کلید کلید دسته کلید

کلید، کلید، دسته کلید
نویسنده	اکرم کشایی
ناشر	کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	۱۳۹۷
تعداد چاپ	چاپ سوم ۱۴۰۲
شابک	۹۷۸۶۰۰۰۱۰۴۰۰۹
تعداد صفحات	۲۸
موضوع	شعر کودک
زبان	فارسی
وزن	۷۹ گرم
قطع	خشتی بزرگ
نوع جلد	شومیز
تصویرگر	حدیثه قربان

«کلید کلید، دسته کلید» مجموعه‌ی شعر ویژه‌­ی کودک است به قلم  اکرم کشایی که با محوریت آشنایی کودکان بالای پنج سال با  ابزار، حیوانات، محیط زندگی و تعاملات روزمره نگارش شده است. تصویرگری این مجموعه نیز توسط حدیثه قربان صورت گرفته است. این اثر در قالب بیست و هشت صفحه در سال ۱۴۰۲ توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است. این مجموعه­‌ی شعر در دوازدهمین دوره‌­ی جشنواره شعر فجر شایسته‌ی تقدیر شناخته شد، همچنین در پانزدهمین جشنواره­‌ی رشد شایسته تقدیر و دریافت جایزه دوم معرفی شد.

*****

مجموعه شعر کودک «کلید کلید، دسته کلید»  از ۱۲ قطعه تشکیل شده است که هر کدام از آن‌ها موضوع متفاوتی دارند و دنیای اطراف را برای یک کودک به تصویر می­کشند. هر شعر در یک صفحه و با تصویرگری رنگی مرتبط با آن شعر توجه مخاطب را به مهارت‌های دیداری، ‌شنیداری و ‌لمسی جلب می‌کند. این مجموعه مناسب کودکان بین ۵ تا ۸ سال است که با لحنی ساده و جذاب کودک را با محیط اطراف خود آشنا می­کند. با توجه به لحن روان و ساده­ی کتاب و تصویرگری جذاب حدیثه قربان این کتاب در جشنواره­های مختلفی شرکت داده شده و جوایز متعددی را کسب نموده است. از جمله جوایز آن می­توان به دریافت جایزه دوم پانزدهین جشنواره رشد در گروه «پیش‌دبستانی: کتاب‌های قصه و شعر» و دریافت نشان شایسته تقدیر در دوازدهمین جشنواره شعر فجر در بخش «شعر کودک و نوجوان» اشاره کرد.

خلاصه اثر

دوازده قطعه شعر با نام‌های «آرزوی مورچه، کلید کلید، دسته کلید، چتر، روبان آبی، بابای ستاره، قورباغه، عکس لباسم، کیک تولد، قلقلک، برگ درخت آلو، پنجره و خورشید قلقلی» در فهرست این کتاب مدون شده‌­اند. در یکی از شعرهای این کتاب می‌خوانیم:

«روی لباسم عکس یه شیره

وقتی که خوابم گازم نگیره؟

گاز نمی‌گیره ببین چه نازه

همش می‌خنده دمش درازه»

درباره نویسنده

اکرم کشایی، شاعر و نویسنده کودکان، در سال ۱۳۵۸ در تهران به دنیا آمد. او قبلاً مربی ادبی کتابخانه‌های کانون بوده است و هم اکنون کارشناس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است. کارنامه ادبی او در حال حاضر شامل مقالاتی در حوزه نقد کتاب‌های شعر کودک و نوجوان، سه مجموعه شعر و یک داستان کودک است و کتاب داستان او به زبان آلمانی ترجمه شده است. او می‌گوید: «از خدا خیلی ممنونم که به من کمک کرد تا شاعر کودکان باشم.» دریافت لوح تقدیر در جشنواره کتاب سال، دریافت لوح تقدیر از شورای کتاب کودک، دریافت جایزه تقدیری از جشنواره کتاب رشد، کسب رتبه دوم در جشنواره شعر فجر، دریافت امتیاز سه لاک پشت پرنده از جشنواره لاک پشت پرنده و نامزدی جشنواره کتاب پروین اعتصامی از جمله تقدیرهایی است که تا به حال از کتاب‌های او به عمل آمده است.

درباره تصویرگر

حدیثه قربان، تصویرگر و طراح گرافیک کتاب کودک، متولد ۲۸ فرودین ۱۳۶۴ در تهران است. کارشناس رشته ارتباط تصویری و عضو انجمن تصویرگران ایران می‌­باشد. اولین کار تصویرگری او در سال ۱۳۸۳ در مجله سروش کودکان چاپ شد و بعد از آن فعالیت خودش را با مجلات کودک و خردسال آن زمان ادامه داد.

اکرم کشایی، نویسنده اثر

نظر نویسنده درباره اثر

فضای عاطفی کودکی

من در این کتاب شعر سعی کرده­ام به فضایِ ذهنی و عاطفی دوره خردسالی نزدیک شوم. گاهی تلاش کردم از به هم آمیختگی ابهام و تخیل، فضایی را به وجود بیاورم تا مخاطب خودش هم بتواند در این خیال پردازی سهیم باشد؛ «وقتی که آبِ رودخونه/ کف می‌کنه یواش یواش/ شاید که قورباغه داره/ لیف می­زنه به دست و پاش» شاید علت کف کردن آب رودخانه این باشد، شاید هم علت (خیالیِ) دیگری دارد که مخاطبِ شعر می‌­تواند آن را در ذهنش دنبال کند.

هر صفحه، یک اتفاق

از تلاش­‌های من در این مجموعه ایجاد فضاهای متنوع و متفاوت برای مخاطب است تا در هر صفحه با تصویرِ جدیدی روبرو باشد؛ از آرزوی مورچه برای قایق سواری و برگی که خدا در آب برایش می‌اندازد تا قایق او باشد، از توجه دادن به صدایِ کلید که قفل در را باز می­‌کند و آمدن مادر را مژده می‌­دهد، از دست‌های کوچکی که برای مورچه تبدیل به چتر می‌­شوند تا او زیر باران خیس نشود، از باد که درخت را قلقلک می­‌دهد و درخت خنده‌اش می‌­گیرد و  برگ‌­هایش می­‌افتد، از پنجره­ای که خسته شده و باز نمی­‌شود و باید نازش کنیم تا وقتی بیدار شد باز شود و در نهایت از تصویر خورشید که شاید روزی توپ بچه‌­ای بوده و به آسمان شوت شده است.

حدیثه قربان، تصویرگر اثر

بار موسیقایی کلام

موسیقیِ کلام برای خردسالان نوعی بازی محسوب می شود. در تعدادی از اشعار مجموعه­‌ی حاضر به بار موسیقایی کلام توجه بیشتری شده و بر این اساس نام کتاب را هم از یکی از همین اشعار انتخاب کردم و آن را کلید، کلید، دسته کلید نام نهادم.

خدا را شکر شاعر کودکم

از خدا خیلی ممنونم که به من کمک کرد تا شاعر کودکان باشم. از آن جا که شعر کودک تلاش می­‌کند ظرفیت حیرت و حسِ جستجوگری را در کودکان برای مدت بیشتری حفظ کند و خیال پردازی­‌های کودکانه آن­ها را به رسمیت شمرده و استمرار ببخشد؛ اهمیت پیدا می­‌کند. همچنین رد پای خلاقیت را که ریشه در همین خیال پردازی‌­ها دارد، می­توان در شعر کودک هم پیدا کرد. لذا خواندن شعر برای کودکان در حفظ و پرورش قوه تخیل و خلاقیت موثر است. از طرف دیگر شعر کودک منبع رقیق­‌ترین احساسات و عواطف انسانی بوده و مجالی برای حفظ و پرورش این عواطف است. ضمنا اشتیاق به بازی، سرگرمی و تخیل نیاز کودکان است، پس شعر کودک هم که این عناصر را در خود دارد، به نوعی نیاز کودکان به شمار می‌­رود.

نقد و بررسی اثر

اختتامیه هشتمین جشنواره جایزه ادبی پروین اعتصامی. تهران. ۲۴ تیر ۱۳۹۷

قرارا گرفتن این اثر در فهرست بیست و پنجمین «لاک‌پشت پرنده» و اخذ سه لاک پشت پرنده نشان­‌دهنده امتیاز بالای این کتاب از دید منتقدین است. لاک‌پشت پرنده فهرستی از کتاب‌های برتر هر فصل، برای کودکان و نوجوانان ایرانی است. این کتاب‌ها را گروهی از منتقدان، کارشناسان و نویسندگان کودک و نوجوان، با بررسی کتاب‌های هر فصل، انتخاب می‌کنند.

جوایز و افتخارات

• جایزه دوم پانزدهین جشنواره رشد در گروه «پیش‌دبستانی: کتاب‌های قصه و شعر»؛
• دریافت نشان شایسته تقدیر در دوازدهمین جشنواره شعر فجر در بخش «شعر کودک و نوجوان»؛
• نامزدی بخش ادبیات کودک و نوجوان هشتمین جایزه پروین اعتصامی.

برشی از متن

خدا به مورچه می‌گه: ((چه آرزویی داری؟))

موچه می‌گه:((دوس دارم برم قایق سواری))

خدا براش توی آب می‌اندازه برگ انار

به آرزوش می‌رسه مورچه‌ی قایق‌سوار.

مشخصات کتاب‌شناختی

«کلید کلید، دسته کلید» سروده­‌ی اکرم کشایی و با تصویرگری حدیثه قربان در ۲۸ صفحه، در قطع رقعی با جلد شومیز، برای اولین بار در سال۱۳۹۷ توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چاپ شده است. چاپ سوم این اثر در سال ۱۴۰۲ روانه بازار چاپ شد. 

نسخه الکترونیکی این اثر در بستر طاقچه بارگذاری شده است.