ویکی‌ادبیات:پنج بنیاد: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
درویش خرسند (بحث | مشارکت‌ها) صفحه‌ای تازه حاوی «سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی ادبیات می‌توا...» ایجاد کرد |
درویش خرسند (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[ | [[ویکی‌ادبیات:سیاست‌ها و رهنمودها|سیاست‌ها و رهنمودهای]] ویکی‌ادبیات می‌توانند در پنج اصل بنیادین خلاصه شوند: | ||
{| style="background:none" | {| style="background:none" | ||
|[[Image:Encyclopedia icon.svg|55px|alt=Blue pillar]] || '''[[ | |[[Image:Encyclopedia icon.svg|55px|alt=Blue pillar]] || '''[[ویکی‌ادبیات:ویکی‌ادبیات چه چیزی نیست|ویکی‌ادبیات یک دانشنامه است]]''' که ویژگی‌های دانش‌نامه‌های عمومی و تخصصی و سال‌نامه‌ها را در خود ترکیب کرده‌است. ویکی‌ادبیات نه یک فرهنگ واژگان، نه سکوی سخن‌رانی، نه روزنامه، نه یک فضای وبلاگ‌نویسی، نه ارائه‌کنندهٔ فضای برخط رایگان، نه محل یادگاری‌نویسی، نه تمرین آنارشیسم و دموکراسی و نه یک لینک‌دانی است. تجربه‌ها و دیدگاه‌های شخصی نیز جایی در ویکی‌ادبیات ندارند. [[ویکی‌ادبیات:تحقیق دست‌اول ممنوع|سیاست منع تحقیق دست‌اول]] باید مورد نظر همهٔ ویرایشگران باشد. مقاله‌ها نباید شامل نظریه‌ها، داده‌ها، عبارت‌ها، مفاهیم، استدلال‌ها یا عقایدی باشند که تابه‌حال در هیچ‌جا منتشر نشده‌اند. تمام توجه ویراستاران باید بر دقت، صحت و درستی مقالات متمرکز باشد. | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|[[Image:Scale icon green.svg|55px|alt=Green pillar]] || '''[[ | |[[Image:Scale icon green.svg|55px|alt=Green pillar]] || '''[[ویکی‌ادبیات:دیدگاه بی‌طرف|ویکی‌ادبیات مایل به طرح حداکثری دیدگاه‌هاست.]]'''؛ یعنی ما در ویکی‌ادبیات کوشش بر آن داریم تا مقالات تنها یک دیدگاه خاص را تبلیغ نکنند، بلکه به تمام دیدگاه‌ها درمورد هر موضوع بپردازند. گاهی این کار مستلزم بیان‌کردن چندین دیدگاه مختلف و گسترش هریک به حد کافی است؛ تا کاربر بداند هر دیدگاه از کدام منبع می‌آید، و هیچ دیدگاهی نباید به‌عنوان «حقیقت محض» یا «بهترین دیدگاه» معرفی شود. برای رسیدن به چنین هدفی، آوردن منابع معتبر و قابل استناد در هر جای ممکن و به‌خصوص در موضوع‌های مورد اختلاف، ضروری است. وقتی اختلاف نظری پیش آید، یک دوره دست کشیدن از ویرایش‌های اختلاف‌برانگیز اعلام می‌شود، مقاله برچسب {{الگوی|درستی}} یا {{الگوی|بی‌طرفی}} می‌خورَد و جزئیات اختلاف‌برانگیز در صفحهٔ بحث به گفت‌وگو گذاشته می‌شوند و به اختلاف‌ها رسیدگی می‌شود. | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|[[Image:Jigsaw piece yellow 01.svg|55px|alt=Yellow pillar]] || '''[[محتوای آزاد| | |[[Image:Jigsaw piece yellow 01.svg|55px|alt=Yellow pillar]] || '''[[محتوای آزاد|ویکی‌ادبیات یک محتوای آزاد است که هر کسی می‌تواند آن را تغییر دهد، ویرایش کند، استفاده کند و توزیع کند.]]''' به قانون حق نشر احترام بگذارید و از منابع دزدی ادبی مکنید. محتوای ناآزاد را می‌توان تحت استفادهٔ منصفانه به کار برد، اما همهٔ تلاشتان را در استفاده از جایگزین‌های آزاد برای محتوایی که می‌خواهید به ویکی‌ادبیات بیفزایید بکنید. از آنجا که همهٔ مشارکت‌های شما [[ویکی‌ادبیات:حق تکثیر#حقوق و تکالیف مشارکت‌کنندگان|با پروانهٔ آزاد در اختیار عموم قرار می‌گیرد]]، هیچ ویرایش‌گری [[ویکی‌ادبیات:مالکیت مقاله‌ها|مالک هیچ مقاله‌ای نخواهد بود]]، و همهٔ ویرایش‌های شما ممکن است بدون هیچ چشم‌پوشی ویرایش و بازتوزیع شود، و چنین هم خواهد شد. | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|[[Image:Smiley icon orange.svg|55px|alt=Orange pillar]] || '''[[وا:نزاکت|ویراستاران باید با یکدیگر با احترام و تمدن رفتار کنند.]]'''؛ به دیگر ویکی‌نویسان احترام بگذارید، حتی اگر با آن‌ها موافق نیستید. [[ | |[[Image:Smiley icon orange.svg|55px|alt=Orange pillar]] || '''[[وا:نزاکت|ویراستاران باید با یکدیگر با احترام و تمدن رفتار کنند.]]'''؛ به دیگر ویکی‌نویسان احترام بگذارید، حتی اگر با آن‌ها موافق نیستید. [[ویکی‌ادبیات:نزاکت|نزاکت]] را حفظ کنید. از [[ویکی‌ادبیات:حمله‌های شخصی ممنوع|حمله‌های شخصی]] و تعمیم‌دادن‌های کلی بپرهیزید. وقتی بحث بالا می‌گیرد، آرام بمانید. با پیروی از [[ویکی‌ادبیات:قاعده سه‌برگردان|قانون سه‌برگردان]] از درگیرشدن در جنگ‌های ویرایشی بیهوده خودداری کنید و به یاد داشته باشید {{NUMBEROFARTICLES}} مقاله در ویکی‌ادبیات هست که می‌توانید به جای نزاع، به ویرایش، تکمیل و بحث دربارهٔ آن‌ها بپردازید. با [[ویکی‌ادبیات:فرض حسن نیت|حسن نیت]] عمل کنید و برای اثبات یک موضوع، مقاله‌ها را تکه‌پاره نکنید و تا وقتی که شاهدی برای عملکردی غیر از این ندیده‌اید، فرض را بر این بگذارید که دیگران <nowiki>هم چنین</nowiki> می‌کنند. از [[ویکی‌ادبیات:حساب زاپاس|حساب‌های زاپاس]] سوءاستفاده نکنید. آزاداندیش، پذیرا و کل‌نگر باشید. | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|[[Image:Light bulb icon red.svg|55px|alt=Red pillar]] || '''[[ | |[[Image:Light bulb icon red.svg|55px|alt=Red pillar]] || '''[[ویکی‌ادبیات:از همه قوانین چشم‌پوشی کنید|قوانین ویکی‌ادبیات تغییرناپذیر نیستند]]'''، قوانین ویکی‌ادبیات روی سنگ کنده نشده‌اند، روح قوانین بر حروف و واژه‌های آن‌ها برتری دارد. در ویرایش، انتقال و تغییر مقالات [[ویکی‌ادبیات:جسور باشید|بی‌باک]] باشید؛ زیرا این شوقِ ویراستن و پیراستن است که باید به عنوان هدف شناخته شود. [[ویکی‌ادبیات:سیاست ویرایش|کامل بودن لازم نیست]]. [[ویکی‌ادبیات:سیاست ویرایش|از این نترسید که ممکن است خراب‌کاری شود]]. [[راهنما:تاریخچه صفحه|نسخه‌های قبلی مقالات محفوظ هستند]]؛ پس امکان ندارد که تصادفاً ویکی‌ادبیات را خراب کنید یا محتوای مقالات را به صورت بازگشت‌ناپذیری نابود کنید. اما به یاد داشته باشید که هرچه بنویسید، شاید برای آیندگان بماند. | ||
|} | |} | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[ | * [[ویکی‌ادبیات:ویکی‌ادبیات چه چیزی نیست|ویکی‌ادبیات چه چیزی نیست؟]] | ||
* [[ | * [[ویکی‌ادبیات:ویکی‌ادبیات چیست|در چیستیِ ویکی‌ادبیات]] | ||
* [[ | * [[ویکی‌ادبیات:ویکی‌ادبیات در هشت واژه|ویکی‌ادبیات در هشت کلمه]] | ||
* [[ | * [[ویکی‌ادبیات:سیاست‌ها و رهنمودها|سیاست‌ها و رهنمودها]] | ||
* [[راهنما:فهرست|فهرست]] | * [[راهنما:فهرست|فهرست]] | ||
{{اصول | {{اصول ویکی‌ادبیات}} | ||
[[رده:سیاست‌ها و رهنمودهای | [[رده:سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌ادبیات]] | ||
[[رده:مبانی | [[رده:مبانی ویکی‌ادبیات]] | ||
نسخهٔ ۱۱ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۴:۵۱
سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌ادبیات می‌توانند در پنج اصل بنیادین خلاصه شوند:
 |
ویکی‌ادبیات یک دانشنامه است که ویژگی‌های دانش‌نامه‌های عمومی و تخصصی و سال‌نامه‌ها را در خود ترکیب کرده‌است. ویکی‌ادبیات نه یک فرهنگ واژگان، نه سکوی سخن‌رانی، نه روزنامه، نه یک فضای وبلاگ‌نویسی، نه ارائه‌کنندهٔ فضای برخط رایگان، نه محل یادگاری‌نویسی، نه تمرین آنارشیسم و دموکراسی و نه یک لینک‌دانی است. تجربه‌ها و دیدگاه‌های شخصی نیز جایی در ویکی‌ادبیات ندارند. سیاست منع تحقیق دست‌اول باید مورد نظر همهٔ ویرایشگران باشد. مقاله‌ها نباید شامل نظریه‌ها، داده‌ها، عبارت‌ها، مفاهیم، استدلال‌ها یا عقایدی باشند که تابه‌حال در هیچ‌جا منتشر نشده‌اند. تمام توجه ویراستاران باید بر دقت، صحت و درستی مقالات متمرکز باشد. |
 |
ویکی‌ادبیات مایل به طرح حداکثری دیدگاه‌هاست.؛ یعنی ما در ویکی‌ادبیات کوشش بر آن داریم تا مقالات تنها یک دیدگاه خاص را تبلیغ نکنند، بلکه به تمام دیدگاه‌ها درمورد هر موضوع بپردازند. گاهی این کار مستلزم بیان‌کردن چندین دیدگاه مختلف و گسترش هریک به حد کافی است؛ تا کاربر بداند هر دیدگاه از کدام منبع می‌آید، و هیچ دیدگاهی نباید به‌عنوان «حقیقت محض» یا «بهترین دیدگاه» معرفی شود. برای رسیدن به چنین هدفی، آوردن منابع معتبر و قابل استناد در هر جای ممکن و به‌خصوص در موضوع‌های مورد اختلاف، ضروری است. وقتی اختلاف نظری پیش آید، یک دوره دست کشیدن از ویرایش‌های اختلاف‌برانگیز اعلام می‌شود، مقاله برچسب {{درستی}} یا {{بی‌طرفی}} می‌خورَد و جزئیات اختلاف‌برانگیز در صفحهٔ بحث به گفت‌وگو گذاشته می‌شوند و به اختلاف‌ها رسیدگی می‌شود. |
 |
ویکی‌ادبیات یک محتوای آزاد است که هر کسی می‌تواند آن را تغییر دهد، ویرایش کند، استفاده کند و توزیع کند. به قانون حق نشر احترام بگذارید و از منابع دزدی ادبی مکنید. محتوای ناآزاد را می‌توان تحت استفادهٔ منصفانه به کار برد، اما همهٔ تلاشتان را در استفاده از جایگزین‌های آزاد برای محتوایی که می‌خواهید به ویکی‌ادبیات بیفزایید بکنید. از آنجا که همهٔ مشارکت‌های شما با پروانهٔ آزاد در اختیار عموم قرار می‌گیرد، هیچ ویرایش‌گری مالک هیچ مقاله‌ای نخواهد بود، و همهٔ ویرایش‌های شما ممکن است بدون هیچ چشم‌پوشی ویرایش و بازتوزیع شود، و چنین هم خواهد شد. |
 |
ویراستاران باید با یکدیگر با احترام و تمدن رفتار کنند.؛ به دیگر ویکی‌نویسان احترام بگذارید، حتی اگر با آن‌ها موافق نیستید. نزاکت را حفظ کنید. از حمله‌های شخصی و تعمیم‌دادن‌های کلی بپرهیزید. وقتی بحث بالا می‌گیرد، آرام بمانید. با پیروی از قانون سه‌برگردان از درگیرشدن در جنگ‌های ویرایشی بیهوده خودداری کنید و به یاد داشته باشید ۴۳۸ مقاله در ویکی‌ادبیات هست که می‌توانید به جای نزاع، به ویرایش، تکمیل و بحث دربارهٔ آن‌ها بپردازید. با حسن نیت عمل کنید و برای اثبات یک موضوع، مقاله‌ها را تکه‌پاره نکنید و تا وقتی که شاهدی برای عملکردی غیر از این ندیده‌اید، فرض را بر این بگذارید که دیگران هم چنین می‌کنند. از حساب‌های زاپاس سوءاستفاده نکنید. آزاداندیش، پذیرا و کل‌نگر باشید. |
 |
قوانین ویکی‌ادبیات تغییرناپذیر نیستند، قوانین ویکی‌ادبیات روی سنگ کنده نشده‌اند، روح قوانین بر حروف و واژه‌های آن‌ها برتری دارد. در ویرایش، انتقال و تغییر مقالات بی‌باک باشید؛ زیرا این شوقِ ویراستن و پیراستن است که باید به عنوان هدف شناخته شود. کامل بودن لازم نیست. از این نترسید که ممکن است خراب‌کاری شود. نسخه‌های قبلی مقالات محفوظ هستند؛ پس امکان ندارد که تصادفاً ویکی‌ادبیات را خراب کنید یا محتوای مقالات را به صورت بازگشت‌ناپذیری نابود کنید. اما به یاد داشته باشید که هرچه بنویسید، شاید برای آیندگان بماند. |