عباس یمینیشریف
| عباس یمینیشریف | |
|---|---|
| پرونده:0000.jpg | |
| زمینهٔ کاری | بنیانگذار ادبیات کودک در ایراان |
| زادروز | ۱ خرداد ۱۲۹۸ تهران |
| مرگ | ۲۸ آذر ۱۳۶۸ تهران |
| ملیت | ایرانی |
| محل زندگی | تهران |
| علت مرگ | بیماری سرطان |
| جایگاه خاکسپاری | گورستان شهرری |
| در زمان حکومت | سلسله پهلوی |
| همسر(ها) | توراندخت مقومی |
| فرزندان | هومن، بهمن، فرشته |
| مدرک تحصیلی | دکتری ادبیات |
| وب‌گاه رسمی | http://www.yaminisharif.net |
عباس یمینیشریف نویسنده، شاعر، مترجم، روزنامه‌نگار، موسس مراکز آموزش خصوصی روش نو و بنیانگذار ادبیات کودک در ایران است.
ما چند شاعر کودکان سراغ داریم که اشعارشان حتی از ظرف زمان هم میگذرد و حافظه تاریخی چند نسل از کودکان این سرزمین را درگیر خود کند. تاثیری که بدون شک در نسل‌های آینده نیز پایدار و برقرار خواهد ماند. (هوشنگ مرادی کرمانی ، سعدی شعر کودک، درباره عباس یمینی شریف در پانزدهمین سال درگذشت اش، روزنامه شرق، ۲۸ آذر ۱۳۸۳)
زندگی‌نامه
خلاصه ی گفت و گوی مجله پیک با " تاجی فرخزاد " (مدیر کودکستان پوپک) و " عباس یمینی شریف " (مشاور کودکستان و مدیر مؤسسه های آموزشی روش نو)، درباره ی آموزش پیش از دبستان و اداره ی کودکستان. در این حوزه به مسائلی از جمله سن پذیرش کودکان در کودکستان، برنامه ی روزانه و ویژه ی کودکستان، آموزش خواندن و زبان بیگانه به کودکان، ورزش و بازی در کودکستان، چگونگی آشنایی مربیان با روحیات کودکان و ارتباط آن ها با پدر و مادر کودکان، وضعیت کتاب و کتابخانه در کودکستان، میزان آزادی و انضباط کودکان و مشکلاتی که در کار پیش می آید، در دو کودکستان "پوپک" و "روش نو" پرداخته شده است. https://iranak.org/content/گفتگو-کودک-و-کودکستان گفتگو : کودک و کودکستان موزه کودکی ایرانک
تدریس ادبیات کودکان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران : شروع ارائه درس «ادبیات کودکان» در دوره لیسانس ادبیات فارسی دانشکده ی ادبیات در دانشگاه تهران و تدریس آن توسط عباس یمینی شریف. https://iranak.org/content/خبرها-تدریس-ادبیات-کودکان-در-دانشکده-ادبیات-دانشگاه-تهران خبر تدریس ادبیات کودکان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران موزه کودکی ایرانک
دستنویس درخواست م‍و‌اف‍ق‍ت ه‍ی‍‍ات ن‍ظ‍ارت دوره دکتری با موضوع"داستانهای منثور و روشهای مختلف آن" برای پایان نامه دوره دکتری و ا‌ع‍لام‌م‍و‌اف‍ق‍ت دک‍ت‍ر ف‍روز‌ان‍ف‍ر با آن موضوع بر روی برگه درخواست م‍و‌اف‍ق‍ت (۲۶/۰۷/۱۱) و ت‍‍ای‍ی‍دی‍ه ه‍ی‍‍ات ن‍ظ‍ارت دکتری با موضوع ان‍ت‍خ‍‍اب‍‍ی یمینی شریف
- ۱۳۳۲ یک سال تحصیل در دانشگاه کلمبیا نیویورک
تحصیل یک ساله در رشته ادبیات کودک، (منبع مقاله)
مدرک فوق لیسانس هنر از دانشگاه کلمبیای نیویورک
مبنع https://iranak.org/content/مدرک-تحصیلی-درجه-فوق-لیسانس-در-رشته-هنر-از-دانشگاه-کلمبیا
«دست در دست هم دهيم به مهر/ ميهن خويش را كنيم آباد»
[۲] .........................................................................................................................
حکایت‌ها
آوازخوانی
او خود می‌نویسد «فرخی آوازخوانی را استخدام کرده بود که اشعار سیاسی و انتقادی او را در باغی که بر روی کوه مشرف به رودخانه و جاده دربند بود، شب‌های جمعه و شب‌های شنبه که جمعیت فراوانی برای تفریح در دره‌ی دربند و سربند به آنجا می‌آمدند، به صورت آواز بخواند و پیام او را به گوش مردم برساند. آوازخوان سواد نداشت و چون من در آن موقع کودکی ده ساله بودم و می‌توانستم شعرها را بخوانم، فرخی آنها را به من می‌داد و من در کنار آن آوازخوان که در بلندترین محل باغ مشرف به رودخانه دربند می نشست، می نشستم و شعرها را از روی دست‌نویس‌های فرخی آهسته می‌خواندم و او آنها را با صدایی رسا، که چند بار در کوهستان می‌پیچید می‌خواند و دره دربند را در شور و حالی فرو می‌برد.» [۳]
سنگ نپران سنگ نپران
«یمینیشریف درباره چگونگی سروده شدن شعر خاطره‌انگیز سنگ نپران خاطرهای نقل می‌کند: «در ایام تابستان بچه‌ها در کوچه‌ها جمع می‌شدند و به یکدیگر سنگ می‌زدند یا به خانه‌های مردم سنگ می‌انداختند و شیشه‌ها را می‌شکستند. ما تصمیم گرفتیم در مجله بازی کودکان، که من سردبیرش بودم، مطلبی بنویسیم. در همین اندیشه بودیم که یکی از همین سنگ‌ها به سر فرزند صاحب امتیاز مجله، ابراهیم بنی احمد، خورد و سر او را شکست. این اتفاق سبب شد که من آن مطلب را به شعر درآوردم، به طوری که وزن آن نشاط‌آور و برای بچه‌ها مناسب باشد. بدین ترتیب شعر سنگ نپران ساخته شد. (کتاب نیم قرن در باغ شعر کودکان، چاپ پنجم، تهران، ۱۳۷۱، عباس یمینی شریف، انتشارات روش نو)خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
شعار آموزشی یمینیشریف
هومن یمینیشریف در خاطرهای نقل می‌کند «در دفتر پدر من دو تابلو نصب شده بود که وقتی من و سایر دانش‌آموزان به دفتر می‌رفتیم، این دو تابلو جلوی چشم ما بود و نوشته‌های آن در ذهنمان حک شده است. بعدها از شاگردان دیگر هم تعریف این مشاهده شان را شنیدم. یکی تابلوی شعر: «درس معلم ار بود زمزمه محبتی، جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را» بود و تابلو دوم این عبارت بود: «طفل را با طفل مقایسه نمی‌کنند، امروز هر کس را با دیروز خود او می‌سنجند.» این دو شعار اصلی کار پدرم بود. به نظر او، باید کاری کرد که بچه علاقمند به درس و مدرسه شود، نه اینکه با تنبیه و تهدید و زور و ترس درس بخواند؛ و یکی دیگر اینکه، دانش‌آموزان را به منظور تشویق یا تحریک و تنبیه نباید با هم مقایسه کرد، معیار پیشرفت هر دانش‌آموز، وضعیت گذشته خود اوست.» [۲] این مطلب در مقاله عباس یمینیشریف در مجله کیهان بچه‌ها با عنوان «چرا بچه‌ها از مدرسه فرار می‌کنند؟» نیز به چشم می‌خورد. [۱]
دلگرمی‌های پیش از مرگ پدر
هومن یمینیشریف فرزند عباس نقل می‌کند که «روزی برای پدرم نامهای رسید از دوست قدیمی او آقای محسن دانا بهشتی. پدرم نامه را خواند و در ادامه، با خواندن نوشته دیگری که ضمیمه آن نامه بود، متاثر و منقلب شد. به آرامی گفت: «چنین سخنانی از شخصی چون احسان یارشاطر چقدر ارزشمند است.» نامه را از او گرفتم و خواندم. آقای بهشتی نوشته بود که چندی پیش یک جلد از کتاب "نیم قرن در باغ شعر کودکان" را برای احسان یارشاطر فرستاده است و یارشاطر پس از خواندن کتاب، تاییدیه‌ای بر شخصیت ادبی و آثار پدر در فصلنامه "ایران نامه" نوشت. آقای بهشتی آن متن را در نامه خود به پدرم ضمیمه کرده بود. در نوشته آقای یارشاطر از نقش عباس یمینیشریف در پایه‌گذاری ادبیات کودکان به گونه‌ای تجلیل شده بود که از خواندن این نوشته من نیز متاثر شدم. [۴]
آخرین نشانی از یمینیشریف
در آخرين دوبيتي كه در روزهاي واپسين زندگي براي حك بر روي سنگ مزار خويش سرود گفته است:
- من نغمه‌سرای کودکانم
- شاد است ز مِهرشان روانم
- عبّاسِ یَمینیِ شریفم
- گیرید ز کودکان نشانم[۵]
زندگی و تراث
سال‌شمار زندگی
- ۱۲۹۸ تولد در پامنار تهران
- ۱۳۰۳ عزیمت به دهکده دربند به همراه خانواده، شروع به تحصیلات در مکتب‌خانه روستا
- ۱۳۱۴ اخذ مدرک شش ساله ابتدایی از دبستان دولتی تجریش
- ۱۳۱۷ ورود به دانشسرای مقدماتی، اخذ مدرک دوره اول متوسطه از دبیرستان دارالفنون تهران، آشنایی با ادبیات کودک و شروع به کار ترجمه
- ۱۳۱۹ اخذ گواهینامه از دانشسرای مقدماتی
- ۱۳۲۰ خ‍وش‍ن‍وی‍س‍‍ی کتاب گ‍ل‍س‍ت‍‍ان به خ‍ط عباس یمینیشریف، درد‌ان‍ش‍س‍ر‌ای عالی به راهنمایی ج‍لال ه‍م‍‍ائ‍‍ی
- ۱۳۲۱ انتشار اولین شعر در مجله «نونهالان»
- ۱۳۲۳ انتشار مجله «بازی کودکان»، اخذ لیسانس در رشته ادبیات فارسی از دانشسرای عالی دانشگاه تهران در آبان ماه
- ۱۳۲۴ چاپ اشعار در کتب درسی
- ۱۳۲۵ انتشار اولین کتاب او به نام «آواز فرشتگان»
- ۱۳۲۶ اخذ دکتری ادبیات فارسی
- ۱۳۲۸ انتصاب به مدیریت مجلات دانش آموز و سازمان جوانان شیر و خورشید سرخ
- ۱۳۳۲ یک سال تحصیل در دانشگاه کلمبیا نیویورک
- ۱۳۳۳ دریافت تقدیرنامه جایزه سلطنتی برای تالیف سلسله کتاب های «قرائت کودکان»، تاسیس باشگاه تربیتی روش نو
- ۱۳۳۴ کسب مجوز تاسیس مدرسه پسرانه روش نو
- ۱۳۳۵ سردبیری مجله «کیهان بچه‌ها»
- ۱۳۳۶ کسب مجوز تاسیس مدرسه دخترانه روش نو
- ۱۳۴۱ تاسیس شورای کتاب کودک
- ۱۳۴۵ کسب تقدیرنامه جایزه سلطنتی برای تالیف کتاب «آوای نوگلان»
- ۱۳۵۶ تاسیس انجمن ملی پژوهشی در آموزش و پرورش
- ۱۳۵۸ تاسیس انتشارات روش نو
- ۱۳۶۳ انتشار آخرین کتاب او با نام سیاهک و سفیدک
- ۱۳۶۸ درگذشت به سبب بیماری سرطان
کودکی و نوجوانی، جوانی، پیری
شخصیت و اندیشه
یمینیشریف دنیا را کودکانه می‌دید. او سال‌ها پس از شکل‌گیری شخصیت و اندیشه ادبی خود آموزش آکادمیک در حوزه ادبیات کودک دید که پس از این دوره هم تغییری در قلمش حس نمی‌شود. او خودآموز، غریزی و تجربی این فن را آموخت و به همین دلیل انتقاداتی چه در زمان حیات و چه از طرف نسل‌های دیگر به آثار او وارد است. انتقاداتی که به نسبت اثر این نویسنده بر ضمیر چند نسل و ابتکار عملی که داشت، ناچیز جلوه می‌کند و در سطح اساتید حوزه کودک مانده است. یمینیشریف اعتقادی به رعایت قوانین رسمی خلق اثر ادبی نداشت و آنچه در تاثیر ادبیات محلی و عامیانه دیده بود را ساختارمند و به روز کرد. لطافت و زیبایی اشعار و داستانهای او حاصل پیوند عمیق با سنت‌ها و ادبیات نانوشته محلی و کوچه و بازاری بود. او را می‌توان بنیانگذار ادبیات کودک در ایران دانست.
او پس از گذراندن دوره آموزشی در آمریکا، در کنار کار مطبوعات به فعالیت آموزشی پرداخت و در این حوزه صاحب نظر بود.به طوری که در سال‌های ۵۶ و ۵۷ که اجتماع، ملاک‌های خود را از میان مبارزه، انقلاب و فروپاشی نهاد‌ها و ساختارهای سیاسی دنبال می‌کرد، به دور از هیاهو در پی اصلاحات آموزشی بود. به اعتماد یمینیشریف مدرسه نمایی کوچک از جامعه است. هر آنچه در مدرسه دیده می‌شود، در سطحی گسترده‌تر در جامعه قابل مشاهده است. پس باید اصلاح اجتماع را از مدرسه‌ها آغاز کنیم و هر تغییری را که برای جامعه آرزو داریم، در مدرسه‌ها ایجاد کنیم. [۶] مقاله‌های انتقادی او در ماه‌های منتهی به انقلاب، صراحت بیان بیشتری به خود می‌گیرد، انتقاد به سیستم آموزشی مدرک گرا، انتقاد به محرومیت و نابرابری‌های آموزشی در کشور بالاخص در شهر‌های حاشیه‌ای که در مقاله «کاسه حلیم و سیاست عدم تمرکز» به اوج می‌رسد [۷]، نقد هدف‌ها، شیوه‌های تدریس و گزینش نیروی انسانی در آموزش و پرورش، این ضرورت را ایجاد می‌کند که با توجه به مردودی‌ها و اتلاف ۱۸۰ هزار سال عمر بچه‌ها، اصلاحات اساسی صورت گیرد.[۸]
یمینیشریف ساختار نظام را دعوت به تغییرات بنیادی در حوزه آموزش می‌کند و معتقد است آموزش و پرورش در کشور استعدادکشی می‌کند. او یکی از مقالات خود می گوید در سامانه آموزش و پرورش ما، تنها افرادی مفید و با ارزش قلمداد می‌شوند که در تمام زمینه‌ها استعداد داشته باشند. در حالی که افرادی که در چند درس یا حتی فقط در یک درس موفق و ممتازند نیز برای جامعه مفید است و حتی شاید فردی با توانایی بالا در یک موضوع، مفیدتر از فردی با توانایی یکسان در چندین موضوع باشد. گاهی بی‌تفاوتی و نداشتن قاطعیت در انتخاب یک حوزه موضوعی، سبب یکسان بودن توانایی فرد در تمام درس‌ها می‌شود.[۹]از دیگر انتقادات صریح یمینیشریف پایبندی به میثاق بین‌المللی حقوق کودک و برنامه‌ریزی آموزشی برای احقاق حق کودکان است.[۱۰]
زمینهٔ فعالیت
مطبوعات
ديگر مشخصه يميني شريف كه كمتر از آن سخن رفته است، روزنامه‌نگاري اوست. بايد مقالاتي را كه درباره كودكان در روزنامه كيهان مي‌نوشت و آثاري كه در مجله سخن، مجله دانش‌سراي عالي، تهران مصور كوچولوها و روزنامه‌‌ها و مجلات ديگر داشت، در نظر داشت. به اين ترتيب بايد گفت تعداد مجلاتي كه يميني شريف پديد آورد در مقايسه با 35 عنوان كتاب او، حجمي چند ده برابر دارد. [۱۱]
کتاب
فعالیت‌های آموزشی
یمینیشریف در سال
در اسفند سال ۱۳۲۷ وزارت فرهنگ بر آن شد نشریه‌ای برای کودکان و نوجوانان با نام دانش‌آموز منتشر کند. هدف بنیادی وزارت فرهنگ از انتشار این نشریه، پرورش دانش‌آموزان بود. در سر مقاله‌ی شماره اول نشریه آمده است: "چون این نشریه همانطور که گذشت ویژه دانش آموزان ا ست و برای هدایت افکار و راهنمایی ایشان انتشار می‌یابد بهتر و بی قیدتر به نظر رسید که مقالات و مطالب آن نیز به دستیاری خود و معلمین دانشمندشان تدوین و تهیه شود. از این رو هیئت تحریریه‌ای مرکب از نمایندگان دانش‌آموزان هر دبیرستان و چند تن از معلمان و نویسندگان مبرز تشکیل یافته است. نخستین مدیر این نشریه، مشایخ فریدنی، پس از انتشار ۸ شماره، از کار کناره گرفت و ابراهیم دیلمقانیان مدیر آن شد. در دوره‌ی دیلمقانیان، شمار مقاله‌های سیاسی به ویژه مقاله‌های ستایش‌آمیز درباره‌ی شاه افزایش یافت. بخش بزرگی از مطالب "دانش‌آموز" را مطالب آموزشی و علمی سنگین ... مدیر مسئول: مشایخ فریدنی، ابراهیم دیلمقانیان، عباس یمینی شریف، اقبال یغمایی ناشر وزارت فرهنگ، انتشارات اداره كل نگارش
جمعیت شیر و خورشید سرخ ماهنامه ویژه‌ی کودکان و نوجوانان منتشر می‌کرد. نشریه‌ی شیر و خورشید سرخ ایران، در سال ۱۳۰۴ با مدیریت علیمحمد اویسی و از سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۵ با نام سازمان جوانان شیر و خورشید سرخ ایران (س. ج. ج. ش.) و با مدیریت فریدون صدری و عباس یمینی شریف منتشر می‌شد. این نشریه همچون دیگر نشریه‌های سازمانی بیش از آنکه مطالب سرگرم‌کننده برای مخاطبان عام داشته باشد، مقاله‌هایی در راستای افزایش اعضای خود و سازماندهی آنها به چاپ می‌رساند. مطالب مجله شامل مطالب آموزشی، خبری، داستان، ارتباط با اعضا، شعر و مطالب علمی بود. بیش از ۹۰ درصد از مطالب علمی مجله، ترجمه ...
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرزا علیمحمد اویسی؛ مدیر: عباس یمینی شریف
نشریه "نونهالان"، و پس از آن "بازی کودکان"، "کودک"، "بازی"، "فرزند" و "تهران مصور" از اولین نشریه‌های ویژه کودکان بودند که در کشور ما منتشر شدند. نشریه "دانش‌آموز" و نشریه "سازمان جوانان شیر و خورشید سرخ" نیز توسط وزارت فرهنگ منتشر شدند. فعالیت هر یک از این نشریات پس از مدتی متوقف شد. پس از آن "کیهان بچه‌ها" و "اطلاعات دختران و پسران" با قدرت مالی بالا و توزیع گسترده شروع به انتشار کردند و باعث بالا رفتن سطح نشریات کودکان و توجه مدرسه‌ها و مردم به ضرورت دبیات کودکان شدند. به تدریج تعداد افرادی که در زمینه ادبیات کودک فعالیت می‌کردند افزایش یافت. شورای کتاب کودک و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز بنیان‌گذاری شدند. ناشران در این زمینه سرمایه‌گذاری کردند. وزارت آموزش و پرورش هم نشریه "پیک" را برای کودکان و نوجوانان منتشر کرد. در این موقعیت باید ادبیات کودک و نوجوان را در مسیر درست خود قرار داد و مطالب مناسب با سن و افکار و روحیات آنان برایشان تهیه کرد و این ادبیات را آلوده نکرد.
او اولین ایرانی بود که در مجلات برای انتقال پیام‌های خود از «چیستان» استفاده کرد.
یادمان و بزرگداشت‌ها
جایزه ادبی یمینیشریف
عباس یمینیشریف از سال ۱۳۵۴ تا زمان مرگ خود هر سال مبلغ یکصد هزار ریال در اختیار شورای کتاب کودک قرار می‌داد تا بر طبق آیین‌نامه مصوب آن شورا این جایزه به نویسنده برگزیده، تصویرگر برگزیده و نویسنده دستنویس برگزیده در حوزه ادبیات کودک داده شود. پس از مرگ یمینیشریف، از سال ۹۱ برگزیده جایزه یمینیشریف از سوی گروه شعر شورای کتاب کودک، از میان کتابهای شعر منتشر شده در سال انتخاب و معرفی می‌شود. جایزه یمینیشریف براساس نظر داوران، نخستین جایزه خود را به یک مجموعه شعر با چند شاعر می‌دهد. برگزیدگان یک تندیس طلایی را که در واقع دختری با پرنده‌ای در دست است، دریافت می‌کنند.[۱۲]
در ذهن و ضمیر دیگران
صمد بهرنگی
جنس نقدهای بهرنگی که در نقد کتاب آوای نوگلان یمینیشریف طرح شده، سیاسی ایدئولوژیک است. او در مقاله «سخنی درباره آوای نوگلان» که در مجموعه مقالاتش چاپ شده، نخست به نکاتی که که از نظر خود لازم است در کتابهای کودکان بیاید، اشاره کرده و سپس درباره محتوا، معنی و وزن شعرها صحبت کرده است.[۱] او در این مقالات می‌نویسد «می‌توان گفت اثر عباس یمینیشریف خیلی از مرحله پرت است. این «جزوه ناظم» هیچ پیامی برای بچه‌ها ندارد جز مقداری سرگرمی از راه لفاظی و پرحرفی و مشتی احکام کلی اخلاقی و احیانا متحجر... ادبیات کودک نباید فقط مبلغ محبت و نوع‌دوستی و قناعت و تواضع از نوع اخلاق مسیحیت باشد، به هرآنچه و به هرکه ضدبشری و غیرانسانی و سد راه تکامل تاریخی جامعه است، باید کینه ورزید و این کینه باید در ادبیات کودکان راه باز کند.» [۱۳] سپس بهرنگی با تحلیل طبقاتی اثر ادامه می‌دهد «تمام نوشته‌های کتاب مخصوص شهر و قابل فهم آن دسته از فارسی‌زبانان اعیان و اشراف بود، به ندرت می‌توان چیزی در کتاب‌ها یافت که با زندگی روستایی جور دربیاید.»خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
مصطفي رحماندوست
من به شريف بدهكارم. مديون مقدماتي كه آن يار مهربان براي نویسندگان كودكان ايران فراهم آورد. تا پیش از يميني‌شريف هيچ كس خودش را «شاعر كودكان» معرفي نمي‌كرد. نقدهایی مانند سروده‌هاي او آموزشي بود، تخيل برانگيز نبود، نقص در وزن داشت، به كودكان از بالا نگاه مي‌كرد، ... مطرح می‌شود. به نظر من، اين گونه نقدها، بوي بي‌معرفتي مي‌دهد. يميني‌شريف زماني شروع كرد كه بايد خودش با آزمون و خطا پيش مي‌رفت.[۱۱] من بدهكاري ديگر هم به يميني‌شريف دارم؛ خيلي جاها مانند ادارات آموزش و پرورش رفته‌ام و تابلوها و پرده‌نوشت‌هاي ديده‌ام كه مرا به نوعي صاحب شعر «يار مهربان» قلمداد كرده‌اند. حداقل باید از او تشكري كنم كه بخشي از پاداش معنوي شعر يار مهربانش به من رسيده است.
کاووس حسن‌لی
«در شعر گذشته‌ی فارسی، مخاطب کودک و غیرکودک جدا نبودند و کودکان، مخاطبان مستقل به شمار نمی‌رفتند. شعر یمینیشریف چون مرحوم باغچه‌بان حلقه‌ی اتصال شعر پیش از او و پس از اوست. باغچه‌بان و یمینیشریف در سروده‌های خود مخاطب کودک را با مخاطب غیرکودک جدا کردند و آنان را با هویتی مستقل نگاه کردند. بی‌گمان این خود پیشرفتی اساسی در شعر کودک بود. اما یادآوری این نکته نیز در همین جا شایسته است که هر دو نفر آنان در جایگاهی بلند، نصیحت‌گرانه به کودک نگاه کردند و نتوانستند خود را به جای کودک بگذارند و از دریچه‌ی چشم او جهان هستی را نگاه کنند.» [۱۴]
هوشنگ مرادی کرمانی
درونمایه سروده‌هایش بیشتر تعلیمی و نصیحتی هستند. اگرچه اکنون «کودک درون» تبدیل به شعار شده است، اما او به واقع کودک درونش فعال بود و کفش‌های کودکی به پایش تنگ نبود. از دریچه صنعت شعر، شاید اشعارش آن قوت و قدرت را نداشت اما او هیچ‌گاه برای هنرنمایی شعر نمی‌گفت. شعرهای او نه تنها خشونت را القا نمی‌کرد بلکه مثل وجود خودش، خیلی هم لطیف بود. به قول صمد بهرنگی که می‌گفت او برای کودکان نازک نارنجی شعر می‌سراید! من به جرات می توانم بگویم عباس یمینی شریف «سعدی شعر کودک» است.هوشنگ مرادی کرمانی. سعدی شعر کودک. . روزنامه شرق، ۲۸ آذر ۱۳۸۳.
سيدعلي كاشفي خوانساري
«چرا بزرگتر‌هاي ادبيات كودك، كمتر از يميني مي‌گويند و گفته‌اند و مي‌نويسند و نوشته‌اند؟از قديمي‌‌ترهاي ادبيات كودك، دو ايراد بر يميني شريف شنيده‌ام. يكي آن كه شعرهايش نظم‌هاي ساده و آموزشي و فاقد عنصر زيبايي شناسي است و ديگر آن كه براي شاه و فرح و وليعهد شعر گفته است. گمان می‌کنم آورده‌هاي او بسيار بيشتر از چنين نقص‌هايي است. يميني بي‌شك يك دوستدار كودكان بود. او اذعان دارد كه در حد ذوق و توان خود اشعاري ساده و مفيد پديد آورده و بيش از اين ادعايي نداشته است. يميني‌شريف در نوشته‌هاي روزهاي تنهايي، با تواضع و صداقت اشعار مصطفي رحماندوست، اسدالله شعباني، جعفر ابراهيمي و ناصر كشاورز را ستوده است. به هر رو، گذشت زمان تب طرفداري‌ها و مخالفت‌ها را فرومي‌نشاند و جايگاه تاريخي هر كس را نشان مي‌دهد.»[۱۱]
احسان یارشاطر
یمینی نزدیك نیم قرن است برای كودكان شعر می‌گوید، شعرهای مناسب، شعرهای سنجیده، شعرهای درخور فهم كودكان و سن‌های مختلف آنها، شعرهایی كه هم كودكان راخوش می‌كند، هم آموزنده است و هم درس زندگی و رفتار نیكو به آنها می‌دهد. شعر خوب برای كودكان گفتن تنها به ساده‌گویی برنمی‌آید. نكته‌های باریك‌تر هست كه رعایت آنها هم قریحه‌ی فكری می‌خواهد و هم دانستن فن. كودكان وزن و تكرارهای صوتی رادوست دارند. غالب اشعار اتل متل مانند، معنی منطقی روشنی ندارند. وزن و بازی‌های صوتی است كه آنها را مطلوب بچه‌ها می‌كند. عالم كودكان عالم دیگری است. منطق بزرگ‌ها هنوز آن را مهار نكرده است و در آن آزادی‌هایی هست كه ما آنها را از دست داده‌ایم. افراد نادری می‌توانند به آن عالم برگردند و با كودكان دمساز شوند و به زبان خودشان برای آنها شعر بگویند و قصه بنویسند. یمینی شریف سرآمد آنهاست .اشعار او نونهالان را شاد و سیراب می‌كند و بزرگسالان را با تاثیری كه در آنهاست به عالم كودكان بازمی‌گرداند.[۱۵]
محمدهادی محمدی
«بی‌گمان یکی از کسانی که در تحلیل‌های همزمانی دستاویز ستیز و خوارشماری قرار گرفت، عباس یمینیشریف بوده است. اندیشه‌ها و آثار هنری او برای کودکان از سوی صمد بهرنگی و محمود کیانوش به نقد بی‌رحمانه گرفته شد و توانایی و استعداد او خوار شمرده شد.» [۱۶]
محمود کیانوش
«رفته رفته از میان کسانی که دل به تعلیم و تربیت کودک سپرده بودند، تنی چند به نیاز عمیق کودک امروز به شعر پی‌بردند و خود به ساختن شعر ویژه کودک پرداختند. جبار باغچه‌بان و عباس یمینیشریف از آن جمله بودند، که اولی پاکدل و بی‌ادعا بود و دوستدار واقعی کودک و می‌کوشید که چیزهایی شعرگونه برای کودکان در حد نیازی که خود در باغچه‌اش داشت، بسازد. و اما دومی هرگز باور نکرد که شاعر نیست و آنچه که می‌سازد نه شعر است، نه حتی وسیله‌ای برای سرگرمی کودکان، چنان که انتظارشان را از شعر گمراه نکند و بتوانند میان آگهی‌های منظوم بازرگانی و شعر تفاوتی بگذارند، و باز باور نکرد که قبول او نشانه خالی بودن میدان بود، نه پهلوانی او» [۱۷]
ایلیا دیانوش
از خودش و آثارش بگویم یا از تأثیری که با اشعار و اوزان ساده‌اش بر من و هم نسلانم و نسل پیش از من داشته است. یکی از اثرات ماندگار اشعار یمینیشریف، فرهنگ‌سازی است. همه‌ي كساني كه از سال 1322 تا امروز به مدرسه رفته و مي‌روند، از پدرم گرفته تا پسرم، يك يا چند شعر از او را خوانده‌‌اند يا حتي از بر هستند.[۱۱] او براستی همچون پیشه‌اش، معلمی بود که به زیبایی و به سادگی از مفاهیمی همچون خدا، خوبی، پدر و مادر، وطن، بزرگان ایران‌زمین سخن گفت و با خلق شخصیت‌های کودکانه برای بچه‌ها الگو ساخت. شعرهای او حتي این قابلیت را داشته و دارند که در گذر زبان از زمان، با اندک تغییراتی خودآگاه و ناخودآگاه، به حیات خود در دل کودکان ادامه دهند. شعر «جوجه طلایی» که هنوز هم در مهدهای کودک خوانده می‌شود، نمونه‌ی خوبی است؛ نسخه‌ی امروزی این شعر که از 8 بیت به 6 بیت کاهش یافته، به نرمی و سادگی تحول زبانی را پذیرا شده است.[۱۱]
محمود برآبادی
«برخی از نویسندگان و جریان‌های ادبی، آثار یمینیشریف را جزء نوشته‌هایی می‌دانند که هدفی جز سرگرمی کودکان و دورکردن آنان از واقعیت‌های گاه تلخ اجتماعی ندارد. این دسته از نویسندگان معتقدند که باید کودک را با واقعیت‌های اجتماعی، تبعیض جنسی و قومی، اختلاف طبقاتی، بی‌عدالتی، فقر و بیکاری آشنا کرد تا برای ورود به جامعه، شناخت کافی پیدا کند. یمینیشریف سعی داشت با به کارگیری عناصر بازی و تخیل و با زبان و توصیفی ساده، اشعار سرگرم‌کننده و لذت‌بخشی درخور فهم کودکان بسراید و در موارد بسیاری موفق شد. مهم است که یک: فضا برای گفت‌وگو و نقد‌ونظر همه این نحله‌ها فراهم باشد و دو: هر اثری چه شعر و چه داستان سوای محتوای آن، از گوهر هنر و ادب خالی نباشد.»[۱۸]
شهرام اقبال‌زاده
علی‌اصغر سیدآبادی
به نظرم با نگاهی به مجموعه فعالیت‌های او در می‌یابیم که تاثیر او در آموزش و پرورش مهم‌تر از ادبیات کودک است و دغدغه اصلی نه ادبیات کودک که آموزش و پرورش بود و ادبیات کودک راهی به دیار بود. یکی از دیگر ویژگی‌های عباس یمینیشریف که در روزگار ما، فقدان آن معضل مهمی در آموزش و پرورش رسمی است، ارتباطات گسترده او با چهره‌های فرهنگی کشور و مشارکت دادن آنان در امر آموزش بود.[۱۹]
از نظر شریف
{{گفتاورد تزیینی|
| ” | «پنجاه سال پیش که به سرودن شعر برای کودکان و نوجوانان پرداختم، کس دیگری به نام شاعر کودکان وجود نداشت. تنها چند شاعر مانند ایرج میرزا، یحیی دولت‌آبادی، مهدی قلی‌خان هدایت، ملک‌الشعرا بهار، حبیب یغمایی، پروین اعتصامی، گل گلاب و یکی دو تن دیگر چند شعری برای کودکان سروده بودند.» خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
“ |
| ” | «من نمی‌توانم با آن عده‌ای که می‌گویند زبان شعر باید همیشه زبانی از ابهام داشته، مرموز و به طور حتم خیال‌انگیز باشد، هم عقیده باشم. به خصوص در مورد شعر کودک. زبان شعر مانند زبان نثر زبانی است قابل کاربرد برای اندیشه‌ی شاعر و بیان نظر او درباره‌ی هر چیزی از چیزها و امری از امور و موضوعی از موضوعات. اینکه عده‌ای حدود شعر را محدود و دامنه آن را کوتاه می‌کنند، کاری به جا نیست. در حالی که زبان شعر زبانی زیبا، موزون، خوش‌آهنگ ،جالب، جاذب است که سریع تأثیر می‌گذارد، چرا از آن برای امور زندگی استفاده نشود و اگر استفاده شد بگویند شعر نیست! پس چیست؟ اگر می‌گویند نام آن نظم است، کلمه‌ی نظم از ارزش این گونه شعرها نمی‌کاهد.» خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
“ |
موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران
همراهی‌های سیاسی
عملكرد یمینیشریف در روزنامه كيهان بچه‌ها در روزهاي انقلاب در سال ۱۳۵۷ قابل بررسی است. تا پیش از آن، او صرفا به ادبیات کودک می‌اندیشید و از موضع‌گیری‌های سیاسی پرهیز می‌کرد. فعالیت در نشریات وابسته به نظام پهلوی در حوزه کودکو متقابلا تشویق‌ها و حمایت‌هایی که می‌شد او را در نزد روشنفکران بالاخص صمد بهرنگی به چهره‌ای حاکمیتی تبدیل کرده بود. او را شخصی که دغدغه اجتماعی سیاسی ندارد و حامی وضع موجود است می‌شناختند.
بررسی مجله کیهان بچه‌ها در روزهای انقلاب که يميني‌شريف مدير مسئول آن بود، شخصیتی تازه و متاثر از آن روزها به ما معرفی می‌کند. كيهان بچه‌ها همگام با ديگر نشريات در اعتصاب سراسري مطبوعات در آذر و دي ۱۳۵۸ شركت كرد و قبل و بعد از آن مطالبی در خصوص تغییر نظام آموزشی کشور منتشر می‌کرد که حتي در ميان نشريات مذهبي كودك قم نمونه نداشت.او در سالهاي آخر عمر با بي‌مهري‌ها و كم‌توجهي‌هايي روبه‌رو بوده است.[۱۱]
منزلی که در آن زندگی می‌کرد (باغ و ویلا)
گزارش جامعی از سفرها(نقشه همراه مکان‌هایی که به آن مسافرت کرده است)
در آکروپولیس آتن در سال ۱۳۵۳ اصل گذرنامه دانشجویی با ویزای لبنان (۱۹۵۳)، امریکا (۱۹۵۴، ۱۹۵۳)، انگستان ( ۱۹۵۴)، به انضمام برگه وزارت بهداری- اداره بهداشت. ۲ شهریور ۱۳۳۲ (موزه کودکی ایرانک)
- ۱۳۳۲ اعزام به دانشگاه کلمبیا
مجموعه ی مقالات درباره ی زندگی، آثار و فعالیت های عباس یمینی شریف، که در مراسم بزرگداشت او در دانشگاه UCLA امریکا در بهمن ۱۳۶۸ و در شورای کتاب کودک در دی ماه ۱۳۶۹ ارائه شده اند، همراه با گزیده ای از اشعار و فهرست کتاب های منتشر شده ی او برای کودکان و نوجوانان.
بنیان‌گذاری
مجله بازی کودکان
اردیبهشت ۱۳۲۳ انتشار بازی کودکان با صاحب امتیازی ابراهیم بنی‌احمد، دانش‌آموخته و مدرس دانشسرای عالی تهران، و با همکاری عباس یمینیشریف، شاگرد بنی‌احمد و آموزگار مدرسه‌های تهران، آغاز شد. کار نقاشی با بنی‌احمد بود و سرودن شعر کودکانه به یمینیشریف سپرده شد. بازي كودكان در نخستين دوره با قطع بسيار كوچک شش در هفت سانتی‌متر و جلد چهار رنگ با نقاشی‌های كودكانه و مطالب و شعرهایی ساده برای كودكان خردسال پيش دبستان منتشر می‌شد. [۲۰]
تا پايان دوره انتشار كه روی‌هم‌رفته چهار سال به درازا كشيد، چهار بار قطع و سه بار نام آن دگرگون شد. با هربار بزرگ شدن قطع مجله، زبان آن نيز دشوارتر می‌شد و گروه سنی مخاطبان نيز بالاتر می‌رفت، به گونه‌ای كه در پايان به مجله‌ای برای نوجوانان دبيرستانی تبديل شد كه صفحه‌ای برای كودكان خردسال نيز داشت. نامهای دیگر این نشریه، رهنمای آینده، جهان تربیت و کتاب ادب و تربیت بوده است.[۲۰] برخی این نشریه را پيشگام مجله‌های كودكان ايران می‌دانند. بازی كودكان، نه تنها نخستين نشريه‌ی مستقل كودكان با نگرش آموزشی و پرورشی و الگوی مجله‌های بی‌شمار پس از خود بود، بلكه نخستين مجله‌ی كودكان بود كه با وجود دشواری‌های بسيار، چهار سال دوام آورد.[۲۰]
مجله کیهان بچه‌ها
به پيشنهاد عباس يمينی‌شريف و جعفر بديعی در روز پنج‌شنبه ۶دی۱۳۳۵ با شمارگان ۲۰ هزار نسخه اولين شماره مجله كيهان بچه‌ها از طرف مؤسسه كيهان انتشار يافت. [۲] در این مجله جعفر بدیعی سردبیر و عباس یمینیشریف مدیر و مشاور بود. سال‌ها بعد پس از آنکه صاحب‌امتیازی به بدیعی رسید، عباس یمینیشریف، مدیرمسئول و سردبیر مجله شد. [۲۱] یمینی در كنار سردبیری برای مجله ترجمه می‌كرد، شعر می‌سرود و مقاله می‌نوشت. کیهان بچه‌ها سهم موثری در ایجاد و رشد علاقه کودکان به ادبیات و شعر داشت، به طوری که نویسندگانی چون هوشنگ مرادی کرمانی از تاثیر عمیق کیهان بچه‌ها در ایجاد علاقه به نویسندگی یاد کرده است.[۲] از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۶ نام نشریه کیهان بچه‌ها به مجله «دخترها و پسرها» تغییر یافت، اما در سال ۱۳۴۷ دوباره با نام پیشین منتشر شد.[۲۲] کیهان بچه‌ها همچنان از سوی موسسه کیهان منتشر می‌شود.
مدارس روش نو
عباس یمینیشریف با همراهی همسرش در سال ۱۳۳۶ دبستان روش نو را باز کرد که بعدها به یک مجتمع آموزشی از کودکستان تا پایان دوره راهنمایی گسترش یافت.[۱] ابتدا واحد پسرانه در خیابان فیشر آباد (سپهبد قرنی کنونی) و واحد دخترانه در خیابان ایرانشهر بود که پس از افتتاح ساختمان جدید در سال ۱۳۴۵ در خیابان آبان شمالی مختلط شد و انتقال یافت. در محل جديد سالن ناهارخوري براي دانش‌آموزان و كاركنان مدرسه در نظر گرفته شده بود و كلاس‌های ويژه آزمايشگاه، حرفه و فن، علوم طبيعي، كتابخانه و كارهاي هنري داير شد و مجتمع آموزشي روش نو دارای ۴۰ كلاس و سالن اجتماعات گرديد. سرويس رفت وآمد دانش‌آموزان هم شامل بيش از ۱۰ مينی‌بوس بود.[۲]
یمینیشریف اعتقاد داشت که می‌توان روشهای نو آموزشی غرب را با دگرگونی‌هایی در مدرسه‌های ایران اجرا کرد. در هنگام نام‌نویسی در مدرسه روش نو والدین به تعدادی از سئوالات در مورد کودکان پاسخ می‌دادند و در ورقه نام‌نویسی خصوصیات اطفالشان را روشن می‌ساختند و سپس آموزگاران و خود مدیر به مشاهده و مطالعه تک تک ایشان می‌پرداخت و هوش و استعداد و حافظه آنها را مشاهده می‌کرد.[۱] در اواسط دهه ۱۳۵۰ دولت تصميم به دولتی كردن تمام مدارس خصوصی گرفت. چندی بعد ساختمان مدارس روش نو به دوره‌هاي آموزشي براي دختران اختصاص يافت و نام آن هم به دبیرستان نور تغيير داده شد. هنوز درب جنوبی مدرسه نور در كوچه‌ای به نام روش نو باز می‌شود. [۲]
انتشارات روش نو
انتشارات روش نو توسط عباس يمينی‌شريف در سال ۱۳۵۸ در تهران تاسيس شد. در زمان حيات او آخرین كتاب‌های عباس يمينی‌شريف توسط روش نو به چاپ رسيد. بعد از او همسرش توراندخت مقومی فعاليت انتشارات را ادامه داد و كتاب‌های جديد و ناياب يميني‌شريف را منتشر نمود. روش نو كليه اثار يميني‌شريف را به چاپ می‌رساند. [۲]
انجمن ملی پژوهشی در آموزش و پرورش
سازمانی غیردولتی، غیرانتفاعی و مستقل است که در سال ۱۳۵۶ خورشیدی به همت گروهی از معلمان، مربیان، کارشناسان در زمینه آموزش و پرورش شکل گرفت و فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۵۸، اساسنامه انجمن تدوین و به نام «انجمن ملی پژوهشی در آموزش و پرورش» به تصویب مجمع عمومی آن رسید. در سال ۱۳۵۹ اولین خبرنامه انجمن که منعکس کننده فعالیت‌های آن بود، منتشر شد. پس از انقلاب اسلامی، اساسنامه جدید انجمن در سال ۱۳۶۷ تدوین شد و به نام «انجمن پژوهشهای آموزشی پویا» به ثبت رسید.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی داردانجمن پژوهشهای آموزشی پویا، </ref>
مهم‌ترین اهداف انجمن کمک به بهبود وضعیت آموزشی نظیر بررسی محتوای کتابهای درسی، شیوه‌های ارزش‌یابی از طریق انجام پژوهش، تشکیل سمینارها، تألیف و ترجمه منابع، کمک به توانمندسازی مدیران، معلمان و مربیان و ارتقای سطح آگاهی آنان با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، جلسات آموزشی، جمع آوری تجربیات، کمک به توانمندسازی کودکان با نیازهای خاص از جمله کودکان کار، کودکان در معرض تبعیض، آزار، بدرفتاری و...از طریق حمایت‌های آموزشی، پژوهشی، روان‌شناختی، مشاوره‌ای مطرح شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
شورای کتاب کودک
در دی ماه سال ۱۳۴۱ شورای کتاب کودک به کوشش ۳۷ نفر از کارشناسان ادبیات کودکان و آموزش و پرورش، نویسندگان، تصویرگران، ناشران، کتابداران و آموزگاران، کار رسمی خود را آغاز کرد. در این دوره، زمینه های لازم برای جهشی تاریخی در ادبیات کودکان ایران فراهم شده بود. شورای کتاب کودک نخستین سازمان غیردولتی ادبیات کودکان در ایران بود و می‌کوشید با برگزاری نشست ها و هم‌اندیشی های کارشناسی، بررسی پیوسته کتاب های کودکان و نوجوانان، انتشار فهرست سالا‌نه از کتاب های مناسب منتشر شده کودکان و نوجوانان، گزینش کتاب های برگزیده سال و اعطای پلا‌ک یادبود، برگزاری روز کودک، تشکیل کلا‌س‌های کتابداری، کمک به گسترش فرهنگ کتابخوانی و پیوند با نهادهای بین‌المللی ادبیات کودکان، در بالا بردن جایگاه ادبیات کودکان ایران نقش شایسته داشته باشد.[۱]
فهرست نام هیأت مؤسس شورای کتاب کودک که براساس موقعیت شغلی هر یک در خارج از شورا تنظیم گردیده بدین شرح است: عباس یمینی شریف، ناصر آزاد، ماه آفریده آدمیت، مهدی آذریزدی، مهری آهی، هما آهی، ایران احتشامی، عبدالرحیم احمدی، فاطمه اختیاری، توران اشتیاقی، منوچهر انوار، پرویز اهور، لیلی ایمن (آهی)، جعفر بدیعی، عفت حبیبی، مهین‌دخت خلیلی (جهانداری)، زهرا دیده‌بان، عباس‌علی روحانی، محمدامین ریاحی، نورالدین زرین‌کلک، معصومه سهراب (مافی)، عباس سیاحی، حسن شریف، جعفر صمیمی، فریده فرجام (مفید)، حبیبه فیوضات، مهوش قوامیان (سیاح)، پرویز کلانتری، بیژن مفید، نصرت ا... مجتبائی، شمس الملوک مصاحب، یحیی مافی، مرتضی ممیز، توران میرهادی، اسماعیل والی‌زاده، هرمز وحید، ابراهیم هاشمی [۲۳]
باشگاه تربیتی روش نو
در کشورهای خارجی موسساتی به نام «پس از مدرسه» [۲] وجود دارد که خانواده‌ها می‌توانند کودکان خود را به آنجا بسپارند و به دنبال کارهای خود بروند. در این مؤسسات برای کودکان امکانات تفریح و سرگرمی وجود دارد. در تهران برای اولین بار در سال ۱۳۳۳ عباس یمینیشریف چنین مؤسسه‌ای، به نام «باشگاه تربیتی روش نو» بنیان نهاد. خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی داردباشگاه تربیتی روش نو. . سپیده فردا، بهمن١٣٣٦.</ref> او در سفر خود به آمریکا درباره تعلیم و تربیت کودکان مطالعاتی کرد و پس از بازگشت به ایران با همکاری همسرش باشگاه را تاسیس کرد.در این باشگاه کودکان اعم از دختر و پسر از ۵ تا ۱۳ سال زیرنظر توراندخت مقومی و عباس یمینیشریف و ۱۵ مربی که ۵ نفر از آن ها خانم هستند تعلیم می‌دیدند.[۱] در باشگاه عصرها بعد از مدرسه بچه‌ها به تكميل مشق مشغول مي شدند و سپس در یکی از سه گروه شطرنج، ورزش و نمایش فعالیت می‌کردند.[۲]
باشگاه بسيار مورد استقبال قرار گرفت. داود پيرنيا مدیر رادیو فرزند خود را عضو باشگاه نمود و اغلب شب‌ها با اجراكنندگان برنامه راديو مثل فضل الله مهتدی (صبحی) گوينده، سیما بینا، الیس و بلا و نیکل الوندی خواننده و نوازنده به باشگاه مي‌آمدند. [۲۴] وزیر فرهنگ وقت پس از بازدید از این باشگاه از یمینیشریف درخواست کرد تا طرحی برای ایجاد این نوع موسسات تهیه کند تا پس از تصویب در شورای عالی فرهنگ به مورد اجرا گذاشته شود.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
تأثیرپذیری‌ها
او بر شاعران کودک در نسل‌های آتی خود تأثیرات آشکار گذاشت.اگر ما از اسدالله شعبانی می‌خوانیم: «پدربزرگ پیرم/ دستش رو من می‌گیرم/ عینک داره با عصا...»، آن شاعر از یمینیشریف خوانده یا شنیده بوده است که: «باباي خوب و پيرم/ دستش را من مي‌گيرم/ چه خوب و مهربان است/ چه‌قدر خوش‌‌زبان است» [۱۱]
توصیه‌نامه‌های وزیر فرهنگ
از سوی وزیر فرهنگ وقت نامه‌هایی موجود است که توصیه می‌کند کتابهای عباس یمینیشریف از جمله بازی با الفبا در سطح وسیع چاپ شود و در کودکستان‌ها، مدارس و کتابخانه‌ها توزیع گردد.[۱]
تصویرگری کتاب‌ها
یمینیشریف برای کتاب‌هایش با گرافیست‌ها، نقاشان خبره‌ای نظیر مرتضی ممیز، پرويز کلانتری، فرشید مثقالی، هلن راغب، منوچهر صفرزاده، بهرام خائف، علی‌اصغر معصومی، علی‌اكبر فرهادیان همکاری داشته است. آتلیه پاته کتاب دنیاگردی جمشید و مهشید را تصویر نگاری کرد. او در یک نوآوری، تصویرگری کتاب «در میان ابرها» را به عهده دانش‌آموزان ۱۰ و ۱۱ ساله و یکی از معلمان هنرآموز گذاشت.[۱]
در هنرهای هفتگانه
سینما
فیلم‌مستند نغمه سرای کودکان، به تهیه کنندگی هومن یمینیشریف، کارگردانی هومن ظریف، تدوین اسماعیل جعفری و پویانمایی محبوبه سادات موسوی به زندگی و فعالیت‌های فرهنگی عباس یمینیشریف می‌پردازد. در این فیلم ۷۵ دقیقه‌ای توران مقومی تهرانی، یحیی مافی، توران میرهادی، نوش‌آفرین انصاری، پرویز کلانتری، هوشنگ مرادی کرمانی، اسدالله شعبانی، مصطفی رحماندوست، محمدهادی محمدی، بیژن پیرنیا، علی دهباشی، انوشیروان روحانی، نیما پتگر، فرشته یمینیشریف و بهمن یمینیشریف درباره عباس یمینیشریف سخن گفته‌اند. تنها ویدئو از عباس یمینیشریف در وب در همین فیلم مستند به کار رفته و از آرشیو خانوادگی او عاریه گرفته شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
هنرهای تجسمی
تمام عمر فرهنگی یمینیشریف به ارتباط با تصویرگرانی گذشت که مجلات و کتابهای او را با هنرمندی خود مزین کرده و آماده طبع می‌کردند. یمینیشریف خود در نقد و درک آثار تجسمی دانش و تجربه بسیار داشت، چه تحصیلات آکادمیک که در آمریکا دیده بود و چه ارتباط مستمر یا اساتید و چهره‌های ملی این حوزه. بدین ترتیب هنرمندان زیادی از او خاطره نقل کردند و در تابلو نقاشی و اثر هنری خویش از او یاد کردند.
-
طرح عروسکی از شمایل یمینیشریف در موزه عروسک‌های ملل تهران -
اثری از حمید دریکوند مجسمه‌ساز ۱۳۹۸ -
اثری از محمد پیرحیاتی(مونس)برای عباس یمینیشریف از مجموعه نقاشی‌های «چهره‌ها و چاره‌ها» -
پرتره شریف اثری از سلمان طاهری
آثار و کتاب‌شناسی
سبک و لحن و ویژگی آثار
تالیفات کودک و نوجوان
- آواز فرشتگان یا اشعار کودکان، ۱۳۲۵، مجموعه ۵۶ شعر، شامل شعر الفبا، ایران، سماور جوش آمد و... به همراه نقدی از احمد بهمن‌یار براي كودكان ۴ تا ۸ سال.
- گربه‌هاي شيپورزن ، ۱۳۲۸، قصه‌هاي منظوم براي ۸ تا ۱۲ سال
- قصه‌هاي شيرين ، ۱۳۲۶، مجموعه ۱۲ داستان منطوم برای کودکان و نوجوانان شامل شاعر و دهقان، چاره موش بزرگ، خیر و چراغ و...
- دو كدخدا، ۱۳۲۹، قصه‌اي منثور براي كودكان ۸ تا ۱۲ سال
- دنياگردي جمشيد و مهشيد، ۱۳۳۲، داستان سفر دو كودك به نامهای جمشید و مهشید به كشورهاي مختلف و شرحي از آن كشورها. عنوان فرعی این کتاب «قصه‌های کشورهای دیگر» است.
- بازي با الفبا، ۱۳۳۳، كتابي براي آموختن الفبا در كودكستان
- داستان عروسک ۱۳۳۷، با همكاري اسماعیل والی‌زاده، كتابي است كمك درسي که در آن واژگان و جمله‌های ساده به کودکان اول دبستانی برای پرورش مهارت آنها در خواندن آموزش داده می‌شود.
- داستان نیکان و پاکان، گردآورنده جواد فاضل، تنظیم و انشاء مطالب از اسماعیل والی زاده و عباس یمینیشریف، مجموعه داستانهای کوتاه دینی برای دانش‌آموزان سال چهارم، پنجم و ششم دبستان شامل کودک خداشناس، علی یا مبارک، دو پسر عمو و...
- کتاب اول دبستان، ۱۳۳۹، با همكاري پرويز كلانتري. این کتاب معروف به «دارا و آذر» و مدت‌ها كتاب درسي بود.
- فری به آسمان می‌رود، ۱۳۴۴، داستاني است از حوادثي كه بر سر دختر گمشده‌اي مي‌آيد براي كودكان ۸ تا ۱۲ سال، این داستان ۳۳ قطعه منظوم است شامل یک روز گردش، فریاد شادی، خوردن ناهار و...
- آوای نوگلان، ۱۳۴۵، مجموعه اشعار براي كودكان قبل از دبستان و سالهاي اول و دوم شامل ۳۶ شعر قطعه شعر به نامهای الفبا، ما بچه‌ها، زاغی من و...
- جشنواره درخت در دبستان، ۱۳۴۶، این کتاب مطالبى درباره ضرورت آشنایی کودکان با درخت و طبیعت و مجموعه شعر و نت موسیقی است شامل فصول ایران، سرود درخت کاری، نوروز و...
- پرویز و آیینه، ۱۳۴۶ داستاني است به شعر و نثر براي قبل از دبستان و سالهاي اول و دوم دبستان
- در میان ابرها، ۱۳۴۹، مجموعه ۹ داستان شامل گاو مهربان، دعوای دیگ و کماجدان، سیل در ده بالا و... کتاب را ۵ کودک و ۳ هنرآموز کودکان تصویرگری کرده‌اند.
- گلهای گویا، ۱۳۵۰، مجموعه ۴۱ شعر، شامل خدایا، شهبانوی مهربان، روز مادر و... این کتاب در بخش پایانی دارای ۱۱ چیستان برای کودکان است.
- پوري و لباس‌هاي او، ۱۳۵۰، داستاني است به شعر و نثر براي قبل از دبستان و سالهاي اول و دوم.
- همسايه عجيب، ۱۳۵۰، خاطراتي از دوران طفوليت نويسنده و همسايگان او براي نوجوانان شامل ۸ داستان روزگار کودکی، خاکروبه دانی محل ما، مرا به مدرسه گذاشتند و...
- باغ نغمه‌ها، ۱۳۵۲، مجموعه ۳۳ شعر برای نوجوانان شامل پرچم ایران، آهنگسانی، بهترین منظره و...
- كتاب توكا، ۱۳۵۶، وصف حال كسي است كه آرزوي خواندن كتاب دارد. براي كودكان 8 تا 12 سال
- خانه باباعلي، ۱۳۶۱، كتابي است براي قبل از دبستان و كمكي كلاس‌هاي اول و دوم دبستان
- شعر با الفبا، ۱۳۶۲، كتابي است به شعر براي آموختن الفبا در خانه و كودكستان و كمكي كلاس اول
- سياهك و سفيدك، ۱۳۶۳، داستاني است به نثر براي قبل از دبستان و كمكي كلاس‌هاي اول و دوم دبستان
- آواز سوسک، ۱۳۸۴
- شهر ناپدیدان، ۱۳۸۴، چاپ دوم
- باغ دوستی، ۱۳۸۵، چاپ دوم
- پلنگ یکه‌تاز، ۱۳۸۵، چاپ دوم
- کتاب ما بچه‌ها، ۱۳۸۷
- دركودكستان، ۱۳۸۷
- سرود گلها، ۱۳۸۹، این کتاب با نام سرود گلزار نیز آماده طبع شده است.
- پرندگان شاد، ۱۳۸۹
- بهار شد، ۱۳۸۹
- دنیای زیبا، ۱۳۸۹
- کاوشگران طلا در مدارس، ۱۳۸۹ شامل ده مقاله منتخب از مقالاتی که در سال‌های ۵۶ و ۵۷ درباره کیفیت آموزش و پرورش در ایران نوشته است.
تالیفات بزرگسال
- آه ايران عزيز، ۱۳۵۳، اشعاري است با وزن شكسته درباره طبیعت ایران و زیبایی‌ها و محصولاتش و دانشمندان و سرداران رشید آن و بررسی نام خليج فارس
- سفر با تور، چاپ ۱۳۵۵، مجموعه شعر بزرگسال شامل نامه خواستگار، دست بردار، دوشیزه محبوب من، و ...
- نيم قرن در باغ شعر كودكان، ۱۳۶۶
- جدال در پرتگاه توچال، ۱۳۶۸
- فارسي زبان ايرانيان، ۱۳۶۸
- ما و بچه‌های ما، ۱۳۴۱، از مجموعه خواندنی‌های نوسوادان برای مربیان درباره شیوه‌های تربیتی کودکان.
ترجمه‌ها
- برق و حريق، ۱۳۳۰، معلومات عمومي براي آگاهي از برق و آتش‌سوزي
- روي زمين و زير زمين، ۱۳۳۰، گیاه‌شناسی برای کودکان، اثر اریاوبر، كتاب علمي براي پيش از دبستان و سالهاي اول دبستان
- جزيره مرجان، ۱۳۳۶، داستاني انگليسي اثر بلنتاین و رابرت مایکل با عنوان اصلی: «The Coral island»
- داستان بیژن و شیر، ۱۳۳۸، با همكاري اسماعیل والی‌زاده، كمك درسي براي كلاس دوم ابتدايي. عنوان نیم‌صفحه پایین جلد کتاب «حكایتی از مهربانی و نیروی حق شناسی كه همیشه به یاد خواهد ماند. ترجمه از کتاب «Andy and the Lion: A Tale of Kindness Remembered or the Power of Gratitude»
- داستانهای مصور، نوشته اندرسن و هانس کریستیان با ترجمه یمینیشریف، عباس توانگر، سهیم فروغ. این کتاب کميک استريپ مجموعه ۱۰ داستان شامل غاز طلائی، بلبل، پسرک چوپان و ... است.
- غاز طلائی، گردآورنده برادران گریم
نمایشنامه
- داستان خر و خركچي(نمایشنامه تک پرده)، ۱۳۵۵، داستاني است از يك روستايي كه به شهر مهاجرت كرده و پشيمان شده است. براي سالهاي آخر دبستان و راهنمايي
- دستمال گلدار و گنج بي‌صاحب، ۱۳۵۴، (نمایشنامه تک پرده)، داستانی تاريخي براي كودكان دبستان و راهنمايي
مقالات
مقالات یمینیشریف در مجلات، را می‌توان به سه دسته شعر، داستان و مقالات فرهنگی اجتماعی که بیشتر در حوزه آموزش نگارش یافته، تفکیک کرد.
| مجلات | نوع متن | شماره صفحه | تاریخ | دوره | شماره مجله |
|---|---|---|---|---|---|
| دانش‌آموز | |||||
| از حرف تا عمل | ۲۵تا۲۸ | ۱خرداد١٣٢٩ | |||
| باغبان و ریشه‌کن | ۲تا۴ | ١آذر١٣٣٣ | |||
| ترس از مجسمه | ۳۰تا۳۲ | ۱بهمن١٣٣٣ | |||
| بگو و نگو | شعر | ۱۱ | ۱خرداد١٣٢٩ | ||
| مگو ناتوانم | شعر | ۱۳ | ١٥دی١٣٢٨ | ||
| در جستجوی بهترین آفریده خدا | ۱۱تا۱۵ | ١مهر١٣٣٣ | |||
| بازی کودکان | |||||
| درخت چنار | شعر | ۵ | سوم | ۵۷ | |
| درخت سرشکسته | شعر | ۳ | سوم | ۵۸ | |
| تخم مرغ | شعر | ۳ | سوم | ۶۱ | |
| چهار فصل و دوازده ماه | شعر | ۱۲و۱۳ | سوم | ۶۴ | |
| پیرمرد و گل زرد | شعر | ۸ | سوم | ۶۵ | |
| دانه اشک ، دانه اشک | شعر | ۴ | سوم | ۶۸ | |
| دست بردار | شعر | ۵ | چهارم | ۷۰ | |
| دعوای دیگ و کماجدان | ۶تا۸ | چهارم | ۷۵ | ||
| بازی کودکان | شعر | ۹ | پنجم | ۸۵ | |
| نونهالان | |||||
| آواز خاله سوسکه | شعر | ۶ | ٢١مهر١٣٢٢ | ||
| ابر شتابان | شعر | ۲ | ٣آذر١٣٢٢ | ||
| دماوند | شعر | ۲ | ١٧آذر١٣٢٢ | ||
| غمگین مباش یک آن | ۶ | ۷اردیبهشت۱۳۲۳ | |||
| تیر و نوا | ۲ | ٢٨مرداد١٣٢٣ | |||
| درخت من | شعر | ۶ | ٢٩تیر١٣٢٣ | ||
| آسیاب | شعر | ۶ | ١٨خرداد١٣٢٣ | ||
| کیهان اندیشه | |||||
| پول کار نکرده | ۲۳تا۲۶ | ٢٥بهمن١٣٣٥ | |||
| خرچنگ پیر | ۲۴تا۲۶ | ٩اسفند١٣٣٥ | |||
| مرد گل‌دوست | ٣تا٥و٨ | ٦خرداد١٣٤١ | |||
| غرق در خاطراتم | ۲ | ۹دی۱۳۵۲ | |||
| انقلاب آموزشی فکری باشد نه تغییر سطحی | ۱۲ | ٢١شهریور١٣٥٥ | |||
| در فکر بچه‌ها باشید | ۳۱ | ١١اسفند١٣٥٦ | |||
| مدرسه را در دل مردم جا دهیم | ۱۸ | ١٩آبان١٣٥٦ | |||
| در آموزش و پرورش پیرو کدام مکتبیم؟ | ۲۴ | ٢٩تیر١٣٥٦ | |||
| کاوشگران طلا در مدارس | ۲۳ | ٨آذر١٣٥٦ | |||
| قلدورهای مدرسه و قلدورهای جامعه | ۱۵ | ٢شهریور١٣٥٦ | |||
| اگر تنها دو در صد دانش‌آموزان مردود شوند | ۱۴ | ٦مهر١٣٥٦ | |||
| کاسه حلیم و سیاست عدم تمرکز | ۱۵ | ١٦آذر١٣٥٦ | |||
| نقش اعلامیه حقوق کودک در آموزش و پرورش ایران | ۱۴ | ١٧تیر١٣٥٧ | |||
| سخن | |||||
| ستاره | شعر | ۲۵۶ | شهریورومهر۱۳۲۲ | ||
| غاز | شعر | ۵۲۰ | خردادوتیر۱۳۲۳ | ||
| شیر و خورشید سرخ ایران | |||||
| بهترین بخشش | ۷تا۸ | آبان١٣٣١ | |||
| تهران مصور کوچولوها | |||||
| سنگ نپران | شعر | ۸ | ٤آبان١٣٣٦ | ||
| خواب خوش | شعر | ۸ | ٤آبان١٣٣٦ | ||
| من دخترم | شعر | ۸ | ٤آبان١٣٣٦ | ||
| خر چموش | شعر | ۹ | ١٨آبان١٣٣٦ | ||
| سپیده فردا | |||||
| کودکان چه نوع کتابهایی را دوست دارند؟ | ۳۹تا۴۳ | ١٣٣٦ | |||
| چند خاطره از کودکی | ۳۵تا۳۸ | ۱۳۳۶ | |||
| بید | شعر | ۱۲۰ | شهریور١٣٣٦ | ||
| رستاخیز | |||||
| مدرسه اولین تجربه اجتماعی کودک | ۱۹ | ۱۱مهر۱۳۵۶ | |||
| آینده | |||||
| برای کودکی (خاطرات کودکی) | شعر | ۷۰۷تا۷۲۵ | ۱۳۶۲ |
جوایز و افتخارات
- دریافت مدال درجه دوم فرهنگ در سال ۱۳۲۶: گواهینامه اعطای یک قطعه مدال درجه دوم فرهنگ که در جلسه ی ۶۲۱ شورای عالی فرهنگ در تاریخ ۴ مهر ۱۳۲۶ تصویب شده است.[۲۷]
- برنده دو جایزه از بنیاد پهلوی در سال‌های ۱۳۳۳ و ۱۳۴۵: از سال ۱۳۳۳ بنیاد پهلوی اعلام کرد به بهترین کتابهای سال، جایزه سلطنتی می‌دهد. بنیاد با همکاری دانشگاه تهران کمیسیونی برای گزینش کتاب تشکیل داد. جوائز سلطنتی به سه نوع تقسیم می‌شد. جوائز درجه اول به مصنفین، جوائز درجه دوم به مولفین و درجه سوم به مترجمین. جایزه سلطنتی برای کتابهای کودکان و نوجوانان تالیف ۳۰ هزار ریال و ترجمه ۲۰ هزار ریال بود.[۲۶]
در نخستین فهرست برندگان جوایز کتابهای سال ۱۳۳۳، نام «بازی با الفبا» عباس یمینیشریف به چشم می‌خورد. در خبر مجله کتابهای ماه درباره برنده جایزه سلطنتی کتابهای کودکان آمده است: «آقای عباس یمینیشریف که در ده سال اخیر کتابهای متعددی به نظم و نثر برای کودکان تهیه و چاپ کرده‌اند نیز از برندگان جایزه در رشته ادبی شناخته شد.» در سال ۱۳۴۵ بار دیگر عباس یمینیشریف برای تالیف «آوای نوگلان»، با نقاشی مرتضی ممیز جایزه گرفت.[۲۶]
- جایزه شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۵: بهترین کتاب سال شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۵ برای سنین ۸ تا ۱۲ سال به کتاب "فری به آسمان می‌رود" سروده عباس یمینیشریف با نقاشی مرتضی ممیز اختصاص یافت.[۲۸]
- رقابت در جایزه بین‌المللی (IBBY) در سال ۱۳۴۷: دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان(IBBY) هشت سال پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۵۳/۱۳۳۲ در سویس تاسیس شد. دفتری که در بنیاد‌گذاری سازمان‌‌های ملی ادبیات کودکان تأثیر گذاشت. این دفتر در طی برگزاری فستیوالی جایزه‌ای بین‌المللی برای آثار برتر ادبیات کودکان جهان داشت. اثر عباس یمینیشریف در سال ۱۹۶۸/۱۳۴۷ جزو آثار برتر این جشنواره شناخته شد.
بررسی چند اثر
ناشرانی که با او کار کرده‌اند
یمینیشریف ابتدا آثارش را با خودش منتشر می کرد. در دورانی که یمینیشریف شروع به نوشتن و چاپ کتاب کرد، هنوز قوانین منسجمی برای انتشار کتاب حاکم نبود. او ابتدا بدون ناشر و به صورت زیراکسی کتاب‌ها را چاپ می‌کرد. پس از ساماندهی صنعت نشر تا سال ۱۳۵۸ او با ناشران متفاوتی همکاری کرد. در سال ۱۳۵۸ اقدام به تاسیس انتشارات روش نو کرد و از آن زمان تاکنون کتابهای او از طریق این نشر چاپ و منتشر می‌شود.[۱] همچنین انتشارات شورای کتاب کودک مدعی است که آثار یمینی را تجدید چاپ کرده است. [۲۹]
- انتشارات علمی و فرهنگی (بنگاه ترجمه و نشر کتاب): «باغ نغمه‌ها»، ترجمه «جزیره مرجان»، «گلهای گویا»
- انتشارات ابن‌سینا: «بازی با الفٰبا»
- انتشارات امیر کبیر: سری کتابهای طلایی (مجموعه آموزشی کودکان و نوجوانان) شامل «قصه‌های شیرین»، «دو کدخدا»، «دنیاگردی جمشید و مهشید» (این کتاب ابتدا از سوی مجله خواندنیها چاپ شد)، «فری به آسمان می‌رود»، «گربه های شیپور زن»، «آواز فرشتگان یا اشعار کودکان»، «پرویز و آیینه»، «پوری و لباس‌هایش»
- انتشارات پدیده: «سفر با تور»، «آه ایران عزیز»، «در میان ابرها»
- انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان: «آوای نوگلان»، «کتاب توکا»
- انتشارات موسسه كیهان: ترجمه «بیژن و شیر»، «داستان عروسک»، ترجمه «داستانهای مصور»، ترجمه «غاز طلائی»
- انتشارات موسسه مطبوعاتی عطایی: «خر و خرکچی»
- انتشارات همگام با كودكان و نوجوانان: «دستمال گلدار و گنج بی‌صاحب»
- انتشارات دانش آموز: «بگو و نگو»
- انتشارات ابن سینا، فرانکلین: ترجمه «روی زمین و زیر زمین»
- انتشارات بنیاد دوستداران درخت و طبیعت: «جشنواره درخت در دبستان»
- انتشارات اداره کل آموزش بزرگسالان، سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد یونسکو: «ما و بچه های ما»
- انتشارات وزارت فرهنگ (اداره کل تعلیمات ابتدایی): «داستان نیکان و پاکان»
- انتشارات روش نو: تمام کتابهایی که پس از ۱۳۵۸ به چاپ رسیدند.
نمونه دست‌نوشته‌ها
| ” | «در فصل بهار مرد کشاورز در کنار جویبار دانه ای را کاشت. آن دانه پس از مدتی تبدیل به درختی سرسبز شد که به درختان کهن طعنه می زد و نهالان جوان را از سر راه خود کنار می زد. روزی یک کودک بی ادب به سوی او آمد، شاخه هایش را شکست و برای خود یک چوبدستی درست کرد. درخت که سرشکسته شده بود به پسر گفت که من آرزوهای زیادی برای آینده ی خود داشتم. ولی تو آمدی و هوس کردی که مرا بشکنی و چوبدست خود کنی و با این کارت تمام امیدهای مرا تبدیل به ناامیدی کردی..» [۱] | “ |
درخت سرشکسته، بازی کودکان، ص۳، سال سوم، شماره ۵۸
| ” | «خرچنگ پیری در ته دریا زندگی می‌کرد. او از چیزهایی که در زندگی‌اش دیده بود برای بچه خرچنگ‌ها تعریف می‌کرد. روزی از اینکه همواره در لانه‌اش می‌ماند، خسته شد و شروع کرد به راهپیمایی در کف دریا. به کشتی‌ای رسید که مدت‌ها پیش غرق شده بود. از داخل آن کشتی خنجری پیدا کرد و با خود به لانه‌اش برد. بچه خرچنگ‌ها از آن خنجر خوششان آمد و خواستند برای خودشان خنجر بسازند، اما خرچنگ پیر به آنها گفت که چون مانند انسان صاحب عقل نیستند، نمی‌توانند خنجر بسازند. انسان‌ها با کمک گرفتن از عقل‌شان کارهای زیادی می‌کنند، اما آنها نباید زیاد به انسان‌ها نزدیک شوند، چون ممکن است با استفاده از حیله و ابزاری که دارند آنها را شکار کنند.» [۳۰] | “ |
| ” | «روزی دیگ و کماجدان دعوایشان شد. هر کدام به دیگری می‌گفت که رنگ تو سیاه است و کثیفی. آنها با کفگیر و ملاقه به جان هم افتادند تا اینکه هر دوتاشان افتادند روی زمین و غذاهای داخل‌شان روی زمین ریخت. موش‌ها و گربه‌ها و مرغ‌ها و خروس که برای تماشای دعوا آمده بودند، شروع کردند به خوردن و جمع کردن غذاهایی که روی زمین ریخته شده بود. صاحب‌خانه که آمد فکر کرد گربه‌ها دیگ و کماجدان را انداخته‌اند. با دسته جارو دنبالشان کرد. بعد هم دیگ و کماجدان را به مسگر داد تا تعمیرشان کند. مسگر هم آن دو را با چکش صاف کرد که آه و ناله آنها بلند شد. بعد هم با قلع سفیدشان کرد. آن وقت دیگ و کماجدان به هم نگاه کردند و از دعوایی که کرده بودند پشیمان شدند. لگن به آن دو گفت سعی کنید از این به بعد با هم مهربان باشید و بدانید که سیاه بودن به خاطر کار کردن بهتر از سفیدی است که نتیجه بیکاری است.» [۳۱] | “ |
منبع‌شناسی
کتب
- داستان عروسک، توران میرهادی (خمارلو)، انتشارات راهنمای كتاب، آبان ۱۳۳۹: در آغاز توضیحاتی درباره ویژگی‌های کتاب های کمک آموزشی آمده است. سپس این ویژگی‌ها با کتاب داستان عروسک، نوشته عباس یمینی شریف و اسمعیل والی‌زاده از انتشارات کیهان، مقایسه شده‌اند.[۳۲]
- نغمه‌سرای کودکان به یاد عباس یمینیشریف، احسان یارشاطر، انتشارات روش نو ۱۳۷۰: مجموعه مقالات درباره زندگی، آثار و فعالیت‌های عباس یمینیشریف، که در مراسم بزرگداشت او در دانشگاه UCLA امریکا در بهمن ۱۳۶۸ و در شورای کتاب کودک در دی ماه ۱۳۶۹ ارائه شده است، همراه با گزیده‌ای از اشعار و فهرست کتابهای منتشر شده او برای کودکان و نوجوانان [۱]
- یمینی شریف،آنچه بود،آنچه هست، هومن ظریف، انتشارات اندیشه عصر ۱۳۹۷: در این کتاب، رفتارشناسی شاعر، آثار منظوم و منثور یمینیشریف و فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی او بررسی شده است (شماره شابک کتاب ۶۰۰۴۲۱۱۳۳۸). [۳۳] این کتاب در سال ۱۳۹۸ از سوی انتشارات ماهریس با نام «عباس یمینیشریف» تجدید چاپ شد (شماره شابک کتاب ۹۷۸۶۰۰۹۹۲۹۳۵۱).
مقالات
- جهان تيغ،مريم،سبك شناسي اشعار كودك و نو جوان عباس يميني شريف، فصلنامه تخصصي سبك شناسي نظم و نثر فارسي،(بهار ادب)سال چهارم – شماره اول ،بهار 1390.
- کاووس حسن لی(1385) فرازها و فرودهای یمینی شریف، بزرگداشت یمینی شریف، آذرماه
- فرازها و فرودهای شعر یمینی شریف. بزرگداشت یمینی شریف. بیجا: بینا. خسرونژاد، مرتضی (۱۳۸۲)
- نگرش همزمانی و نگرش در زمانی در تحلیل تاریخی ادبیات کودکان با نگاه ویژه به نقش عباس یمینی در تاریخ ادبیات کودکان ایران، محمدهادی محمدی، ارایه شده در مراسم بزرگداشت عباس یمینی شریف (٢٨ آذر ١٣٨٥)
- صمد بهرنگی،سخنی درباره آوای نوگلان مجموعه شعر برای کودکان اثر عباس یمینیشریف، مجموعه مقالات، تبریز، شمس، ۱۳۴۸، ص ۱۷ تا ۳۷
پایان نامه
- شرح احوال و نقد آثار عباس یمینیشریف، هومن رضاییان، کارشناسی ارشد، ۱۳۹۴
- بررسی مضامین برجسته شعر کودک در اشعار عباس یمینیشریف، محمود کیانوش و ناصر کشاورز، زهرا خانی، کارشناسی ارشد، ۱۳۹۷
- توصیف سبک شناسیک شعر کودک از مشروطیت به بعد (عباس یمینیشریف، جبار باغچه‌بان، محمود کیانوش، احمد شاملو، ترانه‌ها، متل‌ها و لالایی‌ها)، مسعود زندوانی، کارشناسی ارشد، ۱۳۸۹
- بررسی وضعیت ادبیات کودک در نثر داستانی معاصر فارسی از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ (با تکیه بر آثار عباس یمینیشریف، مهدی آذریزدی و صمد بهرنگی)، فاطمه بیدقی، کارشناسی ارشد، ۱۳۹۰
- بررسی ادبیات تعلیمی کودک و نوجوان در اشعار پروین اعتصامی، محمدتقی بهار، جبار باغچه‌بان، محمود کیانوش، عباس یمینیشریف، فاطمه اکبرنتاج بیشه، کارشناسی ارشد، ۱۳۹۲[۳۴]
نوا، نما، نگاه
مصاحبه مهدی اخوان ثالث با رادیو ایران بهمن ۱۳۶۰
مدرسه روش نو به روایت تصویر
Program low.mp3
صداست که می‌ماند
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ موزه کودکی ایرانک، اسناد عباس یمینیشریف
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ ۲٫۸ وب‌سایت عباس یمینیشریف
- ↑ یمینیشریف، نیم قرن در باغ شعر کودکان.
- ↑ انسان طراز نوین، وب‌سایت عباس یمینیشریف
- ↑ سالروز درگذشت یمینیشریف، خبرگزاری ایبنا
- ↑ عباس یمینیشریف. قلدورهای مدرسه و قلدورهای جامعه. . کیهان بچه‌ها، ٢شهریور١٣٥٦.
- ↑ عباس یمینیشریف. کاسه حلیم و سیاست عدم‌تمرکز. . کیهان بچه‌ها، ١٦آذر١٣٥٦.
- ↑ عباس یمینیشریف. اگر تنها دو در صد دانش‌آموزان مردود شوند. . کیهان بچه‌ها، ٦مهر١٣٥٦.
- ↑ عباس یمینیشریف. کاوشگران طلا در مدارس. . کیهان بچه‌ها، ٨آذر١٣٥٦.
- ↑ عباس یمینیشریف. نقش اعلامیه حقوق کودک در آموزش و پرورش ایران. . کیهان بچه‌ها، ١٧تیر١٣٥٧.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ ۱۱٫۴ ۱۱٫۵ ۱۱٫۶ به ياد يک «يار مهربان»، وب‌سایت موسسه فرهنگی هنری گل آقا
- ↑ نخستین جایزه «یمینی شریف». . روزنامه ایران، ش. ۵۳۰۶ (۵ اسفند ۱۳۹۱).
- ↑ بهرنگی، مجموعه مقالات، ۱۷تا۳۷.
- ↑ کاووس حسن‌لی. فراز و فرودهای شعر یمینیشریف؛ نگاهی به شعر و زندگی عباس یمینیشریف. . مجله شعر، ش. ۶۹ (بهار ۱۳۹۰).
- ↑ شاعر کودکان، وب‌سایت عباس یمینیشریف
- ↑ جایگاه عباس یمینیشریف از دیدگاه تاریخی به ادبیات معاصر کودکان، محمدهادی محمدی، تارنمای زبان و ادبیات فارسی (آریا ادیب)
- ↑ کیانوش، محمود (۱۳۷۹). نقد و بررسی شعر کودک در ایران. تهران: نشر آگاه. ص. ۳۵.
- ↑ محمود برآبادی. یادی از نغمه سرای کودکان. . روزنامه شرق، ش. ۲۳۱۲ (۹ خرداد ۱۳۹۴).
- ↑ علی‌اصغر سیدآبادی. یمینیشریف و کم و کسری‌های آموزش رسمی. . گزارش میراث، ش. ۲۸۵۵ (۲۸ آذر ۱۳۹۲): ۱۶.
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ نخستین نشريه مستقل كودكان، وب‌سایت عباس یمینیشریف
- ↑ تصاویر و خاطراتی از 56 سال انتشار کیهان بچه‌ها، خبرگزاری مهر
- ↑ کیهان بچه ها با سابقه ترین نشریه در حال انتشار برای کودکان، مطبوعات ایرانی
- ↑ اسامی هیأت مؤسس شورای کتاب کودک. . ماهنامه شورای کتاب کودک، اردیبهشت۱۳۴۲.
- ↑ فیلم مستند از زندگی و کار عباس یمینیشریف، کتابک
- ↑ یمینیشریف، شهر ناپدیدان، ۹۴.
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ جایزه سلطنتی بهترین کتاب، موزه کودکی ایرانک
- ↑ گواهینامه اخذ مدال درجه دوم فرهنگ، موزه کودکی ایرانک
- ↑ مقاله بهترین کتاب سال چگونه انتخاب شد. . ماهنامه شورا کتاب کودک، خرداد ۱۳۴۵.
- ↑ شورای کتاب کودک،
- ↑ عباس یمینیشریف. خرچنگ پیر. . کیهان بچه‌ها ۲، ش. ۴۴ (٩اسفند١٣٣٥).
- ↑ عباس یمینیشریف. دعوای دیگ و کماجدان. . بازی کودکان سال چهارم (۷۵).
- ↑ داستان عروسک، موزه کودکی ایرانک
- ↑ انتشارکتاب یمینی شریف،آنچه بود،آنچه هست، خبرگزاری پانا
- ↑ پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، سامانه گنج، جستجو پایان‌نامه‌های مرتبط با عباس یمینیشریف
منابع
- یمینیشریف، عباس (۱۳۶۸). نیم قرن در باغ شعر کودکان. تهران: نشر روش نو. شابک ۴-۰-۹۰۹۸۷-۹۶۴ مقدار
|شابک=را بررسی کنید: checksum (کمک). - بهرنگی، صمد (۱۳۴۸). مجموعه مقالات (مقاله سخنی درباره آوای نوگلان مجموعه شعر برای کودکان اثر عباس یمینیشریف). تبریز: نشر شمس. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۳۶۱۶.
پیوند به بیرون
- «جست‌وجو پایان‌نامه‌های مرتبط با عباس یمینی شریف». ایرانداک. بازبینی‌شده در ۲۲مهر۱۳۹۸.
- «شاعر کودکان». وب‌سایت عباس یمینیشریف. بازبینی‌شده در ۲۳مهر۱۳۹۸.
- «جایگاه عباس یمینیشریف از دیدگاه تاریخی به ادبیات معاصر کودکان، محمدهادی محمدی». تارنمای زبان و ادبیات فارسی (آریا ادیب). بازبینی‌شده در ۲۳مهر۱۳۹۸.
- «به ياد يک «يار مهربان»». موسسه فرهنگی هنری گل آقا، ۲۸آذر۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۴مهر۱۳۹۸.
- [www.yaminisharif.net/1576157515861740-170516081583170515751606.html «نخستین نشريه ی مستقل كودكان»]. وب‌سایت عباس یمینیشریف. بازبینی‌شده در ۲۵مهر۱۳۹۸.
- «جایزه سلطنتی بهترین کتاب». موزه کودکی ایرانک. بازبینی‌شده در ۲۲مهر۱۳۹۸.
.....................................
- «سامانه گنج، جستجو پایان‌نامه‌های مرتبط با علی‌اکبر دهخدا». ایرانداک. بازبینی‌شده در ۲۲مهر۱۳۹۸.
صمد بهرنگی. گنجینهٔ پژوهشی ایرج افشار. . گزارش میراث ۲، ش. ۴۴ (۱۳۹۰).
[۲]
خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی داردمتن پیوند، متن اضافی.</ref>
خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
افشار، ایرج (۱۳۵۸). نامه‌های سیاسی دهخدا. تهران: روزبهان.
(کتاب نیم قرن در باغ شعر کودکان، چاپ پنجم، تهران، ۱۳۷۱، عباس یمینی شریف، انتشارات روش نو)
- ↑ یمینیشریف، شهر ناپدیدان، ۹۴.
- ↑ بهرنگی، مجموعه مقالات، ۱۷تا۳۷.