کانون اندیشه جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
محل نشر
تهران
تاریخ نشر
۱۴۰۰
تعداد چاپ
اول
شابک
۹۷۸۶۰۰۱۵۹۳۲۲۲
تعداد صفحات
۴۳۸
موضوع
زبان، ادبیات و هنر
زبان
فارسی
قطع
رقعی
نوع جلد
شومیز
«رسم شاعری: تدوین موضوعی بیانات آیت‌اللّه خامنه‌ای درباره شعر» با تدوین و تالیف محمدرضا وحیدزاده همزمان با نیمه رمضان و سالگرد دیدار شعرا با رهبر انقلاب برای اولین‌بار در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات کانون اندیشه جوان وابسته به پژوهشگاه اندیشه و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
*****
«رسم شاعری: تدوین موضوعی بیانات آیت‌اللّه خامنه‌ای درباره شعر» کتابی است که به همت محمدرضا وحیدزاده، شاعر و پژوهشگر ادبی و هنری، به بیانات و اشارات معظم له در این باره اختصاص یافته است.
این کتاب حکایت پاسداری از ادب و شعر است. در روزگاری که بسیاری از بزرگان دنیا جانب صورت و تصویر، شعبده و جادو را گرفته‌اند تا برای خود به مدد آن همه شهرت کسب کنند، این کتاب روایتی صادقانه دارد.[۱]
هر کسی که می خواهد سازه‌های فرهنگ‌ساز و هویت‌بخش ایران و ایرانی را بشناسد، بایستی از شعر شروع کند. تاریخ مکتوب شعر پارسی نشان می‌دهد بیش از یک هزار است که در مجالس سوگ و سور، در شادکامی و شوربختی، در سفر و حضر، در خلوت و جلوت، در نجوا و نیایش، در ناز و نیاز و در همه گاه و همه جا، شعر همسایه زبان و زمزمه ایرانی بوده است. اشراف و احاطه مقام معظم رهبری بر شعر و مسائل مرتبط با آن امر بدیهی است و بارها از قول بزرگان عرصه شعر و ادب بازگو شده است. این کتاب شامل گفتارهایی از درد دل‌های صمیمانه مردی از جنس شعر و شعور و اندیشه و حکمت است. رهبر انقلاب در جوانی خود سال‌های متمادی در انجمن‌های ادبی حضور داشته است و به مدد هم‌نفسی با بزرگترین شاعران به گفتارهای روشنی از این دست رسیده است. سخنانی عمیق و راه گشایی که روایتش از زبان این پیر فرزانه دوست داشتنی‌تر است.[۱]
این مجموعه ارجمند نه تنها برای شاعران و اهل ادب بلکه برای محافل و فضاهای ادبی و دانشگاهی نیز می‌تواند مرجع و منبعی درسی و علمی باشد.[۱]
«رسم شاعری؛ تدوین موضوعی بیانات آیت‌اللّه خامنه‌ای درباره شعر» در دوازده سرفصل جداگانه، دیدگاه‌ها و آرای رهبر فرزانه انقلاب را درباره شعر و شاعری با دوستداران و علاقه‌مندان این عرصه به اشتراک می‌گذارد.
از جمله سرفصل‌های اصلی این کتاب عبارتن از:
کلیاتی درباره شعر و شاعری؛
بایدهای شعر خوب؛
اهمیت شعر و کار ادبی تأثیرگذار؛
ارزیابی وضعیت شعر، از گذشته تا امروز؛
ارزیابی از وضعیت شعر انقلاب؛
راهکارهایی برای پیشبرد شعر انقلابی؛
شعر آیینی؛
درباره شاعران؛
خاطرات و تجربیاتی از شعر؛
شعر و شهرها و استان‌های ایران؛
درباره جریان‌ها و سبک‌ها و انواع ادبی.
همچنین دکتر محمدرضا سنگری و دکتر علیرضا قزوه برای این مجموعه مقدمه نوشته‌اند. وحیدزاده خود در بخش پایانی کتاب، به تبیین و تحلیل منظومه فکری مقام معظم رهبری در موضوع شعر و مقایسه آن با سایر نظریات و رویکردهای متداول در این زمینه پرداخته است.[۲]
پیرو گفته‌های وحیدزاده در مقدمه کتاب، کار گردآوری و آماده‌سازی این مجموعه از زمستان سال ۱۳۹۰ آغاز شده و با توجه به اهمیت و حساسیت مسئله و ضرورت استفاده از منابع متقن و معتبر، فرایند تکمیل آن چندین بار دچار وقفه و تحول شده است.[۳]
درباره نویسنده
محمدرضا وحیدزاده؛ نویسنده کتاب «رسم شاعری».
محمدرضا وحیدزاده، متولد ۱۳۶۴ در تهران، کارشناس زبان و ادبیات فارسی، کارشناس ارشد پژوهش هنر و دانشجوی دکتری پژوهش هنر، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و مدیر گروه ادبیات پایداری دانشگاه سوره می‌باشد. او منتقدی است که در کنار شاعری به تدریس در دانشگاه و پژوهش در هنر و ادبیات نیز مشغول است. از او تا کنون سه مجموعه‌شعر به نام‌های زیر به چاپ رسیده است.
اقرار؛
پیشواز؛
دادخواهی.
آثار پژوهشی وی:
سبک‌شناسی هنر انقلاب اسلامی؛
رسم شاعری (تدوین موضوعی بیانات مقام معظم رهبری در زمینه شعر)؛
شعر و اعتراض؛
نقاشی و اعتراض؛
تاریخ تکوینی شعر انقلاب اسلامی؛
سفرنامه‌های ماهی‌خوران؛
شام ملیتا؛
از این ستون به آن ستون؛
مجموعه‌گفتگوی شمایل صبح.
وی تا کنون در جشنواره‌های ادبی و هنری مختلفی برگزیده شده و در حال حاضر مشغول پژوهش و تحقیق بر روی نشانه‌شناسی فرهنگی هنر انقلاب است.
دیدار سالانه شاعران با رهبر انقلاب اسلامی. تهران. ۱۳۸۴
نظر نویسنده درباره اثر
عزمی راسخ و انگیزه‌ای جدی پایان دل مشغولی‌ها شد
اینجانب خود به یاد می‌آورم که مکرراً برای یافتن جمله‌ای از رهبر انقلاب در خصوص یکی از موضوعات مرتبط با شعر، ساعت‌ها ناگزیر به جستجو در سخنرانی‌های منتشرشده ایشان شده بودم. در بیشتر مواقع نیز با اطلاع از وجود مطالب بیشتر و مرتبط‌تر، ناخرسند از این کند و کاوها بیرون آمدم. همین درگیری با متن بیانات مستقیم و غیر مستقیم ایشان در زمینه شعر موجب گردید با مراجعه به چند تن از عزیزان و پژوهشگران متعهد و دغدغه‌مند ادبیات معاصر، ضمن طرح بحث، پیشنهاد خود را با ایشان مطرح سازم. انتظارم را به عنوان خواسته‌ای از سوی یکی از علاقه‌مندان شعر، با آنها در میان گذاشتم. شگفت آنکه هر بار با پیش آمد مانع می شد، مسئله بی‌نتیجه می‌ماند و گامی در این زمینه برداشته نمی‌شد. تا آنکه یک بار یکی از عزیزان با سئوالی مهم روبرویم ساخت و دلیل پیش‌قدم نشدن خودم را برای این کار جویا شد. تا چند روز به این سئوال می‌اندیشیدم و سعی می‌کردم برایش جواب قانع‌کننده‌ای بیابم؛ اما پایان آن دل مشغولی منتج شد به عزمی راسخ و انگیزه‌ای جدی برای انجام این کار؛ در زمستان سال نود.[۲]
خواندم، کاویدم و تکاندم
برای جمع‌آوری مطالب همه کارهایی که قبل از این انجام شده‌‌بود و به نوعی می‌توانست با این کار مرتبط باشد را گردآوردم. «شرح غم پنهان»، «هنر از دیدگاه مقام معظم رهبری»، «شب پانزدهم»، «فرهنگ در منظر مقام معظم رهبری» و «امین زبان و ادب پارسی» را ورق به ورق و سطر به سطر خواندم و با وسواس کاویدم. تارنمای دفتر را با هر کلیدواژه‌ای که به ذهنم می‌رسد و نمی‌رسید، بارها و بارها تکاندم. در آخر نیز با همه کسانی که می‌توانستم، به گفت‌و‌گو و مشورت نشستم.[۵]
تکمیل اثر در صورت یافتن منابع بیشتر در چاپ‌های بعدی
در همان آغاز جست‌و‌جو‌ها مشکلی نگران کننده پیش رویم سربرآورد. نشانی سخنرانی‌های بسیاری را یافتم که به قراین مختلف یقین داشتم حضرت آقا درآن‌ها مطالبی را درباره شعر عنوان کرده‌اند؛ اما متن مکتوبی از آنها در هیچ کجا موجود نبود. فهرست کامل و بلند بالایی از این سخنرانی ها تهیه کردم و برای دسترسی به متن آنها، به هر راه و وسیله‌ای که می‌شناختم متوسل شدم. حاصل این امر طی چند سال، تامین بخشی از این فهرست و ناقص ماندم بخش دیگر بود. با گذشت زمانی طولانی از این جست‌جوهای کلافه کننده و صبر سوز، نه می‌توانستم دل از بخش ناقص مانده ببرم و نه می‌توانستم چشم بر فرصتی که با شتاب از دست می‌رفت بپوشم. بدون دسترسی به این بخش‌ها کار خود را کامل نمی‌دیدم. معطلی بیش از این را نیز آفتی می‌دیدم که به جان انگیزه و توانم می‌افتاد. باز هم راهنمایی دوستی گرانقدر و خردمند به کمکم آمد پیشنهاد او انجام کار با همین منابع و تکمیل اثر در صورت یافتن منابع بیشتر در چاپ‌های بعدی بود. این پیشنهاد را به فال نیک گرفتم و دل به دریا زدم.[۶]
فصل بندی بارها در طی کار تغییر کرد
مهم‌ترین کار پیش رویم تهیه ساختاری منطقی و منسجم از گفته‌های حضرت آقا درباره شعر بود. می‌توانستم براساس منطقی و ذهنی به ساختاری از پیش‌اندیشیده برسم و سپس با داشته‌های موجودم آن را تکمیل کنم. راه دیگر هم این بود که آن‌قدر این گفته‌ها را ورق بزنم، بخوانم و زمزمه کنم که از دل همان‌ها ساختاری منسجم و منطقی، براساس نظم ذهنی بالقوه مستتر در آنها خود سربرآورد. دومی سختر و لغزنده‌تر، اما قابل اعتمادتر بود، و من دومی را انتخاب کردم. مرحله بعدی به لحاظ ترتیب منطقی -که البته به لحاظ زمانی توامان با مرحله‌ی پیشین انجام می‌گرفت- جانمایی مطالب مختلف در ذیل سرفصل‌ها و تحت ساختارهای تعیین شده کتاب بود. در طول مدت کار به تناوب دگرگون می‌شد و با رخ نمودند مطلبی جدید، همه مطالب یک سرفصل دست خوش تغییر می‌شد و نظم چیدمان آن از ابتدا پی‌ریخته می‌شد. در طول این مدت بارها پیش آمد که سرفصل‌های مختلفی پس از تکمیل، دوباره در هم ادغام شوند، یا آنکه به دفعات بر یک سرفصل کوچک شاخه و برگ مطالب تازه بروید و از دل همان بخش، سرفصل‌های نو بیرون آید. کوزه‌گری شده‌بودم و با سرانگشتان خود کالبد نهایی آن توده‌ی در حال شدن را جستجو می‌کردم. حاصل کار از آنچه پیش‌بینی می‌کردم به مراتب پذیرفتنی‌تر و مقبول‌تر شد.[۷]
بیش از چهل منبع اصلی و فرعی، نامعتبر تشخیص داده‌شد
نتیجه نهایی تحقیق در مراحل ارزیابی به مشکل مهمی برخورد. متاسفانه در فرآیند ارزیابی، بیش از چهل منبع اصلی و فرعی مورد استفاده در تحقیق، نامعتبر تشخیص داده‌شد. به جهت اهمیت محتوایی مطالب این بخش، یک سال تلاش و پیگیری برای بازیابی منابع مذکور به همه‌‌ی زمان‌های صرف شده در این کار افزوده شد. البته هیچ کاری در این زمینه از پیش نرفت. بالاجبار، نوزده هزار کلمه از مطالب مرتبط با منابع اعلام شده، از لابه‌لای فصول و عناوین و صفحات و جمله‌بندی‌های کتاب حذف شد تا حسرتی دیگر بر دریغ‌های پیشین بیافزاید و به بدرقه اثر برخیزد.[۸]
نشست‌های برگزار شده درباره اثر
دیدار سالانه شاعران با رهبر انقلاب اسلامی. تهران. ۱۳۹۷مراسم رونمایی از کتاب «رسم شاعری» باحضور جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب به صورت مجازی در ۲۴ دی ۱۴۰۰برگزار شد.[۹]
اظهارنظرها درباره اثر
محمدرضا سنگری؛ نویسنده و پژوهشگر
در مقدمه کتاب
«
شعر هیچ گاه از زندگی ایرانی حذف نشده و نمی شود. اصلاً اگر بدون شعر برای ایرانی، زندگی منهای زندگی است. وقتی سال آغاز می شود و محول الحول و الاحوال، حال و سال را می گرداند، ایرانی شعر می خواند. وقتی مجلس مولود خوانی اهل بیت است، شعر است که وجد سرور می آورد. اگر مجلس سوگ عزیزان خداست، باز شعر است که در هیئت مرثیه و نوحه چهره نشان می دهد. ایرانی که شعله عشق و شوق و شعور شیعه در جان دارد با شعر ارادت و محبت خویش می‌نمایاند و بیان می کند. در مجالس عروسی هیچ چیزی چون شعر میدانداری نمی‌کند و در مجالس ترحیم و سوگ، شعر تسلا می بخشد و آرامش می آفریند. کافی است سنگ مزارها را ببینیم و مرور کنیم تا دریابیم ایرانی با شعر به دنیا آمده است و با شعر تشییع شده است.
حتی پس از مرگ، اگر بخواهیم ایرانی را بخوانیم از خواندن شعر ناگزیریم! پس شعر برای ما هویت ساز و زندگی پرداز است. شعر به راستی و درستی «ثروت ملی» است و برگی از شناسنامه و فرهنگ زیستن ما.فراموش نمی کنیم که همین شعر بود که در هشت سال دفاع مقدس، هنگام اعزام نیروها، در ورزش صبحگاهی، در شب عملیات در رجزخوانی‌ها گرمابخش و رمینه ساز خلق حماسه های عظیم می شد و هنوز و همیشه در پاسداشت شهادت‌ها، پاکبازی‌ها، رشادت‌ها و شکیبایی‌ها و تداوم و استمرار راه روشن شهیدان، بزرگترین پشتوانه و سرمایه ملی ماست.
در عصر انقلاب اسلامی، سرود و سرودن، پایگاه و جایگاه والا و بالا یافته است، چاپ هزاران دفتر شعری، برپایی جشنواره‌ها و سوگواره‌های شعری و اهتمام رسانه های گونه‌گون، با باروری و شکوفایی شعر مدد رسانده است، در این میان عنایت و هدایت و حمایت، رهبر شعر شناس انقلاب که شاعری و شعرشناسی یکی از فضیلت‌های پرشمار اوست، به شعر این دوره جلال و جمال و جلوه‌ی دیگری بخشیده است. امام شعر شناس انقلاب، همچون خلف صالح خویش، ترازمندی و فرازمندی شعر را با نواختن شعر و شاعران هماره نشان داده است. حجت بالغه ارج و ارج گذاری به شعر و شاعران را در نشست‌های هر ساله شب پانزدهم ماه مبارک رمضان و دیدار با شاعران و ذاکران در مناسبتةای گوناگون می توان یافت، در این نشست‌های صمیمی، نکته دانی، نکته گویی، سخن سنجی، نقد عادلانه و طرائف و ظرائف حکیمی ژرف اندیش و ادیب را شاهد و شنواییم که در تاریخ رهبری در این سرزمین بی نظیر و بدیل کرده است.
وقتی محضر این پیر پارسای فرزانه، در لحظه‌های مواجهه با سروده ها و سرایندگان ادراک می شود چنان شکفته و شیرین با سروده ها همراه است که در بهت و شگفتی با خویش می گویی این همان است که چهارستون ستم را میلرزاند و در خطبه ها و خطابه های بلیغ و فصیح، دژمنشان و بداندیشان را ناکام و رسوا می سازد. دریغ بود که این رهنمودها، نکته پردازی ها، تبیین و تحلیل ها که ترجمان مطالعات عمیق و دقیق و ره آورد تجربه ها و زیسته های بودن با شاعران نامور این سرزمین وشناخت ژرف از ادبیات جهان است در سامان تنظیمی مناسب، دستگیر اهالی معرفت و ادب نباشد. به ویژه آن که خاستگاه این سخنان به تعبیر قرآن، قول قول طیب و کلم طیب فقیه و عارفی جان آگاه و جهان آگاه است.
من به عنوان یک عضو کوچک از خانواده شعر، این افتخار را داشتم که بیش از بیست سال در جلسات شعرخوانی شاعران در دیدار با رهبر انقلاب شرکت و حدود ده سال نیز این جلسات را اداره کرده‌ام. ایشان همواره مشوق شاعران جوان بودند. خوشحالیم که رهبر فرزانه‌ای داریم که شعر و ادبیات را پاس می‌دارند و خودشان نیز به زینت شاعری آراسته‌اند. این افتخار بزرگی برای ایران اسلامی است که هر دو رهبر و حکیم بزرگ در انقلاب اسلامی، امام(ره) و رهبر معظم انقلاب، شعرشناس بوده‌اند.
پیشینه جلسات شعرخوانی شاعران در حضور مقام معظم رهبری به دهه اول انقلاب و سال‌هایی بر می‌گردد که امین شعر انقلاب مسئولیت ریاست جمهوری را بر عهده داشتند. من خود در آن سال‌ها یکی، دوبار توفیق حضور در این دیدارها را داشته‌ام. وجه تمایز دیدار آن سال‌ها با نشست‌های سال های اخیر در افزایش تعداد شاعران و رسانه‌ای شدن این رخداد بزرگ فرهنگی است. آن سال‌ها دیدارها بیشتر جنبه خصوصی داشت و با حضور تعداد بسیار کمی از شاعران انقلاب و بدون هر گونه پوشش رسانه‌ای برگزار می‌شد.
دیدار شاعران با رهبر معظم انقلاب در نیمه ماه مبارک رمضان را بزرگترین اتفاق ادبی بعد از انقلاب است
«
دیدار سالانه رهبر ادیب انقلاب با شاعران – بدون هیچ اغراقی- یکی از بزرگترین اتفاقات ادبی سال‌های پس از انقلاب و همایشی باشکوه و بی‌بدیل است که تاکنون آن‌گونه که شایسته و بایسته است، مورد تحلیل و واکاوی قرار نگرفته است. از همین رو، جا دارد که صاحب‌نظران و پژوهشگران این حوزه، با بازخوانی و واکاوی بیانات راهگشای رهبر انقلاب در این دیدارها، و فراهم کردن زمینه تحقق آنها، راه پویایی و زایایی بیش از پیش شعر انقلاب اسلامی را فراهم سازند.
رهنمودهای رهبر انقلاب در این دیدارها، در حُکم ترسیم «نقشه راه» برای رشد و اعتلای شعر و ادب و زبان پارسی است
«
اینکه رهبر فرزانه انقلاب با بزرگواری تمام، بخشی از وقت خویش را در طول سال به دیدار با اساتید شعر و ادب و شاعران اختصاص می‌دهند، حاکی از ادب‌پروری و شعر دوستی ایشان است. ای کاش سایر مسئولان فرهنگی نیز از سیره عملی رهبر فرزانه انقلاب، تکریم و تجلیل شایسته از اصحاب شعر و ادب را بیاموزند. رهنموده ای راهبردی رهبر انقلاب در این دیدارها، در حکم ترسیم «نقشه راه» برای رشد و اعتلای شعر و ادب و زبان پارسی است. اما اینکه تا چه اندازه مدیران و سیاست‌گذاران فرهنگی برای تحقق و اجرایی کردن این نقشه کمر همت بسته‌اند، حرف دیگری است که نیاز به بررسی و واکاوی محققانه دارد.
اطلاعات و آگاهی فوق العاده رهبر انقلاب در زمینه‌های بسیار تخصصی هر مخاطبی را به وجد می‌آورد
«
بیانات مقام معظم رهبری همیشه برایم تازگی داشت. مثلاً وقتی درباره انقلاب، آرای رهبر انقلاب را بررسی می‌کردم، پر از شگفتی می‌شدم. هر دفعه با صحبت‌های نو و تازه رو به‌رو بودم. شخصی در سن و سال ایشان با هر گروه و قشری که صحبت می‌کنند، مطابق ذائقه همان گروه حرف می‌زنند و بیانات ایشان کارشناسانه و شگفت‌انگیز است. اطلاعات و آگاهی فوق العاده رهبر انقلاب حتی در زمینه‌های بسیار تخصصی مثل شعر هر مخاطبی را به وجد می‌آورد.
تذکر به نکات بسیاری دقیقی که از نگاه تیزبین بسیاری از شاعران بزرگ زمانه ما دور مانده است
«
بیانات دقیق ایشان درباره شعر، آینده شعر، هدف شعر، شعرای پیشین، حکمت در شعر و پرداختن به مضامین نو و صیقل دادن مضامین نه تنها برای شاعران جوان که برای همه شاعران کارگشاست. ایشان گاه به نکات بسیاری دقیقی اشاره می‌کنند که از نگاه تیزبین بسیاری از شاعران بزرگ زمانه ما دور مانده است و همین تذکر و یادآوری ایشان فصل جدیدی از تکاپو را در میان شاعران به‌وجود می‌آورد.
یکی از نکاتی که در سخنان مقام معظم رهبری دیده می‌شود، این است که از شعر به عنوان یک ثروت و سرمایه نام یاد می‌کنند و به این نکته جوانان را متذکر می‌شوند که از حکمت در شعرشان غفلت نکنند. بدون شک حمایت‌های رهبر فرزانه و حکیم انقلاب باعث رشد و شکوفایی شعر فارسی در این عصر شده است که به گفته یکی از دوستان در هیچ دوره این قدر مضامین شعر فارسی گسترده و توسعه نیافته است. بدون شک کتاب «رسم شاعری» یکی از بهترین و حکیمانه‌ترین کتاب‌هایی است که تدوین شده است. نویسنده کار بزرگی کرده است.
این «دیدار» گرامی، ارزشمندترین صله برای هر شاعر پارسی زبانی است. نخستین‌بار سال ۸۶ توفیق زیارت حضرت ماه را داشتم، درختان سبز حیاط و نسیم خنک دم افطار نشان از قدم‌های آرامش امت داشت، نزدیکی‌های اذان، «امین» ادب پارسی قدم بر چشم منتظران نهاد، چشم‌هایم از پشت پرده‌های اشک شوق آرامش عمیق و مبارک آن قامت استوار را می‌نگریست، هنگامه نماز شد، نمازی با اقتدا بر ولی امر مسلمین، حسی وصف ناشدنی، حضور قلبی خالصانه و صادقانه که ان‌شاءالله نصیب همه مشتاقان شود، لحظه لحظه این دیدار حضور است و نور.
یک مسئله، مسئله شعرهایی است که در بین مردم کاربرد زیادی دارد؛ از جمله نوحه و شعر‌های مرثیه. نوحه خیلی اثر دارد. خیلی می‌توانم تاثیر بگذارد؛ البته اگر مضمونی در این نوحه‌ها وجود داشته باشد. فرض بفرمایید در کشور، حالا ایام عاشورا یا بعضی ایام عزاداری دیگر، شما ببینید میلیون‌ها نفر و امروز غالباً جوان، می‌ایستند به گوینده‌ای که دارد نوحه می‌خواند گوش می‌کنند و آن شعر و آن آهنگ در آنها حالت هیجان به وجود می‌آورد.
دیدار سالانه شاعران با رهبر انقلاب اسلامی. تهران. ۱۳۹۸
سینه می زند، گریه می‌کنند، اعتقاداتشان، احساساتشان، عواطفشان نسبت به مفاهیم دینی بیشتر می‌شود. این خیلی فرصت مهمی است. ما از این فرصت باید استفاده کنیم؛ ما که می‌گویم یعنی کشور باید استفاده کند، اسلام باید استفاده کند، نظام جمهوری اسلامی باید استفاده کند.
این را من البته به مجموعه‌های مداح و مانند این‌ها هم تذکر داده‌ام، به شما هم که اهل شعرید تذکر می‌دهم. مثلاً ایام انقلاب-در همان ایام محرم-یادم است نواری برای من آوردند از سینه زنی در جهرم-ما مشهد بودیم-به قدری این موثر {بود}. اولاً زیبا بود از لحاظ خود شعر و لفظ و معنای شعر. ثانیاً از لحاظ آهنگ. ثالثاً مهیج، محرک، راهنما. خیلی ارزش داشت. بعد از آن از یزد نواری آوردند؛ که از این دو شهر من یادم است. جای دیگری من ندیدم. خب، مفاهیم سیاسی آن روز را که در مبارزه مطرح بود، در قالب نوحه منتقل کرده بودند.
مشخصات کتاب‌شناختی
«رسم شاعری: تدوین موضوعی بیانات آیت‌اللّه خامنه‌ای درباره شعر» اثر محمدرضا وحیدزاده در قطع رقعی با جلد شومیز در قالب ۴۳۸ صفحه در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات کانون اندیشه جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده‌است. چاپ سوم این اثر سال ۱۴۰۲ روانه بازار شده‌است.
نسخه الکترونیکی این اثر در اپلیکیشن فراکتاب در دسترس است.
