صور

صور
نویسنده	حسینعلی جعفری
ناشر	سروش
تاریخ نشر	1400
شابک	‎978-9641218852
تعداد صفحات	364
سبک	ادبیات ایران, ادبیات داستانی, رمان
قطع	رقعی

کتاب «صور» را حسینعلی جعفری نوشته و محمدحسن شاهنگی ویراستاری کرده و انتشارات سروش در سال ۱۴۰۰ در ۳۶۲ صفحه منتشر کرد . این کتاب در سال اول به چاپ دوم رسید. این رمان تحلیلى از اوضاع جهان اسلام با توجه به گذشتهٔ ناآرام فلسطین است.  این کتاب در پانزدهمین جشنواره جلال آل احمد  در بخش داستان بلند و رمان شایسته‌تقدیر شده است.

رمان صور می خواهد علاقه مندی مسلمین (از هر فرقه ای) به امام حسین (ع) را در قالب داستانی از حضور یک پیرمرد فلسطینی به نمایش بگذارید. حسینعلی‌ جعفری، متولد 1347 در روستای میاناب ساری و مقیم سمنان، دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مدرس دانشگاه و دبیر هنری بخش داستان جشنواره شعر و داستان انقلاب است.

در کارنامه ادبی او آثاری همچون «دقیقا نیمه شب»، «افرا»، «من سرباز هخامنشی بودم»، «ساعت‌ها همه خوابند» و «الو لیلی» وجود دارد.کتاب صور روایتگر داستانی است شیرین و در عین حال غم انگیز از پیرمردی فلسطینی به نام ابوخالد، که قصد دارد در راهپیمایی عظیم اربعین شرکت کند همچنین این رمان تحلیلى از اوضاع جهان اسلام با توجه به گذشته تاریخ دردناک فلسطین است.

خلاصه اثر

کتاب صور داستانی از حضور یک پیرمرد فلسطینی به نام ابو خالد است. این پیرمرد فلسطینی با وجود سختی راهپیمایی اربعین، به عشق امام حسین(ع)، تمام این سختی ها را به جان می خرد و در دوران خفقان صدام و بعثی ها راهپیمایی خود را از قدس شروع می کند. در واقع درون‌مایه صور پیوند میان قدس و کربلا است. در لا به لای داستان نویسنده تحلیلی نیز از اوضاع جهان اسلام خصوصا در فلسطین ناآرام را نیز ارائه می دهد.

حسینعلی جعفری تلاش دارد تصویری از گذشته‌ ملتهب و مشوش و اوضاع و احوال فلسطین به مخاطب ارائه دهد و علاوه بر گذشته فلسطین ارتباط معناداری میان فلسطین  وکربلا بنا کند. در واقع می خواهد به طور عینی و داستانی جمله معروف «راه قدس از کربلا می‌گذرد.» را به تصویر کشد و بگوید که امام حسین(ع) اختصاص به شیعیان ندارد و برای تمام ادیان و مردم دنیا کشتی نجات و چراغ هدایت است.

درباره نویسنده

حسینعلی‌ جعفری، متولد 1347 در روستای میاناب ساری و مقیم سمنان، دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی، مدرس دانشگاه و دبیر هنری بخش داستان جشنواره شعر و داستان انقلاب است. در کارنامه ادبی او آثاری همچون «دقیقا نیمه شب»، «افرا»، «من سرباز هخامنشی بودم»، «ساعت‌ها همه خوابند» و «الو لیلی» وجود دارد.  

نظر نویسنده درباره اثر

نگارش این رمان 15 ماه به طول انجامید؛ البته زمانی زیادی صرف تحقیقات و پژوهش شد. به دلیل اینکه به موضوع پیاده‌روی اربعین علاقه زیادی داشتم، تصمیم گرفتم درباره این موضوع بنویسم؛ چندین مرتبه به پیاده‌روی اربعین رفته بودم؛ اما برای نگارش این کتاب علاوه بر تحقیقات میدانی، تحقیقات کتابخانه‌ای و پژوهشی هم انجام دادم. این کتاب در  جشنواره جهانی فلسطین که از کشورهای مختلف در آن حضور داشتند و در کشور لبنان برگزار شد. مقاوم دوم را کسب کرد.[۱]

«صور» را دلی نوشتم

«صور» را دلی نوشتم و یک عمل معتقدانه است. حال ممکن است بگویید چرا فلسطین؟ من همیشه این شعر از سعدی در ذهنم است که (تو کز محنت دیگران بی‌غمی/ نشاید که نامت نهند آدمی)، در واقع این موضوع، درد بزرگ روزگار ماست و اگر دنبال آزادی قدس هستیم، راهش از کربلا می‌گذرد.

در این کتاب سعی کرده‌ام راهپیمایی عظیم اربعین و بحث عاشورا که نقطه اوج تاریخ بشر است و هم بحث قدس و فلسطین را مطرح کنم. اینکه چقدر موفق بوده‌ام نمی‌دانم، اما تلاش خود را کرده‌ام.[2] به دلیل اینکه راهپیمایی اربعین را یک قیامت کوچک دیدم نام اثر را صور گذاشتم.[3]

نقد و بررسی اثر

دکتر مجتبی رحماندوست؛ منتقد ادبی:

رمان صور به معنای واقعی کلمه یک رمان است؛ قرائن و دلایل زیادی در این خصوص وجود دارد؛ ‌در این اثر ما با شخصیت­های زیادی مواجه هستیم. از سوی دیگر تنوع جغرافیایی قابل توجهی به چشم می خورد. دیالوگها کوتاه و جذاب هستند. تعاطی افکار و جدل­ها و جهان­بینی­ها در این اثر در قالب دیالوگها خودش را به خوبی نشان می­دهد. این حالت رمان را تصویری می­کند و به فضای سینمایی کردن آن حرکت می­کند. حجم رمان ۳۶۲ صفحه است و از حیث کمی نیز متناسب با قالب رمان است. نکته دیگر در مورد صور این است که ما شاهد مروری بر وقایع تاریخ فلسطین در این اثر هستیم و این رویکرد بسیار ارزشمند است. وی افزود: مطلب مهم دیگری که در مورد صور می توان گفت این است که ما با یک رمان عفیف ایرانی مواجه هستیم؛ بدین معنا که در فرازهایی از رمان که فضای عاشقانه وجود دارد، نویسنده خطوط قرمز را به خوبی مراعات می­کند و مانند رمان­های خارجی به تحریک غیر­اخلاقی مخاطب اقدام نمی­کند. این اثر را می­توان یک رمان تاریخی هم محسوب کرد معمولا گفته می­شود در رمان ۳ چیز مستند نیست، زمین و زمان و آدمها؛ در این رمان مکانها، تاریخ­ها و شخصیت­های مستند داریم و این موضوع از ارزش­های افزوده این اثر است.[1]

جوایز و افتخارات

کتاب«صور» در پانزدهمین جشنواره جلال احمد سال 1401در بخش رمان شایسته‌ی تقدیر شده است.

این کتاب در جشنواره بین المللی فلسطین در کشور لبنان  رتبه‌ی دوم را کسب کرده‌است.

نشست‌های مهم درباره اثر

آئین رونمایی از رمان «صور» نوشته حسینعلی جعفری، دوشنبه سوم خردادماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، سعید کرمی؛ مدیرعامل انتشارات سروش، مجتبی رحماندوست؛ نویسنده و استاد دانشگاه، محسن پرویز؛ استاد دانشگاه، مرضیه هاشمی؛ خبرنگار و مستندساز و حسینعلی جعفری؛ نویسنده رمان «صور» در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) برگزار ‌شد.[1]

۲ کتاب «صور» و «تیگرا» به نویسندگی حسینعلی جعفری در غرفه اهل قلم سی‌و‌سومین جشنواره بین‌المللی کتاب تهران به مخاطبان معرفی شد. این ۲ کتاب توسط انتشارات سروش منتشر شده است که کتاب صور با استقبال بسیار خوبی از مخاطبان مواجه شد و به چاپ سوم رسیده است[2]

اظهارنظرها درباره اثر

محمد­حسن شاهنگی

این رمان تراز انقلاب اسلامی در آینده بیشتر خواهد درخشید. یکی از محوری­ترین پیام­های رمان صور، ذلت ­نپذیری و عدم کرنش در برابر ظالم و غاصب است که ملهم از فرهنگ متعالی عاشوراست. ما در این رمان از زبان قهرمان و سایر کاراکترها و شخصیت­ها مانند ناجی معلّم عیاض، ابو خالد و… می­شنویم که خودت باید قیام کنی تا امور اصلاح شود و در این زمینه نباید متکی به دیگران باشی. اوضاع فلسطین به دست خود فلسطینی­ها باید سامان یابد. یکی از ویژگی­های قابل­توجه رمان سیاسی صور این است که این رمان نقد درون گفتمانی دارد و از سکون جهان سنی ­مذهب در قبال تحرکات صهیونیستی گلایه می­کند. بارها از زبان شخصیت­ها در این اثر می­شنویم که علت ادامه حیات اسرائیل، سستی کشورهای عربی در موضع­گیری و محکومیت رژیم نژادپرست اسرائیل است. [1]

سعید کرمی مدیرعامل انتشارات سروش

«صور»، یکی از رمان‌های راهبردی و حاصل یک تلاش یک‌ونیم ساله است. بنابراین وقتی رمان را می‌خوانید با یک سری پیچیدگی‌های ادیانی و قومی آشنا می‌شوید  

برشی از کتاب

طبقــه دوم خانــه دکتــر ابوخضــر ســالن نســبتا بزرگــی داشــت پر از قفســه های کتاب. کتاب های پزشکی و ادبی به زبان های عربی و انگلیسی و فارسی. پیش ترها ابوخضر اگر گم می شــد می توانســتی با نگاهی به خیابان متنبّی پیدایش کنی. بــه پلک زدنــی. می پلکید میــان کتاب فروشــی ها. کانــون فرهنگ بغــداد. خیابانی کم عــرض و طولانــی. گاهی هم از روزگار شــاکی می شــد و شــعر متنبّــی را زیر لب زمزمه می کرد: «همه ستیزه ها از توست؛ هم دشمنی و هم داور.»

قابــی از کاریکاتــور حنظله ناجی العلی نشســته میان کتاب ها. پســرک ده ســاله حاضــر و ناظرِ پابرهنه و دســت ها پشــت ســر قلاب کــرده و با لبــاس وصله دار و موهایی ســیخ ســیخ شبیه جوجه تیغی. زنی مغموم با لباس سنتی فلسطین گلــی را در آغوش داشــت. کنــارش کتاب مجموعــه کاریکاتورهــای ناجی العلی بود. ابوخضر انگشت گذاشت روی کتاب: «هدیه عیاض است.»

ابوخالــد رویــش نشــد کــه کتــاب را بــر دارد و جــای انگشــت های عیــاض را بوسه باران کند.

عشــق بــه فلســطین نقطه اشــتراک خوبــی بــود بــرای مصاحبــت بــا ابوخضــر. موبایــل ابوخالد پر از عکس و فیلم فلســطین بود. حتّــی میدان قدیمی یافا. زیبا و باورناپذیر. مال وقتی که تل آویو نبود. تعجب و حسرت را در چشم های ابوخضر دید. :«آدم از غصه دق می کند.»

و عکس هایی بود در رسانه های جهان با چهره های فلسطینی قبل دهه سی. بعــدش فقــط عکــس اماکــن و طبیعــت. آدم هــا حذف شــدند. گفــت: «حذف آدم ها از تصویر تا واقعیت.»

ابوخضر گفت: «آدم از غصه دق می کند.»

ابوخالد اشــاره کرد به دو عکس قاب گرفتــه که بالای کتابخانه جا خوش کرده بــود. پــدر و پدربــزرگ. عین هم. حتی در لباس و پوشــش. ســاده و صمیمی با دشداشــه ســفید و چفیه سیاه و سفید و عقال مشکی. فقط پدر کمی چاق تر به نظر می رسید و ریشش جوگندمی بود.

ابوخضر اشاره کرد به عکس پدربزرگش: «کشتندش.»

مشخصات کتاب‌شناختی: [اثر مورد بحث و به شکل توصیفی]

کتاب «صور» را حسینعلی جعفری نوشته و محمدحسن شاهنگی ویراستاری کرده و انتشارات سروش در سال ۱۴۰۰ در ۳۶۲  صفحه در قطع رقعی، کاغذ بالک و جلد شومیز منتشر کرد و نسخه الکترونیک آن در فراکتاب و طاقچه در دسترس است.

نوا، نما، نگاه

گفتگوبا حسنعلی جعفری در تلوبیون در برنامه جلال آل احمد از نگاه حسینعلی جعفری ، استودیو شبکه کتاب.