همنوایی شبانه اركستر چوبها رمانی از رضا قاسمی بهسبک رئالیسم است. اولین بار در سال۱۹۹۶ در آمریکا و سپس در سال۱۳۸۰ در ایران چاپ شد. به عقیدهٔ برخی صاحبنظران این رمان از مهمترین رمانهای چاپشده در دهه هشتاد است.
* * * * *
همنوایی شبانه اركستر چوبها یکی از نمونههای درخور توجه رمان پسامدرنیستی ایرانی است. این رمان در پیچوتابهای روایی خود، جهانی را بهتصویر میکشد که مرزبندی خیال و واقعیت را بهچالش میکشد. (هوروش، مونا(۱۳۸۹)، سیارهای خارج از مدار: نگاهی به پسامدرنیسم در رمان «همنوایی شبانه ارکستر چوبها»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره ۵۸)
«همنوایی...» فضایی خوفآور و هولناک ۱۲ ترسیم میکند که بیش از هر چیز مدیون سبک و زبان خودویژهٔ آن است:
منظور از سبک، ریزهکاریهای زبانی و ۱۲ شگردهای بیانی است که نویسنده در توصیف آدمها، رویدادها و احساسات به کار میگیرد. (صافاریان، روبرت (۱۳۸۲) هراس، حسرت، طنز. بخش نگاه ماه، ماهنامه هفت)
قاسمی کوشیده ساختارهای محتوایی متن را به رویدادهای اجتماعی بکشاند و متن را طوری پرداخته که بین اندیشهٔ اکسپرسیونیستی راوی و واقعیت عینی جهان رابطه برقرار کند. (داوودی حموله، ثریا (۱۳۸۲) برنیامدن از پس غربت این جهان غربتی، نشریهٔ ادبی نافه)
نویسنده در یکی دو صفحهٔ نخست رمان به تعجیل و البته دقیق کاشتهایی در ذهن مخاطب ایجاد میکند که تا انتهای رمانش به کار میآید و البته بزرگترین ویژگی ذهن قاسمی در این رمان این است که کمپوزیسیون را به شدت میشناسد و بهخوبی هم رعایت میکند. (منصوری، مریم (۱۳۸۹) دایره جنون، نشریه آزما)
