نادر ابراهیمی

از ویکی‌ادبیات
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نادر ابراهیمی
زمینهٔ کاری نویسندگی، ترانه‌سرایی، ترجمه
و فیلم‌سازی
زادروز ۱۴فروردین۱۳۱۵
تهران
مرگ ۱۶خرداد۱۳۸۷
تهران
محل زندگی تهران
جایگاه خاکسپاری قطعهٔ هنرمندان بهشت‌زهرا
پیشه نویسنده، روزنامه‌نگار، فیلم‌ساز، ترانه‌سرا و مترجم
سال‌های نویسندگی ۱۳۴۰تا۱۳۸۷
کتاب‌ها آتش بدون دود، یک عاشقانه آرام، بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم، ابن‌مشغله، ابوالمشاغل، مردی در تبعید ابدی
شریک(های)
زندگی
فرزانه منصوری (ابراهیمی)
اثرگذاشته بر احمدرضا احمدی، کیومرث پوراحمد، ابراهیم حاتمی‌کیا، کمال تبریزی، فواد صفاریان‌پور و سعید کیائی
اثرپذیرفته از جلال آل‌احمد
شمارهٔ 2382720/ صفحه در دادگان فیلم‌ها

نادر ابراهیمی (زاده ۱۴فروردین۱۳۱۵ در تهران - مرگ در تاریخ ۱۶خرداد۱۳۸۷، تهران)، داستان‌نویس معاصر ایرانی بود. او علاوه‌بر نوشتن رمان و داستان کوتاه در زمینه‌های فیلم‌سازی، ترانه‌سرایی، ترجمه و روزنامه‌نگاری نیز فعالیت کرده‌ است. ابراهیمی، همراهِ بهرام بیضایی و ابراهیم گلستان، از اندک‌شمار سخنوران ایرانی به‌شمار می‌رود که هم در سینما و هم در ادبیات فعالیت کرده و شناخته‌شده بوده‌اند.

داستانک

زندگی و تراث

* * * * *

نادر ابراهیمی فروردین ماه ۱۳۱۵ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در مدرسۀ دارالفنون طی کرد و پس از گذراندن ششم ادبی وارد دانشکده حقوق شد. مدتی با داریوش آشوری، سیروس صبوری و محمدعلی سپانلو هم‌درس بود اما بعد دانشکده حقوق را رها کرد و این‌بار در رشته زبان و ادبیات انگلیسی به درجه لیسانس رسید. ارائه فهرست کاملی از مشاغل ابراهیمی کار دشواری ست. او خود در دو کتاب «ابن مشغله» و «ابوالمشاغل» ضمن شرح وقایع زندگی به فعالیت‌های گوناگون خود نیز پرداخته است. در این میان، نویسندگی را به‌طور جدی و رسمی، با اندوخته‌ای غنی از مطالعۀ کتب کلاسیک فارسی، از شانزده سالگی آغاز کرد. در سال ۱۳۴۲ اولین کتاب خود را با عنوان «خانه‌یی برای شب» به چاپ رساند که داستان «دشنام» در آن با استقبالی چشمگیر مواجه شد؛ به‌آذین و سیمین دانشور آن را به‌عنوان یکی از سه قصه برگزیده ایرانی به غرب معرفی کردند. آل احمد آن را ستود و داریوش مهرجویی ترجمه انگلیسی آن را به چاپ رساند. در همان سال، مدتی به اتهام مشارکت در تظاهرات و درگیری‌های ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در زندان شاه به سر برد. بعد به همکاری با روزنامه آیندگان پرداخت. در مدت دو سال همکاری با تلویزیون آثار مستند بسیاری نوشت و کارگردانی کرد و در همان راستا، در سال ۱۳۴۹ توانست اولین موسسه غیرانتفاعی، غیردولتی ایران‌شناسی را تأسیس کند. مدتی نیز به یاری احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو، اکبر رادی و نوری علا انتشارات «طرفه» را به راه انداخت اما طرفی نبست. ابراهیمی مدتی نیز در موسسه «خدمت به کودکان» مشغول بود اما فعالیت حرفه‌ای را در زمینه ادبیات کودک با همکاری همسرش فرزانه منصوری در سال ۱۳۵۰ با تأسیس موسسه «همگام با کودکان و نوجوانان» آغاز کرد؛ موسسه‌ای به‌منظور مطالعه روی کودکان و نوجوانان که فعالیتش را در حیطه نوشتن، چاپ و پخش کتاب، نقاشی، عکاسی، تحقیق درباره خلق‌و‌خو، رفتار و زبان کودکان و بررسی شیوه‌های یادگیری آنها دنبال کرده و می‌کند. ابراهیمی تصویرگری و ویرایش آثاری از نویسندگان کودک را نیز به‌عهده گرفت و ضمن ترجمه چند کتاب به فارسی، چه در زمینه کودکان و چه در زمینه بزرگسالان، چند اثرش به زبان‌های مختلف دنیا برگردانده شده است؛ به‌عنوان مثال، در کتاب «دو قصه برگزیده آسيا»، قصه ایرانی این مجموعه از اوست. دو جلد کتاب نیز در نقد و تحلیل جامعه‌شناختی داستان‌های او به زبان فرانسه در بلژیک نوشته شده است. ابراهیمی علاوه‌بر تأليف آثار تئوریکی در زمینه شیوه‌های نویسندگی به تدریس در این زمینه هم پرداخته است.

کتاب‌شناسی

فهرست آثار نادر ابراهیمی

دور از خانه/ تصویرگر: پری بیانی تهران (چاپ اول ۱۳۴۷) کلاغ‌ها (چاپ اول ۱۳۴۸) ۳- سنجاب‌ها/ تصویرگر: رمضانی (چاپ اول 1349) ۴- قصه گل‌های قالی/ تصویرگر: نورالدین زرین کلک (چاپ اول ۱۳۵۲) ۵- پهلوان پهلوانان پوریای ولی/ تصویرگر: علی کوثراحمدی (چاپ اول ۱۳۵۲) ۶- باران، آفتاب و قصه کاشی/ تصویرگر: علی اکبر صادقی (چاپ اول ۱۳۵۳) ۷- بزی که گم شد/ تصویرگر: یوتا آذرگین (چاپ اول ۱۳۵۳) ٨- من راه خانه‌ام را بلد نیستم (چاپ اول 1353) ۹- سفرهای دور و دراز هامی و کامی در وطن (۱۶ جلد) (چاپ اول 1356) ۱۰- این باغ بزرگ باورنکردنی (درباره کشاورزان ایران) ۱۱ - پدر چرا توی خانه مانده است (قصه‌های انقلاب برای کودکان و نوجوانان، شماره یک ) (چاپ اول ۱۳۷۶) ۱۲ - جای او خالی (قصه‌های انقلاب، شماره دو) (چاپ اول، ۱۳۵۷) ۱۳- نیروی هوایی (قصه‌های انقلاب، شماره سه) (چاپ اول ۱۳۵۷) ۱۴- سحرگاهان همافرها اعدام می‌شوند (قصه‌های انقلاب، شماره چهارم) (چاپ اول ۱۳۵۸) ۱۵- برادرت را صدا بزن (قصه‌های انقلاب، شماره پنجم) ۱۶- برادر من مجاهد، برادر من فدایی (چاپ اول ۱۳۵۷) ۱۷- جنگ بزرگ از مدرسه امیریان (قصه‌های اعتراض، شماره یک) (چاپ اول ۱۳۵۸) ۱۸- انقلاب به ما چه داد؟ (چاپ اول ۱۳۵۸) ۱۹- نامه فاطمه و پاسخ نامه فاطمه. ۲۰- مامان من چرا بزرگ نمی‌شوم؟ بابا من چرا بزرگ نمی‌شوم؟ (از قصه‌های ریحانه خانم شماره یک) تصویرگر: جمال‌الدین خرمی‌نژاد(چاپ اول ۱۳۶۸)

پانویس

منابع

پیوند به بیرون