محمدرضا شفیعی کدکنی
محمدرضا شفیعی کدکنی با نام مستعار م.سرشک نویسنده، شاعر معاصر و استاد دانشگاه تهران که هم در زمینه شعر و هم در زمینه کتاب و آثار نظری و انتقادی، ترجمه و تصحیح، فعالیت‌های بسیاری داشته و همچنین در زمینه ادبیات تلاش‌های ویژه‌ای انجام داده و از صاحب‌‌نظران ادبیات در دنیا محسوب می‌شود.
| محمدرضا شفیعی کَدکَنی | |
|---|---|
 | |
| زمینهٔ کاری | نویسنده، شاعر، پژوهشگر |
| زادروز | ۱۹مهرماه۱۳۱۸ کَدکَن(از روستاهای قدیمی بین نیشابور و تربت حیدریه) |
| پدر و مادر | میرزااحمد شفیعی کدکنی |
| لقب | م.سرشک |
| سال‌های نویسندگی | از ۱۳۴۴ تا کنون |
| سبک نوشتاری | اشعار به سبک نیمایی، اجتماعی و حماسی |
| کتاب‌ها | درکوچه باغ‌های نیشابور، صورخیال در شعر فارسی، موسیقی شعر و... |
| نوشتارها | انواع ادبی و شعر فارسی، شطح و عرفان در شطح‌های بایزید |
| مدرک تحصیلی | دکتری زبان و ادبیات فارسی |
| دانشگاه | تهران |
| شاگرد | محمدتقی ادیب نیشابوری، آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی |
| اثرپذیرفته از | نیما یوشیج |
محمدرضا شفیعی کدکنی در ۱۹ مهرماه سال ۱۳۱۹ در خانواده‌ای روحانی چشم به جهان گشود. از همان دوران کودکی‌اش با تشویق پدر به حفظ و یادگیری اشعار و آثار ادبی مشغول شد. او خواهر و برادری نداشت و تک‌فرزند خانواده‌اش محسوب می‌شد. در نظام آموزشی قدیم به دبستان و دبیرستان نرفت و نزد پدر خود و محمدتقی ادیب نیشابوری به فراگیری زبان و ادبیات عربی پرداخت. مادرش نیز با وجود نداشتن سواد نوشتاری به زبان‌های فارسی و عربی اشعار زیبایی می‌سرود و محمدرضا آن‌ها را برای مادرش می‌نوشت. محمدرضا در ۷ سالگی تمام "الفیه ابن مالک" را حفظ بود و فقه و کلام و اصول را در نزد آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی فرا می‌گرفت و پس از مرگ ایشان تحصیلات خود را در این زمینه نزدآیت‌الله میلانی ادامه داد که در آن‌جا با آیت الله سید علی خامنه‌ای هم‌کلاس بود.
پس از آن به پیشنهاد مرحوم دکتر علی‌اکبر فیاض در کنکور شرکت کرد و نفر اول کنکور در آن سال شد و به دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد رفت. شفیعی هم‌زمان در حوزه‌های علمیه خراسان نیز سرگرم فراگیری بود. او معتقد است آموزش فکری فلسفی و زیباشناختی خود را در حوزه‌های علمیه آموخته‌است. در سال ۱۳۴۴ از دانشکده ادبیات فردوسی فارغ‌التحصیل شد و ادامه تحصیل خود را در مقطع دکترا به دانشگاه تهران رفت و در سال ۱۳۴۸ دوره‌ی دکترای خود را در این دانشگاه به پایان رساند و از همان زمان به درخواست دانشگاه، حرفه‌ی استادی را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران آغاز کرد.
وی در همان جوانی به شاعری پرداخت و نام مستعار م.شرسک را برگزید. شاعری را با غزل شروع کرد و در سال ۱۳۴۴ مجموعه زمزمه‌ها را منتشر کرد. ولی پس از مدتی بعد از دیدار با دکترعلی شریعتی در انجمن پیکار دانشکده‌ی ادبیات با شعر نیمایی به طور حقیقی آشنا شد و به این سبک روی آورد. وی از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان‌ثالث نیز به شمار می‌رفت و هیچگاه علاقه خود به اشعار او را پنهان نکرده‌است. در سال ۱۳۵۰ با انتشار مجموعه‌ی در کوچه‌باغ‌های نیشابور صاحب شهرت بسیاری شد. وی با انتشار این مجموعه نشان داد که اشعارش در مسیر تکامل به سر می‌برند و راه واقعی خود را یافته‌اند. وی پس از سبک نیمایی به شعر اجتماعی و حماسی جدید روی آورد و این تغییر را در مجموعه‌های شبخوانی و از زبان برگ می‌توان به چشم دید.
وی در ۳۰ سال اخیر هیچگاه در هیچ محفل و مراسم اجتماعی حاضر نشده، باوجوداین‌که بسیاری از شاگردان و طرفداران او به‌شدت به او اصرار داشتند. شفیعی کدکنی در ۵ شهریور سال ۱۳۸۸ تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد.او برای استفاده از فرصت مطالعاتی به دانشگاه پرینستون رفت و درباره تاریخ و تطور فرقه‌ی کرامیه تحقیق کرد و پس از ۹ ماه بازگشت و در کلاس‌های تدریس خود در دانشگاه تهران حاضر شد. کلاس‌های درس او در دانشگاه به‌شدت علاقه‌مند دارد به‌طوری که گیرایی کلاس‌های او دانشجویان رشته‌های دیگر را نیز به دانشکده‌ی ادبیات می‌کشاند و کلاس‌های او اکثر مواقع مملو از علاقه‌مندان است. وی همچنان استاد ممتاز دانشگاه تهران محسوب می‌شود.
=داستانک
داستانک‌های انتشار
داستانک عشق
داستانک استاد
داستانک شاگرد
داستانک مردم
ده تا بیست مطلب از مجلات دورهٔ خود
داستانک‌های دشمنی
داستانک‌های دوستی
داستانک‌های قهر
داستانک‌های آشتی‌ها
داستانک نگرفتن جوایز
داستانک حرفی که در حین گرفتن جایزه زده است
داستانک‌های مذهب و ارتباط با خدا
داستانک‌های عصبانیت، ترک مجلس، مهمانی‌ها، برنامه‌ها، استعفا و مشابه آن
داستانک نحوهٔ مرگ، بازتاب خبر مرگ در روزنامه‌ها و مجلات و نمونه‌هایی از آن
داستانک‌های دارایی
داستانک‌های زندگی شخصی
داستانک برخی خاله‌زنکی‌های شیرین (اشک‌ها و لبخندها)
داستانک شکایت‌هایی از دیگران کرده به محاکم و شکایت‌هایی که از او شده
داستانک‌های مشهور ممیزی
داستانک‌های مربوط به مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و حضور رادیو یا تلویزیون یا فضای مجازی همراه ارايه نمونه‌هایی از آن برای بخش شنیداری و تصویری
عکس سنگ‌قبر و داستانکی از تشییع جنازه و جزيیات آن
داستان‌های دیگر
زندگی و تراث
کتاب‌شناسی
آثار محمدرضا شفیعی کدکنی را می‌توان به چند دسته کلی تقسیم بندی کرد: کتاب‌های تالیفی، کتاب‌های ترجمه شده، مجموعه مقالات چاپی.
کتاب‌های تالیفی
- موسیقی شعر، تهران، آگاه، ۱۳۷۰.
- شاعر آینه ها، تهران، آگاه، ۱۳۷۰.
- مفلس کیمیا فروش، تهران، سخن، ۱۳۷۲.
- تازیانه های سلوک، تهران، آگاه، ۱۳۷۲.
- زبور پارسی، تهران، آگاه، ۱۳۷۸.
- شعر معاصر عرب، تهران، سخن، ۱۳۸۰.
- حالات و سخنان ابوسعید ابوالخیر، تهران، سخن، ۱۳۸۴.
- چشیدن طعم وقت از میراث عرفانی ابوسعید ابو الخیر، تهران، سخن، ۱۳۸۵.
- شاعری در هجوم منتقدان، تهران، آگاه، ۱۳۸۵.
- این کیمیای هستی، تهران، سخن، ۱۳۸۵.
- قلندریه در تاریخ، تهران، سخن، ۱۳۸۶.
- الأدب الفارسی، کویت، انتشارات عطر المعرفه، ۱۳۸۸.
- ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما، تهران، نی، ۱۳۸۸.
- با چراغ و آینه، تهران، سخن، ۱۳۹۰.
- رستاخیز کلمات، تهران، سخن، ۱۳۹۱.
- زبان شعر در نثر صوفیه، تهران، سخن، ۱۳۹۲.
- درویش ستیهنده، تهران، سخن، ۱۳۹۳.
- در هرگز و همیشه انسان، تهران، سخن، ۱۳۹۴.
- این کیمیای هستی؛ درس گفتارهای دانشگاه تهران، تهران، سخن، ۱۳۹۶.
- این کیمیای هستی؛ یادداشت ها و نکته ها، تهران، سخن، ۱۳۹۶.
- این کیمیای هستی؛ جمال شناسی و جهان شعری، تهران، سخن، ۱۳۹۶.