کابل جای آدم نیست
مجموعه داستان «کابل جای آدم نیست» اثر سیدعلی موسوی، نویسنده افغان است.
| کابل جای آدم نیست | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | سیدعلی موسوی |
| ناشر | تاک |
| محل نشر | کابل |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۰ |
| نوع رسانه | کتاب |
این کتاب که برنده مقام دوم پنجمین جشنواره ادبی قند پارسی است شانزده داستان کوتاه دارد که ۴ داستان آن برنده جوایز مختلف در جشنواره‌های ادبی شده است و بیشتر آن‌ها در کابل اتفاق می‌افتند. کتاب ۱۳۰ صفحه دارد و در افغانستان منتشر شده است. طرح روی جلد آن با آشفتگی شخصیت‌های جنگ‌زده و پریشان داستان‌هایش مناسبت دارد.
نویسنده جوان این کتاب با انتخاب موضوعات مختلف اجتماعی، جنگ و آثار آن را از دیدگاهی نو پیش روی خوانندگان قرار می‌دهد. بعضی از داستان‌ها هم به دوران بازسازی مربوط می‌شود. موسوی در داستان «حرام‌زاده‌ها» با شجاعت به موضوعی نزدیک می‌شود که به عنوان تابو در جامعه مسکوت نگه داشته می‌شود. واقع‌گرایی، ویژگی حاکم بر داستان‌های این کتاب است. زبان داستان‌ها یک‌دست است و نویسنده با تسلطی که به زبان دری دارد، به‌خوبی از عهده نوشتاری‌کردن این زبان بر آمده است. البته این نقطه قوت از زاویه دیگر می‌تواند سبب از دست دادن مخاطبان فارسی‌زبان در ایران شود؛ زیرا اصطلاحات گاهی به گونه‌ای به کار رفته‌اند که از خلال داستان، معنای آن قابل برداشت نیست و به پاورقی نیاز دارند. از نکته‌های جالب توجه داستان‌های این کتاب، پرداختن به موضوعاتی با نگرش جدید است که پیش‌تر به آن‌ها پرداخته نمی‌شد.[۱] داستان‌های این مجموعه همگی در گونه اجتماعی نوشته شده و برخی از داستان‌های قدیمی موسوی و نیز تعدادی از داستان‌های جدید وی را در برمی‌گیرد.[۲]
برای کسانی که کتاب را نخوانده‌اند
خلاصه کتاب
آنچه در این کتاب جلب توجه می‌کند، نام کتاب است. مخاطب پیش از همه چیز متوجه نام این کتاب می‌شود و مستقیما سراغ داستانی می‌رود که نام این کتاب به آن تعلق دارد. داستان "کابل جای آدم نیست" حکایت دختریست از دیار بلخ، که پس از سپری کردن امتحان کنکور در یکی از دانشگاه‌های کابل راه یافته ولی پدر و برادرش او را اجازه رفتن به کابل نمی‌دهند. در این داستان برادر دختر خطاب به او می‌گوید که "کابل جای آدم نیست" و این جمله چندین‌بار در متن تکرار می‌شود.[۳]
معرفی نویسنده
علی موسوی متولد ۱۳۶۴ خورشیدی در بلخ، از نویسنده‌های نسل نو افغانستان است که در دو سه سال اخیر دوبار برنده جایزه ادبی خانه داستان بلخ در افغانستان شده است. او سردبیر ماهنامه ادبی «الف تا یا»، عضو انجمن قلم افغانستان و عضو خانه داستان بلخ نیز هست.[۲]
نقدهای مثبت و منفی
نویسنده در بعضی جاهای این ۱۶ داستان کوتاه تلاش کرده است که هر بار تکنیک تازه‌ای را به کار برد و آنچه را که از مطالعات‌اش درخصوص روایت به دست آورده، نمایان کند. داستان اول این مجموعه "رنگ های بی صدا" با وجود محدودیت‌های زیادی مانند کم سن بودن و نابینا بودن روایت کننده، ظرافت‌های خاصی دارد. بیشتر داستان‌های موسوی خواننده را به یاد نوشته‌های چخوف می‌اندازد و نوشته‌های چخوف بر داستان‌های موسوی خواهی نخواهی تاثیر کرده است. شماری از داستان‌های موسوی مانند نوشته‌های چخوف، تصویر یا تصویر‌هایی‌اند که کنار هم گذاشته شده‌اند.[۳]
جوایز
- آشیانه‌‌ای برای دو پرنده: برنده جایزه نخست مسابقه داستان‌نویسی روز جهانی صلح ۱۳۸۷، آمریت امور جوانان بلخ.
- شب اول قبر: برنده جایزه نخست اولین دوره مسابقه «مهرگان»، مسابقه داستان‌نویسی خانه داستان بلخ، ۱۳۸۸.
- رنگ‌های بی‌صدا: برنده جایزه دوم پنجمین دوره جشنواره ادبی «قند پارسی» از سوی خانه ادبیات افغانستان، زمستان ۱۳۸۸، تهران.
- مادکه لال: برنده جایزه دوم، سومین دوره مسابقه «مهرگان»، مسابقه داستان‌نویسی خانه داستان بلخ، ۱۳۸۹.[۱]