همپای صاعقه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌ادبیات
پرش به ناوبری پرش به جستجو
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
طراوت بارانی (بحث | مشارکت‌ها)
۶٬۲۵۱ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Sardabiri1 (بحث | مشارکت‌ها)
۲۵ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۶: خط ۵۶:


==برای آنان‌که کتاب را نخوانده‌اند==
==برای آنان‌که کتاب را نخوانده‌اند==
===برشی از کتاب: بگومگوی متوسلیان و وزوایی پیش از آزادسازی خرمشهر===
:
متوسلیان:<font color=maroon> چه نیرویی از دشمن اینجاست؟</font>{{سخ}}
وزوایی:<font color=purple> نیروی احتیاط او که به استعداد یک تیپ است، در اینجا مستقر شده است.</font>
:<font color=maroon>آن تیپ ۳۳ است که یک تیپ مخصوص نیروی عراق است و هر گردان دویست نفر است.</font>
::<font color=purple>نه حاجی! الان نمی‌شود روی این رقم حساب کرد. شما از کجا می‌دانید هر گردان آن تیپ، دویست نفر نیرو لحاظ کرده... نیروی عمده‌ای از عراق درمقابل محور ما  قرار دارد.</font>
:<font color=maroon>هیچ نیروی عمده‌ای در اینجا نیست عزیز من!</font>
::<font color=purple>شما روی چه اطمینانی می‌گویید نیست؟!</font>
:<font color=maroon>برای‌اینکه تمام نیروی دشمن در اینجا یعنی شرق و شمال‌شرقی خرمشهر به‌کا برده شده، هفده گردان!</font>
::<font color=purple>نه... می‌پرسم روی چه اطمینانی نیروی عمده در اینجا نیست؟</font>
:<font color=maroon>برای‌اینکه دشمن هیچ‌وقت روی شیوهٔ یورش ما فکر نمی‌کرد... . چرا دشمن این ۳ زرهی خودش را الان به اینجا در شمال شلمچه آورده، در جنوب به‌کار نبرد؟!</font>
::<font color=purple>برای اینکه می‌خواهد ما به جادهٔ آسفالت شملچه‌بصره نرسیم.</font>
:<font color=maroon>بله؟!</font>
::<font color=purple>می‌خواهد ما به جاده نرسیم.</font>
:<font color=maroon>درست است! دشمن این را می‌داند که ما از اینجا می‌خواهیم به جاده آسفالت شلمچه‌بصره برسیم؛ نه از اینجا</font>
::<font color=purple>دوتاست. یکی جاده حسینیه است که از ایستگاه حسینیه می‌رود به‌سمت پاسگاه زید عراق، یکی‌هم این جاده است.</font>
:<font color=maroon>در مورد جاده حسینیه، دشمن این‌قدر می‌داند که اگر ما بخواهیم به آن برسیم، باید بعد از رسیدن به جاده آسفالت اهوازخرمشهر رو به این سمت بچرخیم.</font>
::<font color=purple>بله، یعنی می‌رویم به طرف غرب</font>
:<font color=maroon>ولی برنامه این طور نیست. ما از اینجا یعنی گرم‌دشت می‌رویم جلو و بعد میل به چپ می‌کنیم و می‌رویم به آن پایین، به طرف چاده مرزی شلمچه‌بصره</font>
::<font color=purple>من که نمی‌گویم به آن پایین نمی‌رویم؛ ولی دارم می‌گویم این موضع توپخانه دشمن در غرب جاده آسفالت اهوازخرمشهر دست‌نخورده مانده. علاوه‌براین، دشمن در خود خرمشهر نیرو اضافه کرده.</font>
:<font color=maroon>در اینجا [خرمشهر اشغالی] فقط یک تیپ، آن‌هم تیپ ۳۳ نیروی مخصوص عراق است که سه گردان آن، مأمور به تخریب سه قسمت از شهر است.</font>
::<font color=purple>حالا من استدلال شما را نمی‌پذیرم؛ ولی عملی که شما می‌گویید انجام می‌دهم؛ اما بدان که این کار اشتباه است. بااین‌حال، ما عمل می‌کنیم. اما این را بدان، حضرت امام می‌گوید: «تهور با شجاعت فرق داره.» این عمل که شما می‌گویید، شجاعت نیست، تهور است. بازهم می‌گویم که اشتباه است؛ اما چون شما می‌گویید انجام می‌دهم.»</font>
:<font color=maroon>مگر ما نمی‌دانیم اشتباه است...؟!<ref name=''همپای صاعقه''>{{پک|بابابی و بهزاد|۱۳۹۰|ک= همپای صاعقه|ص=۴۷۴تا۴۷۶}}</ref></font>


===این کتاب مستندنویسی جنگ است===
===این کتاب مستندنویسی جنگ است===
[[گل‌علی بابایی]] یکی از دو نویسندهٔ ''همپای صاعقه''، کتاب را چنین معرفی می‌کند:
[[گل‌علی بابایی]] یکی از دو نویسندهٔ ''همپای صاعقه''، کتاب را چنین معرفی می‌کند:
:در سال ۱۳۷۵ تصمیم گرفتیم به‌مناسبت بزرگداشت ۳۵هزار شهید استان تهران، مراسم یادبودی برگزار کنیم؛ بنابراین، کمیته‌های تحقیق و بررسی را در بخش‌های مختلف نظامی تهران مانند لشکر۲۷ محمد رسول‌الله(ص) برای به‌دست‌آوردن اطلاعات دربارهٔ شهدا مستقر کردیم. پس از برگزاری این مراسم یادبود در سال ۱۳۷۶ و در دانشگاه تهران، با مشاوره فرماندهان لشکر۲۷ و همکاری شهید سعید جان بزرگی، به تدوین آلبوم تصویری این لشکر پرداختیم که متأسفانه این پروژه به‌دلیل دسترسی‌نداشتن به تمامِ عکس‌های لشکر۲۷ متوقف شد. پس از آن، نگارش کارنامه عملیاتی این لشکر را مدنظر قرار دادیم و با همکاری [[حسین بهزاد]]، اقدام به گردآوری و تدوین این کتاب کردیم.{{سخ}}
:در سال ۱۳۷۵ تصمیم گرفتیم به‌مناسبت بزرگداشت ۳۵هزار شهید استان تهران، مراسم یادبودی برگزار کنیم؛ بنابراین، کمیته‌های تحقیق و بررسی را در بخش‌های مختلف نظامی تهران مانند لشکر۲۷ محمد رسول‌الله(ص) برای به‌دست‌آوردن اطلاعات دربارهٔ شهدا مستقر کردیم. پس از برگزاری این مراسم یادبود در سال ۱۳۷۶ و در دانشگاه تهران، با مشاوره فرماندهان لشکر۲۷ و همکاری شهید سعید جان بزرگی، به تدوین آلبوم تصویری این لشکر پرداختیم که متأسفانه این پروژه به‌دلیل دسترسی‌نداشتن به تمامِ عکس‌های لشکر۲۷ متوقف شد. پس از آن، نگارش کارنامه عملیاتی این لشکر را مدنظر قرار دادیم و با همکاری [[حسین بهزاد]]، اقدام به گردآوری و تدوین این کتاب کردیم.{{سخ}}
محتوای «همپای صاعقه» طبق پیش‌بینی ما دربرگیرنده تاریخچه تشکیل تیپ محمد رسول‌الله(ص) تا پایان جنگ تحمیلی می‌شد که باتوجه‌به جمع‌آوری اسناد و حجم زیاد اطلاعات، این کتاب دربرگيرنده ۷ ماه آغاز فعالیت این تیپ، یعنی از دی‌ ۱۳۶۰تا ت‍ی‍ر۱۳۶۱ شد. <ref name=''فیلم مستند''>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.ibna.ir/fa/doc/report/23738/%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%8A-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%85-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF|عنوان= «همپای صاعقه»، فیلم مستند می‌شود.}}</ref>{{سخ}}
محتوای «همپای صاعقه» طبق پیش‌بینی ما دربرگیرنده تاریخچه تشکیل تیپ محمد رسول‌الله(ص) تا پایان جنگ تحمیلی می‌شد که باتوجه‌به جمع‌آوری اسناد و حجم زیاد اطلاعات، این کتاب دربرگيرنده ۷ ماه آغاز فعالیت این تیپ، یعنی از دی‌ ۱۳۶۰تا ت‍ی‍ر۱۳۶۱ شد. <ref name="" فیلم="" مستند''="">{{یادکرد وب|نشانی= http://www.ibna.ir/fa/doc/report/23738/%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%8A-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%85-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF|عنوان= «همپای صاعقه»، فیلم مستند می‌شود.}}</ref>{{سخ}}
[[پرونده:Hampaye saeghe.jadid.jpg|220px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''نوشتن آنچه در ۷ ماه گذشت!'''</center>]]
[[پرونده:Hampaye saeghe.jadid.jpg|220px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''نوشتن آنچه در ۷ ماه گذشت!'''</center>]]
کتاب این گونه فهرست شده است:
کتاب این گونه فهرست شده است:
خط ۱۲۶: خط ۱۰۵:
: دوم‌اینکه در روند تألیف این کتاب، تحقیقات گسترده و متمرکزی انجام گرفت که گردآوری، دسته‌بندی، ضبط و برگزیدن نوشتاری از ۵۳۰۰ دقیقه نوار صوتی و مکالمات بی‌سیم و نشست‌ها و گپ‌وگفت رده‌های گوناگون عملیاتی، نمونه‌هایی از آن بود.{{سخ}}
: دوم‌اینکه در روند تألیف این کتاب، تحقیقات گسترده و متمرکزی انجام گرفت که گردآوری، دسته‌بندی، ضبط و برگزیدن نوشتاری از ۵۳۰۰ دقیقه نوار صوتی و مکالمات بی‌سیم و نشست‌ها و گپ‌وگفت رده‌های گوناگون عملیاتی، نمونه‌هایی از آن بود.{{سخ}}
«همپای صاعقه» با سایر مستندنگاری‌های مشابه، یک تفاوت بارز نیز دارد: اینکه روایت قصهٔ جنگ از زبان شهیدان و رزمندگان‌ است، نه از زبان نویسندگان.
«همپای صاعقه» با سایر مستندنگاری‌های مشابه، یک تفاوت بارز نیز دارد: اینکه روایت قصهٔ جنگ از زبان شهیدان و رزمندگان‌ است، نه از زبان نویسندگان.
<ref name=''وجه تمایز''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.mashreghnews.ir/news/117528/%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87-%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86|عنوان = چرا باید این کتاب را خواند!}}</ref>
<ref name="" وجه="" تمایز''="">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.mashreghnews.ir/news/117528/%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87-%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86|عنوان = چرا باید این کتاب را خواند!}}</ref>


===یادآوری کتاب برای آنان که خوانده‌اند===
===یادآوری کتاب برای آنان که خوانده‌اند===
خط ۱۳۸: خط ۱۱۷:
==برای آنان‌که کتاب را خوانده‌اند==  
==برای آنان‌که کتاب را خوانده‌اند==  
===کتابی میان مردم===
===کتابی میان مردم===
{{گفتاورد تزیینی|[[گل‌علی بابایی]] نقل می‌کند که خانمی می‌گفت که ''همپای صاعقه'' را ظرف ۵۰ ساعت خوانده است و دیگری می‌گفت دلش نمی‌آید تمامش کند و هر شب ۵۰ صفحه جلو می‌رود. در بندر گناوه معلمی بود که ''همپای صاعقه'' و ''[[ضربت متقابل]]'' را برای تمام دانش‌آموزان تهیّه کرده بود و در هر جلسه چند صفحه از این کتاب را می‌خواندند.
<nowiki>{{گفتاورد تزیینی|</nowiki>[[گل‌علی بابایی]] نقل می‌کند که خانمی می‌گفت که ''همپای صاعقه'' را ظرف ۵۰ ساعت خوانده است و دیگری می‌گفت دلش نمی‌آید تمامش کند و هر شب ۵۰ صفحه جلو می‌رود. در بندر گناوه معلمی بود که ''همپای صاعقه'' و ''[[ضربت متقابل]]'' را برای تمام دانش‌آموزان تهیّه کرده بود و در هر جلسه چند صفحه از این کتاب را می‌خواندند.


[[پرونده:Behzad.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''تنها پس از نوشتن چند فصل'''</center>]]
[[پرونده:Behzad.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''تنها پس از نوشتن چند فصل'''</center>]]
===[[حسین بهزاد|بهزاد]] سکته کرد!===
===[[حسین بهزاد|بهزاد]] سکته کرد!===
«همپای صاعقه» در شمار کتاب‌های نظامی قوی برای افرادی است که با مطالعات استراتژیک و مسائل نظامی سروکار دارند. حساسیت این کار تاحدی برای حسین بهزاد شدید بود که پس از نوشتن چند فصل، از شدت فشار کار سکته کرد و فصل‌های آخر این کتاب را [[گل‌علی بابایی]] نوشت.<ref name= ''سکته کرد''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.goodreads.com/book/show/9278669‏|عنوان= همپای صاعقه}}</ref>
«همپای صاعقه» در شمار کتاب‌های نظامی قوی برای افرادی است که با مطالعات استراتژیک و مسائل نظامی سروکار دارند. حساسیت این کار تاحدی برای حسین بهزاد شدید بود که پس از نوشتن چند فصل، از شدت فشار کار سکته کرد و فصل‌های آخر این کتاب را [[گل‌علی بابایی]] نوشت.<ref name="" سکته="" کرد''="">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.goodreads.com/book/show/9278669‏|عنوان= همپای صاعقه}}</ref>




خط ۱۵۸: خط ۱۳۷:
محققان در پیشگفتار، کل محتوا را در پنچ محور خلاصه کرده‌اند:
محققان در پیشگفتار، کل محتوا را در پنچ محور خلاصه کرده‌اند:
# نگاهی گذرا به حوادث و اتفاقات ایران در یک سال اول جنگ تحمیلی
# نگاهی گذرا به حوادث و اتفاقات ایران در یک سال اول جنگ تحمیلی
# تغییر استراتژی دفاعی قوای انقلاب و اتخاذ تاکتیک‌ها و تجدید سازمان رزم مدافعان میهن اسلامی در پایان سال نخست جنگ تحمیلی  
# تغییر استراتژی دفاعی قوای انقلاب و اتخاذ تاکتیک‌ها و تجدید سازمان رزم مدافعان میهن اسلامی در پایان سال نخست جنگ تحمیلی
# عملیات کوهستانی تیپ محمد رسول‌الله(ص) در کردستان
# عملیات کوهستانی تیپ محمد رسول‌الله(ص) در کردستان
# چگونگی تشکیل تیپ۲۷ محمد رسول‌الله(ص) در بهمن۱۳۶۰
# چگونگی تشکیل تیپ۲۷ محمد رسول‌الله(ص) در بهمن۱۳۶۰
# بازنگری تفصیلی عملکرد تیپ۲۷ از ابتدای تأسیس، شرکت در عملیات بزرگ فتح‌المبین و پیکار پیروزمند الی بیت‌المقدس تا اعزام قوای محمد رسول‌الله(ص) به سوریه و بازگشت آن به تهران در تابستان سال۱۳۶۱.<ref name=''چینش کتاب''>{{یادکرد وب|نشانی= http://130.185.75.67/book-content?id=19278|عنوان= مستند جنگ به‌شیوهٔ متوسلیان}}</ref>
# بازنگری تفصیلی عملکرد تیپ۲۷ از ابتدای تأسیس، شرکت در عملیات بزرگ فتح‌المبین و پیکار پیروزمند الی بیت‌المقدس تا اعزام قوای محمد رسول‌الله(ص) به سوریه و بازگشت آن به تهران در تابستان سال۱۳۶۱.<ref name="" چینش="" کتاب''="">{{یادکرد وب|نشانی= http://130.185.75.67/book-content?id=19278|عنوان= مستند جنگ به‌شیوهٔ متوسلیان}}</ref>




خط ۱۷۶: خط ۱۵۵:
====قدر علم‌دارهای فرهنگی را بدانیم====
====قدر علم‌دارهای فرهنگی را بدانیم====
این پیام سعید قاسمی است که او را در شمار چهره‌های فرهنگی می‌شناسند:
این پیام سعید قاسمی است که او را در شمار چهره‌های فرهنگی می‌شناسند:
:نویسنده زیاد داریم؛ بازگوکنندهٔ نکات ریز نهفته در دوران دفاع مقدس، کم و گل‌علی بابایی در این مسیر موفق بود. گرچه خلق آثار ادبی دفاع مقدس همواره با تبلیغات منفی همراه است، خوشبختانه آثار خوبی به‌همت نویسندگانی مانند گل‌علی بابایی در این زمینه نگاشته می‌شود. گلعلی شهدا را بزرگ نمی‌کند؛ بلکه با پرداختن به آن‌ها خود را بزرگ می‌‌کند.<ref name=''نظرات''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/01/28/43218/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B4%DA%A9%D8%A7%DA%A9-%D9%87%D9%85-%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9-%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%85|عنوان= گل‌علی بابایی عاشق شهید است و شهادت}}</ref>
:نویسنده زیاد داریم؛ بازگوکنندهٔ نکات ریز نهفته در دوران دفاع مقدس، کم و گل‌علی بابایی در این مسیر موفق بود. گرچه خلق آثار ادبی دفاع مقدس همواره با تبلیغات منفی همراه است، خوشبختانه آثار خوبی به‌همت نویسندگانی مانند گل‌علی بابایی در این زمینه نگاشته می‌شود. گلعلی شهدا را بزرگ نمی‌کند؛ بلکه با پرداختن به آن‌ها خود را بزرگ می‌‌کند.<ref name="" نظرات''="">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/01/28/43218/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B4%DA%A9%D8%A7%DA%A9-%D9%87%D9%85-%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9-%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%85|عنوان= گل‌علی بابایی عاشق شهید است و شهادت}}</ref>


[[پرونده:Mirshakak&babaee.png|200px|thumb|بندانگشتی|راست|<center>'''میرشکاک و گرامی‌داشت همپای صاعقه'''</center>]]
[[پرونده:Mirshakak&babaee.png|200px|thumb|بندانگشتی|راست|<center>'''میرشکاک و گرامی‌داشت همپای صاعقه'''</center>]]
خط ۱۸۲: خط ۱۶۱:
[[یوسفعلی میرشکاک]]، «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات دفاع مقدس می‌داند:
[[یوسفعلی میرشکاک]]، «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات دفاع مقدس می‌داند:
:اگر در جنگ تحمیلی عده‌ای حضور داشتند و درو نشدند، حکمتش این بود که بمانند تا گواه باشند؛ زیرا شهید بدون شاهد معنا ندارد.
:اگر در جنگ تحمیلی عده‌ای حضور داشتند و درو نشدند، حکمتش این بود که بمانند تا گواه باشند؛ زیرا شهید بدون شاهد معنا ندارد.
گل‌علی بابایی را به‌واسطه حسین بهزاد شناختم، گاهی به‌دلیل زحمـت‌هایی که این دو نویسنده ادبیات پایداری کشیده‌اند دچار اعجاب و حیرت می‌شوم. همهٔ آثار گل‌علی بابایی درخور تقدیر است؛ اما چاپ نخست کتاب «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات جنگ تحمیلی می‌دانم. درضمن خاطرات خودتان را هم بنویسید. در دورانی که عده‌ای اصلاً جبهه را ندیده بودند و بااین‌حال از جنگ نوشتند و پولش را گرفتند و رفتند، دوستانی مانند شما باید خاطرات خود را بنویسند.<ref name=''نظرات''/>
گل‌علی بابایی را به‌واسطه حسین بهزاد شناختم، گاهی به‌دلیل زحمـت‌هایی که این دو نویسنده ادبیات پایداری کشیده‌اند دچار اعجاب و حیرت می‌شوم. همهٔ آثار گل‌علی بابایی درخور تقدیر است؛ اما چاپ نخست کتاب «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات جنگ تحمیلی می‌دانم. درضمن خاطرات خودتان را هم بنویسید. در دورانی که عده‌ای اصلاً جبهه را ندیده بودند و بااین‌حال از جنگ نوشتند و پولش را گرفتند و رفتند، دوستانی مانند شما باید خاطرات خود را بنویسند.<ref name="" نظرات''="" />


===از زبان [[گل‌علی بابایی]]===
===از زبان [[گل‌علی بابایی]]===
''همپای صاعقه'' سیر تاریخیِ ۷ماه از دوران هشت‌سالهٔ جنگ است که وقایعِ دی‎۱۳۶۰ تا تیر‎ ۱۳۶۱را بازگو می‌کند. روند شکل‌گیری تیپ‎ ۲۷محمد رسول‌الله و نقش این تیپ در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین و بیت‌المقدس، موضوعی است که «همپای صاعقه» به آن می‌پردازد. تاریخچهٔ خواندنیِ این لشکر را آدم‌های بزرگی که در آن حضور داشتند، بنا گذاشتند. دوست نداشتم فراموش شوند. حاج‌احمد در مریوان بوده و محمدابراهیم همت در پاوه و شهید شهبازی در همدان. بعدها این سه نفر در مکانی به نام پادگان دوکوهه جمع شدند و یگانی رزمی سازماندند که در اولین عملیات، یعنی فتح‌المبین آن طور غوغا کرد.<ref name=''یگان رزمی''/>
''همپای صاعقه'' سیر تاریخیِ ۷ماه از دوران هشت‌سالهٔ جنگ است که وقایعِ دی‎۱۳۶۰ تا تیر‎ ۱۳۶۱را بازگو می‌کند. روند شکل‌گیری تیپ‎ ۲۷محمد رسول‌الله و نقش این تیپ در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین و بیت‌المقدس، موضوعی است که «همپای صاعقه» به آن می‌پردازد. تاریخچهٔ خواندنیِ این لشکر را آدم‌های بزرگی که در آن حضور داشتند، بنا گذاشتند. دوست نداشتم فراموش شوند. حاج‌احمد در مریوان بوده و محمدابراهیم همت در پاوه و شهید شهبازی در همدان. بعدها این سه نفر در مکانی به نام پادگان دوکوهه جمع شدند و یگانی رزمی سازماندند که در اولین عملیات، یعنی فتح‌المبین آن طور غوغا کرد.<ref name="" یگان="" رزمی''="" />


===صداقت، ضامن اثرگذاری است!===
===صداقت، ضامن اثرگذاری است!===
خط ۱۹۷: خط ۱۷۶:
''همپای صاعقه'' اساس اقتباس فیلم‌ سینماییِ «ایستاده بر غبار» است. این فیلم ۲۴فروردین۱۳۹۵ در دانشگاه شهیدبهشتی تهران اکران شد. شب اکران، خانواده [شهید] حسین همدانی که ۴ سال بعد، درست در همان روزِ مصاحبه‌ با خبرگزاری فارس، یعنی ۱۶مهر۱۳۹۴، در جبهه و نبردی دیگر، جان خود را از دست داد، حاضر بودند.{{سخ}}
''همپای صاعقه'' اساس اقتباس فیلم‌ سینماییِ «ایستاده بر غبار» است. این فیلم ۲۴فروردین۱۳۹۵ در دانشگاه شهیدبهشتی تهران اکران شد. شب اکران، خانواده [شهید] حسین همدانی که ۴ سال بعد، درست در همان روزِ مصاحبه‌ با خبرگزاری فارس، یعنی ۱۶مهر۱۳۹۴، در جبهه و نبردی دیگر، جان خود را از دست داد، حاضر بودند.{{سخ}}
حبیب‌اله والی‌‌نژاد که در نقش تهیه‌کننده، «ایستاده در غبار» را لمس کرده، چنین نقلی از این اثر دارد:
حبیب‌اله والی‌‌نژاد که در نقش تهیه‌کننده، «ایستاده در غبار» را لمس کرده، چنین نقلی از این اثر دارد:
:برای این فیلم که ساخت آن چهار سال زمان گرفت، همگی تلاش کردیم تا اول خودمان، حاج‌احمد متوسلیان را بشناسیم و خود را مثل او کنیم؛ بعد بگوییم که آیا می‌شود مانند حاج‌احمد متوسلیان شد یا نه؟!<ref name=''سینمایی''>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.isaar.ir/prtgny9qzak9ny4.rpra.html‏|عنوان= هر بخش این کتاب قابلیت تبدیل به فیلم دارد.}}</ref>
:برای این فیلم که ساخت آن چهار سال زمان گرفت، همگی تلاش کردیم تا اول خودمان، حاج‌احمد متوسلیان را بشناسیم و خود را مثل او کنیم؛ بعد بگوییم که آیا می‌شود مانند حاج‌احمد متوسلیان شد یا نه؟!<ref name="" سینمایی''="">{{یادکرد وب|نشانی= http://www.isaar.ir/prtgny9qzak9ny4.rpra.html‏|عنوان= هر بخش این کتاب قابلیت تبدیل به فیلم دارد.}}</ref>


[[پرونده:Poshesh khabari.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود'''<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://hvasl.ir/tags/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D9%85%C2%AD%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87|عنوان=شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود}}</ref></center>]]
[[پرونده:Poshesh khabari.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود'''<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://hvasl.ir/tags/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D9%85%C2%AD%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87|عنوان=شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود}}</ref></center>]]
===درخواست فیلم مستند===
===درخواست فیلم مستند===
[[گل‌علی بابايی|بابایی]] «همپای صاعقه» را در مرداد۱۳۸۷ طی دومین نشست «یک کتاب، یک نویسنده» برای حاضران این نشست در فرهنگ‌سرای پایداری معرفی می‌کند و خبر از ساخت مستندی براساس این كتاب می‌دهد:
[[گل‌علی بابايی|بابایی]] «همپای صاعقه» را در مرداد۱۳۸۷ طی دومین نشست «یک کتاب، یک نویسنده» برای حاضران این نشست در فرهنگ‌سرای پایداری معرفی می‌کند و خبر از ساخت مستندی براساس این كتاب می‌دهد:
:به درخواست گروه سازندهٔ فیلم مستند «سیرهٔ عملی امام روح‌الله»، این كتاب برای ساخت فیلمی با موضوع هشت سال دفاع‌مقدس در اختیار آن‌ها قرار گرفته است.»<ref name=''فیلم مستند''/>
:به درخواست گروه سازندهٔ فیلم مستند «سیرهٔ عملی امام روح‌الله»، این كتاب برای ساخت فیلمی با موضوع هشت سال دفاع‌مقدس در اختیار آن‌ها قرار گرفته است.»<ref name="" فیلم="" مستند''="" />


===مستند صوتی و تصویریِ خبرساز===
===مستند صوتی و تصویریِ خبرساز===
خرداد۱۳۹۱ هم‌زمان با سالروز فتح خرمشهر و در آستانه روز مقاومت و پایداری، «همپای صاعقه» به‌صورت مستندی صوتی معرفی شد. در این مستند نویسندگان و صاحب‌نظران در ادبیات پایداری به گپ‌وگفت پرداختند و گزیده‌ای از اثر نیز بازخوانی شده است.<ref name=''صوتی''>{{یادکرد وب|نشانی= http://130.185.75.67/audio-content?id=19915‏|عنوان= «همپای صاعقه» مستند صوتی شد.}}</ref>{{سخ}}
خرداد۱۳۹۱ هم‌زمان با سالروز فتح خرمشهر و در آستانه روز مقاومت و پایداری، «همپای صاعقه» به‌صورت مستندی صوتی معرفی شد. در این مستند نویسندگان و صاحب‌نظران در ادبیات پایداری به گپ‌وگفت پرداختند و گزیده‌ای از اثر نیز بازخوانی شده است.<ref name="" صوتی''="">{{یادکرد وب|نشانی= http://130.185.75.67/audio-content?id=19915‏|عنوان= «همپای صاعقه» مستند صوتی شد.}}</ref>{{سخ}}
[[گل‌علی بابایی]] به‌تنهایی نیز در رسانه‌ای دیگر و طی برنامه‌‌ای تصویری، اثر را مبسوط برای مخاطبان رسانه و خوانندگان کتاب، معرفی کرده است.<ref name=''تصویری''>{{یادکرد وب|نشانی = https://www.aparat.com/v/lC4Vi/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%26laquo%3B%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87%26raquo%3B_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C|عنوان= «همپای صاعقه» مستند تصویری شد!}}</ref>
[[گل‌علی بابایی]] به‌تنهایی نیز در رسانه‌ای دیگر و طی برنامه‌‌ای تصویری، اثر را مبسوط برای مخاطبان رسانه و خوانندگان کتاب، معرفی کرده است.<ref name="" تصویری''="">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.aparat.com/v/lC4Vi/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%26laquo%3B%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87%26raquo%3B_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C|عنوان= «همپای صاعقه» مستند تصویری شد!}}</ref>




خط ۲۱۴: خط ۱۹۳:
[[پرونده:Tajlil.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''مراسم تجلیل همپای صاعقه{{سخ}}در جمع دلیران دیروز و رفیقان امروز'''</center>]]
[[پرونده:Tajlil.jpg|235px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''مراسم تجلیل همپای صاعقه{{سخ}}در جمع دلیران دیروز و رفیقان امروز'''</center>]]
===جوایز کتاب===
===جوایز کتاب===
«همپای صاعقه» در بهمن۱۳۸۰ که یک سال‌واندی بعد از چاپ اولش، اثر برگزیده ششمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در رشته پژوهش شده است.<ref name=''معرفی اثر''/>
«همپای صاعقه» در بهمن۱۳۸۰ که یک سال‌واندی بعد از چاپ اولش، اثر برگزیده ششمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در رشته پژوهش شده است.<ref name="" معرفی="" اثر''="" />




===منبع‌شناسی (پایان‌نامه و مقاله نوشته شده دربارهٔ کتاب)===
===منبع‌شناسی (پایان‌نامه و مقاله نوشته شده دربارهٔ کتاب)===


== برشی از اثر ==
===[ بگومگوی متوسلیان و وزوایی پیش از آزادسازی خرمشهر]===
متوسلیان:<font color=maroon> چه نیرویی از دشمن اینجاست؟</font>{{سخ}}
وزوایی:<font color=purple> نیروی احتیاط او که به استعداد یک تیپ است، در اینجا مستقر شده است.</font>
:<font color=maroon>آن تیپ ۳۳ است که یک تیپ مخصوص نیروی عراق است و هر گردان دویست نفر است.</font>
::<font color=purple>نه حاجی! الان نمی‌شود روی این رقم حساب کرد. شما از کجا می‌دانید هر گردان آن تیپ، دویست نفر نیرو لحاظ کرده... نیروی عمده‌ای از عراق درمقابل محور ما  قرار دارد.</font>
:<font color=maroon>هیچ نیروی عمده‌ای در اینجا نیست عزیز من!</font>
::<font color=purple>شما روی چه اطمینانی می‌گویید نیست؟!</font>
:<font color=maroon>برای‌اینکه تمام نیروی دشمن در اینجا یعنی شرق و شمال‌شرقی خرمشهر به‌کا برده شده، هفده گردان!</font>
::<font color=purple>نه... می‌پرسم روی چه اطمینانی نیروی عمده در اینجا نیست؟</font>
:<font color=maroon>برای‌اینکه دشمن هیچ‌وقت روی شیوهٔ یورش ما فکر نمی‌کرد... . چرا دشمن این ۳ زرهی خودش را الان به اینجا در شمال شلمچه آورده، در جنوب به‌کار نبرد؟!</font>
::<font color=purple>برای اینکه می‌خواهد ما به جادهٔ آسفالت شملچه‌بصره نرسیم.</font>
:<font color=maroon>بله؟!</font>
::<font color=purple>می‌خواهد ما به جاده نرسیم.</font>
:<font color=maroon>درست است! دشمن این را می‌داند که ما از اینجا می‌خواهیم به جاده آسفالت شلمچه‌بصره برسیم؛ نه از اینجا</font>
::<font color=purple>دوتاست. یکی جاده حسینیه است که از ایستگاه حسینیه می‌رود به‌سمت پاسگاه زید عراق، یکی‌هم این جاده است.</font>
:<font color=maroon>در مورد جاده حسینیه، دشمن این‌قدر می‌داند که اگر ما بخواهیم به آن برسیم، باید بعد از رسیدن به جاده آسفالت اهوازخرمشهر رو به این سمت بچرخیم.</font>
::<font color=purple>بله، یعنی می‌رویم به طرف غرب</font>
:<font color=maroon>ولی برنامه این طور نیست. ما از اینجا یعنی گرم‌دشت می‌رویم جلو و بعد میل به چپ می‌کنیم و می‌رویم به آن پایین، به طرف چاده مرزی شلمچه‌بصره</font>
::<font color=purple>من که نمی‌گویم به آن پایین نمی‌رویم؛ ولی دارم می‌گویم این موضع توپخانه دشمن در غرب جاده آسفالت اهوازخرمشهر دست‌نخورده مانده. علاوه‌براین، دشمن در خود خرمشهر نیرو اضافه کرده.</font>
:<font color=maroon>در اینجا [خرمشهر اشغالی] فقط یک تیپ، آن‌هم تیپ ۳۳ نیروی مخصوص عراق است که سه گردان آن، مأمور به تخریب سه قسمت از شهر است.</font>
::<font color=purple>حالا من استدلال شما را نمی‌پذیرم؛ ولی عملی که شما می‌گویید انجام می‌دهم؛ اما بدان که این کار اشتباه است. بااین‌حال، ما عمل می‌کنیم. اما این را بدان، حضرت امام می‌گوید: «تهور با شجاعت فرق داره.» این عمل که شما می‌گویید، شجاعت نیست، تهور است. بازهم می‌گویم که اشتباه است؛ اما چون شما می‌گویید انجام می‌دهم.»</font>
:<font color=maroon>مگر ما نمی‌دانیم اشتباه است...؟!<ref name="" /></font>


==«همپای صاعقه» با نظری به تارنمای خانه کتاب==
==«همپای صاعقه» با نظری به تارنمای خانه کتاب==

نسخهٔ ‏۱۸ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۱۱:۱۴

همپای صاعقه
نویسندهحسین بهزاد و گل‌علی بابایی
ناشرسوره مهر
محل نشرتهران
مکان ناشر فارسی: تهران
تاریخ نشرآذر۱۳۷۹
شابک‎۹۷۸-۹۶۴-۶۰۰-۷۱۴-۷
تعداد صفحات۹۰۹
موضوعدفاع مقدس
زبانفارسی
نوع رسانهکتاب
ضربت متقابل و زمین‌های مسلح
دو هم‌رزم، شریک در خلق آثاری مشترک
گروه هم‌رزمان شریک در اثری رزمی
متوسلیان به‌تأسی از سالار کربلا[۱]

همپای صاعقه اثری مشترک از گل‌علی بابایی و حسین بهزاد در ادبیات دفاع مقدّس است که کارنامهٔ عملیّاتی لشکر۲۷ محمّد رسول‌الله(ص) از دی‌ماه۱۳۶۰ تا تیرماه۱۳۶۱ را تشریح می‌کند و ششمین جشنواره بهترین کتاب دفاع مقدس در رشته پژوهش آن را برگزیده است.

* * * * *

«همپای صاعقه»، شرح مستند مراحل آغازین تأسیس تیپ نظامی محمد رسول‌الله(ص) است و به بیان نقش این تیپ در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین، بیت‌المقدس و لبنان می‌پردازد.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه و نشر صاعقه، آن را به زبان‌های عربی و انگلیسی ترجمه و منتشر کرده است.[۲] «همپای صاعقه»، ثمرهٔ مشترکِ بهزاد و ‌باباییْ طی چهار سال کوشش دوش‌به‌دوش، نخستین کتاب از مجموعهٔ پژوهشی‌تاریخی این دو نویسنده است که با عنوان اصلیِ «حماسهٔ ۲۷» به بازشناسی دوران فرماندهی [حاج]احمد متوسلیان اختصاص دارد.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه این کتاب را اولین اثر از مجموعهٔ گردان‌نویسی لشکر۲۷ محمد رسول‌الله(ص) می‌دانند که در آن جزئیات شکل‌گیری این لشکر به‌همراه نقش فرماندهانی چون احمد متوسلیان به‌تفصیل نوشته شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
پس از تقریظ [آیت‌الله] خامنه‌ای، بابایی بنابر توصیه وی، بخش‌های زندگی هریک از فرماندهان این لشکر را به‌صورت سرگذشت‌نامه منتشر کرد. این آثار به‌صورت کتاب‌های «بیست‌وهفت در بیست‌وهفت» به‌چاپ رسید و تاکنون زندگی محمدابراهیم همت، احمد متوسلیان و عباس کریمی به دست خوانندگان رسیده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
۱۶مهر۱۳۹۰ «توانا» خبرنگار خبرگزاری فارس، ‌به‌نقل از حسین همدانی که آن زمان فرماندهٔ سپاه محمد رسول‌الله(ص) بود، نوشت:

جلد دوم از کتاب «همپای صاعقه» با عنوان «ضربت متقابل» منتشر و روانه بازار شد و جلد سوم این اثر در مرحلهٔ گردآوری است تا در سال۱۳۹۱، منتشر شود.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه
روایت از متوسلیان در صفحهٔ ۷۶۰
محسن وزوانی
رتبهٔ سوم کنکور ریاضی‌‌فیزیک

داستانک

وقتی کوه گم شد!

تا قبل از سال ۷۵و۷۶ حرف‌زدن از حاج‌احمد ممنوع و خط قرمز تلقی می‌شد. می‌گفتند این‌ها دیپلمات بودند و رفتند اسیر شدند! حرف‌ها کمی غریب بود و غربت حاج‌احمد را نشان می‌دادند. یکی (گلعلی بابایی) از برگزارکنندگان کنگره سرداران شهید تهران درباره از غبار به‌درآمدن اسم احمد متوسلیان این‌طور می‌گوید:

وقتی بحث برگزاری کنگره سرداران شهید تهران پیش آمد، گفتیم: چکار کنیم؟ شما می‌خواهید کنگره سرداران تهران را بگیرید. یکی از قدر‌ترین سرداران تهران حاج‌احمد متوسلیان است، دیگر نمی‌شود دوباره ایشان توی گمنامی بماند. این شد که از آقای محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه کسب تکلیف شد که آقای رضایی مجوز داد و گفت: بروید برای حاج‌احمد هر کاری می‌خواهید بکنید. در همان مقطع برای اولین بار کتاب «در انتهای افق» را آقای حسین بهزاد نوشت که در ایام کنگره تهران چاپ شد. بعدش «همپای صاعقه» و ... در‌آمد که حاج‌احمد مطرح شد و حاج همت و حاج‌احمد یک مقدار افتادند سر زبان‌ها‌. ولی متأسفانه کتاب بردش محدود است و تا وقتی که در قالب فیلم و سریال در‌نیایند، آن نمود را پیدا نمی‌کنند. مثلا مستندی از همت ساخته شد به نام «سردار خیبر» که خانم شهید همت در آن مستند، خیلی از ناگفته‌های این شهید را گفت. اصلا سر زبان‌ها افتادن همت از همان مستند شروع شد. از همان حرف‌های تازه‌ای که خانمش برای اولین بار زده بود. ولی حاج‌احمد از این قاعده مستثنا بود. همان موقع به ذهن مسئولین لشکر آمد که برایش یک سریالی را با همکاری شبکه ۲ سیما کار کنند. حتی آقای بهزاد بهزادپور هم فیلم‌نامه‌ای برای حاج‌احمد نوشت به اسم «‌وقتی کوه گم شد.» ولی نساختند. این سازمان، آن نهاد، به هر کارگردانی داده شد، بهانه‌ای آورد که بیشتر دلایلش سیاسی بود.[۳]

جنگ با اسرائیل؟

اسرائیل هر روز فشارش را به جنوب لبنان بیشتر می‌کرد. رئیس‌جمهور لبنان از ایران درخواست کمک کرده بود. ما درگیر جنگ بودیم، ولی کفه جنگ بعد از پیروزی در عملیات‌های ثامن‌الائمه(ع)، طریق‌القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس به نفع ایران سنگین شده بود. تصمیم در شورای عالی دفاع این شده بود که لشکری از ایران برای کمک به لبنان راهی آنجا شود.

روایت گلعلی بابایی نویسنده کتاب همپای صاعقه درباره این موضوع شنیدنی است:

وقتی که تصمیم گرفته شد، آقای محسن رضایی در مصاحبه‌ای که من خودم با ایشان انجام دادم و در کتاب «‌همپای صاعقه» هم آمده است، گفت که ما دنبال نیروهایی بودیم که بتوانند در یک کشور بیگانه با مردم ارتباط برقرار کنند. نیروهای تیپ ۲۷ محمد‌رسول‌الله(ص) که بچه‌های تهران بودند یک اولویت برای ما بود. از طرف دیگر یک فرمانده مقتدری هم بالای سرشان داشتند. به همین جهت تصمیم گرفتیم تیپ ۲۷ محمد‌رسول‌الله(ص) را انتخاب بکنیم. به خاطر شخصیت حاج همت و حاج‌احمد و این طرح را بردیم و تصویب شد و روزی که قرار بود این‌ها بروند، قبل آن من حاج‌احمد را خدمت مقام معظم رهبری که آن‌زمان رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع بود بردم. حاج‌احمد اول باور نمی‌کرد. با شعف می‌گفت ما به جایی رسیدیم که برویم با خود صهیونیست‌ها و اسرائیلی‌ها بجنگیم؟ گفتم بیا برویم تا خودت از زبان ریاست جمهوری بشنوی. او را بردیم پیش حضرت آقا. و آنجا گفتند که بله چنین اتفاقی قرار است بیفتد که شما هم انتخاب شدید. حاج‌احمد خیلی از این اتفاق خوش‌حال شد و بعد هم تیپ را جمع و جور کرد و رفت.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد


برای آنان‌که کتاب را نخوانده‌اند

این کتاب مستندنویسی جنگ است

گل‌علی بابایی یکی از دو نویسندهٔ همپای صاعقه، کتاب را چنین معرفی می‌کند:

در سال ۱۳۷۵ تصمیم گرفتیم به‌مناسبت بزرگداشت ۳۵هزار شهید استان تهران، مراسم یادبودی برگزار کنیم؛ بنابراین، کمیته‌های تحقیق و بررسی را در بخش‌های مختلف نظامی تهران مانند لشکر۲۷ محمد رسول‌الله(ص) برای به‌دست‌آوردن اطلاعات دربارهٔ شهدا مستقر کردیم. پس از برگزاری این مراسم یادبود در سال ۱۳۷۶ و در دانشگاه تهران، با مشاوره فرماندهان لشکر۲۷ و همکاری شهید سعید جان بزرگی، به تدوین آلبوم تصویری این لشکر پرداختیم که متأسفانه این پروژه به‌دلیل دسترسی‌نداشتن به تمامِ عکس‌های لشکر۲۷ متوقف شد. پس از آن، نگارش کارنامه عملیاتی این لشکر را مدنظر قرار دادیم و با همکاری حسین بهزاد، اقدام به گردآوری و تدوین این کتاب کردیم.

محتوای «همپای صاعقه» طبق پیش‌بینی ما دربرگیرنده تاریخچه تشکیل تیپ محمد رسول‌الله(ص) تا پایان جنگ تحمیلی می‌شد که باتوجه‌به جمع‌آوری اسناد و حجم زیاد اطلاعات، این کتاب دربرگيرنده ۷ ماه آغاز فعالیت این تیپ، یعنی از دی‌ ۱۳۶۰تا ت‍ی‍ر۱۳۶۱ شد. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه

نوشتن آنچه در ۷ ماه گذشت!

کتاب این گونه فهرست شده است:

  • فصل اول: جنگ در سال نخست
  • فصل دوم: نبرد محمد رسول‌الله(ص)
  • فصل سوم: تیپ ۲۷
  • فصل چهارم: شناسایی
  • فصل پنجم: نبرد فتح
  • فصل ششم: از دشت عباس تا سایت‌ها
  • فصل هفتم: برقازه
  • فصل هشتم: پیش از توفان
  • فصل نهم: آغاز نبرد الی بیت‌المقدس
  • فصل دهم: مصاف در دژهای مرزی
  • فصل یازدهم: به‌سوی خرمشهر
  • فصل دوازدهم: پایان راه؛ پیکار در شلمچه و خین
  • فصل سیزدهم: سپاه محمّد(ص) می‌آید
  • فصل آخر: نقش‌آفرینان، اسناد و عکس‌ها

و فهرست منابع و مآخذ

فهرست شخصیت‌هایی مطرح در همپای صاعقه

«همپای صاعقه» به سرگذشت اشخاص می‌پردازد که در سمت‌های مهم فرماندهی و مسئول عملیاتی طی جنگ ایران و عراق ایفای نقش کردند؛ ازاین‌رو این کتاب امروزه مرجعی برای چگونگی نقش‌آفرینی و فعالیت‌های این افراد است.
شخصیت‌های همپای صاعقه همگی یا کشته شده‌اند یا در شمار ۴ نفر ربوده‌شدهٔ ایرانی در لبنان‌اند:

  • احمد متوسلیان، فرمانده لشکر۲۷ محمد رسول‌الله
  • محسن وزوایی، فرمانده گردان حبیب بن مظاهر از تیپ محمد رسول‌الله
  • علی صیاد شیرازی، از فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران
  • محمدابراهیم همت، از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران
  • محمد بروجردی، از فرماندهان سپاه پاسداران ایران
  • حسن باقری، قائم‌مقام فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران ایران
  • علیرضا موحد دانش، از فرماندهان سپاه پاسداران ایران
  • عباس کریمی، از فرماندهان سپاه پاسداران ایران
  • حسین قجه‌ای، از فرماندهان لشکر۲۷ محمد رسول‌الله
  • محمود شهبازی، جانشین فرمانده لشکر۲۷ محمد رسول‌الله
  • تقی رستگار مقدم، مسئول آموزش و تاکتیک لشکر۲۷ محمد رسول‌الله
  • سیدمحسن موسوی، کاردار سفارت ایران در لبنان
  • کاظم اخوان، خبرنگار و عکاس خبرگزاری ایرنا
  • هوشنگ عطاریان، از فرماندهان نیروی زمینی ارتش ایران

دلیل شهرت

وجه تمایز همپای صاعقه با آثار مشابه

«همپای صاعقه» دو مشخصهٔ ویژه دارد:

اول‌آنكه نام دو شهید هنوز در سیاههٔ همکاران این اثر باقی است: شهید سعید جان‌بزرگی كه عكس‌ها و خدمات لابراتواری كتاب را دردست داشت و شهید سعید سلیمانی كه مدیریت طرح و نظارت پروژه را برعهده او بود.
دوم‌اینکه در روند تألیف این کتاب، تحقیقات گسترده و متمرکزی انجام گرفت که گردآوری، دسته‌بندی، ضبط و برگزیدن نوشتاری از ۵۳۰۰ دقیقه نوار صوتی و مکالمات بی‌سیم و نشست‌ها و گپ‌وگفت رده‌های گوناگون عملیاتی، نمونه‌هایی از آن بود.

«همپای صاعقه» با سایر مستندنگاری‌های مشابه، یک تفاوت بارز نیز دارد: اینکه روایت قصهٔ جنگ از زبان شهیدان و رزمندگان‌ است، نه از زبان نویسندگان. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه

یادآوری کتاب برای آنان که خوانده‌اند

جلد یکم مجموعه «حماسه۲۷» که با عنوان همپای صاعقه مشهور است مشتمل بر چند موقعیت زمانی- مکانی است:

  • نگاهی گذرا به حوادث و اتفاقات کشور در یکساله اول جنگ
  • تغییر استراتژی دفاعی قوای انقلاب و اتخاذ تاکتیک‌ها و تجدید سازمان رزم مدافعان در پایان سال نخست جنگ
  • بازنگری تفصیلی عملکرد تیپ۲۷ از بدو تأسیس، شرکت در نبرد بزرگ فتح مبین و پیکار پیروزمند الی بیت‌المقدس تا اعزام قوای محمد رسول‌الله(ص) به سوریه و بازگشت آن به تهران در تابستان سال۱۳۶۱

کتاب خاطرات شیرین روزها و شب‌های بهمن‌ماه۱۳۶۰ است؛ مقطعی که تیپ۲۷ تازه داشت به بار می‌نشست؛ حکایت حماسه‌‌های ناگفته‌ای است از این تیپ در نبردهای فتح‌المبین و الی بیت‌المقدس؛ از نخستین صبحگاه‌های با صفایی که در «دو کوهه» اقامه می‌‌‌‌شد؛ از تپه‌های ماهور سرسبز کمپ «بلتا»؛ از سنگر فرماندهی مستقر بر ارتفاع «۳۵۰ شاوریه» از دامنه‌های «جوفینه» و بستر خشکیده رودخانه فصلی «رفائیه»، از نبرد نابرابر تن با تانک در «دشت عباس» و حاشیه «جبل تینه»؛ از فتح قراگاه فرماندهی سپاه ۴ ارتش بعث در «برقازه»؛ از از کمپ فرماندهی تیپ دز سایت انرژی اتمی «دارخوین»؛ از دیده‌بانی مرتع «ابوذر»؛ از «دهکده حضرت رسول(ص)» در جاده اهوازآبادان؛ از شب مواج کارون و جاده استراتژیک «اهوازخرمشهر»؛ کانال ایستگاه «گرمدشت»؛ دژهای مرزی «مارد» و نهر «عرایض»؛ دژ «شلمچه»؛ روستای «سعیدان»؛ نخلستان‌ خون‌رنگ حاشیه نهر «خین»؛ نماز فتح در مسجد جامع خرمشهر قهرمان؛ از ملاقات پرچمدار صف‌شکن تیپ محمد رسول‌الله(ص) در فرجام پیروزمند نبرد الی بیت‌المقدس با نایب بر حق آقا امام زمان(عج) در «جماران»، تا دیدار با وصی صالح حضرت روح‌الله، سید علی خامنه‌ای پیش از اعزام قوای محمد رسول‌الله به خطه خونرنگ «لبنان» از ورود نیروهای لشکر به دمشق و اقامه عزای شهیدان کربلای حسینی و کربلای خمینی در حرم ام‌المصائب، حضرت زینب کبری(َس)، از استقبال گرم و مهمان‌نوازی صمیمانه مردم مسلمان سوریه، شیعیان آواره لینانی و مظلومین بی‌پناه فلسطینی از «جند محمد(ص)»؛ از آغاز عملیات فشرده شناسایی در «دره بقاع» و بلندی‌های «جولان»؛ از نمایش قدرت سه مرحله‌ای قوای محمد رسول‌الله(ص) در خیابان‌های دمشق؛ از پادگان نیمه متروکه «زبدانی»؛ عملیات لغو شده تیپ در «بقاع» و... سرانجام از پست و بازرسی «برباره» در جاده ساحلی «طرابلس‌بیروت» که داغی التیام‌ناپذیر بر قلب‌های سلحشوران لشکر۲۷ محمد رسول‌الله(ص).

برای آنان‌که کتاب را خوانده‌اند

کتابی میان مردم

{{گفتاورد تزیینی|گل‌علی بابایی نقل می‌کند که خانمی می‌گفت که همپای صاعقه را ظرف ۵۰ ساعت خوانده است و دیگری می‌گفت دلش نمی‌آید تمامش کند و هر شب ۵۰ صفحه جلو می‌رود. در بندر گناوه معلمی بود که همپای صاعقه و ضربت متقابل را برای تمام دانش‌آموزان تهیّه کرده بود و در هر جلسه چند صفحه از این کتاب را می‌خواندند.

تنها پس از نوشتن چند فصل

بهزاد سکته کرد!

«همپای صاعقه» در شمار کتاب‌های نظامی قوی برای افرادی است که با مطالعات استراتژیک و مسائل نظامی سروکار دارند. حساسیت این کار تاحدی برای حسین بهزاد شدید بود که پس از نوشتن چند فصل، از شدت فشار کار سکته کرد و فصل‌های آخر این کتاب را گل‌علی بابایی نوشت.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه


خلاصهٔ مفصل‌تر کتاب در حد دو بند

داستان انتشار کتاب (اوّلین بار در کجا و چگونه بوده است)

سبک کتاب

پیشینهٔ کتاب

چینش و ساختار کتاب

محققان در پیشگفتار، کل محتوا را در پنچ محور خلاصه کرده‌اند:

  1. نگاهی گذرا به حوادث و اتفاقات ایران در یک سال اول جنگ تحمیلی
  2. تغییر استراتژی دفاعی قوای انقلاب و اتخاذ تاکتیک‌ها و تجدید سازمان رزم مدافعان میهن اسلامی در پایان سال نخست جنگ تحمیلی
  3. عملیات کوهستانی تیپ محمد رسول‌الله(ص) در کردستان
  4. چگونگی تشکیل تیپ۲۷ محمد رسول‌الله(ص) در بهمن۱۳۶۰
  5. بازنگری تفصیلی عملکرد تیپ۲۷ از ابتدای تأسیس، شرکت در عملیات بزرگ فتح‌المبین و پیکار پیروزمند الی بیت‌المقدس تا اعزام قوای محمد رسول‌الله(ص) به سوریه و بازگشت آن به تهران در تابستان سال۱۳۶۱.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه


تجلیل‌نامهٔ [آیت‌الله] خامنه‌ای

اظهارنظرها

تجلیل‌نامهٔ [آیت‌الله] خامنه‌ای

همچنین در قسمتی از رونوشت [حجت‌الاسلام] هاشمی رفسنجانی بر این کتاب آمده است:

قدر علم‌دارهای فرهنگی را بدانیم

این پیام سعید قاسمی است که او را در شمار چهره‌های فرهنگی می‌شناسند:

نویسنده زیاد داریم؛ بازگوکنندهٔ نکات ریز نهفته در دوران دفاع مقدس، کم و گل‌علی بابایی در این مسیر موفق بود. گرچه خلق آثار ادبی دفاع مقدس همواره با تبلیغات منفی همراه است، خوشبختانه آثار خوبی به‌همت نویسندگانی مانند گل‌علی بابایی در این زمینه نگاشته می‌شود. گلعلی شهدا را بزرگ نمی‌کند؛ بلکه با پرداختن به آن‌ها خود را بزرگ می‌‌کند.[۴]
میرشکاک و گرامی‌داشت همپای صاعقه

آرزو می‌کنم گلی‌علی شهید شود!

یوسفعلی میرشکاک، «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات دفاع مقدس می‌داند:

اگر در جنگ تحمیلی عده‌ای حضور داشتند و درو نشدند، حکمتش این بود که بمانند تا گواه باشند؛ زیرا شهید بدون شاهد معنا ندارد.

گل‌علی بابایی را به‌واسطه حسین بهزاد شناختم، گاهی به‌دلیل زحمـت‌هایی که این دو نویسنده ادبیات پایداری کشیده‌اند دچار اعجاب و حیرت می‌شوم. همهٔ آثار گل‌علی بابایی درخور تقدیر است؛ اما چاپ نخست کتاب «همپای صاعقه» را نخستین اثر کلاسیک ادبیات جنگ تحمیلی می‌دانم. درضمن خاطرات خودتان را هم بنویسید. در دورانی که عده‌ای اصلاً جبهه را ندیده بودند و بااین‌حال از جنگ نوشتند و پولش را گرفتند و رفتند، دوستانی مانند شما باید خاطرات خود را بنویسند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

از زبان گل‌علی بابایی

همپای صاعقه سیر تاریخیِ ۷ماه از دوران هشت‌سالهٔ جنگ است که وقایعِ دی‎۱۳۶۰ تا تیر‎ ۱۳۶۱را بازگو می‌کند. روند شکل‌گیری تیپ‎ ۲۷محمد رسول‌الله و نقش این تیپ در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین و بیت‌المقدس، موضوعی است که «همپای صاعقه» به آن می‌پردازد. تاریخچهٔ خواندنیِ این لشکر را آدم‌های بزرگی که در آن حضور داشتند، بنا گذاشتند. دوست نداشتم فراموش شوند. حاج‌احمد در مریوان بوده و محمدابراهیم همت در پاوه و شهید شهبازی در همدان. بعدها این سه نفر در مکانی به نام پادگان دوکوهه جمع شدند و یگانی رزمی سازماندند که در اولین عملیات، یعنی فتح‌المبین آن طور غوغا کرد.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه

صداقت، ضامن اثرگذاری است!


پوستر فیلم ایستاده در غبار

ایستاده بر غبار

همپای صاعقه اساس اقتباس فیلم‌ سینماییِ «ایستاده بر غبار» است. این فیلم ۲۴فروردین۱۳۹۵ در دانشگاه شهیدبهشتی تهران اکران شد. شب اکران، خانواده [شهید] حسین همدانی که ۴ سال بعد، درست در همان روزِ مصاحبه‌ با خبرگزاری فارس، یعنی ۱۶مهر۱۳۹۴، در جبهه و نبردی دیگر، جان خود را از دست داد، حاضر بودند.
حبیب‌اله والی‌‌نژاد که در نقش تهیه‌کننده، «ایستاده در غبار» را لمس کرده، چنین نقلی از این اثر دارد:

برای این فیلم که ساخت آن چهار سال زمان گرفت، همگی تلاش کردیم تا اول خودمان، حاج‌احمد متوسلیان را بشناسیم و خود را مثل او کنیم؛ بعد بگوییم که آیا می‌شود مانند حاج‌احمد متوسلیان شد یا نه؟![۵]
شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود[۶]

درخواست فیلم مستند

بابایی «همپای صاعقه» را در مرداد۱۳۸۷ طی دومین نشست «یک کتاب، یک نویسنده» برای حاضران این نشست در فرهنگ‌سرای پایداری معرفی می‌کند و خبر از ساخت مستندی براساس این كتاب می‌دهد:

به درخواست گروه سازندهٔ فیلم مستند «سیرهٔ عملی امام روح‌الله»، این كتاب برای ساخت فیلمی با موضوع هشت سال دفاع‌مقدس در اختیار آن‌ها قرار گرفته است.»خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه

مستند صوتی و تصویریِ خبرساز

خرداد۱۳۹۱ هم‌زمان با سالروز فتح خرمشهر و در آستانه روز مقاومت و پایداری، «همپای صاعقه» به‌صورت مستندی صوتی معرفی شد. در این مستند نویسندگان و صاحب‌نظران در ادبیات پایداری به گپ‌وگفت پرداختند و گزیده‌ای از اثر نیز بازخوانی شده است.[۷]
گل‌علی بابایی به‌تنهایی نیز در رسانه‌ای دیگر و طی برنامه‌‌ای تصویری، اثر را مبسوط برای مخاطبان رسانه و خوانندگان کتاب، معرفی کرده است.[۸]


جمله‌های ماندگار کتاب

مراسم تجلیل همپای صاعقه
در جمع دلیران دیروز و رفیقان امروز

جوایز کتاب

«همپای صاعقه» در بهمن۱۳۸۰ که یک سال‌واندی بعد از چاپ اولش، اثر برگزیده ششمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در رشته پژوهش شده است.خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام‌های نامعتبر، مثلاً بیش از اندازه


منبع‌شناسی (پایان‌نامه و مقاله نوشته شده دربارهٔ کتاب)

برشی از اثر

[ بگومگوی متوسلیان و وزوایی پیش از آزادسازی خرمشهر]

متوسلیان: چه نیرویی از دشمن اینجاست؟
وزوایی: نیروی احتیاط او که به استعداد یک تیپ است، در اینجا مستقر شده است.

آن تیپ ۳۳ است که یک تیپ مخصوص نیروی عراق است و هر گردان دویست نفر است.
نه حاجی! الان نمی‌شود روی این رقم حساب کرد. شما از کجا می‌دانید هر گردان آن تیپ، دویست نفر نیرو لحاظ کرده... نیروی عمده‌ای از عراق درمقابل محور ما قرار دارد.
هیچ نیروی عمده‌ای در اینجا نیست عزیز من!
شما روی چه اطمینانی می‌گویید نیست؟!
برای‌اینکه تمام نیروی دشمن در اینجا یعنی شرق و شمال‌شرقی خرمشهر به‌کا برده شده، هفده گردان!
نه... می‌پرسم روی چه اطمینانی نیروی عمده در اینجا نیست؟
برای‌اینکه دشمن هیچ‌وقت روی شیوهٔ یورش ما فکر نمی‌کرد... . چرا دشمن این ۳ زرهی خودش را الان به اینجا در شمال شلمچه آورده، در جنوب به‌کار نبرد؟!
برای اینکه می‌خواهد ما به جادهٔ آسفالت شملچه‌بصره نرسیم.
بله؟!
می‌خواهد ما به جاده نرسیم.
درست است! دشمن این را می‌داند که ما از اینجا می‌خواهیم به جاده آسفالت شلمچه‌بصره برسیم؛ نه از اینجا
دوتاست. یکی جاده حسینیه است که از ایستگاه حسینیه می‌رود به‌سمت پاسگاه زید عراق، یکی‌هم این جاده است.
در مورد جاده حسینیه، دشمن این‌قدر می‌داند که اگر ما بخواهیم به آن برسیم، باید بعد از رسیدن به جاده آسفالت اهوازخرمشهر رو به این سمت بچرخیم.
بله، یعنی می‌رویم به طرف غرب
ولی برنامه این طور نیست. ما از اینجا یعنی گرم‌دشت می‌رویم جلو و بعد میل به چپ می‌کنیم و می‌رویم به آن پایین، به طرف چاده مرزی شلمچه‌بصره
من که نمی‌گویم به آن پایین نمی‌رویم؛ ولی دارم می‌گویم این موضع توپخانه دشمن در غرب جاده آسفالت اهوازخرمشهر دست‌نخورده مانده. علاوه‌براین، دشمن در خود خرمشهر نیرو اضافه کرده.
در اینجا [خرمشهر اشغالی] فقط یک تیپ، آن‌هم تیپ ۳۳ نیروی مخصوص عراق است که سه گردان آن، مأمور به تخریب سه قسمت از شهر است.
حالا من استدلال شما را نمی‌پذیرم؛ ولی عملی که شما می‌گویید انجام می‌دهم؛ اما بدان که این کار اشتباه است. بااین‌حال، ما عمل می‌کنیم. اما این را بدان، حضرت امام می‌گوید: «تهور با شجاعت فرق داره.» این عمل که شما می‌گویید، شجاعت نیست، تهور است. بازهم می‌گویم که اشتباه است؛ اما چون شما می‌گویید انجام می‌دهم.»
مگر ما نمی‌دانیم اشتباه است...؟!خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

«همپای صاعقه» با نظری به تارنمای خانه کتاب

براساس دادهٔ وبگاه خانهٔ کتاب، «همپای صاعقه»، کتابی ۹۱۲صفحه‌ای است در قطع وزیری و با جلد گالینگور. نخستین چاپ آن را انتشارات سورهٔ مهر در مهر۱۳۷۹ با شمارگان۵۵۰۰ نسخه به مخاطبان عرضه کرد و تا دی‌ماه۱۳۹۲، این اثر به چاپ بیستم رسید. طی هر نوبت چاپ، ۲۵۰۰ نسخه روانه بازار شد و درمجموع شمارگان «همپای صاعقه» به عدد ۵۳هزار رسیده است. در کنار سورهٔ مهر، انتشارات مستند نیز چاپ چهارم، پنجم و هفتم آن را چاپ کرد.[۹]

طرح جلد کتاب

براساس اطلاعات دیداری دیده‌شده در داده خانه کتاب، طرح جلد کتاب همپای صاعقه در چاپ‌های مختلف، متفاوت بوده است.[۱۰]

نوا، نما و نگاه

تصویر از صفحات کتاب

  • برشی برای مطالعه
    برشی برای مطالعه

طرحی از یکی از صحنه‌های کتاب

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ «متوسلیان به‌تأسی از سالار کربلا». 
  2. ↑ «ترجمه «همپای صاعقه» برای عرب‌زبان‌ها». 
  3. ↑ «حرف‌زدن از حاج‌احمد متوسلیان ممنوع و خط قرمز بود». 
  4. ↑ «گل‌علی بابایی عاشق شهید است و شهادت». 
  5. ↑ «هر بخش این کتاب قابلیت تبدیل به فیلم دارد.». 
  6. ↑ «شاهد عینی که با متوسلیان هم‌سلولی بود». 
  7. ↑ ««همپای صاعقه» مستند صوتی شد.». 
  8. ↑ ««همپای صاعقه» مستند تصویری شد!». 
  9. ↑ «کتاب در آینهٔ خانهٔ کتاب». 
  10. ↑ «کتاب در آینهٔ خانهٔ کتاب». 

منابع

  • گل‌علی بابایی، حسین بهزاد (۱۳۹۰). همپای صاعقه. تهران: سوره مهر. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۰۶-۷۵۳-۱.


پیوند به بیرون

«کتاب در آینهٔ خانهٔ کتاب». خانهٔ کتاب. 

برگرفته از «https://wikiadabiat.net/index.php?title=همپای_صاعقه&oldid=48063»