زین نقره واژگون
«زین نقره واژگون» مجموعه شعری سروده خسرو احتشامی هونه گانی است که در سال ۱۳۸۳ توسط انتشارات الطیار چاپ شده‌است. این اثر برگزیده بخش شعر بزرگ سالان سومین دوره جایزه ادبی قلم زرین در سال ۱۳۸۴ گشته‌است.
| زین نقره واژگون | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | خسرو احتشامی هونه گانی |
| ناشر | الطیار |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۳ |
| تعداد چاپ | اول |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۷۶۵۳۳۰۵ |
| تعداد صفحات | ۹۳ |
| موضوع | شعر فارسی |
| زبان | فارسی |
| قطع | رقعی |
| نوع جلد | شومیز |
«زین نقره واژگون» شامل اشعار آیینی و عاشورایی استاد خسرو احتشامی است. احتشامی شاعر بزرگ معاصر در این عصر است که در قلمرو شعر آيينى، شاعرى مطرح و پرآوازه است. این مجموعه شعر با حجم کمى که دارد، حاوى آثار بلند و گاه ماندگارى است و مى‌تواند رهگشاى شاعران جوانى باشد که دوست دارند در فضاى شعر آيينى تنفس کنند.[۱]
خلاصه اثر
مجموعه شعر «زین نقره واژگون» مشتمل بر اشعاری با مضامین مذهبی و عاشورایی است. کتاب با نود و سه صفحه جزء کتب کم حجم دسته بندی می گردد. کتاب دارای مجموعه‌ای از اشعار زیبا و عمیق است که با زبانی شاعرانه و تصاویری خیال‌انگیز، به موضوعات مختلفی اخلاقی و مذهبی می‌پردازد. این اثر با بهره‌گیری از سبک‌های سنتی و نوآوری‌های شاعرانه، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در ادبیات معاصر ایران پیدا کند. اشعار این کتاب اغلب با استفاده از زبانی شاعرانه و تصاویر زیبا به بیان ارزش‌ها پرداخته است.
یکی از نمونه های مضمون مذهبی کتاب به شرح ذیل است:
- باغ باران بود در دستان تو؛
- ابر مهمان بود در دستان تو؛
- تشنگی را مثل گل بر آب داد؛
- شط ایمان بود در دستان تو.....[۲]
درباره نویسنده
خسرو احتشامی هونه گانی شاعر معاصر اصفهان. در روز ۱۵ اسفند ۱۳۲۵ در روستای «هونه‌گان» (یا هونه جان) از توابع سمیرم سفلی متولد شد. خانواده‌اش از خوانین طایفه کشکولی کوچک، از ایل قشقائی بودند. تحصیلات ابتدایی را در دبستان احتشام «هونه‌گان» انجام داد، سپس به اصفهان آمده در دبیرستان ادب تحصیل کرد و دیپلم گرفت.[۳]
او پس از انجام خدمت سربازی در سال ۱۳۵۰ به هند رفت و در «پونا کالج» در شهر «پونا» به‌تحصیل پرداخت.[۴] در سال ۱۳۵۳ به ایران بازگشت و تحصیلات خود را در دانشگاه اصفهان ادامه داد و در شهریور ۱۳۵۶ در رشته تاریخ فارغ التحصیل شد.[۳]
احتشامی سرودن شعر را از دوران دبیرستان شروع نمود و تحت تأثیر آموزش‌های پدر بزرگ مادری خود که فردی شاعر و هنرمند بود. بیشتر فعالیت‌های او در زمینه شناخت شعر پژوهش هنری و تحقیق ادبی بوده و به عنوان مدرس در دانشگاه شیخ بهایی اصفهان مشغول است.[۵]
احتشامی از هفده سالگی با شعر انس گرفت و از ۱۳۴۵ برای خواندن اشعار خود در انجمن های ادبی اصفهان شرکت می کرد. در سال ۱۳۴۶ نخستین سروده وی در مجله روشن فکر تهران به چاپ رسید. او از همان ایام با برخی از نشریات تهران مانند سپید و سیاه، همکاری خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۷۸ یکی از آثار منظوم او به نام افسانه اصفهان آبی در اصفهان از سوی اداره کل ارشاد اسلامی بهترین اثر معرفی شد و جایزه ای به آن تعلق گرفت. این کتاب مثنوی بلندی درباره صد و بیست تن از چهره های شناخته شده اصفهان است.
برخی از نوشته های او در زمینه نقد و بررسی اشعار صائب نظامی و خواجوی کرمانی و همچنین شناخت و بررسی هنرهای اسلامی- ایرانی است؛ احتشامی مقالات فراوانی نیز در زمینه های مختلف ادبی، در نشریات بنیاد، آینده، هستی، کلک، بخارا، گل‌چرخ و فصلنامه اصفهان به چاپ رسانده است؛ خسرو احتشامی هونه گانی سابقه همکاری با موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در زمینه شرکت در شب شعر «نغمه بهار» و همچنین نگارش مقدمه کتاب «۸۸ شعر رضوی» را دارد.[۳]
آثار وی عبارتند از:
- از مضراب تا محراب (چاپ ۱۳۷۰ش)؛
- افسانه اصفهانی آبی (چاپ ۱۳۷۷ش)؛
- امشب صدای تیشه (چاپ ۱۳۷۳ش)؛
- باغ‌های چوبی (چاپ ۱۳۷۷ش)؛
- در کوچه باغ زلف (چاپ ۱۳۶۸ش)؛
- تغزل در قشقائی؛
- بانوی هزار پیراهن ادب فارسی؛
- شب شرقی شعر.[۴]
نقد و بررسی اثر
سرشار از سایه روشن‌های خیال
شيوه بيانى او، آميزه‌اى از سبک عراقى و اصفهانى (هندى) است و رگه‌هاى تيره و روشنى که در بافت کلام او حضور دارد شعر او را از سايه روشن عاطفه و خيال سرشار کرده است. استفاده کارآمد و به هنگام از آرايه‌هاى لفظى و معنوى، آفرينش ترکيب‌هاى ناب و بديع، خلق مضامين رنگين، نگاه تازه به آفاق شعر آيينى و کلام فاخر او، احتشامى را در شمار شاعران موفق روزگار ما قرار داده است و غزل مرثيه‌هاى عاشورايى او، در زمره بهترين اشعار ماتمى زمانه ماست.[۱]
جوایز و افتخارات
- اثر برگزیده بخش شعر بزرگ سالان سومین دوره جایزه ادبی جایزه قلم زرین؛ ۱۳۸۴
اظهارنظرها درباره اثر
احمد جواد نوآبادی؛ شاعر
فخامت زبان کم نظیر کتاب
| « | فخامت زبان و مضامین در اشعار این کتاب، در بین شاعران آیینی کم نظیر است. لحن اشعار در این کتاب حماسی است و ظرب آهنگ واژه‌ها بسیار سریع و پرکشش است. | » |
برشی از متن
شط شقایق
گیسوى خورشید مى‌لغزید روى خیمه‌ها خون و آتش مى‌تراوید از سبوى خیمه‌ها
آب پاى تپه‌ها مى‌شست زخم دشت را از شرار تشنگى پر بود جوى خیمه‌ها
آسمان، آرام در شط شقایق مى‌نشست ارغوان مى‌ریخت در جام وضوى خیمه‌ها
شهریار عشق در گرم بیابان خفته بود اسب با زین تهى مى‌رفت سوى خیمه‌ها
گرد را سر تا به پا آغوش استقبال کرد آفتابى شعله‌پوش از رو به روى خیمه‌ها
شیهه‌اى خونین شنید و از حرم بیرون دوید شوق را عرشى غزال آیه بوى خیمه‌ها
اسب رنگین یال و تنها بود، تنهاتر ز کوه خاک شد با گام رجعت آرزوى خیمه‌ها
ساربانان در جرس زنگ اسارت داشتند بال مى‌زد بغض غیرت در گلوى خیمه‌ها
کاروان، آلاله‌ها را برد و شب مهتاب دید نخل سبز بى‌سرى در جستجوى خیمه‌ها
مشخصات کتاب‌شناختی
«زین نقره واژگون» مجموعه شعری سروده خسرو احتشامی هونه است که در قطع رقعی با جاد شومیز در قالب ۹۳ صفحه در سال ۱۳۸۳ توسط انتشارات الطیار چاپ گشته‌است.
نوا، نما و نگاه
- دیدارصمیمانه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با شاعر اصفهانی آقای خسرو احتشامی. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ۲۶ دی ۱۳۹۸
- شعر خوانی جمعی از شعرای جوان و نامی ایران، خدمت مقام معظم رهبری، سال ۱۳۸۴ خسرو احتشامی. تبیان. بی‌تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
منبع‌شناسی
طاهرپور سانیج، محسن (۱۳۹۷). بررسی عناصر پایداری و آیینی در شعر خسرو احتشامی. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد. دانشگاه یزد
پانوشت
- ↑ پرش به بالا به: ۱٫۰ ۱٫۱ «نام کتاب: كاروان شعر عاشورا نویسنده: جمعی از نویسندگان». مدرسه فقاهت. بی‌تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
- ↑ «زین نقره واژگون». ویستا. بی تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
- ↑ پرش به بالا به: ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «خسرو احتشامی هونه گانی». بوک‌روم. بی‌تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
- ↑ پرش به بالا به: ۴٫۰ ۴٫۱ «خسرو احتشامی هونه‌گانی اصفهانی». ویکی فقه. بی‌تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
- ↑ «خسرو احتشامی هونه گانی». ایران کتاب. بی‌تا. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳
- ↑ «پیشنهاد شاعران قمی برای شعرخوانی در تعطیلات». ایبنا. ۲۹ اسفند ۱۳۸۹. دریافت شده در ۲۱ دی ۱۴۰۳