال میرصادقی برگزار شد. در این بزرگذاشت [[علی دهباشی]]، [[ علی‌اشرف درویشیان]] و [[تورج رهنما]] صحبت کردند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی =http://bukharamag.com/1392.11.4753.html ‏|عنوان = شب جمال میرصادقی|ناشر = بخارا|تاریخ =۲۵بهمن۱۳۹۲|تاریخ بازدید = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}</ref>
سال۱۳۹۲، صدوپنجاه‌ویکمین برنامهٔ شب بخارا ویژهٔ جمال میرصادقی برگزار شد. در این بزرگداشت [[علی دهباشی]]، [[ علی‌اشرف درویشیان]] و [[تورج رهنما]] صحبت کردند.<ref name= "شب جمال">{{یادکرد وب|نشانی= http://bukharamag.com/1392.11.4753.html|عنوان= شب جمال میرصادقی}}</ref>


[[پرونده:بخارا جمال.jpg|200px|thumb|left|<center>پرونده جمال میرصادقی در مجلهٔ بخارا اردیبهشت ۱۳۹۳</center>]]
====دیدار با جمال میرصادقی====
====دیدار با جمال میرصادقی====
کتاب‌فروشی آینده با همکاری مجلهٔ بخارا در بیست و هفتمین نشست خود میزبان جمال میرصادقی، بود. [[علی دهباشی]] از سخنرانان این جلسه بود. <ref name="آینده">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.isna.ir/news/94053117442/|عنوان =تجربه‌های جمال میرصادقی از یک عمر نوشتن|ناشر = خبرگزاری دانشجویان ایران|تاریخ بازدید = ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۸|تاریخ = ۳۱ مرداد ۱۳۹۴}}</ref>
کتاب‌فروشی آینده با همکاری [[مجله بخارا]] در بیست‌وهفتمین نشست خود میزبان جمال میرصادقی، بود. [[علی دهباشی]] از سخنرانان این جلسه بود.<ref name= "آینده">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.isna.ir/news/94053117442/|عنوان= تجربه‌های میرصادقی از یک عمر نوشتن}}</ref>


[[پرونده:میرصادقی۳.jpg|200px|thumb|left|<center>بزرگداشت جمال میرصادقی درخانهٔ کتاب. ۱۳۹۷</center>]]
===از نگاه دیگران ===
===از نگاه دیگران ===
====علی دهباشی در [[شب بخارا|شب جمال میرصادقی]]====
{{گفتاورد تزیینی|استاد میرصادقی نه‌تنها نویسندهٔ زبان فارسی است که علاوه‌بر استادی در رمان و داستان کوتاه متجاوز از پانزده جلد کتاب در زمینهٔ هنر داستان‌نویسی در ابعاد کلی و جزیی آن ترجمه یا تألیف کرده‌اند چه در حوزهٔ معرفی نویسندگان برجسته و مهم ادبیات جهان و چه در معرفی و نقد و بررسی آثار داستانی نوینسدگان زبان فارسی.{{سخ}}
امروز، کمتر نویسنده‌ای را می‌توان یافت که بی‌نیاز باشد از مراجعه به این بخش از تألیف‌ها و ترجمه استاد میرصادقی.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= دهباشی|عنوان= متن سخنرانی در شب جمال میر‌صادقی|ژورنال= بخارا|تاریخ= ۱۳۹۳|شماره= ۹۹|صفحات= ۲۱۶}}</ref>}}


====علی دهباشی در شب جمال میرصادقی====
====ذکر شاگردی [[علی‌اشرف درویشیان]]====
استاد میرصادقی نه تنها نویسندهٔ زبان فارسی است که علاوه بر استادی در رمان و داستان کوتاه متجاوز از ده جلد کتاب در زمینه هنر داستان‌نویسی در ابعاد کلی و جزیی آن ترجمه یا تألیف نموده‌اند، چه در حوزهٔ معرفی نوینسدگان برجسته و مهم ادبیات جهان و چه در معرفی ونقد و بررسی آثار داستانی نوینسدگان زبان فارسی. {{سخ}}امروز، کمتر نویسنده‌ای را می‌توان یافت که بی‌نیاز باشد از مراجعه به این بخش از تألیفات و ترجمه استاد میرصادقی.{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= دهباشی|نام= علی|تاریخ=۱۳۹۳ |عنوان= متن سخنرانی در شب جمال میر‌صادقی|پیوند= |ژورنال= بخارا|دوره=فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۳ |شماره= ۹۹|صفحات= ۲۱۶|doi= |تاریخ بازبینی= اردیبهت ۱۳۹۸}}
{{گفتاورد تزیینی|استادم که خیلی چیزها از او یاد گرفتم، در کلاس‌هایش شرکت می‌کردم و با داستان‌هایش در [[مجله سخن]] که به کرمانشاه می‌آمد آشنا شدم. وقتی به تهران آمدم و دانشگاه، بیشتر به خدمتشان رسیدم، به خانه‌اش می‌رفتم. باید خدممتان عرض کنم که واژهٔ «ادبیات داستانی» از اختراعات جمال میرصادقی وارد ادبیات شد.{{سخ}}
 
[[اصغر الهی]] به من گفت: ««ببین، کارهای میرصادقی را خوب بخوان. در این کارها تفکر است، تفکر. تفکری که ما به آن عادت نکرده‌ایم؛ یعنی نگذاشته‌اند که فکر بکنیم. فکرکردن غدغن بوده است. این تفکر را یاد بیگر. در کارهایت به کار ببر.» <ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= درویشیان|عنوان= تفکر در آثار جمال میرصادقی|ژورنال= بخارا|تاریخ= ۱۳۹۳|شماره= ۹۹|صفحات= ۲۱۸}}</ref>}}
====ذکر شاگردی علی‌اشرف درویشیان====
استادم که خیلی چیزها از او یاد گرفتم، در کلاس‌هایش شرکت می‌کردم و با داستان‌هایش در مجله [[سخن]] که به کرمانشاه می‌آمد آشنا شدم. و وقتی به تهران آمدم و دانشگاه، بیشتر به خدمتشان رسیدم، به خانه‌اش می‌رفتم. باید خدممتان عرض کنم که واژهٔ [[ادبیات داستانی]] از اختراعات جمال میرصادقی وارد ادبیات شد. {{سخ}} [[اصغر الهی]] به من گفت: ««ببین، کارهای میرصادقی را خوب بخوان. در این کارها تفکر است، تفکر. تفکری که ما آن عادت نکرده‌ایم، یعنی نگذاشته‌اند که فکر بکنیم. فکر کردن قدغن بوده است. این تفکر را یاد بیگر. در کارهایت به کار ببر.» {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= درویشیان|نام= علی اشرف|تاریخ=۱۳۹۳ |عنوان= تفکر در آثار جمال میرصادقی|پیوند= |ژورنال= بخارا|دوره=فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۳ |شماره= ۹۹|صفحات= ۲۱۸|doi= |تاریخ بازبینی= اردیبهت ۱۳۹۸}}


===تفسیر خود از آثارش===
===تفسیر خود از آثارش===
''داستان‌های من در کوچه شکل می‌گیرد.''
* "داستان‌های من در کوچه شکل می‌گیرد."{{سخ}}
{{سخ}}این جمله نشان از فهمی است که گویی نگارنده، پس از سال‌ها تحلیل و بررسی آثارش، بدان رسیده باشد.
این جمله نشان از فهمی است که گویی نگارنده، پس از سال‌ها تحلیل و بررسی آثارش، بدان رسیده باشد.
 
* "سبک خودم را ایجاد کردم."{{سخ}}
''سبک خودم را ایجاد کردم''
جان آپدایک می‌گوید که هر نویسنده در ابتدا تحت تأثیر یک نویسنده دیگر است. من هم در ابتدا سخت تحت تأثیر ویلیام فاکنر بودم؛ ولی کم‌کم سعی کردم این تأثیر را نادیده بگیرم و به سبک خودم بنویسم.<ref name= "آینده"/>
جان آپدایک می‌گوید که هر نویسنده در ابتدا تحت تأثیر یک نویسنده دیگر است، من هم در ابتدا سخت تحت تأثیر ویلیام فاکنر بودم ولی کم‌کم سعی کردم این تأثیر را نادیده بگیرم و به سبک خودم بنویسم. <ref name= "آینده"/>
 


===موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران===
===موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران===
'''جمال میرصادقی''' خودش را نویسنده‌ای آرمان‌گرا می‌داند. او معتقد است نویسنده‌هایی مثل [[گلشیری]] و [[ابراهیم گلستان]] به همان راهی رفتند که سیاست را از هنر جدا می‌داند. البته [[گلشیری]] جرف‌های سیاسی‌اش را هم می‌زد. اهل مبارزه هم بود، ولی در آثار خودش جامعه را کنار می‌گذاشت و از سیاست فاصله می‌گرفت.<ref name=''رودکی''>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = | نام = | نام خانوادگی۲ =  | نام۲ =  | عنوان = ما نسلی آرمانگرا بودیم | ژورنال = روزنامه رودکی| مکان = | دوره = فرودین| شماره =۲ | سال =۱۳۸۵ | تاریخ بازبینی = ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸}}</ref>  
میرصادقی معتقد است نویسنده‌هایی مثل [[هوشنگ گلشیری]] و [[ابراهیم گلستان]] به همان راهی رفتند که سیاست را از هنر جدا می‌داند. البته گلشیری حرف‌های سیاسی‌اش را هم می‌زد. اهل مبارزه هم بود؛ ولی در آثارش جامعه را کنار می‌گذاشت و از سیاست فاصله می‌گرفت. این درحالی‌است که میرصادقی، خودش را نویسنده‌ای آرمان‌گرا می‌داند.<ref name="رودکی">{{یادکرد روزنامه|عنوان= ما نسلی آرمان‌گرا بودیم|روزنامه= رودکی|شماره= ۲|سال= ۱۳۸۵}}</ref>  
===همراهی‌های سیاسی===
===همراهی‌های سیاسی===
===نامه‌های سرگشاده===
===جملهٔ موردعلاقه در کتاب‌هایش===


===جمله‌ای از ایشان===
===جمله‌ای از ایشان===
*برای من هرگز روشن نیست که چطور و چگونه نویسنده شدم. وقتی به گذشته برمی‌گردم، می‌بینم هرگز به آن فکر نکرده بودم؛ اگرچه شاید آرزویش را داشتم، اما آن را پایگاه باشکوهی می‌دیدم که دست‌نیافتنی و رؤیایی می‌نمود و رسیدن به آن ناممکن و دور بود. نویسندگی مثل چراغی بود که از پشت مهی انبوه، کم‌کم و به تدریج به من نزدیک شد و همۀ ذهن و فکر و جان مرا در خود گرفت. {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= میرصادقی|نام= جمال|تاریخ=۱۳۹۳ |عنوان= چگونه نویسنده شدم|پیوند= |ژورنال= بخارا|دوره=فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۳ |شماره= ۹۹|صفحات= ۲۴۲|doi= |تاریخ بازبینی= اردیبهت ۱۳۹۸}}
* برای من هرگز روشن نیست که چطور و چگونه نویسنده شدم. وقتی به گذشته برمی‌گردم، می‌بینم هرگز به آن فکر نکرده بودم. شاید آرزویش را داشتم؛ اما آن را پایگاه باشکوهی می‌دیدم که دست‌نیافتنی و رؤیایی می‌نمود و رسیدن به آن ناممکن و دور بود. نویسندگی مثل چراغی بود که از پشت مهی انبوه، کم‌کم و به‌تدریج به من نزدیک شد و همهٔ ذهن و فکر و جان مرا در خود گرفت.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= میرصادقی|عنوان= چگونه نویسنده شدم|ژورنال= بخارا|تاریخ= ۱۳۹۳|شماره= ۹۹|صفحات= ۲۴۲}}</ref>
*داستان می‌تواند ناجی شما باشد، داستان نجات‌دهنده است، سخت به دست می‌آید، اما وقتی به دست آمد در زندگی کمکتان می‌کند.<ref name= "آینده"/>
* داستان می‌تواند ناجی شما باشد. داستان نجات‌دهنده است. سخت به‌دست می‌آید؛ اما وقتی به‌دست آمد در زندگی کمکتان می‌کند.<ref name= "آینده"/>
*انسان امروز با خواندن رمان می‌تواند به تعالی برسد. <ref name= "گفت‌وگو"/>
* انسان امروز با خواندن رمان می‌تواند به تعالی برسد.<ref name= "گفت‌وگو"/>


===تکیه‌کلام‌ها===
===تکیه‌کلام‌ها<ref name= "گفت‌وگو"/>===
*داستان هوو برنمی‌دارد.
* داستان هَوو برنمی‌دارد.
*نوشتن برای من مثل هواست، هوایی که اگر استنشاف نکنم، می میرم.
* نوشتن برای من مثل هواست، هوایی که اگر استنشاق نکنم، می‌میرم.
*داستان مثل محبوب است. اگر به او بی‌توجهی کنی از تو قهر می‌کند. <ref name= "گفت‌وگو"/>
* داستان مثل محبوب است. اگر به او بی‌توجهی کنی از تو قهر می‌کند.


===خلقیات===
===خلقیات===
میرصادقی چند وجه دارد. همچون آثارش که وجوه گوناگونی دارند. میرصادقیِ نویسنده آدم مظلومی است و گرچه از میرصدقیِ مدرس و میرصادقیِ پژوهشگر کسوت بیشتری دارد، از بد حادثه بیشتر اوقات زیر سایهٔ آن قرار گرفته است. {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= فولادی نسب|نام= کاوه|تاریخ=۱۳۹۳ |عنوان= درس‌هایی که از جمال میرصادقی گرفتم|پیوند= |ژورنال= بخارا|دوره=فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۳ |شماره= ۹۹|صفحات= ۲۲۶ - ۲۳۱|doi= |تاریخ بازبینی= اردیبهت ۱۳۹۸}}  
اخلاق میرصادقی چند وجهی است؛ همچون آثارش که وجوه گوناگونی دارند. میرصادقیِ نویسنده آدم مظلومی است و گرچه میرصادقیِ مدرس و میرصادقیِ پژوهشگر کسوت بیشتری دارد، از بد حادثه بیشتر اوقات زیر سایهٔ آن قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= فولادی‌نسب|عنوان= درس‌هایی که از میرصادقی گرفتم|ژورنال= بخارا|تاریخ= ۱۳۹۳|شماره= ۹۹|صفحات= ۲۲۶تا۲۳۱}}</ref>


===منزلی که در آن زندگی می‌کند===
===منزلی که در آن زندگی می‌کند===
«سربالایی خیابان دربند می‌رساندت به خانه‌ای قدیمی با حیاطی کوچک و گلدان‌های بنفشه روی میز کوتاه کنار اتاق. سکوت خانه را زنگ تلفنی درهم می‌شکند: علاقه‌مندی به داستان‌نویسی می‌خواهد با مرد نویسنده مشورت کند و او چون همیشه چندان اعتقادی به فطری‌بودن نویسندگی ندارد، می‌گوید داستان‌نویسی همانند هر کار دیگری به آموزش نیاز دارد و یادگرفتنی است.<ref name=''ساره دستاران''/>
«سربالایی خیابان دربند می‌رساندت به خانه‌ای قدیمی با حیاطی کوچک و گلدان‌های بنفشه روی میز کوتاه کنار اتاق. سکوت خانه را زنگ تلفنی درهم می‌شکند: علاقه‌مندی به داستان‌نویسی می‌خواهد با مرد نویسنده مشورت کند و او چون همیشه چندان اعتقادی به فطری‌بودن نویسندگی ندارد، می‌گوید داستان‌نویسی همانند هر کار دیگری به آموزش نیاز دارد و یادگرفتنی است.<ref name= "ساره دستاران"/>
 
===برنامه‌های ادبی که در دیگر کشورها اجرا کرده است===
 
===ناشرانی که با او کار کرده‌اند===
نشر قطره، سخن، آگاه، اشاره، فرهنگ معاصر و...
 


[[پرونده:Photo 2018-05-09 23-54-17.jpg|200px|thumb|left|<center>جشن تولد ۸۵سالگی جمال میرصادقی با حضور شاگردان، در منزل وی</center>]]
[[پرونده:جمال و محمود.jpg|200px|thumb|left|<center>جمال میرصادقی در کنار محمود دولت آبادی</center>]]
===استادان و شاگردان===
===استادان و شاگردان===
در داستان‌نویسی خودآموزی کرده است و هیچ‌یک از اهالی قلم و نویسندگان معاصر ایرانی او را در این راه یاری نداده‌اند. دوست‌های معدودی که او را در نوشتن تشویق می‌کردند، خودشان نویسنده بودند. دوست‌های مهربانی بودند که داستان‌هایش را از سر لطف می‌خواندند و ایرادهایش را به او می‌گفتند. به‌گفتۀ خودش، درس‌های نویسندگی را اول از زندگی آموخت و بعد از آن، دوستانش.<ref name = "گفت‌وگو"/> {{سخ}}از نوشته‌های [[صادق چوبک]] و [[بزرگ علوی]]<ref name = "گفت‌وگو"/> تأثیر می‌گیرد و نیز از [[مهرداد بهار]]، [[حمید محامدی]] و [[ناصر پاکدامن]]<ref name=''ساره دستاران''/>
در داستان‌نویسی خودآموزی کرده است و هیچ‌یک از اهالی قلم و نویسندگان معاصر ایرانی او را در این راه یاری نداده‌اند. دوست‌های معدودی که او را در نوشتن تشویق می‌کردند خودشان نویسنده بودند. دوست‌های مهربانی بودند که داستان‌هایش را از سر لطف می‌خواندند و ایرادهایش را به او می‌گفتند. به‌گفتهٔ خودش، درس‌های نویسندگی را اول از زندگی آموخت و بعد از آن، دوستانش.<ref name= "گفت‌وگو"/>{{سخ}}
از نوشته‌های [[صادق چوبک]] و [[بزرگ علوی]]<ref name= "گفت‌وگو"/> تأثیر می‌گیرد و مشوق او [[مهرداد بهار]]، [[محمدرضا شفیعی کدکنی]] و [[پرویز ناتل خانلری]] هستند.<ref name= "ساره دستاران"/>


===فیلم ساخته‌شده براساس او===
===فیلم ساخته‌شده براساس او===
مستند پرتره جمال میرصادقی با عنوان «چراغ‌ها» به‌کارگردانیِ علی زارع قنات نوی نخستین اثر مصور در مسیر شناساندن این نویسنده است.<ref name="چراغ‌ها">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.aparat.com/v/4RHDQ/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C_%28%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA_%D9%87%D8%A7%29-_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%B1|عنوان= چراغ‌ها}}</ref>


*مستند پرتره جمال میرصادقی (چراغ ها). کارگردان: علی زارع قنات نوی مدیر تصویربرداری: محمدهادی سبحانیان صدابردار: سینا خیاطان صداگذار: عرفان یزدی گوینده متن: انسیه ملکان مدیرتولید: محمد حسن پور دستیار کارگردان: فرزاد قبادی نژاد تدوینگر: مسیح مسیح زاده. <ref name=''چراغ‌ها''>{{یادکرد وب|نشانی =  https://www.aparat.com/v/4RHDQ/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C_%28%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA_%D9%87%D8%A7%29-_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%B1|عنوان = مستند چراغ‌ها|ناشر = |تاریخ بازدید = ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸|تاریخ =}} </ref>  
[[پرونده:۲۳ داستان جمال.jpg|200px|thumb|left|<center>مجموعه داستان کوتاه</center>]]
 
[[پرونده:Zanan-Dastan-Nevis-01.jpg|200px|thumb|left|<center>کتاب زنان داستان‌نویس چاپ اول ۱۳۹۷</center>]]
===ده تا بیست مطلب نقل‌شده از نمونه‌های فوق از مجلات آن دوره===
[[پرونده:عناصر داستان.jpg|200px|thumb|left|<center>پژوهش در عناصر داستانی</center>]]
 
==آثار و کتاب‌شناسی==
 
===کارنامه میرصادقی===
===برگه‌هایی از مصاحبه‌های فرد===
==== داستان‌کوتاه====
 
# «مسافرهای شب» ۱۳۴۱(چاپ اول شاهزاده‌خانم سبزچشم)
 
# «چشم‌های من خسته» ۱۳۴۵
==آثار و منبع‌شناسی==
# «شب‌های تماشا و گل زرد» ۱۳۴۷
بیشتر داستان‌های مجموعۀ نخست میرصادقی، وصف زندگی مردم کوچه و بازار و آداب و رسوم آن‌هاست. توصیف محلهٔ قدیمی تهران، مجالس عروسی، عزاداری، روضه‌خوانی و مانند آن‌ها. گذشته از این، میرصادقی در پاره‌ای از این داستان‌ۀا به توصیف خاطرات کودکی، به ویژه دوران بلوع و عوالم شورانگیز آن می‌پردازد. {{سخ}} در مجموعه دوم [[چشم‌های من خسته]] موضوع اصلی داستان‌ۀا فقر است. از مجموعۀ [[این سوی تَل‌های روشن]] به بعد، موضوع داستان‌های میرصادقی تغییر می‌کند. توجه نویسنده به طبقات دیگری از اجتماع، به ویژه کارمندان دولت و روشنفکران معطوف می‌شود و به تشریح مسائل آنان می‌پردازد. {{سخ}} روی آوردن به طبیعت نیز موضوع پاره‌ای از داستان‌های میرصادقی است.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=مبین|نام=محمد|نام خانوادگی۲=میرشاه‌ولد|نام۲=محمدرضا|عنوان=خاطرات تلخ و شیرین یک حادثه‌نویس|ژورنال=روزنامه ایران|مکان= |دوره= |شماره=۴۹۶۹|سال=۱۳۹۰|تاریخ بازبینی=۹بهمن۱۳۹۷}}</ref>
# «این شکسته‌ها» ۱۳۵۰  
 
# «این‌سوی تل‌های شن» ۱۳۵۲
===سبک و لحن و ویژگی آثار===
# «نه آدمی نه صدایی» ۱۳۵۴
# بازنویسی جزء اصول داستان‌نویسی'''جمال میرصادقی''' است. آن‌قدر می‌نویسد که نوشته، راضی‌اش کند. گاه داستان چند صفحه‌ای را بیست‌بار بازنویسی می‌کند. حتی داستان‌هایی که چاپ شده، در چاپ مجدد دست‌کاری و تغییراتی در آن‌ها ایجاد می‌‌کند.<ref name = "گفت‌وگو"/>
# «دوالپا» ۱۳۵۷
 
# «هراس» ۱۳۵۷
# آرمان‌گرایی از ویژگی‌های سبکی او در آثارش است. گاهی این آرمان‌گرایی به شکل پنهان بروز می کند. گاهی هم خیلی روشن و آشکار است. بعد از انقلاب اسلامی در رمان [[بادها خبر از تغیییر فصل می‌دهند]] نوعی آرمان‌گرایی دیده می‌شود. [[آتش از آتش]] هم یک نوع داستان سیاسی است.. [[اضطراب ابراهیم ]] که خودش عین آرمان‌گرایی است. <ref name=''رودکی''/>
# «پشه‌ها» ۱۳۶۸
 
# «روشنان» ۱۳۷۶
# نثر '''جمال میرصادقی''' بسیار ساده و روان است. در عبارت او پیچیدگی تصنعی دیده نمی‌شود و اغلب نثر گفتاری به کار می‌برد. <ref name=''رودکی''/>
# «بیست و بیست‌وسه داستان» ۱۳۸۷
 
# «نام تو آبی است» ۱۳۸۸
===کارنامه و فهرست آثار===
# «پرنده از سر درخت پرید» ۱۳۹۷
'''جمال میرصادقی''' از سال ۱۳۴۱ اولین اثر خود را به چاپ رساند و از آن سال تاکنون همواره در حوزه‌های گوناگون مشغول به فعالیت بوده است.
# «گل‌های سرخ بر آب» ۱۳۹۷ (مجموع‌داستان با تفسیر)
علاوه بر مجموعهٔ داستان کوتاه، رمان و نمایشنامه، آثار پژوهشی بسیاری در حوزهٔ ادبیات داستانی منتشر کرده است.<ref name=''بخارا''>{{یادکرد ژورنال | عنوان =کتابشناسی جمال میرصادقی | ژورنال = مجلهٔ بخارا| مکان = | دوره = سال پانزدهم | شماره =۹۹| سال =۱۳۹۳}}</ref>
# «فرهنگ داستان» ۱۳۹۷ (پنجاه‌ویک داستان با تفسیر)
 
# «عاشقانه‌ها و سراب‌ها» ۱۳۹۷ (مجموعهٔ پنجاه‌ویک داستان‌کوتاه)
==== مجموعهٔ داستان کوتاه====
# مسافرهای شب (چاپ اول شاهزاده‌خانم سبزچشم)،(۱۳۴۱)
# چشم‌های من خسته (۱۳۴۵)
# شب‌های تماشا و گل زرد (۱۳۴۷)
# این شکسته‌ها (۱۳۵۰)، (داستان‌های به‌هم‌پیوسته)
# این‌سوی تل‌های شن (۱۳۵۲)
# نه آدمی نه صدایی (۱۳۵۴)
# دوالپا (۱۳۵۷)
# هراس (۱۳۵۷)
# پشه‌ها (۱۳۶۸)
# روشنان (۱۳۷۶)
# بیست و بیست‌وسه داستان (۱۳۸۷)
# نام تو آبی است (۱۳۸۸)
# پرنده از سر درخت پرید (۱۳۹۷)


==== رمان====
==== رمان====
# درازنای شب (۱۳۴۹)
# «درازنای شب» ۱۳۴۹
# شب‌چراغ (۱۳۵۵)
# «شب‌چراغ» ۱۳۵۵
# بادها خبر از تغییر فصل می‌دهند (۱۳۶۴)
# «بادها خبر از تغییر فصل می‌دهند» ۱۳۶۴
# آتش از آتش (۱۳۶۵)
# «آتش از آتش» ۱۳۶۵
# کلاغ‌ها و آدم‌ها (۱۳۶۸)
# «کلاغ‌ها و آدم‌ها» ۱۳۶۸
# اضطراب ابراهیم (۱۳۸۲)
# «اضطراب ابراهیم» ۱۳۸۲
# زندگی را به آواز بخوان (۱۳۸۳)
# «زندگی را به آواز بخوان» ۱۳۸۳
# دختری با ریسمان نقره‌ای (۱۳۸۶)
# «دختری با ریسمان نقره‌ای» ۱۳۸۶
# دندان گرگ (۱۳۸۷)
# «دندان گرگ» ۱۳۸۷
# رهایی (۱۳۹۲)
# «رهایی» ۱۳۹۲
# دو چراغ آبی روشن (۱۳۹۲)
# «دو چراغ آبی روشن» ۱۳۹۲
# دنیای همه رنگ (۱۳۹۳)
# «دنیای همه‌رنگ» ۱۳۹۳
# مادر، عشق و دیگر هیچ (۱۳۹۳)
# «مادر، عشق و دیگر هیچ» ۱۳۹۳


====آثار پژوهشی====
====آثار پژوهشی====
# ادبیات داستانی (چ.اول ۱۳۵۹)، (قصه، داستان کوتاه، رمان، پژوهشی در انواع داستان)
# «ادبیات داستانی» (چ.اول) ۱۳۵۹، (قصه، داستان‌کوتاه، رمان، پژوهشی در انواع داستان)
# عناصر داستان (۱۳۶۴)، (پژوهشی در اجزای داستان)
# «عناصر داستان» ۱۳۶۴، (پژوهشی در اجزای داستان)
# داستان و ادبیات (۱۳۷۰)، (جستارهایی درزمینه ادبیات تخیلی)
# «داستان و ادبیات» ۱۳۷۰، (جستارهایی در زمینه ادبیات تخیلی)
# جهان داستانِ غرب (۱۳۷۲)، (ترجمه داستان‌هایی از نویسنده‌های غربی با تفسیر)
# «جهان داستانِ غرب» ۱۳۷۲، (ترجمه داستان‌هایی از نویسنده‌های غربی با تفسیر)
# واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی (۱۳۷۷)، با همکاری میمنت میرصادقی (ذوالقدر)
# «واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی» ۱۳۷۷، با همکاری میمنت میرصادقی (ذوالقدر)
# پیش‌کسوت‌های داستان کوتاه جهان (۱۳۷۸)، (با تجدیدنظر در انتشارات نیلوفر ۱۳۹۴)
# «پیش‌کسوت‌های داستان کوتاه جهان» ۱۳۷۸، (با تجدیدنظر در انتشارات نیلوفر ۱۳۹۴)
# جهان داستان ایران جلد یک (۱۳۸۲)، (داستان‌هایی از هشت نویسنده نسل اول [[محمدعلی جمال‌زاده]]، [[صادق هدایت]]، [[بزرگ علوی]]، [[صادق چوبک]]، [[محمود اعتمادزاده|به‌آذین]]، [[جلال آل‌احمد]]، [[ابراهیم گلستان]] و [[سیمین دانشور]] با تفسیر)
# «جهان داستان ایران» (ج.اول) ۱۳۸۲، (داستان‌هایی از هشت نویسنده نسل اول [[محمدعلی جمال‌زاده]]، [[صادق هدایت]]، [[بزرگ علوی]]، [[صادق چوبک]]، [[به‌آذین]]، [[جلال آل‌احمد]]، [[ابراهیم گلستان]] و [[سیمین دانشور]] با تفسیر)
# داستان‌نویس‌های نام‌آور معاصر ایران (۱۳۸۲)، (بررسی آثار سی‌ویک نویسنده نسل اول و دوم ایران از آغاز تا انقلاب)
# «داستان‌نویس‌های نام‌آور معاصر ایران» ۱۳۸۲، (بررسی آثار سی‌ویک نویسنده نسل اول و دوم ایران از آغاز تا انقلاب)
# شناخت داستان (۱۳۸۴)، (جستارهایی درباره داستان و داستان‌نویسی)
# «شناخت داستان» ۱۳۸۴، (جستارهایی درباره داستان و داستان‌نویسی)
# گفت‌وگوها (۱۳۸۵)، (مجموعه مصاحبه‌های نویسنده)
# «گفت‌وگوها» ۱۳۸۵، (مجموعه مصاحبه‌های نویسنده)
# جهان داستان ایران جلد دو (۱۳۸۶) داستان‌هایی از بیست دو نویسنده نسل دوم با تفسیر
# «جهان داستان ایران» (ج.دوم) ۱۳۸۶ داستان‌هایی از بیست‌ودو نویسنده نسل دوم با تفسیر
# بیست‌وسه داستان از داستان‌نویس‌های امروز ایران با تفسیر (۱۳۸۷)
# «بیست‌وسه داستان از داستان‌نویس‌های امروز ایران با تفسیر» ۱۳۸۷
# عرق‌ریزان روح (۱۳۸۸)، (توصیه‌هایی به نویسنده‌های جوان جستارهایی درزمینۀ داستان)
# «عرق‌ریزان روح» ۱۳۸۸، (توصیه‌هایی به نویسنده‌های جوان جستارهایی در زمینهٔ داستان)
# راهنمای رمان‌نویسی (۱۳۸۹)
# «راهنمای رمان‌نویسی» ۱۳۸۹
# عناصر داستان (۱۳۹۰) با تجدیدنظر و افزوده‌ها
# «عناصر داستان» ۱۳۹۰ با تجدیدنظر و افزوده‌ها
# راهنمای داستان‌نویسی (۱۳۹۰)
# «راهنمای داستان‌نویسی» ۱۳۹۰
# زاویه دید در داستان (۱۳۹۱)
# «زاویه دید در داستان» ۱۳۹۱
# داستان‌های خیالی علمی خیالی خیال و وهم (فانتزی) (۱۳۹۲) ، (پژوهشی در انواع داستان)
# «داستان‌های خیالی علمی خیالی خیال و وهم (فانتزی)» ۱۳۹۲، (پژوهشی در انواع داستان)
# شناخت داستان (۱۳۹۲) (مجموعه دو کتاب داستان و ادبیات و شناخت داستان با تجدیدنظر و افزوده‌ها)
# «شناخت داستان» ۱۳۹۲ (مجموعه دو کتاب داستان و ادبیات و شناخت داستان با تجدیدنظر و افزوده‌ها)
# داستان و داستان‌نویس همراه‌با بیست‌ویک داستان کوتاه (۱۳۹۳)
# «داستان و داستان‌نویس همراه‌با بیست‌ویک داستان کوتاه» ۱۳۹۳
# داستان‌های پلیسی (۱۳۹۴)
# «داستان‌های پلیسی» ۱۳۹۴
# چگونه می‌توان داستان‌نویس شد؟ (۱۳۹۴)
# «چگونه می‌توان داستان‌نویس شد؟» ۱۳۹۴
# گفت‌وگوها (جلد اول و دوم) (۱۳۹۴)؛ همراه‌با پانزده داستان کوتاه
# «گفت‌وگوها» (ج.اول و دوم) ۱۳۹۴، همراه‌با پانزده داستان کوتاه
# جهان داستان غرب (۱۳۹۵)؛ تجدیدنظر و چاپ مجدد
# «جهان داستان غرب» ۱۳۹۵، تجدیدنظر و چاپ مجدد
# زنان داستان‌نویس نسل سوم (۱۳۹۷)
# «زنان داستان‌نویس نسل سوم» ۱۳۹۷
# «زاویه‌دید در قصه‌ها و رمانس‌ها و انواع قصه‌های فارسی» ۱۳۹۷


====دیگر آثار====
====دیگر آثار====
# چه دنیای قشنگی، داستان کودکان (۱۳۶۳)
# «چه دنیای قشنگی، داستان کودکان» ۱۳۶۳
# چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود (۱۳۹۳) نمایشنامه در یک پرده و هفت صحنه
# «چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود» ۱۳۹۳ نمایشنامه در یک پرده و هفت صحنه
#جاناتان، مرغ نوروزی (۱۳۹۷) ترجمه
# «جاناتان، مرغ نوروزی» ۱۳۹۷ ترجمه
# «آن سوی پرچین» ترجمه جمال میرصادقی با محمود کیانوش


===منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فرد نوشته شده است)===
====دردست‌انتشار====
[[نشریه بخار|نشریۀ بخارا]] در اردیبهشت ۱۳۹۳ به‌ویژه‌نامه‌ جمال میرصادقی را به چاپ رسانده است. در این شماره با عنوان «جشن‌نامۀ جمال میرصادقی» مطالبی چاپ شده است. گزارشی از بزرگداشت جمال میرصادقی و جشن روز جهانی داستان توسط شهاب دهباشی ارائه شده است. کتاب‌شانسی جمال میرصادقی نیز به پیوست ارائه شده است. سخنان کسانی چون: [[علی دهباشی]]، [[علی‌اشرف درویشیان]]، [[تورج رهنما]] و... دربارۀ او به‌چاپ رسیده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی =http://bukharamag.com/1392.11.4753.html ‏|عنوان = شب جمال میرصادقی|ناشر = بخارا|تاریخ =۲۵بهمن۱۳۹۲|تاریخ بازدید = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}</ref>
# «چراغ‌ها» مجموعهٔ بیست‌وپنج داستان‌کوتاه (درانتظار مجوز)
# «پیش از آنکه خبر شوی، عاشق شده‌ای» رمان (درانتظار مجوز، منتشرشده در آمریکا)
# «هورسان‌ها» رمان (منتشرشده در آمریکا)
# «شب زمستان» مجموعه‌داستان
# «بوی خوش یاس‌های امین‌الدوله» مجموعه‌داستان
# «جهان داستان ایران» دو جلد در یک جلد، با تجدیدنظر (درانتظار مجوز)
# «نویسنده‌های نام‌آور معاصر» با تجدیدنظر (درانتظار مجوز)
# «سرزمین رؤیاها» رمان (دردست انتشار)
# «فرهنگ داستان‌نویسان» شیوه‌های روایت تشریحی در داستان‌نویسی (درانتظار مجوز)
# «یک شاخه گل سرخ» رمان (منتشرشده در امریکا)
# «اینگرید، مریم ایرانی» رمان
# «گیسوانت طلا و چشم‌هایت زمرد» رمان
# «شهر فرنگ» مجموعه‌داستان با تفسیر و یک طرح
# «شناسنامهٔ داستان و داستان‌نویسی» مجموعهٔ جستارها، با شاهدهای داستانی
# «داستان‌های نوین» مجموعهٔ جستارها با شاهدهای داستانی
# «شالوده‌های داستان‌نویسی» مجموعهٔ جستارها با نمونهٔ شاهدهای داستانی
# «خفاش سیاه» رمان
# «گلدشت داستانی» ج.دومِ «فرهنگ داستان»
# «بچه‌های آفتاب» بیش از هفتاد داستان کوتاه‌کوتاه
# «روایت‌های نگارشی در داستان»
# «عروسی گنجشک‌ها» رمان
# «زندگی دیگر» رمان
# «داستان‌های منتخب جمال میرصادقی»
# «برگزیدهٔ داستان‌ها»
# «این سی تا» داستان‌های انتشار یافته و نیافته، مجموعه‌داستان (منتشرشده در امریکا)


===بررسی چند اثر===
===سبک و لحن و ویژگی آثار===
"'جمال میرصادقی"' که اولین اثر خود را ۱۳۴۱ به‌چاپ رساند از آن سال تا کنون همواره در حوزه‌های گوناگون مشغول به فعالیت بوده است. علاوه‌بر مجموعهٔ داستان‌کوتاه، رمان و نمایشنامه، آثار پژوهشی بسیاری در حوزهٔ ادبیات داستانی منتشر کرده است.<ref name="بخارا">{{یادکرد ژورنال|عنوان= کتاب‌شناسی جمال میرصادقی|ژورنال= مجلهٔ بخارا|شماره= ۹۹|سال= ۱۳۹۳}}</ref>{{سخ}}
بیشتر داستان‌های مجموعهٔ نخست میرصادقی، وصف زندگی مردم کوچه‌وبازار و آداب‌ورسوم آن‌هاست. توصیف محلهٔ قدیمی تهران، مجالس عروسی، عزاداری، روضه‌خوانی و مانند آن‌ها. گذشته از این، میرصادقی در پاره‌ای از این داستان‌ها به توصیف خاطرات کودکی، به‌ویژه دوران بلوع و عوالم شورانگیز آن می‌پردازد.{{سخ}}
در مجموعه دوم «چشم‌های من خسته» موضوع اصلی داستان‌ها فقر است. از مجموعهٔ «این سوی تَل‌های روشن» به‌بعد، موضوع داستان‌های میرصادقی تغییر می‌کند. توجه نویسنده به طبقات دیگری از اجتماع، به‌ویژه کارمندان دولت و روشن‌فکران معطوف می‌شود و به تشریح مسائل آنان می‌پردازد. روی‌آوردن به طبیعت نیز موضوع پاره‌ای از داستان‌های میرصادقی است.<ref>{{یادکرد روزنامه|عنوان= خاطرات تلخ و شیرین یک حادثه‌نویس|روزنامه= ایران|شماره= ۴۹۶۹|سال= ۱۳۹۰}}</ref>
* بازنویسی جزء اصول داستان‌نویسی جمال میرصادقی است. آن‌قدر می‌نویسد که نوشته، راضی‌اش کند. گاه داستان چندصفحه‌ای را بیست بار بازنویسی می‌کند. حتی داستان‌هایی که چاپ‌شده، در چاپ مجدد دست‌کاری و تغییراتی در آن‌ها ایجاد می‌‌کند.<ref name= "گفت‌وگو"/>
* آرمان‌گرایی از ویژگی‌های سبکی اوست. گاهی این آرمان‌گرایی به‌شکل پنهان بروز می کند گاهی هم خیلی روشن و آشکار. در رمان «بادها خبر از تغیییر فصل می‌دهند» اثری که بعد از انقلاب۵۷ بروز داد نوعی آرمان‌گرایی دیده می‌شود. «آتش از آتش» هم داستانی سیاسی است. «اضطراب ابراهیم» که عیناً آرمان‌گرایی است.<ref name= "رودکی"/>
* نثر میرصادقی بسیار ساده و روان است. در عبارت او پیچیدگی تصنعی دیده نمی‌شود و اغلب نثر گفتاری را به‌کار می‌برد.<ref name= "رودکی"/>
 
[[پرونده:درازنای شب.jpeg|200px|thumb|left|<center>اولین رمان جمال میرصادقی</center>]]
==نگاهی به درازنای شب==
رمان «درازنای شب»، از رمان‌های [[واقع‌گرایی|واقع‌گرای]] دههٔ چهل میرصادقی است. این رمان به بازتاب یکی از چالش‌های مهم جامعه «انقطاع و شکاف نسلی» می‌پردازد. این مضمون گرچه یکی از کهنه‌مضمون‌های ادبیات فارسی است، ازآنجاکه همواره در تمام اعصار و در میان اکثر ملل، جاری است توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است. انعکاس این موضوع مهم اجتماعی در رمان، می‌تواند در آگاهی‌بخشیدن به انبوهی از خانواده‌های ایرانی که هنوز با این چالش مواجه نشده‌اند کمک شایانی کند. نویسنده در «درازنای شب»، این معضل اجتماعی را در یکی از خانواده‌های سنتی رمانش که نمایندهٔ بسیاری از خانواده‌های ایرانی است، به‌نمایش گذاشته و عواملی را که به‌تدریج در محیط خانواده، سبب ظهور و بروز این شکاف می‌شود با دقت و مهارت خود به‌تصویر می‌کشد. او در این رمان، نسل جدید و جوان را در برابر نسل بالغ و سنتی قرار داده و انقطاع نسلی را که همان نبود اشتراک میان تفکرات پدران و مادران با فرزندان است، ترسیم کرده و نشان داده است که چگونه «انقطاع نسلی» می‌تواند نسل جدید را در برابر نسل قبلی (نسل بالغ) به شورش وادارد و انقطاع کامل و شکاف نسلی را سبب شود.<ref name="درازنای شب">{{یادکرد ژورنال|تاریخ= پاییز۱۳۹۱|عنوان= بررسی «شکاف نسلی» اصلی واقع‌گرایانه در «درازنای شب»|ژورنال= شعرپژوهی|دوره= ۴|شماره= ۳|صفحات= ۱۱۵تا۱۳۲}}</ref>{{سخ}}
میرصادقی در اولین رمان خود «درازنای شب»، منظومهٔ مفصلی را از معیارها و مفاهیم اخلاقی خانواده‌های سنتی و معتقد به آداب‌ورسوم مذهبی، توصیف کرده است.
جمال میرصادقی در اولین رمان بلندش، «درازنای شب» که سال ۱۳۴۹ آن را به‌توفیق رساند، ضمن توصیف دقیقی از قواعد سنتی حاکم بر خانواده‌ها آداب و رسومی نظیر «عزاداری‌ها و مجالس روضه‌خوانی» و ترسیم نوع ارتباط فرزندان با والدین، به انتظارات و خواسته‌های آن‌ها از یکدیگر و تحول نقش‌ها در سایهٔ دگرگونی‌های اجتماعی اشاره کرده است.{{سخ}}
شخصیت داستان، جوانی است به نام کمال که در خانواده‌ای مذهبی و سنتی رشد کرده و جهان‌بینی و بینش او متأثر از معیارهای تربیتی پدر، با باورهای دینی آمیخته است به‌گونه‌ای که خواننده با تعقیب نگاه و روند زندگی اوست که با آیین‌ها و مراسم دینی آشنا می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.aftabir.com/articles/view/art_culture/literature_verse/c5c1212476490_jamal_mirsadeghi_p1.php/%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D9%84%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C|عنوان= گسست نسل‌ها در آثار میرصادقی}}</ref>


===ناشرانی که با او کار کرده‌اند===
===ناشرانی که با او کار کرده‌اند===
نشر قطره، سخن، آگاه، اشاره، فرهنگ معاصر، صدای معاصر، نیلوفر، نگاه و مروارید


===تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها===
==منبع‌شناسی==
 
[[مجله بخار]] در اردیبهشت۱۳۹۳ ویژه‌نامه‌ جمال میرصادقی را به‌چاپ رسانده است. در این شماره با عنوان «جشن‌نامهٔ جمال میرصادقی» مطالبی چاپ شده است. گزارشی از بزرگداشت جمال میرصادقی و جشن روز جهانی داستان توسط شهاب دهباشی ارائه شده است. کتاب‌شناسی جمال میرصادقی نیز به پیوست است. سخنان کسانی چون: [[علی دهباشی]]، [[علی‌اشرف درویشیان]]، [[تورج رهنما]] و... دربارهٔ او به‌چاپ رسیده است.<ref name= "شب جمال"/>
==نوا، نما، نگاه==
===خواندنی و شنیداری و تصویری و قطعاتی از کارهای وی (بدون محدودیت و براساس جذابیت نمونه‌های شنیداری و تصویری انتخاب شود)===
 


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۳۰۶: خط ۲۷۵:


== منابع ==
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =میرصادقی|نام=جمال |پیوند نویسنده= |عنوان= گفت‌وگوها|ترجمه= |جلد= |چاپ= اول| سال= ۱۳۹۴|ناشر= |مکان= تهران| شابک= |پیوند= |تاریخ بازبینی = }}
# {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی= میرصادقی|نام= جمال|عنوان= عناصر داستان|سال= ۱۳۶۴|ناشر= شفا|مکان= تهران}}
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =دستاران | نام =ساره| عنوان =دربارۀ جمال میرصادقی | ژورنال = روزنامۀ ایران| مکان = | دوره = شنبه ۱۶خرداد| شماره =۲۸۱۳ | سال =۱۳۸۳| تاریخ بازبینی = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
# {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی= میرصادقی|نام= جمال|عنوان= گفت‌وگوها (همراه‌با پانزه داستان از سال۱۳۵۲ تا ۱۳۸۴|سال= ۱۳۹۴|ناشر= سخن|مکان= تهران|شابک= ۹۷۸-۹۶۴-۳۷۲-۷۴۲-۰}}
* {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= خوشه‌گیر |نام= فاطمه |نام خانوادگی۲=  |نام۲=  |عنوان= |ژورنال= روزنامه کیهان|مکان= تهران|دوره= |شماره= |سال=۱۳۵۵|تاریخ بازبینی = }}
# {{یادکرد روزنامه|نام خانوادگی= دستاران|نام= ساره|عنوان= دربارهٔ جمال میرصادقی|روزنامه= ایران|مکان= تهران|شماره= ۲۸۱۳|سال= ۱۶خرداد۱۳۸۳|تاریخ بازبینی= ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =میرصادقی|نام=جمال |پیوند نویسنده= |عنوان= عناصر داستان|ترجمه= |جلد= |چاپ= اول| سال= ۱۳۶۴|ناشر= |مکان= تهران| شابک= |پیوند= |تاریخ بازبینی = }}
# {{{یادکرد روزنامه|نام خانوادگی= خوشه‌گیر|نام= فاطمه|عنوان= بررسی سبک و زبان میرصادقی|روزنامه= کیهان|مکان= تهران|سال= ۱۳۵۵}}
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =رستمی| نام = نیلوفر| عنوان =مثل یک تب | ژورنال = روزنامۀ شرق| مکان = تهران| دوره = | شماره =۲۲۰| سال =۱۳۸۳| تاریخ بازبینی = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= دهباشی|نام= علی|تاریخ= فروردین‌واردیبهشت۱۳۹۳|عنوان= متن سخنرانی در شب جمال میر‌صادقی|ژورنال= بخارا|شماره= ۹۹|تاریخ بازبینی= ۵اردیبهشت۱۳۹۸}}
* {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی= |نام= |نام خانوادگی= |نام= |تاریخ= ۲۶دی۱۳۹۴|عنوان= به کی سلام کنم|پیوند= |ژورنال= کتاب هفته|دوره= سال چهارم|شماره= ۸۹|صفحات= |doi= |تاریخ بازبینی= }}
# {{یادکرد روزنامه|عنوان= ما نسلی آرمان‌گرا بودیم|روزنامه= رودکی|مکان= تهران|شماره= ۲|سال= ۱۳۸۵| تاریخ بازبینی= ۱۸اردیبهشت۱۳۹۸}}
* {{یادکرد ژورنال | عنوان =کتابشناسی جمال میرصادقی | ژورنال = مجلهٔ بخارا| مکان = | دوره = سال پانزدهم | شماره =۹۹| سال =۱۳۹۳}}</ref>
# {{یادکرد روزنامه|نام خانوادگی= مبین|نام= محمد|نام خانوادگی۲= میرشاه‌ولد|نام۲= محمدرضا|عنوان= خاطرات تلخ و شیرین یک حادثه‌نویس|روزنامه= ایران|مکان= تهران|شماره= ۴۹۶۹|سال= ۱۳۹۰|تاریخ بازبینی= ۹بهمن۱۳۹۷}}
# {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱= فروزنده|نام۱= مسعود|نام خانوادگی۲= صادقی|نام۲= اسماعیل|تاریخ= پاییز۱۳۹۱|عنوان= بررسی «شکاف نسلی» اصلی واقع‌گرایانه در رمان «درازنای شب» اثر جمال میرصادقی|ژورنال= شعرپژوهی (بوستان ادب، علوم‌اجتماعی و انسانی)|دوره= ۴|شماره= ۳|صفحات= ۱۱۵تا۱۳۲|تاریخ بازبینی= ۱۴خرداد۱۳۹۸}}
# {{یادکرد روزنامه|نام خانوادگی= رستمی|نام= نیلوفر|عنوان= مثل یک تب|روزنامه= شرق|مکان= تهران|شماره= ۲۲۰|سال= ۱۳۸۳|تاریخ بازبینی= ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
# {{یادکرد ژورنال|تاریخ= ۲۶دی۱۳۹۴|عنوان= به کی سلام کنم|ژورنال= کتاب هفته|شماره= ۸۹|صفحات= |تاریخ بازبینی= }}


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* {{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= توصیه‌های جمال میرصادقی در بزرگداشتش|نشانی= https://www.isna.ir/news/97052915401/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B4-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85|بازبینی= ۲۳فروردین۱۳۹۸|اثر= |تاریخ= دوشنبه ۲۹ مرداد ۱۳۹۷ |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان= }}
# {{یادکرد وب|نشانی= https://www.isna.ir/news/97052915401/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B4-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85|عنوان= توصیه‌های جمال میرصادقی در بزرگداشتش|تاریخ انتشار= ۲۹مرداد۱۳۹۷|تاریخ بازدید= ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
* {{یادکرد وب|نشانی =http://bukharamag.com/1392.11.4753.html ‏|عنوان = شب جمال میرصادقی|ناشر = بخارا|تاریخ =۲۵بهمن۱۳۹۲|تاریخ بازدید = ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
# {{یادکرد وب|نشانی= http://bukharamag.com/1392.11.4753.html|عنوان= شب جمال میرصادقی|ناشر= بخارا|تاریخ= ۲۵بهمن۱۳۹۲|تاریخ بازدید= ۲۳فروردین۱۳۹۸}}
*{{یادکرد وب|نشانی = https://www.isna.ir/news/94053117442/|عنوان =تجربه‌های جمال میرصادقی از یک عمر نوشتن|ناشر = خبرگزاری دانشجویان ایران|تاریخ بازدید = ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۸|تاریخ = ۳۱ مرداد ۱۳۹۴}}
# {{یادکرد وب|نشانی= https://www.isna.ir/news/94053117442/|عنوان= تجربه‌های جمال میرصادقی از یک عمر نوشتن|ناشر= ایرنا|تاریخ= ۳۱مرداد۱۳۹۴|تاریخ بازدید= ۱۶اردیبهشت۱۳۹۸}}
# {{یادکرد وب|نشانی= https://www.aparat.com/v/4RHDQ/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C_%28%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA_%D9%87%D8%A7%29-_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%B1|عنوان= مستند چراغ‌ها|ناشر= آپارات|تاریخ بازدید= ۱۸اردیبهشت۱۳۹۸}}
# {{یادکرد وب|نشانی= https://www.aftabir.com/articles/view/art_culture/literature_verse/c5c1212476490_jamal_mirsadeghi_p1.php/%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D9%84%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C|عنوان= گسست نسل‌ها در آثار داستانی جمال میرصادقی|ناشر= سورهٔ مهر|تاریخ انتشار= ۱۴خرداد۱۳۸۷|بازدید= ۱۴خرداد۱۳۹۸}}
 
 
[[رده:زادگان ۱۳۱۲]]
[[رده:داستان‌نویسان مرد]]
[[رده:اهالی تهران]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۲۱:۱۳

جمال میرصادقی

نام اصلی سیدحسین میرصادقی
زمینهٔ کاری نویسندگی و پژوهش
زادروز ۱۹اردیبهشت۱۳۱۲[۱]
تهران
محل زندگی تهران
پیشه داستان‌نویس، پژوهشگر و مدرس
سال‌های نویسندگی از ۱۳۴۱ تا کنون
کتاب‌ها «عناصر داستان»، «ادبیات داستانی» و...
نمایشنامه‌ها «چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود»(۱۳۹۳)
همسر(ها) میمنت میرصادقی (ذوالقدر) شاعر و پژوهشگر[۲]
فرزندان نازنین (مترجم) و مانی (مستندساز)[۲]
مدرک تحصیلی کارشناسی زبان‌وادبیات فارسی
دانشگاه تهران
اثرپذیرفته از صادق چوبک و بزرگ علوی[۳]

"'سیدحسین میرصادقی"' معروف‌به "'جمال میرصادقی"' نویسنده، مدرس و پژوهشگر است با بیش از هفتاد جلد کتاب رمان، داستان بلند، نقد ادبی و کتاب‌های پژوهشی در زمینهٔ ادبیات داستانی.

* * * * *

میرصادقی «برف‌ها، سگ‌ها، کلاغ‌ها» را در سخن منتشر کرد و از همان ابتدا بابت این اثرش که نخستین داستان او بود در مسابقهٔ داستان‌نویسی مجلهٔ سخن، به مقام اول رسید.
به‌گفتهٔ خودش، قهرمان‌ داستان‌هایش اغلب از کوچه انتخاب‌ شده‌اند و ضربان سالم و دقیق زبان جاافتادهٔ آدم‌های کوچه است که به داستان‌هایش زندگی زنده و سالمی می‌بخشد. هم‌پیوندی او با مردمان کوچه بدین‌سان شکل می‌گیرد. درحقیقت او از کوچه برخاسته و خود را از آن‌ها جدا نمی‌داند.[۴]
«شاهزاده‌خانم سبزچشم» را که مجموعه‌ای است از چند داستان‌کوتاه، در سال۱۳۴۱ منتشر کرد و البته در چاپ دوم نام این اثر به «مسافرهای شب» تغییر یافت.[۳]
تجربیات متفاوتی از کارگری، معلمی و کتابداری دانش‌سرای عالی دانشگاه تربیت معلم تا کارشناس‌طراح آزمون در سازمان امور اداری و استخدامی کشور و مسؤل اسناد قدیمی در سازمان اسناد ملی ایران، در زندگی شغلی میرصادقی بر او رفته است که هریک در مقطعی وی را به خود مشغول کرده است و البته همواره نویسندگی، برای او شیوه‌ای از زندگی شده است. هرگز از آن دست نکشیده و درخلال تلاش‌های مجدانه و پیوسته، موفق شده است افزون‌بر داستان‌های کوتاه و بلند بسیار، چندین رمان خلق کند. میرصادقی از همهٔ نویسنده‌های بزرگ و نام‌آور دنیا بهره برده است. بعضی از آن‌ها در دوره‌ای خاص از زندگی او به‌شدت، توجه‌اش را جلب کرده‌اند. مثل ویلیام فاکنر که در آغاز نویسندگی از او بسیار خوشش می‌آمد و سپس آثار چخوف و گورکی و تولستوی که او را جذب کرد و بارهاوبارها خواند و شاید غیرمستقیم تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته باشد.[۳] در میان نویسندگان وطنی نیز صادق چوبک و بزرگ علوی از نویسندگان تأثیرگذار بر اندیشه و قلم میرصادقی هستند.
برخی از آثار میرصادقی به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، روسی، اردو، ارمنی، رمانیایی، عبری، عربی، مجاری، ایتالیایی و چینی ترجمه[۱] و در تیراژهای متعدد منتشر شده است. میرصادقی علاوه‌بر داستان‌نویسی، در زمینهٔ تئوری داستان نیز آثار ارزنده‌ای دارد.[۳]

از میان یادها

درس استاد

شفیعی کدکنی دوست، استاد، مشوق و همراه سال‌های دور میرصادقی است. پیشنهاد تدریس را اول بار او به میرصادقی می‌دهد که االبته درابتدا نمی‌پذیرد؛ چون نگران است از پس این دشوار برنیاید. اما شفیعی کوتاه‌بیا نیست. آدمی است که دوستانش را هم با خودش بالا می‌کشد آن‌قدر بالا که تشویق می‌شود حتی پس از تعطیلیِ دانشگاه‌ها در انقلاب فرهنگی، در خانهٔ شخصی خودش تدریس داستان‌نویسی را ادامه دهد.[۲]

شیوهٔ شاگردپروری

تدریس میرصادقی سینه‌به‌سینه است. شاگردان نه الزاماً دوزانو، ولی روبه‌روی استاد می‌نشیند و از روی دست او مشق می‌کند. آن‌قدر سیاهه می‌نویسند و دور می‌ریزند تا می‌رسند به فوت کوزه‌گری. میرصادقی فوت آخر را هم می‌گوید و راه را نشان می‌دهد. شاگردانش هیچ لازم نیست برای جلوس در مسند شاگردی‌اش استعداد فرازمینی داشته باشند. همین‌که بخواهند و بخوانند و بنویسند کافی است.[۵]

دوستیِ میان «میم» و «جیم»

دوست‌ها در داستا‌ن‌های او می‌شوند شخصیت قهرمان و دشمن‌‌ها هم همان‌جا سرزنش می‌شوند. داستان «قهوه‌خانهٔ هشتم» را با یاد دوستش مهرداد بهار نوشته است.

در قهوه‌خانهٔ هشتم، بالای کوه سیاه، چاهی بود که از توی آن صدای ناله‌ها و گریه‌ها می‌آمد. میم گفته بود:
«یک روز از کوه سیاه بالا می‌روم و به چاه می‌رسم.»
جیم به اون نگاه کرده بود.
«نه، تنها نمی‌روی، باهم می‌رویم.»
برف دوباره بنا کرده بود به باریدن و جای پاهای میم را می‌پوشاند. به کوه سیاه نگاه کرد.
«منتظر نشد که باهم برویم، من هم دنبالش می‌روم.»[۲]


دار و ندار یک نویسندهٔ تمام‌وقت

وقتی همهٔ عمر زحمت می‌کشی، کارگری می‌کنی، آموزگار می‌شوی، کارمند و کتابدار و آخرش هم مدرس دانشگاه می‌شوی؛ ولی دست‌آخر می‌بینی چیزی دستت را نمی‌گیرد نه مالی نه روحی، آن‌وقت دست به دامان داستان می‌شوی. این بار هم سه سال روی یک داستان وقت می‌گذاری و بازهم دستمزد این‌همه زحمت هزینهٔ دو سه ماه زندگی تو را تأمین نمی‌کند. این‌طوری‌که باشی تازه می‌فهمی نویسنده تمام‌وقت‌بودن چه حالی دارد.[۶]

زندگی و یادگار

سال‌شمار

کودکی و نوجوانی، جوانی، پیری

در کودکی با خواندن کتاب "امیر ارسالان نامدار" به کتاب و قصه‌خوانی علاقه‌مند می‌شود. پول‌هایش را جمع می‌کند و با یک‌ قران و دو زار کتاب کرایه می‌کند. "تارزان" چنان در او تأثیر می‌گذارد که با دوستش تصمیم می‌گیرند طناب و کارد بخرند و راهی جنگل‌های مازندارن شوند. به رمان‌های پرحادثهٔ فرانسوی می‌رسد: "کنت مونت کریستو"، "سه تفنگ‌دار" و بعد رمان‌های پلیسی.
کم‌کم به‌نظرش می‌رسد خودش هم می‌تواند بنویسد. در دبیرستان انشاهای خوبی می‌نویسد. با دوستش بیژن مفید قرار می‌گذارند که ماهیانه مطالبی بنویسند و نوشته‌های یکدیگر را نقد کنند. در سال‌های دانشگاه، داستان "برف‌ها، سگ‌ها و کلاغ‌ها" را برای مسابقهٔ داستان مجله سخن می‌فرستد. سال۱۳۳۷ داستانش چاپ می‌شود و برندهٔ جایزهٔ اول. تمام سیصد تومان جایزهٔ خود را خرج می‌کند: ساعت و کفش و لباس می‌خرد و بقیه را به رفقایش سور می‌دهد.[۲]

  • "'آغاز فعالیت ادبی"'

در دانشگاه خود را به پرویز ناتل خانلری که سردبیر مجلهٔ سخن و استاد دانشگاهش بود، معرفی می‌کند. خانلری از او دعوت می‌کند عضو هیئت تحریریهٔ سخن شود و این‌گونه با رضا سیدحسینی، محمدجعفر محجوب، سیروس پرهام، ناصر پاکدامن، احمد تفضلی و هوشنگ طاهری همکار می‌شود و با دیگرانی چون بهرام صادقی که شروع کارش با این مجله بود، ارتباط برقرار می‌کند.[۲] جمال میرصادقی از ابتدا به‌همان اندازه که در زمینهٔ نوشتن داستان فعال بود، به آموزش داستان‌نویسی و تألیف کتاب‌هایی در این زمینه نیز توجه نشان داده است. شفیعی کدکنی تأثیر بسزایی بر پیشبرد کارهای او داشته است. میرصادقی کتاب «واژه‌نامهٔ هنر داستان‌نویسی» را به‌اتفاق همسرش و با ‌تشویق شفیعی تألیف کرد.[۲]

  • "'آغازگر آموزش داستان‌نویسی"'

در دانشگاه تهران تدریس را به‌پیشنهاد شفیعی کدکنی آغاز می‌کند. پس از انقلاب فرهنگی، درس تعطیل می‌شود و جزوه‌ای که برای تدریس آماده کرده بود، به کتابی دویست‌صفحه‌ای با نام «قصه، داستان کوتاه، رمان» تبدیل می‌شود. همان سال‌ها در فرهنگ‌سرای نیاوران این کتاب را تدریس می‌کند؛ اما با بیشترشدن اطلاعات و گسترش کارش، کتاب هم قطورتر می‌شود که حالا با نام «ادبیات داستانی» به چاپ هشتم رسیده است. بعد از تعطیلی فرهنگ‌سرا چندسالی هم در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکدهٔ صداوسیما تدریس می‌کند. فشار کاری قلبش را ناراحت می‌کند و ترجیح می‌دهد به کارهای نیمه‌تمامش بپردازد. حالا هم چندسالی است که روزهای چهارشنبه در منزلش کلاس داستان‌نویسی برپاست. اکنون نیز شاگردانش نام و آوازه‌ای دارند درخور استاد. کسانی چون منیرو روانی‌پور، هوشنگ عاشورزاده، منوچهر کریم‌زاده، حسن اصغری، فریبا وفی و دیگران.[۲]

شخصیت و اندیشه

میرصادقی بر این اعتقاد است که گیرایی و سرگرم‌کنندگی شاهکارهای ادبی ترفندی ادبی و سطحی نیست؛ بلکه عنصری است جدایی‌ناپذیر از فضای اثر و با ذات اثر پیوسته و درآمیخته است.[۲]

زمینهٔ فعالیت

جمال میرصادقی تقریباً هم‌زمان با هوشنگ گلشیری آموزش داستان‌نویسی را در ایران بنا نهاد، هرچند زاویه دیدشان چندان به‌هم نزدیک نبود. گلشیری بر فردیت تأکید داشت و میرصادقی همچنان فرد را جزیی از اجتماع می‌داند.[۲]

میرصادقی در کنار شفیعی، نوروز۱۳۹۷
طرحی از چهرهٔ جمال میرصادقی

یادمان و بزرگداشت‌ها

شب جمال میرصادقی

سال۱۳۹۲، صدوپنجاه‌ویکمین برنامهٔ شب بخارا ویژهٔ جمال میرصادقی برگزار شد. در این بزرگداشت علی دهباشی، علی‌اشرف درویشیان و تورج رهنما صحبت کردند.[۷]

پرونده جمال میرصادقی در مجلهٔ بخارا اردیبهشت ۱۳۹۳

دیدار با جمال میرصادقی

کتاب‌فروشی آینده با همکاری مجله بخارا در بیست‌وهفتمین نشست خود میزبان جمال میرصادقی، بود. علی دهباشی از سخنرانان این جلسه بود.[۸]

بزرگداشت جمال میرصادقی درخانهٔ کتاب. ۱۳۹۷

از نگاه دیگران

علی دهباشی در شب جمال میرصادقی

ذکر شاگردی علی‌اشرف درویشیان

تفسیر خود از آثارش

  • "داستان‌های من در کوچه شکل می‌گیرد."

این جمله نشان از فهمی است که گویی نگارنده، پس از سال‌ها تحلیل و بررسی آثارش، بدان رسیده باشد.

  • "سبک خودم را ایجاد کردم."

جان آپدایک می‌گوید که هر نویسنده در ابتدا تحت تأثیر یک نویسنده دیگر است. من هم در ابتدا سخت تحت تأثیر ویلیام فاکنر بودم؛ ولی کم‌کم سعی کردم این تأثیر را نادیده بگیرم و به سبک خودم بنویسم.[۸]

موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران

میرصادقی معتقد است نویسنده‌هایی مثل هوشنگ گلشیری و ابراهیم گلستان به همان راهی رفتند که سیاست را از هنر جدا می‌داند. البته گلشیری حرف‌های سیاسی‌اش را هم می‌زد. اهل مبارزه هم بود؛ ولی در آثارش جامعه را کنار می‌گذاشت و از سیاست فاصله می‌گرفت. این درحالی‌است که میرصادقی، خودش را نویسنده‌ای آرمان‌گرا می‌داند.[۶]

همراهی‌های سیاسی

جمله‌ای از ایشان

  • برای من هرگز روشن نیست که چطور و چگونه نویسنده شدم. وقتی به گذشته برمی‌گردم، می‌بینم هرگز به آن فکر نکرده بودم. شاید آرزویش را داشتم؛ اما آن را پایگاه باشکوهی می‌دیدم که دست‌نیافتنی و رؤیایی می‌نمود و رسیدن به آن ناممکن و دور بود. نویسندگی مثل چراغی بود که از پشت مهی انبوه، کم‌کم و به‌تدریج به من نزدیک شد و همهٔ ذهن و فکر و جان مرا در خود گرفت.[۱۱]
  • داستان می‌تواند ناجی شما باشد. داستان نجات‌دهنده است. سخت به‌دست می‌آید؛ اما وقتی به‌دست آمد در زندگی کمکتان می‌کند.[۸]
  • انسان امروز با خواندن رمان می‌تواند به تعالی برسد.[۳]

تکیه‌کلام‌ها[۳]

  • داستان هَوو برنمی‌دارد.
  • نوشتن برای من مثل هواست، هوایی که اگر استنشاق نکنم، می‌میرم.
  • داستان مثل محبوب است. اگر به او بی‌توجهی کنی از تو قهر می‌کند.

خلقیات

اخلاق میرصادقی چند وجهی است؛ همچون آثارش که وجوه گوناگونی دارند. میرصادقیِ نویسنده آدم مظلومی است و گرچه میرصادقیِ مدرس و میرصادقیِ پژوهشگر کسوت بیشتری دارد، از بد حادثه بیشتر اوقات زیر سایهٔ آن قرار گرفته است.[۱۲]

منزلی که در آن زندگی می‌کند

«سربالایی خیابان دربند می‌رساندت به خانه‌ای قدیمی با حیاطی کوچک و گلدان‌های بنفشه روی میز کوتاه کنار اتاق. سکوت خانه را زنگ تلفنی درهم می‌شکند: علاقه‌مندی به داستان‌نویسی می‌خواهد با مرد نویسنده مشورت کند و او چون همیشه چندان اعتقادی به فطری‌بودن نویسندگی ندارد، می‌گوید داستان‌نویسی همانند هر کار دیگری به آموزش نیاز دارد و یادگرفتنی است.[۲]

جشن تولد ۸۵سالگی جمال میرصادقی با حضور شاگردان، در منزل وی
جمال میرصادقی در کنار محمود دولت آبادی

استادان و شاگردان

در داستان‌نویسی خودآموزی کرده است و هیچ‌یک از اهالی قلم و نویسندگان معاصر ایرانی او را در این راه یاری نداده‌اند. دوست‌های معدودی که او را در نوشتن تشویق می‌کردند خودشان نویسنده بودند. دوست‌های مهربانی بودند که داستان‌هایش را از سر لطف می‌خواندند و ایرادهایش را به او می‌گفتند. به‌گفتهٔ خودش، درس‌های نویسندگی را اول از زندگی آموخت و بعد از آن، دوستانش.[۳]
از نوشته‌های صادق چوبک و بزرگ علوی[۳] تأثیر می‌گیرد و مشوق او مهرداد بهار، محمدرضا شفیعی کدکنی و پرویز ناتل خانلری هستند.[۲]

فیلم ساخته‌شده براساس او

مستند پرتره جمال میرصادقی با عنوان «چراغ‌ها» به‌کارگردانیِ علی زارع قنات نوی نخستین اثر مصور در مسیر شناساندن این نویسنده است.[۱۳]

مجموعه داستان کوتاه
کتاب زنان داستان‌نویس چاپ اول ۱۳۹۷
پژوهش در عناصر داستانی

آثار و کتاب‌شناسی

کارنامه میرصادقی

داستان‌کوتاه

  1. «مسافرهای شب» ۱۳۴۱(چاپ اول شاهزاده‌خانم سبزچشم)
  2. «چشم‌های من خسته» ۱۳۴۵
  3. «شب‌های تماشا و گل زرد» ۱۳۴۷
  4. «این شکسته‌ها» ۱۳۵۰
  5. «این‌سوی تل‌های شن» ۱۳۵۲
  6. «نه آدمی نه صدایی» ۱۳۵۴
  7. «دوالپا» ۱۳۵۷
  8. «هراس» ۱۳۵۷
  9. «پشه‌ها» ۱۳۶۸
  10. «روشنان» ۱۳۷۶
  11. «بیست و بیست‌وسه داستان» ۱۳۸۷
  12. «نام تو آبی است» ۱۳۸۸
  13. «پرنده از سر درخت پرید» ۱۳۹۷
  14. «گل‌های سرخ بر آب» ۱۳۹۷ (مجموع‌داستان با تفسیر)
  15. «فرهنگ داستان» ۱۳۹۷ (پنجاه‌ویک داستان با تفسیر)
  16. «عاشقانه‌ها و سراب‌ها» ۱۳۹۷ (مجموعهٔ پنجاه‌ویک داستان‌کوتاه)

رمان

  1. «درازنای شب» ۱۳۴۹
  2. «شب‌چراغ» ۱۳۵۵
  3. «بادها خبر از تغییر فصل می‌دهند» ۱۳۶۴
  4. «آتش از آتش» ۱۳۶۵
  5. «کلاغ‌ها و آدم‌ها» ۱۳۶۸
  6. «اضطراب ابراهیم» ۱۳۸۲
  7. «زندگی را به آواز بخوان» ۱۳۸۳
  8. «دختری با ریسمان نقره‌ای» ۱۳۸۶
  9. «دندان گرگ» ۱۳۸۷
  10. «رهایی» ۱۳۹۲
  11. «دو چراغ آبی روشن» ۱۳۹۲
  12. «دنیای همه‌رنگ» ۱۳۹۳
  13. «مادر، عشق و دیگر هیچ» ۱۳۹۳

آثار پژوهشی

  1. «ادبیات داستانی» (چ.اول) ۱۳۵۹، (قصه، داستان‌کوتاه، رمان، پژوهشی در انواع داستان)
  2. «عناصر داستان» ۱۳۶۴، (پژوهشی در اجزای داستان)
  3. «داستان و ادبیات» ۱۳۷۰، (جستارهایی در زمینه ادبیات تخیلی)
  4. «جهان داستانِ غرب» ۱۳۷۲، (ترجمه داستان‌هایی از نویسنده‌های غربی با تفسیر)
  5. «واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی» ۱۳۷۷، با همکاری میمنت میرصادقی (ذوالقدر)
  6. «پیش‌کسوت‌های داستان کوتاه جهان» ۱۳۷۸، (با تجدیدنظر در انتشارات نیلوفر ۱۳۹۴)
  7. «جهان داستان ایران» (ج.اول) ۱۳۸۲، (داستان‌هایی از هشت نویسنده نسل اول محمدعلی جمال‌زاده، صادق هدایت، بزرگ علوی، صادق چوبک، به‌آذین، جلال آل‌احمد، ابراهیم گلستان و سیمین دانشور با تفسیر)
  8. «داستان‌نویس‌های نام‌آور معاصر ایران» ۱۳۸۲، (بررسی آثار سی‌ویک نویسنده نسل اول و دوم ایران از آغاز تا انقلاب)
  9. «شناخت داستان» ۱۳۸۴، (جستارهایی درباره داستان و داستان‌نویسی)
  10. «گفت‌وگوها» ۱۳۸۵، (مجموعه مصاحبه‌های نویسنده)
  11. «جهان داستان ایران» (ج.دوم) ۱۳۸۶ داستان‌هایی از بیست‌ودو نویسنده نسل دوم با تفسیر
  12. «بیست‌وسه داستان از داستان‌نویس‌های امروز ایران با تفسیر» ۱۳۸۷
  13. «عرق‌ریزان روح» ۱۳۸۸، (توصیه‌هایی به نویسنده‌های جوان جستارهایی در زمینهٔ داستان)
  14. «راهنمای رمان‌نویسی» ۱۳۸۹
  15. «عناصر داستان» ۱۳۹۰ با تجدیدنظر و افزوده‌ها
  16. «راهنمای داستان‌نویسی» ۱۳۹۰
  17. «زاویه دید در داستان» ۱۳۹۱
  18. «داستان‌های خیالی علمی خیالی خیال و وهم (فانتزی)» ۱۳۹۲، (پژوهشی در انواع داستان)
  19. «شناخت داستان» ۱۳۹۲ (مجموعه دو کتاب داستان و ادبیات و شناخت داستان با تجدیدنظر و افزوده‌ها)
  20. «داستان و داستان‌نویس همراه‌با بیست‌ویک داستان کوتاه» ۱۳۹۳
  21. «داستان‌های پلیسی» ۱۳۹۴
  22. «چگونه می‌توان داستان‌نویس شد؟» ۱۳۹۴
  23. «گفت‌وگوها» (ج.اول و دوم) ۱۳۹۴، همراه‌با پانزده داستان کوتاه
  24. «جهان داستان غرب» ۱۳۹۵، تجدیدنظر و چاپ مجدد
  25. «زنان داستان‌نویس نسل سوم» ۱۳۹۷
  26. «زاویه‌دید در قصه‌ها و رمانس‌ها و انواع قصه‌های فارسی» ۱۳۹۷

دیگر آثار

  1. «چه دنیای قشنگی، داستان کودکان» ۱۳۶۳
  2. «چه کسی دنبال آقای هنرور می‌رود» ۱۳۹۳ نمایشنامه در یک پرده و هفت صحنه
  3. «جاناتان، مرغ نوروزی» ۱۳۹۷ ترجمه
  4. «آن سوی پرچین» ترجمه جمال میرصادقی با محمود کیانوش

دردست‌انتشار

  1. «چراغ‌ها» مجموعهٔ بیست‌وپنج داستان‌کوتاه (درانتظار مجوز)
  2. «پیش از آنکه خبر شوی، عاشق شده‌ای» رمان (درانتظار مجوز، منتشرشده در آمریکا)
  3. «هورسان‌ها» رمان (منتشرشده در آمریکا)
  4. «شب زمستان» مجموعه‌داستان
  5. «بوی خوش یاس‌های امین‌الدوله» مجموعه‌داستان
  6. «جهان داستان ایران» دو جلد در یک جلد، با تجدیدنظر (درانتظار مجوز)
  7. «نویسنده‌های نام‌آور معاصر» با تجدیدنظر (درانتظار مجوز)
  8. «سرزمین رؤیاها» رمان (دردست انتشار)
  9. «فرهنگ داستان‌نویسان» شیوه‌های روایت تشریحی در داستان‌نویسی (درانتظار مجوز)
  10. «یک شاخه گل سرخ» رمان (منتشرشده در امریکا)
  11. «اینگرید، مریم ایرانی» رمان
  12. «گیسوانت طلا و چشم‌هایت زمرد» رمان
  13. «شهر فرنگ» مجموعه‌داستان با تفسیر و یک طرح
  14. «شناسنامهٔ داستان و داستان‌نویسی» مجموعهٔ جستارها، با شاهدهای داستانی
  15. «داستان‌های نوین» مجموعهٔ جستارها با شاهدهای داستانی
  16. «شالوده‌های داستان‌نویسی» مجموعهٔ جستارها با نمونهٔ شاهدهای داستانی
  17. «خفاش سیاه» رمان
  18. «گلدشت داستانی» ج.دومِ «فرهنگ داستان»
  19. «بچه‌های آفتاب» بیش از هفتاد داستان کوتاه‌کوتاه
  20. «روایت‌های نگارشی در داستان»
  21. «عروسی گنجشک‌ها» رمان
  22. «زندگی دیگر» رمان
  23. «داستان‌های منتخب جمال میرصادقی»
  24. «برگزیدهٔ داستان‌ها»
  25. «این سی تا» داستان‌های انتشار یافته و نیافته، مجموعه‌داستان (منتشرشده در امریکا)

سبک و لحن و ویژگی آثار

"'جمال میرصادقی"' که اولین اثر خود را ۱۳۴۱ به‌چاپ رساند از آن سال تا کنون همواره در حوزه‌های گوناگون مشغول به فعالیت بوده است. علاوه‌بر مجموعهٔ داستان‌کوتاه، رمان و نمایشنامه، آثار پژوهشی بسیاری در حوزهٔ ادبیات داستانی منتشر کرده است.[۱۴]
بیشتر داستان‌های مجموعهٔ نخست میرصادقی، وصف زندگی مردم کوچه‌وبازار و آداب‌ورسوم آن‌هاست. توصیف محلهٔ قدیمی تهران، مجالس عروسی، عزاداری، روضه‌خوانی و مانند آن‌ها. گذشته از این، میرصادقی در پاره‌ای از این داستان‌ها به توصیف خاطرات کودکی، به‌ویژه دوران بلوع و عوالم شورانگیز آن می‌پردازد.
در مجموعه دوم «چشم‌های من خسته» موضوع اصلی داستان‌ها فقر است. از مجموعهٔ «این سوی تَل‌های روشن» به‌بعد، موضوع داستان‌های میرصادقی تغییر می‌کند. توجه نویسنده به طبقات دیگری از اجتماع، به‌ویژه کارمندان دولت و روشن‌فکران معطوف می‌شود و به تشریح مسائل آنان می‌پردازد. روی‌آوردن به طبیعت نیز موضوع پاره‌ای از داستان‌های میرصادقی است.[۱۵]

  • بازنویسی جزء اصول داستان‌نویسی جمال میرصادقی است. آن‌قدر می‌نویسد که نوشته، راضی‌اش کند. گاه داستان چندصفحه‌ای را بیست بار بازنویسی می‌کند. حتی داستان‌هایی که چاپ‌شده، در چاپ مجدد دست‌کاری و تغییراتی در آن‌ها ایجاد می‌‌کند.[۳]
  • آرمان‌گرایی از ویژگی‌های سبکی اوست. گاهی این آرمان‌گرایی به‌شکل پنهان بروز می کند گاهی هم خیلی روشن و آشکار. در رمان «بادها خبر از تغیییر فصل می‌دهند» اثری که بعد از انقلاب۵۷ بروز داد نوعی آرمان‌گرایی دیده می‌شود. «آتش از آتش» هم داستانی سیاسی است. «اضطراب ابراهیم» که عیناً آرمان‌گرایی است.[۶]
  • نثر میرصادقی بسیار ساده و روان است. در عبارت او پیچیدگی تصنعی دیده نمی‌شود و اغلب نثر گفتاری را به‌کار می‌برد.[۶]
اولین رمان جمال میرصادقی

نگاهی به درازنای شب

رمان «درازنای شب»، از رمان‌های واقع‌گرای دههٔ چهل میرصادقی است. این رمان به بازتاب یکی از چالش‌های مهم جامعه «انقطاع و شکاف نسلی» می‌پردازد. این مضمون گرچه یکی از کهنه‌مضمون‌های ادبیات فارسی است، ازآنجاکه همواره در تمام اعصار و در میان اکثر ملل، جاری است توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است. انعکاس این موضوع مهم اجتماعی در رمان، می‌تواند در آگاهی‌بخشیدن به انبوهی از خانواده‌های ایرانی که هنوز با این چالش مواجه نشده‌اند کمک شایانی کند. نویسنده در «درازنای شب»، این معضل اجتماعی را در یکی از خانواده‌های سنتی رمانش که نمایندهٔ بسیاری از خانواده‌های ایرانی است، به‌نمایش گذاشته و عواملی را که به‌تدریج در محیط خانواده، سبب ظهور و بروز این شکاف می‌شود با دقت و مهارت خود به‌تصویر می‌کشد. او در این رمان، نسل جدید و جوان را در برابر نسل بالغ و سنتی قرار داده و انقطاع نسلی را که همان نبود اشتراک میان تفکرات پدران و مادران با فرزندان است، ترسیم کرده و نشان داده است که چگونه «انقطاع نسلی» می‌تواند نسل جدید را در برابر نسل قبلی (نسل بالغ) به شورش وادارد و انقطاع کامل و شکاف نسلی را سبب شود.[۱۶]
میرصادقی در اولین رمان خود «درازنای شب»، منظومهٔ مفصلی را از معیارها و مفاهیم اخلاقی خانواده‌های سنتی و معتقد به آداب‌ورسوم مذهبی، توصیف کرده است. جمال میرصادقی در اولین رمان بلندش، «درازنای شب» که سال ۱۳۴۹ آن را به‌توفیق رساند، ضمن توصیف دقیقی از قواعد سنتی حاکم بر خانواده‌ها آداب و رسومی نظیر «عزاداری‌ها و مجالس روضه‌خوانی» و ترسیم نوع ارتباط فرزندان با والدین، به انتظارات و خواسته‌های آن‌ها از یکدیگر و تحول نقش‌ها در سایهٔ دگرگونی‌های اجتماعی اشاره کرده است.
شخصیت داستان، جوانی است به نام کمال که در خانواده‌ای مذهبی و سنتی رشد کرده و جهان‌بینی و بینش او متأثر از معیارهای تربیتی پدر، با باورهای دینی آمیخته است به‌گونه‌ای که خواننده با تعقیب نگاه و روند زندگی اوست که با آیین‌ها و مراسم دینی آشنا می‌شود.[۱۷]

ناشرانی که با او کار کرده‌اند

نشر قطره، سخن، آگاه، اشاره، فرهنگ معاصر، صدای معاصر، نیلوفر، نگاه و مروارید

منبع‌شناسی

مجله بخار در اردیبهشت۱۳۹۳ ویژه‌نامه‌ جمال میرصادقی را به‌چاپ رسانده است. در این شماره با عنوان «جشن‌نامهٔ جمال میرصادقی» مطالبی چاپ شده است. گزارشی از بزرگداشت جمال میرصادقی و جشن روز جهانی داستان توسط شهاب دهباشی ارائه شده است. کتاب‌شناسی جمال میرصادقی نیز به پیوست است. سخنان کسانی چون: علی دهباشی، علی‌اشرف درویشیان، تورج رهنما و... دربارهٔ او به‌چاپ رسیده است.[۷]

پانویس

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ میرصادقی، عناصر داستان، ۱.
  2. ↑ ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ «دربارهٔ جمال میرصادقی». ایران، ش. ۲۸۱۳ (۱۶خرداد۱۳۸۳). 
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ ۳٫۷ ۳٫۸ میرصادقی، گفت‌وگوها، ۱۰۳.
  4. ↑ «بررسی سبک و زبان میرصادقی». کیهان، ۱۳۵۵. 
  5. ↑ «مثل یک تب». شرق، ش. ۲۲۰ (۱۳۸۳). 
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ «ما نسلی آرمان‌گرا بودیم». رودکی، ش. ۲ (۱۳۸۵). 
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ «شب جمال میرصادقی». 
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ «تجربه‌های میرصادقی از یک عمر نوشتن». 
  9. ↑ دهباشی. «متن سخنرانی در شب جمال میر‌صادقی». بخارا، ش. ۹۹ (۱۳۹۳): ۲۱۶. 
  10. ↑ درویشیان. «تفکر در آثار جمال میرصادقی». بخارا، ش. ۹۹ (۱۳۹۳): ۲۱۸. 
  11. ↑ میرصادقی. «چگونه نویسنده شدم». بخارا، ش. ۹۹ (۱۳۹۳): ۲۴۲. 
  12. ↑ فولادی‌نسب. «درس‌هایی که از میرصادقی گرفتم». بخارا، ش. ۹۹ (۱۳۹۳): ۲۲۶تا۲۳۱. 
  13. ↑ «چراغ‌ها». 
  14. ↑ «کتاب‌شناسی جمال میرصادقی». مجلهٔ بخارا، ش. ۹۹ (۱۳۹۳). 
  15. ↑ «خاطرات تلخ و شیرین یک حادثه‌نویس». ایران، ش. ۴۹۶۹ (۱۳۹۰). 
  16. ↑ «بررسی «شکاف نسلی» اصلی واقع‌گرایانه در «درازنای شب»». شعرپژوهی ۴، ش. ۳ (پاییز۱۳۹۱): ۱۱۵تا۱۳۲. 
  17. ↑ «گسست نسل‌ها در آثار میرصادقی». 

منابع

  1. میرصادقی، جمال (۱۳۶۴). عناصر داستان. تهران: شفا.
  2. میرصادقی، جمال (۱۳۹۴). گفت‌وگوها (همراه‌با پانزه داستان از سال۱۳۵۲ تا ۱۳۸۴. تهران: سخن. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۷۲-۷۴۲-۰.
  3. دستاران، ساره. «دربارهٔ جمال میرصادقی». ایران (تهران)، ش. ۲۸۱۳ (۱۶خرداد۱۳۸۳). 
  4. {خوشه‌گیر، فاطمه. «بررسی سبک و زبان میرصادقی». کیهان (تهران)، ۱۳۵۵. 

دهباشی، علی. «متن سخنرانی در شب جمال میر‌صادقی». بخارا، ش. ۹۹ (فروردین‌واردیبهشت۱۳۹۳). 

  1. «ما نسلی آرمان‌گرا بودیم». رودکی (تهران)، ش. ۲ (۱۳۸۵). 
  2. مبین، محمد و محمدرضا میرشاه‌ولد. «خاطرات تلخ و شیرین یک حادثه‌نویس». ایران (تهران)، ش. ۴۹۶۹ (۱۳۹۰). 
  3. فروزنده، مسعود و اسماعیل صادقی. «بررسی «شکاف نسلی» اصلی واقع‌گرایانه در رمان «درازنای شب» اثر جمال میرصادقی». شعرپژوهی (بوستان ادب، علوم‌اجتماعی و انسانی) ۴، ش. ۳ (پاییز۱۳۹۱): ۱۱۵تا۱۳۲. 
  4. رستمی، نیلوفر. «مثل یک تب». شرق (تهران)، ش. ۲۲۰ (۱۳۸۳). 
  5. «به کی سلام کنم». کتاب هفته، ش. ۸۹ (۲۶دی۱۳۹۴). 

پیوند به بیرون

  1. «توصیه‌های جمال میرصادقی در بزرگداشتش». ۲۹مرداد۱۳۹۷. بازبینی‌شده در ۲۳فروردین۱۳۹۸. 
  2. «شب جمال میرصادقی». بخارا، ۲۵بهمن۱۳۹۲. بازبینی‌شده در ۲۳فروردین۱۳۹۸. 
  3. «تجربه‌های جمال میرصادقی از یک عمر نوشتن». ایرنا، ۳۱مرداد۱۳۹۴. بازبینی‌شده در ۱۶اردیبهشت۱۳۹۸. 
  4. «مستند چراغ‌ها». آپارات. بازبینی‌شده در ۱۸اردیبهشت۱۳۹۸. 
  5. «گسست نسل‌ها در آثار داستانی جمال میرصادقی». سورهٔ مهر، ۱۴خرداد۱۳۸۷. بازبینی‌شده در ۱۴خرداد۱۳۹۸. 
برگرفته از «https://wikiadabiat.net/index.php?title=جمال_میرصادقی&oldid=48149»