عقل سرخ شرح داستان‌های عرفانی و رمزگونۀ شیخ اشراق به قلم تقی پورنامداریان است.[۱]

عقل سرخ
نویسندهتقی پورنامداریان
ناشرسخن
تاریخ نشر۱۳۹۰
نوع رسانهکتاب
* * * * *

این کتاب شامل متن تصحیح شدۀ تمامی داستان‌های فلسفی-عرفانی سهروردی و تفسیر آنها جز لغت موران که سنخیتی با دیگر داستانها ندارد و نیز نیازی به تفسیر آنها نیست، می باشد. علاوه بر هفت داستان، گزیده هایی نیز از رساله های صفیر سیمرغ، پرتو نامه و الواح عمادی نیز در این کتاب آمده است که گرچه داستانی نیستند اما خواننده را با طرح مسائل و شیوۀ بیان و استدلال سهروردی در مقام یک حکیم عارف آشنا می کنند.[۱]

این کتاب شامل بخشهای ذیل است:

بخش اول: شرح احوال و اندیشه های سهروردی:

  1. شرح احوال.
  2. اندیشه ها و جهان بینی.

الف- مقدمه.

ب- حکمت اشراق.

ج- اندیشه های سیاسی.

د- عالم انوار و فرشتگان و مراتب وجود.

هـ- عالم مثال، اقلیم هشتم، ناکجا آباد.

و- رمز، تأویل، عالم مثال، معرفت اشراقی و سلوک و تجارب روحانی.

ز- خُرّه، سکینه، رهایی از زندان غرب.

  1. نوشته ها.
  2. دربارۀ متنهای برگزیده در کتاب حاضر، شیوۀ فراهم آوردن متن گزیده ها.

بخش دوم: داستانها:

  1. آواز پر جبرئیل.
  2. عقل سرخ.
  3. فی حقیقه العشق.
  4. رساله فی حاله الطفولیه.
  5. روزی با جماعت صوفیان.
  6. قصّۀ غربت غربی.
  7. رساله الطیر.

بخش سوم: گزیده هایی از چند رساله:

  1. رسالۀ صفیر سیمرغ.
  2. پرتو نامه.
  3. الواح عمادی.

بخش چهارم: شرح داستانها و رساله ها:

  1. شرح آواز پر جبرئیل.
  2. شرح عقل سرخ.
  3. شرح فی حقیقه العشق.
  4. شرح فی حاله الطفولیه.
  5. شرح روزی با جماعت صوفیان.
  6. شرح قصّۀ غربت غربی.
  7. شرح رساله الطیر.

بخش پنجم: شرح گزیده هایی از چند رساله:

  1. شرح صفیر سیمرغ.
  2. شرح پرتو نامه.
  3. شرح الواح عمادی.

بخش ششم: فهرستها:

  1. فهرست آیات قرآنی.
  2. فهرست احادیث و اقوال عربی.
  3. فهرست نام اشخاص و کتابها.
  4. راهنمای تعلیقات، لغات، ترکیبات و اصطلاحات.
  5. گزیدۀ منابع.[۱]

[۲]

پانویس