نبرد سمیرم
| نبرد سمیرم | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | کاوه بیات |
| ناشر | خجسته |
| محل نشر | تهران مکان ناشر فارسی: تهران |
| تاریخ نشر | چاپ پنجم۱۳۹۹ |
| تعداد صفحات | ۳۸۴ |
| موضوع | واکاوی شورش ایلات قشقایی جنوب ایران در دوران رضاشاه |
| زبان | فارسی |
نبرد سمیرم: انگلیسی‌ها، قشقایی ها و جنگ دوم جهانی نوشته کاوه بیات به واکاوی شورش ایلات قشقایی جنوب ایران بر ضد دولت رضاشاهی و وقوع نبردی فاجعه‌بار در تیر۱۳۲۲ پرداخته و از نقش سیاست‌های دولت بریتانیا در سرکوب عشایر شورشی سخن گفته است. این کتاب جایزه چهارمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد را در حوزه تاریخ‌نگاری از آن خود کرد.
بیات سعی کرده با تکیه بر اسناد و مدارک منتشر نشده، یکی از وقایع تاریخی ایران را که چندان به آن پرداخته نشده، با جزئیات آن تشریح و تبیین کند. موضوع اصلی کتاب نبرد سمیرم است؛ جنگ موحش و فاجعه‌باری که در اوایل تیر۱۳۲۲ بین نیروهای قشقایی و بویراحمد از یک سو و یک ستون از قوای لشکر ۹ اصفهان از سوی دیگر رخ داد.
درباره فصول کتاب
نویسنده در ابتدا توضیحاتی درباره زمینه‌های شکل‌گیری این رویایی ارائه کرده، سپس به موضوع جنگ و بیان جزئیات آن پرداخته و در پایان کتاب نیز تحولات حاصل از این جنگ را بررسی کرده است.
تحولات جاری در جبهه‌های شرقی جنگ جهانی دوم، خط‌مشی کابینه‌های وقت ایران، آراء منعکس شده در جراید و نشریات مختلف و مباحث مطرح شده در دوره سیزدهم مجلس شورای ملی از جمله تحولاتی است که به خاطر تأثیرگذاری بر نبرد سمیرم در این کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.
این کتاب با ۳۸۴صفحه در ۱۳بخش تنظیم شده است. در پایان کتاب نیز اسناد ضمیمه، منابع، نمایه، نقشه‌ها و تصاویر مربوط حوادث این شورش و جنگ آورده شده است.
- بخش اول: فصلی دیگر
- بخش دوم: تندباد حوادث
- بخش سوم: کج‌دار و مریز
- بخش چهارم: طبل جنگ
- بخش پنجم: نیروی جنوب
- بخش ششم: بختیاری‌ها و لشکر ۹ اصفهان
- بخش هفتم: به سوی سمیرم
- بخش هشتم: رو در رو
- بخش نهم: هزیمت
- بخش دهم: مذاکرات تهران
- بخش یازدهم: تحقیق و رسیدگی
- بخش دوازدهم: ختم غائله
- بخش سیزدهم: افسانه و افسون
نویسنده در خصوص موضوع این کتاب در مقدمه آورده است که موضوع اصلی این بررسی یعنی شورش ایلات جنوب بر ضد دولت در سال‌های بعد از شهریور ۱۳۲۰ است. در واکنش به سیاست‌های خشونت بار نظام رضاشاهی در اسکان اجباری ایلات جنوب بود که عشایر عمدتاً کوچ‌روی قشقایی، کهگیلویه و بویراحمد و بختیاری با چیرگی بر نشان و تفرقه، رقابت و رویارویی معمول خود، به صورتی هماهنگ و منسجم بر ضد تشکیلات برجای مانده از نظام رضاشاهی و تلاش‌هایش برای بازسازی وضعیت پیشین، ایستاده و مجموعه تحولات و رخداده‌هایی را رقم زدند که در این کتاب به جوانبی از آن اشاره می‌شود.[۱]
بیات در پژوهش خود علاوه بر معدود کتاب ها و بررسی های منتشر شده در خصوص حوادث جنوب، از گزارش‌های دولتی از جمله آرشیو اسناد وزارت امور خارجه و نیز اسناد و مدارک خارجی و گزارش‌های منتشر شده در مجموعه تقویم یا روزشمار سیاسی ایران بهره برده است. این مجموعه شامل گزارش های ادواری و پراکنده سفارت بریتانیا در تهران طی فاصله سال‌های۱۸۸۱ تا ۱۹۶۵ است.[۲]
نبرد سمیرم اثر بایسته‌ای که در چهارمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد در سال۱۳۹۰ در بخش تاریخ‌نگاری جایزه دریافت کرد.[۳]
پانویس
منابع
- بیات، کاوه (۱۳۹۹). سمیرم. تهران: خجسته. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۹۷۵-۱۰-۵.
پیوند به بیرون
- «تاریخچه جوایز برگزیده ادبی جلال آل‌احمد». مؤسسه گسترش فرهنگ و مطالعات. بازبینی‌شده در ۴اردیبهشت۱۴۰۱.