کابل جای آدم نیست

کابل جای آدم نیست
نویسنده	سیدعلی موسوی
ناشر	تاک
محل نشر	کابل
تاریخ نشر	۱۳۹۰
نوع رسانه	کتاب

مجموعه داستان «کابل جای آدم نیست» اثر سیدعلی موسوی، نویسنده افغان است.

* * * * *

این کتاب که برنده مقام دوم پنجمین جشنواره ادبی قند پارسی است شانزده داستان کوتاه دارد که ۴ داستان آن برنده جوایز مختلف در جشنواره های ادبی شده است.و بیشتر آن‌ها در کابل اتفاق می‌افتند. کتاب ۱۳۰ صفحه دارد و در افغانستان منتشر شده است. طرح روی جلد آن با آشفتگی شخصیت‌های جنگ‌زده و پریشان داستان‌هایش مناسبت دارد.

نویسنده جوان این کتاب با انتخاب موضوعات مختلف اجتماعی، جنگ و آثار آن را از دیدگاهی نو پیش روی خوانندگان قرار می‌دهد. بعضی از داستان‌ها هم به دوران بازسازی مربوط می‌شود. موسوی در داستان «حرام‌زاده‌ها» با شجاعت به موضوعی نزدیک می‌شود که به عنوان تابو در جامعه مسکوت نگه داشته می‌شود. واقع‌گرایی، ویژگی حاکم بر داستان‌های این کتاب است. زبان داستان‌ها یک‌دست است و نویسنده با تسلطی که به زبان دری دارد، به خوبی از عهده نوشتاری کردن این زبان بر آمده است. البته این نقطه قوت از زاویه دیگر می‌تواند سبب از دست دادن مخاطبان فارسی‌زبان در ایران شود؛ زیرا اصطلاحات گاهی به گونه‌ای به کار رفته‌اند که از خلال داستان، معنای آن قابل برداشت نیست و به پاورقی نیاز دارند. از نکته‌های جالب توجه داستان‌های این کتاب، پرداختن به موضوعاتی با نگرش جدید است که پیش‌تر به آن‌ها پرداخته نمی‌شد. داستان‌های این مجموعه همگی در گونه اجتماعی نوشته شده و برخی از داستان‌های قدیمی موسوی و نیز تعدادی از داستان‌های جدید وی را در برمی‌گیرد.

برای کسانی که کتاب را نخوانده‌اند

خلاصه کتاب

آنچه در این کتاب جلب توجه می کند، نام کتاب است. مخاطب پیش از همه چیز متوجه نام این کتاب می شود و مستقیما سراغ داستانی می رود که نام این کتاب به آن تعلق دارد. داستان "کابل جای آدم نیست" حکایت دختریست از دیار بلخ، که پس از سپری کردن امتحان کنکور در یکی از دانشگاه های کابل راه یافته ولی پدر و برادرش او را اجازه رفتن به کابل نمی دهند. در این داستان برادر دختر خطاب به او می گوید که "کابل جای آدم نیست" و این جمله چندین بار در متن تکرار می شود.

معرفی نویسنده

علی موسوی متولد ۱۳۶۴ خورشیدی در بلخ، از نویسنده‌های نسل نو افغانستان است که در دو سه سال اخیر دوبار برنده جایزه ادبی خانه‌ داستان بلخ در افغانستان شده است. او سردبیر ماهنامه‌ ادبی «الف تا یا»، عضو انجمن قلم افغانستان و عضو خانه‌ داستان بلخ نیز هست.

نقدهای مثبت و منفی

محمد تقی اخلاقی

نویسنده در بعضی جاهای این ۱۶ داستان کوتاه تلاش کرده است که هر بار تکنیک تازه ی را به کار برد و آنچه را که از مطالعات اش در خصوص روایت به دست آورده، نمایان کند. داستان اول این مجموعه "رنگ های بی صدا" با وجود محدودیت های زیادی مانند کم سن بودن و نابینا بودن روایت کننده، ظرافت های خاصی دارد. بیشتر داستان های موسوی خواننده را به یاد نوشته های چخوف می اندازد و نوشته های چخوف بر داستان های موسوی خواهی نخواهی تاثیر کرده است. شماری از داستان های موسوی مانند نوشته های چخوف، تصویر یا تصویر هایی اند که کنار هم گذاشته شده اند. این تصاویر گاه، چنان جذاب اند که نمی توانیم آن را کامل نبینیم و این کامیابی داستان ها را به نمایش می گذارد.

جوایز

• آشیانه‌‌ای برای دو پرنده: برنده‌ جایزه‌ نخست مسابقه‌ داستان‌نویسی روز جهانی صلح ۱۳۸۷، آمریت امور جوانان بلخ.
• شب اول قبر: برنده‌ جایزه‌ نخست اولین دوره‌ مسابقه‌ «مهرگان»، مسابقه‌ داستان‌نویسی خانه‌ داستان بلخ، ۱۳۸۸.
• رنگ‌های بی‌صدا: برنده‌ جایزه‌ دوم پنجمین دوره‌ جشن‌واره‌ ادبی «قند پارسی» از سوی خانه‌ ادبیات افغانستان، زمستان ۱۳۸۸‌، تهران.
• مادکه لال: برنده‌ جایزه دوم، سومین دوره مسابقه‌ «مهرگان»، مسابقه‌ داستان‌نویسی خانه‌ داستان بلخ، ۱۳۸۹.