صور
رمان «صور»، نوشته حسینعلی جعفری، تحلیلى از اوضاع جهان اسلام با توجه به گذشتهٔ ناآرام فلسطین است. این اثر توسط انتشارات سروش در سال ۱۴۰۰ در ۳۶۲ صفحه منتشر شده و در پانزدهمین جشنواره جلال آل احمد در بخش داستان بلند و رمان شایسته تقدیر شناخته شده است.
| صور | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | حسینعلی جعفری |
| ناشر | سروش |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۰ |
| شابک | ۹۶۴۱۲۱۸۸۵۲-۹۷۸ |
| تعداد صفحات | ۳۶۴ |
| قطع | رقعی |
| دسته‌بندی | ادبیات ایران، ادبیات داستانی، رمان |
| نوع جلد | شومیز |
حسینعلی جعفری، متولد ۱۳۴۷ در روستای میاناب ساری و مقیم سمنان، دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مدرس دانشگاه و دبیر هنری بخش داستان جشنواره شعر و داستان انقلاب است.
در کارنامه ادبی او آثاری همچون «دقیقا نیمه شب»، «افرا»، «من سرباز هخامنشی بودم»، «ساعت‌ها همه خوابند» و «الو لیلی» وجود دارد.کتاب صور روایتگر داستانی‌ست شیرین و در عین حال غم انگیز از پیرمردی فلسطینی به نام ابوخالد، که قصد دارد در راهپیمایی عظیم اربعین شرکت کند و همچنین تحلیلى از اوضاع جهان اسلام با توجه به تاریخ دردناک سرزمین فلسطین ارائه دهد. رمان صور می‌کوشد علاقه‌مندی مسلمان (از هر فرقه‌ای) به امام حسین (ع) را به بهانه روایت حضور پیرمرد فلسطینی در پیاده‌روی اربعین به نمایش بگذارید.
خلاصه اثر
کتاب صور داستانی از حضور یک پیرمرد فلسطینی به نام ابو خالد است. این پیرمرد فلسطینی با وجود سختی راهپیمایی اربعین، به عشق امام حسین(ع)، تمام این سختی ها را به جان می خرد و در دوران خفقان صدام و بعثی ها راهپیمایی خود را از قدس شروع می کند. در واقع درون‌مایه صور پیوند میان قدس و کربلا است. در لا به لای داستان نویسنده تحلیلی نیز از اوضاع جهان اسلام خصوصا در فلسطین ناآرام را نیز ارائه می دهد.
حسینعلی جعفری تلاش دارد تصویری از گذشته ملتهب و مشوش و اوضاع و احوال فلسطین به مخاطب ارائه دهد و علاوه بر گذشته فلسطین ارتباط معناداری میان فلسطین وکربلا بنا کند. در واقع می خواهد به طور عینی و داستانی جمله معروف «راه قدس از کربلا می‌گذرد.» را به تصویر کشد و بگوید که امام حسین(ع) اختصاص به شیعیان ندارد و برای تمام ادیان و مردم دنیا کشتی نجات و چراغ هدایت است.
درباره نویسنده
حسینعلی جعفری، متولد ۱۳۴۷ در روستای میاناب ساری و مقیم سمنان، دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مدرس دانشگاه و دبیر هنری بخش داستان جشنواره شعر و داستان انقلاب است. در کارنامه ادبی او آثاری همچون «دقیقا نیمه شب»، «افرا»، «من سرباز هخامنشی بودم»، «ساعت‌ها همه خوابند» و «الو لیلی» وجود دارد.
نظر نویسنده درباره اثر
ماه‌ها صرف تحقیقات میدانی و پژوهشی کردم
نگارش این رمان ۱۵ ماه به طول انجامید؛ البته زمانی زیادی صرف تحقیقات و پژوهش شد. به دلیل اینکه به موضوع پیاده‌روی اربعین علاقه زیادی داشتم، تصمیم گرفتم درباره این موضوع بنویسم؛ چندین مرتبه به پیاده‌روی اربعین رفته بودم؛ اما برای نگارش این کتاب علاوه بر تحقیقات میدانی، تحقیقات کتابخانه‌ای و پژوهشی هم انجام دادم. این کتاب در جشنواره جهانی فلسطین که از کشورهای مختلف در آن حضور داشتند و در کشور لبنان برگزار شد. مقاوم دوم را کسب کرد.[۱]
«صور» یک عمل معتقدانه است
«صور» را دلی نوشتم و یک عمل معتقدانه است. حال ممکن است بگویید چرا فلسطین؟ من همیشه این شعر از سعدی در ذهنم است که (تو کز محنت دیگران بی‌غمی/ نشاید که نامت نهند آدمی)، در واقع این موضوع، درد بزرگ روزگار ماست و اگر دنبال آزادی قدس هستیم، راهش از کربلا می‌گذرد.در این کتاب سعی کرده‌ام راهپیمایی عظیم اربعین و بحث عاشورا که نقطه اوج تاریخ بشر است و هم بحث قدس و فلسطین را مطرح کنم. اینکه چقدر موفق بوده‌ام نمی‌دانم، اما تلاش خود را کرده‌ام.[۲] به دلیل اینکه راهپیمایی اربعین را یک قیامت کوچک دیدم نام اثر را صور گذاشتم.[۳]
نقد و بررسی اثر
دکتر مجتبی رحماندوست؛ منتقد ادبی
رمان صور به معنای واقعی کلمه یک رمان است؛ قرائن و دلایل زیادی در این خصوص وجود دارد؛ در این اثر ما با شخصیتهای زیادی مواجه هستیم. از سوی دیگر تنوع جغرافیایی قابل توجهی به چشم می خورد. دیالوگها کوتاه و جذاب هستند. تعاطی افکار و جدلها و جهانبینیها در این اثر در قالب دیالوگها خودش را به خوبی نشان میدهد. این حالت رمان را تصویری میکند و به فضای سینمایی کردن آن حرکت میکند. حجم رمان ۳۶۲ صفحه است و از حیث کمی نیز متناسب با قالب رمان است. نکته دیگر در مورد صور این است که ما شاهد مروری بر وقایع تاریخ فلسطین در این اثر هستیم و این رویکرد بسیار ارزشمند است. وی افزود: مطلب مهم دیگری که در مورد صور می توان گفت این است که ما با یک رمان عفیف ایرانی مواجه هستیم؛ بدین معنا که در فرازهایی از رمان که فضای عاشقانه وجود دارد، نویسنده خطوط قرمز را به خوبی مراعات میکند و مانند رمانهای خارجی به تحریک غیراخلاقی مخاطب اقدام نمیکند. این اثر را میتوان یک رمان تاریخی هم محسوب کرد معمولا گفته میشود در رمان ۳ چیز مستند نیست، زمین و زمان و آدمها؛ در این رمان مکانها، تاریخها و شخصیتهای مستند داریم و این موضوع از ارزشهای افزوده این اثر است.[۱]
جوایز و افتخارات
- کتاب «صور» در پانزدهمین جشنواره جلال آل احمد سال ۱۴۰۱در بخش رمان شایسته‌ی تقدیر شده است.
پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد
- کتاب «صور» در جشنواره بین المللی فلسطین در کشور لبنان رتبه‌ی دوم را کسب کرده‌است.
نشست‌های مهم درباره اثر
- آئین رونمایی از رمان «صور» دوشنبه سوم خردادماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، سعید کرمی؛ مدیرعامل انتشارات سروش، مجتبی رحماندوست؛ نویسنده و استاد دانشگاه، محسن پرویز؛ استاد دانشگاه، مرضیه هاشمی؛ خبرنگار و مستندساز و حسینعلی جعفری؛ نویسنده رمان «صور» در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) برگزار شد.[۲]
دو کتاب «صور» و «تیگرا» به نویسندگی حسینعلی جعفری در غرفه اهل قلم سی‌و‌سومین جشنواره بین‌المللی کتاب تهران به مخاطبان معرفی شد. این دو کتاب توسط انتشارات سروش منتشر شده است که کتاب صور با استقبال بسیار خوبی از مخاطبان مواجه شد و به چاپ سوم رسیده است.[۳]
اظهارنظرها درباره اثر
محمدحسن شاهنگی؛ مولف و منتقد ادبی
این رمان تراز انقلاب اسلامی در آینده بیشتر خواهد درخشید. یکی از محوریترین پیامهای رمان صور، ذلت نپذیری و عدم کرنش در برابر ظالم و غاصب است که ملهم از فرهنگ متعالی عاشوراست. ما در این رمان از زبان قهرمان و سایر کاراکترها و شخصیتها مانند ناجی معلّم عیاض، ابو خالد و… میشنویم که خودت باید قیام کنی تا امور اصلاح شود و در این زمینه نباید متکی به دیگران باشی. اوضاع فلسطین به دست خود فلسطینیها باید سامان یابد. یکی از ویژگیهای قابلتوجه رمان سیاسی صور این است که این رمان نقد درون گفتمانی دارد و از سکون جهان سنی مذهب در قبال تحرکات صهیونیستی گلایه میکند. بارها از زبان شخصیتها در این اثر میشنویم که علت ادامه حیات اسرائیل، سستی کشورهای عربی در موضعگیری و محکومیت رژیم نژادپرست اسرائیل است. [۱]
سعید کرمی؛ مدیرعامل انتشارات سروش
«صور»، یکی از رمانهای راهبردی و حاصل یک تلاش یک‌ونیم ساله است. بنابراین وقتی رمان را می‌خوانید با یک سری پیچیدگی‌های ادیانی و قومی آشنا می‌شوید.
برشی از کتاب
طبقــه دوم خانــه دکتــر ابوخضــر ســالن نســبتا بزرگــی داشــت پر از قفســه های کتاب. کتاب های پزشکی و ادبی به زبان های عربی و انگلیسی و فارسی. پیش ترها ابوخضر اگر گم می شــد می توانســتی با نگاهی به خیابان متنبّی پیدایش کنی. بــه پلک زدنــی. می پلکید میــان کتاب فروشــی ها. کانــون فرهنگ بغــداد. خیابانی کم عــرض و طولانــی. گاهی هم از روزگار شــاکی می شــد و شــعر متنبّــی را زیر لب زمزمه می کرد: «همه ستیزه ها از توست؛ هم دشمنی و هم داور.»
قابــی از کاریکاتــور حنظله ناجی العلی نشســته میان کتاب ها. پســرک ده ســاله حاضــر و ناظرِ پابرهنه و دســت ها پشــت ســر قلاب کــرده و با لبــاس وصله دار و موهایی ســیخ ســیخ شبیه جوجه تیغی. زنی مغموم با لباس سنتی فلسطین گلــی را در آغوش داشــت. کنــارش کتاب مجموعــه کاریکاتورهــای ناجی العلی بود. ابوخضر انگشت گذاشت روی کتاب: «هدیه عیاض است.»
ابوخالــد رویــش نشــد کــه کتــاب را بــر دارد و جــای انگشــت های عیــاض را بوسه باران کند.
عشــق بــه فلســطین نقطه اشــتراک خوبــی بــود بــرای مصاحبــت بــا ابوخضــر. موبایــل ابوخالد پر از عکس و فیلم فلســطین بود. حتّــی میدان قدیمی یافا. زیبا و باورناپذیر. مال وقتی که تل آویو نبود. تعجب و حسرت را در چشم های ابوخضر دید. :«آدم از غصه دق می کند.»
و عکس هایی بود در رسانه های جهان با چهره های فلسطینی قبل دهه سی. بعــدش فقــط عکــس اماکــن و طبیعــت. آدم هــا حذف شــدند. گفــت: «حذف آدم ها از تصویر تا واقعیت.»
ابوخضر گفت: «آدم از غصه دق می کند.»
ابوخالد اشــاره کرد به دو عکس قاب گرفتــه که بالای کتابخانه جا خوش کرده بــود. پــدر و پدربــزرگ. عین هم. حتی در لباس و پوشــش. ســاده و صمیمی با دشداشــه ســفید و چفیه سیاه و سفید و عقال مشکی. فقط پدر کمی چاق تر به نظر می رسید و ریشش جوگندمی بود.
ابوخضر اشاره کرد به عکس پدربزرگش: «کشتندش.»
مشخصات کتاب‌شناختی
کتاب «صور» را حسینعلی جعفری نوشته و محمدحسن شاهنگی ویراستاری کرده و انتشارات سروش در سال ۱۴۰۰ در ۳۶۲ صفحه در قطع رقعی، کاغذ بالک و جلد شومیز منتشر کرد و نسخه الکترونیک آن در فراکتاب و طاقچه در دسترس است.
نوا، نما، نگاه
گفتگوبا حسینعلی جعفری در تلوبیون در برنامه جلال آل احمد از نگاه حسینعلی جعفری ، استودیو شبکه کتاب.