بحث کاربر:چیروکا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌ادبیات
پرش به ناوبری پرش به جستجو
چیروکا (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
چیروکا (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۹: خط ۷۹:
===بیدل‌خوانی===
===بیدل‌خوانی===
حسینی به‌سال۱۳۷۹ مجموعهٔ کامل غزل‌های [[بیدل دهلوی]] را که حدود سه ‌هزار بیت دارد، بر روی سی‌دی خوانده است.<ref name= ''مقاله''>{{یادکرد وب|نشانی= https://magirans.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C.htm|عنوان= مقالهٔ زندگی‌نامهٔ سیدحسن حسینی}}</ref>
حسینی به‌سال۱۳۷۹ مجموعهٔ کامل غزل‌های [[بیدل دهلوی]] را که حدود سه ‌هزار بیت دارد، بر روی سی‌دی خوانده است.<ref name= ''مقاله''>{{یادکرد وب|نشانی= https://magirans.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C.htm|عنوان= مقالهٔ زندگی‌نامهٔ سیدحسن حسینی}}</ref>
===تمام‌قدایستادن برای قدرشناسی===
[[ساعد باقری]] بیان می‌کند سید همواره سپاسمندِ بزرگان بود. باقری در خاطرش هست زمانی که جلسه‌های شعر حوزه را می‌گرداند، روزی در کلاس که سید روبه‌رویش نشسته بود و صندلی خودش پشت به در بود؛ سید به‌یک‌باره با احترام و تمام‌قد برخاست. باقری سرش را به‌سمت در برگرداند و کسی را که توی در ایستاده بود، نشناخت. سید او را معرفی کرده که علی‌رضا طبایی است، طبایی دست خیلی‌ها را گرفته. در مجلهٔ جوان هر گاه فرصتی می‌یافته جوانان شاعر را برای اولین بار به جامعهٔ ادبی معرفی می‌کرده و سببِ شناخته‌شدنشان می‌شده.<ref name= ''آنلاین''/>   


===برای سیدحسن حسینی عزیزم===
===برای سیدحسن حسینی عزیزم===
خط ۹۹: خط ۱۰۲:


===ترکیب سید و [[قیصر امین‌پور|قیصر]] ===
===ترکیب سید و [[قیصر امین‌پور|قیصر]] ===
عبدالله گیویان در خاطرش هست روزگاری که حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی برپا بود، سید و قیصر بچه‌ها را دور هم جمع می‌کردند و همگی بدون هیچ چشم‌داشتی می‌کوشیدند. سید در اوج جوانی پیرشان و در اوج پختگی ذاتی و جبلی‌اش جلالشان بود. در ترکیب قیصر و سید اتفاقی می‌افتاد که همه را با سلیقه‌ها و جهت‌گیری‌های متفاوت کنار هم می‌نشاند.<ref name= ''آن‌لاین''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.khabaronline.ir/news/365197/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%DA%AF%D9%BE-%D9%88-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87|عنوان= شاعری که کاملاً انسان بود}}</ref>
عبدالله گیویان در خاطرش هست روزگاری که حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی برپا بود، سید و قیصر بچه‌ها را دور هم جمع می‌کردند و همگی بدون هیچ چشم‌داشتی می‌کوشیدند. سید در اوج جوانی پیرشان و در اوج پختگی ذاتی و جبلی‌اش جلالشان بود. در ترکیب قیصر و سید اتفاقی می‌افتاد که همه را با سلیقه‌ها و جهت‌گیری‌های متفاوت کنار هم می‌نشاند.<ref name= ''آنلاین''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.khabaronline.ir/news/365197/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%DA%AF%D9%BE-%D9%88-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87|عنوان= شاعری که کاملاً انسان بود}}</ref>


===پیرامون ''سکانس کلمات''<ref name= ''آن‌لاین''/>===  
===پیرامون ''سکانس کلمات''<ref name= ''آنلاین''/>===  
====شناخت درست از سید با ''سکانس کلمات''====
====شناخت درست از سید با ''سکانس کلمات''====
سهیل محمودی، شاعر و نویسنده و مجری، بر این باور است نسل جدید سید را آن‌گونه که باید، نمی‌شناسند. گاهی دربارهٔ بزرگان آدرس اشتباهی می‌دهند. کسانی که اکنون نان ادبیات را می‌خورند، سید را طوری معرفی می‌کنند که نسل جدید به اشتباه می‌افتد اگر حالا سید زنده بود در فلان مؤسسه کار می‌کرد. انتشار کتاب ''سکانس کلمات'' آدرس‌های اشتباهی را زدود و شناخت روشن‌تری از سید را ارائه داد.
سهیل محمودی، شاعر و نویسنده و مجری، بر این باور است نسل جدید سید را آن‌گونه که باید، نمی‌شناسند. گاهی دربارهٔ بزرگان آدرس اشتباهی می‌دهند. کسانی که اکنون نان ادبیات را می‌خورند، سید را طوری معرفی می‌کنند که نسل جدید به اشتباه می‌افتد اگر حالا سید زنده بود در فلان مؤسسه کار می‌کرد. انتشار کتاب ''سکانس کلمات'' آدرس‌های اشتباهی را زدود و شناخت روشن‌تری از سید را ارائه داد.
خط ۱۰۹: خط ۱۱۲:


===محروم‌ماندن از سید===
===محروم‌ماندن از سید===
عبدالله گیویان و سیدحسن حسینی روی این موضوع کار می‌کردند که چگونه می‌شود برای کاری که سید به‌طور تئوریک در کتاب ''مشت در نمای درشت'' انجام داد مصداق عملی پیدا کنند. آن‌ها می‌خواستند مفاهیم دینی را به تصویر نزدیک کنند. سید با کارکردن روی دعای کمیل و مقتل می‌کوشید تا آن‌ها را به چیزی تبدیل کند که مبنای کار تصویری قرار گیرند و نوع متفاوتی از بیان موسیقایی این مقوله‌ها مطرح شود. گیویان می‌گوید: «سید با آن قد رشید معنایی‌اش که دیده‌بان بسیار خوبی برای بچه‌های انقلاب بود، افق‌های دورتری را می‌دید... . متأسفانه مجال کوتاه بود و ما از او محروم ماندیم و این پروژه‌ها هم به جایی نرسید.»<ref name= ''آن‌لاین''/>   
عبدالله گیویان و سیدحسن حسینی روی این موضوع کار می‌کردند که چگونه می‌شود برای کاری که سید به‌طور تئوریک در کتاب ''مشت در نمای درشت'' انجام داد مصداق عملی پیدا کنند. آن‌ها می‌خواستند مفاهیم دینی را به تصویر نزدیک کنند. سید با کارکردن روی دعای کمیل و مقتل می‌کوشید تا آن‌ها را به چیزی تبدیل کند که مبنای کار تصویری قرار گیرند و نوع متفاوتی از بیان موسیقایی این مقوله‌ها مطرح شود. گیویان می‌گوید: «سید با آن قد رشید معنایی‌اش که دیده‌بان بسیار خوبی برای بچه‌های انقلاب بود، افق‌های دورتری را می‌دید... . متأسفانه مجال کوتاه بود و ما از او محروم ماندیم و این پروژه‌ها هم به جایی نرسید.»<ref name= ''آنلاین''/>   


===وقتی گیویان خبر فوت سید را می‌شنود===
===وقتی گیویان خبر فوت سید را می‌شنود===
زمانی که گیویان در دفتر پژوهش‌های برنامه‌ای صداوسیما کار می‌کرده است، به‌پیشنهاد [[قیصر امین‌پور]] و با خواهش‌های فراوان موقعیتی را فراهم می‌کنند که سید بیشتر در کنارشان باشد. به‌سبب رفت‌وآمد سید، گیویان تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این روزها از عجیب‌ترین و تلخ‌ترین خاطره‌هایش و به همان سان به‌خاطر حضور سید از روشن‌ترین برهه‌های زندگی‌اش می‌شود.<ref name= ''آن‌لاین''/>       
زمانی که گیویان در دفتر پژوهش‌های برنامه‌ای صداوسیما کار می‌کرده است، به‌پیشنهاد [[قیصر امین‌پور]] و با خواهش‌های فراوان موقعیتی را فراهم می‌کنند که سید بیشتر در کنارشان باشد. به‌سبب رفت‌وآمد سید، گیویان تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این روزها از عجیب‌ترین و تلخ‌ترین خاطره‌هایش و به همان سان به‌خاطر حضور سید از روشن‌ترین برهه‌های زندگی‌اش می‌شود.<ref name= ''آنلاین''/>       


   
   
خط ۱۲۹: خط ۱۳۲:


===شخصیت و اندیشه===
===شخصیت و اندیشه===
طبق تعاریف عبدالله گیویان بزرگی و عظمت در خوی سید موج می‌زد. او خیلی «انسان» بود؛ کاملاً انسان، نه انسانِ کامل. آنجایی که تشویق‌شدن دلش را تکان می‌دهد، آنجایی که دل‌گیری‌هایش را می‌گوید، آنجایی که حدیث نفس می‌کند و جاهایی که حرف‌های بزرگ می‌زند، همه و همه گسترهٔ وجودی سید را می‌نمایاند.<ref name= ''آن‌لاین''/>  
طبق تعاریف عبدالله گیویان بزرگی و عظمت در خوی سید موج می‌زد. او خیلی «انسان» بود؛ کاملاً انسان، نه انسانِ کامل. آنجایی که تشویق‌شدن دلش را تکان می‌دهد، آنجایی که دل‌گیری‌هایش را می‌گوید، آنجایی که حدیث نفس می‌کند و جاهایی که حرف‌های بزرگ می‌زند، همه و همه گسترهٔ وجودی سید را می‌نمایاند.<ref name= ''آنلاین''/>  


===زمینه فعالیت===
===زمینه فعالیت===
خط ۱۳۷: خط ۱۴۰:
در شانزدهمین سالروز درگذشت حسینی، به‌سال۱۳۹۹ مراسم پاسداشت مقام وی با حضور شاعران فارسی‌زبان از کشورهای ایران، افغانستان، پاکستان و هندوستان به‌صورت مجازی برگزار شده است.<ref name= ''کاروان''/>
در شانزدهمین سالروز درگذشت حسینی، به‌سال۱۳۹۹ مراسم پاسداشت مقام وی با حضور شاعران فارسی‌زبان از کشورهای ایران، افغانستان، پاکستان و هندوستان به‌صورت مجازی برگزار شده است.<ref name= ''کاروان''/>


===از نگاه دیگران===
===سید در چشم‌های دیگران===
====عبدالله گیویان<ref name= ''آنلاین''/>====
سيد ذاتاً يك فرهنگ‌شناس و يك جامعه‌شناس بود. خودش هم گفته علی‌رغم اينكه علوم تغذيه خوانده بود اما دغدغهٔ اصلی‌اش تاريخ و جامعه‌شناسی بود. نمی‌خواهم بگويم همه تحليل‌های سيد وحی مُنزل است و از آسمان افتاده ولی سيد در خيلی از شخصی‌نويسی‌هايش برای آيندگان حرف زده.
 
====سهیل محمودی<ref name= ''آنلاین''/>====
چون سيد مواضع‌اش را نسبت به اهل‌سياست خيلی صريح ابراز می‌كرد، همه فكر می‌كردند شاعری سياسی است در حالی كه آثار سيد نشان می‌دهد چقدر به ذات شعر و ادبيات می‌انديشيد. [...] او نه شاعر سياسی بود، نه شاعر ايدئولوژيك و نه شاعر حزبی. اما شاعری باورمند و معتقد بود. با قرآن، نهج‌البلاغه، حافظ و مثنوی نسبتی تام و تمام داشت. اين باورها و دغدغه‌های سيد جدّی بود نه وسيله‌ای برای دين‌فروشی و دنياپرستی.
 
 
====[[علی موسوی گرمارودی]]====
====[[علی موسوی گرمارودی]]====
{{گفتاورد تزیینی|کسی می‌تواند در جهان تصرف کند که در تصرف شعر باشد و شعر هم مثل عاشقی، قرار و نظم و نظام نمی‌پذیرد. سیدحسن حسینی در تصرف شعر است و خاستگاه شعر او مرکزی در وجود خود اوست.<ref name= ''مقاله''/>}}
{{گفتاورد تزیینی|کسی می‌تواند در جهان تصرف کند که در تصرف شعر باشد و شعر هم مثل عاشقی، قرار و نظم و نظام نمی‌پذیرد. سیدحسن حسینی در تصرف شعر است و خاستگاه شعر او مرکزی در وجود خود اوست.<ref name= ''مقاله''/>}}


====رضا اسماعیلی====
===نظرات فرد دربارهٔ خودش و آثارش===
{{گفتاورد تزیینی|[...] نام سیدحسن حسینی با شعر و ادبیات انقلاب پیوندی ناگسستنی دارد، چنان‌که به‌درستی می‌توان از وی به‌عنوان یکی از پایه‌گذاران شعر انقلاب نام برد. او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای ایفای رسالت انسانی و اجتماعی خویش، پا به وادی ادبیات گذاشت و با خلق آثاری تأمل‌برانگیز و ارزشمند، شجرهٔ طیبهٔ شعر انقلاب اسلامی را بارور کرد. [...] او تا آخرین روزهای حیات خویش نیز با تحمل ریاضت‌ها و ناملایمات فراوان، همچنان حضوری فعال و تأثیرگذار در عرصهٔ ادبیات انقلاب اسلامی داشت و بی هیچ اغراقی، نسل‌های شاعران بعد از انقلاب همه به‌نوعی از او و آثارش تأثیر پذیرفته‌اند.<ref name= ''کاروان''/>}}
 


===نظرات فرد در مورد خودش و آثارش===
===دیگران در چشم‌های سید===
===تفسیر خود از آثارش===
====[[مهرداد اوستا]]<ref name= ''آنلاین''/>====
===موضع‌گیری‌های او درباره دیگران===
ديشب اواخر برنامه‌های تلويزيونی ناگهان تصويری غريب و آشنا بر صفحه نقش بست. تصويري كه می‌گفت من رفتم، مهرداد اوستا بود. تنها مردی كه همواره بی‌ريا و با دل قرص بر سر كلاس درس يا هر جای ديگری با لقب استادم از او نام می‌بردم... . اوايل انقلاب همت او بود و يكی‌دو تن ديگر كه هستهٔ شعر حوزه را بنا نهاد و اينک جوانان و پيرمردان اين وادی همه تا مغز استخوان مديون او هستند.


===خلقیات===
===خلقیات===
عبدالله گیویان می‌گوید: «سن کوتاه بیولوژیکی و فیزیولوژیکی او با آنچه بر سرش آمد و کشید، اصلاً معادل نبود. سید خیلی سالخورده‌تر از سن شناسنامه‌ای‌اش بود.»<ref name= ''آن‌لاین''/> مهم‌ترین ویژگی اخلاقی حسینی از نظر مرتضی امیری اسفندقه آزادگی است.  
عبدالله گیویان می‌گوید: «سن کوتاه بیولوژیکی و فیزیولوژیکی او با آنچه بر سرش آمد و کشید، اصلاً معادل نبود. سید خیلی سالخورده‌تر از سن شناسنامه‌ای‌اش بود.» گیویان بر این باور است کتاب ''سکانس کلمات'' چندبُعدی‌بودن شخصیت سید را می‌نمایاند: «سید در همان لحظه‌ای که شما را نصیحت می‌کرد، یک دلاور تمام‌عیار بود. همان لحظه که انذار می‌کرد، آن طرفش یک پهلوانی سترگ را می‌شد دید. وقتی می‌خندید، بغض را می‌توانستی در چشمانش ببینی. وقتی گریه می‌کرد، می‌توانستی قهقههٔ روح بازیگوش سید را بشنوی. این کتاب وجه منشوروَش سید را تا حدودی به مخاطب نشان می‌دهد. [...] سید حتی در مقاله‌ها و نوشته‌های محققانه‌اش رد و امضای شخصی خود را دارد. اساساً سید آن‌قدر مغرور و بزرگ‌منش بود که نمی‌توانست ادای کسی را دربیاورد و از کسی تقلید کند. حالا روحیهٔ علمی و آکادمیک سید را کنار وجوه عاطفی و احساسی او بگذارید. مثلاً سید از چیزهای خیلی‌خیلی سادهٔ روزگار دلش می‌گرفت.»<ref name= ''آنلاین''/> مهم‌ترین ویژگی اخلاقی حسینی از نظر مرتضی امیری اسفندقه آزادگی است.  


===منزلی که در آن زندگی می‌کرد===
===منزلی که در آن زندگی می‌کرد===
خط ۱۶۲: خط ۱۷۰:


===تأثیرپذیری‌ها===
===تأثیرپذیری‌ها===
سیدحسن حسینی دل‌بستهٔ حافظ بود، گیویان سید را شاگرد حافظ تلقی می‌کند که انسانیت را نزد حافظ تمرین کرده بود.<ref name= ''آن‌لاین''/>  
سیدحسن حسینی دل‌بستهٔ حافظ بود، گیویان سید را شاگرد حافظ تلقی می‌کند که انسانیت را نزد حافظ تمرین کرده بود.<ref name= ''آنلاین''/>  


===استادان و شاگردان===
===استادان و شاگردان===
[[ساعد باقری]] می‌گوید سید همیشه از کسانی که در آموختن او نقشی داشتند با سپاس و فروتنی یاد می‌کند. سید در یادداشت‌هایش از [[مهرداد اوستا]] به‌عنوان استاد خویش یاد می‌کند.<ref name= ''آنلاین''/> 


===علت شهرت===
===علت شهرت===
خط ۲۲۱: خط ۲۳۰:
محمدکاظم کاظمی ''گنجشک و جبرئیل'' را چنین توصیف می‌کند: «''گنجشک و جبرئیل‌'' از چند جهت‌، یک اثر متمایز و متبارز است‌. نخستین وجه تمایز آن‌، وحدت موضوع است‌؛ یعنی این کتاب‌، از معدود مجموعه‌‌شعرهایی است که به‌طور کامل به شعرهای مذهبی و غالباً عاشورایی یک شاعر اختصاص دارد. در کنار وحدت موضوع‌، وحدت قالب شعرها هم قابل‌توجه است‌؛ چون همه در قالب‌های نوین سروده‌ شده‌اند. اما از این دو مهم‌تر، وحدت ساختار شعرهاست‌؛ به‌گونه‌ای که گویی همه کامل‌کنندهٔ یک ساختمان واحد هستند. ما پیش از این‌، شعرهای ساختمانی بسیار دیده بودیم که اجزایشان کامل‌کنندهٔ همدیگر بودند، ولی این که شعرهای یک کتاب‌، علاوه بر ساختار درونی خویش‌، ارتباطی با یکدیگر داشته‌باشند، به ندرت اتفاق افتاده است‌، و یکی از این موارد نادر، همین کتاب ''گنجشک و جبرئیل‌'' است‌. زمان سرایش شعرها، قالب‌، محتوا و از این مهم‌تر، هماهنگی شعرها از لحاظ لحن و شیوهٔ تصویرگری‌، همه مؤید این هستند که ما با اثری یکپارچه مواجه هستیم‌. اثر مهم این یکپارچگی‌، حفظ حالت عاطفی خواننده در طول خواندن کتاب است و بدین ترتیب‌، شاعر بهتر می‌تواند او را در این فضا نگه دارد.»<ref name= ''آمیزه''/>  
محمدکاظم کاظمی ''گنجشک و جبرئیل'' را چنین توصیف می‌کند: «''گنجشک و جبرئیل‌'' از چند جهت‌، یک اثر متمایز و متبارز است‌. نخستین وجه تمایز آن‌، وحدت موضوع است‌؛ یعنی این کتاب‌، از معدود مجموعه‌‌شعرهایی است که به‌طور کامل به شعرهای مذهبی و غالباً عاشورایی یک شاعر اختصاص دارد. در کنار وحدت موضوع‌، وحدت قالب شعرها هم قابل‌توجه است‌؛ چون همه در قالب‌های نوین سروده‌ شده‌اند. اما از این دو مهم‌تر، وحدت ساختار شعرهاست‌؛ به‌گونه‌ای که گویی همه کامل‌کنندهٔ یک ساختمان واحد هستند. ما پیش از این‌، شعرهای ساختمانی بسیار دیده بودیم که اجزایشان کامل‌کنندهٔ همدیگر بودند، ولی این که شعرهای یک کتاب‌، علاوه بر ساختار درونی خویش‌، ارتباطی با یکدیگر داشته‌باشند، به ندرت اتفاق افتاده است‌، و یکی از این موارد نادر، همین کتاب ''گنجشک و جبرئیل‌'' است‌. زمان سرایش شعرها، قالب‌، محتوا و از این مهم‌تر، هماهنگی شعرها از لحاظ لحن و شیوهٔ تصویرگری‌، همه مؤید این هستند که ما با اثری یکپارچه مواجه هستیم‌. اثر مهم این یکپارچگی‌، حفظ حالت عاطفی خواننده در طول خواندن کتاب است و بدین ترتیب‌، شاعر بهتر می‌تواند او را در این فضا نگه دارد.»<ref name= ''آمیزه''/>  


====سکانس کلمات====
====سکانس کلمات<ref name= ''آنلاین''/>====
این کتاب مجموعه‌ای از یادداشت‌های شخصی و مقاله‌ها و ترجمه‌هاست. عبدالله گیویان کتاب ''سکانس کلمات'' را آینهٔ دردهای سید می‌داند و آن را همچون پلکانی توصیف می‌کند که ابعاد ناشناختهٔ وجود سید را به مخاطب می‌شناساند. از نظر او، نمی‌شد این کتاب را به شکل دیگری تصور کرد. خیلی از مطالب کتاب امکان چاپ مستقل نداشتند، این بخش‌ها باید به‌صورت یک کشکول درمی‌آمد و چهرهٔ سید را برای همگان می‌نمایاند. [[ساعد باقری]] می‌گوید جوان‌ترها با خواندن این کتاب نکته‌‌یابی‌ها، تیزبینی‌ها، ‌طنزپردازی‌های رندانه و خیلی از شیطنت‌های شیرین سید را متوجه می‌شوند.<ref name= ''آن‌لاین''/> 
این کتاب مجموعه‌ای از یادداشت‌های شخصی و مقاله‌ها و ترجمه‌هاست. عبدالله گیویان کتاب ''سکانس کلمات'' را آینهٔ دردهای سید می‌داند و آن را همچون پلکانی توصیف می‌کند که ابعاد ناشناختهٔ وجود سید را به مخاطب می‌شناساند. از نظر او، نمی‌شد این کتاب را به شکل دیگری تصور کرد. خیلی از مطالب کتاب امکان چاپ مستقل نداشتند، این بخش‌ها باید به‌صورت یک کشکول درمی‌آمد و چهرهٔ سید را برای همگان می‌نمایاند. مخاطب در این کتاب سید را با عرق‌گیر رکابی‌اش، با لباس رسمی‌اش، پشت تریبون، روی نیمکت حوزه در حال درددل با دوستانش و سر صف نانوایی می‌بیند، وجوه شخصیتی سید را درک می‌کند و متوجه می‌شود روحیهٔ متعالی سید فرسنگ‌ها فاصله دارد با کسانی که از نام سید استفادهٔ نامناسب کرده‌اند. [[ساعد باقری]] می‌گوید جوان‌ترها با خواندن این کتاب نکته‌‌یابی‌ها، تیزبینی‌ها، ‌طنزپردازی‌های رندانه و خیلی از شیطنت‌های شیرین سید را متوجه می‌شوند.{{سخ}}
در این کتاب اغلبِ نوشته‌هایی که نقد به برخی آدم‌هاست، در واقع نقد اجتماعی محسوب می‌شود؛ یعنی این نوشته‌ها حتی اگر دربارهٔ شخص خاصی باشد یک انذار عمومی است، البته نوشته‌هایی که دربارهٔ [[قیصر امین‌پور]] هستند، روابط عاطفی بین سید و او را می‌نمایانند.{{سخ}}
سهیل محمودی بر این باور است این یادداشت‌ها اعم از متن علمی‌پژوهشی و یادداشت روزانه، همگی آثاری هنری هستند. نوگرایی و ابداع و خلاقیت در این نوشته‌ها هویداست. 
 


====منظومهٔ مرداب‌ها و آب‌ها====
====منظومهٔ مرداب‌ها و آب‌ها====
خط ۲۵۲: خط ۲۶۴:
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/1026005/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF|عنوان= شاعر در تصرف شعر|ناشر= خبرگزاری مهر|تاریخ انتشار= ۱۰بهمن۱۳۸۸|تاریخ بازبینی= ۲۱آبان۱۳۹۹ (۱۱نوامبر۲۰۲۰)}}
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/1026005/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF|عنوان= شاعر در تصرف شعر|ناشر= خبرگزاری مهر|تاریخ انتشار= ۱۰بهمن۱۳۸۸|تاریخ بازبینی= ۲۱آبان۱۳۹۹ (۱۱نوامبر۲۰۲۰)}}


* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.khabaronline.ir/news/365197/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%DA%AF%D9%BE-%D9%88-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87|عنوان= شاعری که کاملاً انسان بود|ناشر= خبر آن‌لاین (خبرگزاری تحلیلی ایران)|تاریخ انتشار= ۲۳تیر۱۳۹۳|تاریخ بازبینی= ۲۴آبان۱۳۹۹ (۱۴نوامبر۲۰۲۰)}}
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.khabaronline.ir/news/365197/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%DA%AF%D9%BE-%D9%88-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87|عنوان= شاعری که کاملاً انسان بود|ناشر= خبر آنلاین (خبرگزاری تحلیلی ایران)|تاریخ انتشار= ۲۳تیر۱۳۹۳|تاریخ بازبینی= ۲۴آبان۱۳۹۹ (۱۴نوامبر۲۰۲۰)}}


* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/01/09/1968368/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%88-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D9%90-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C|عنوان= آمیزه‌ای از درد و درک مسلمانی|ناشر= خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار= ۹فروردین۱۳۹۸|تاریخ بازبینی= ۲۰آبان۱۳۹۹ (۱۰نوامبر۲۰۲۰)}}
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/01/09/1968368/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%88-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D9%90-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C|عنوان= آمیزه‌ای از درد و درک مسلمانی|ناشر= خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار= ۹فروردین۱۳۹۸|تاریخ بازبینی= ۲۰آبان۱۳۹۹ (۱۰نوامبر۲۰۲۰)}}

نسخهٔ ‏۲۷ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۵۴

سیدحسن حسینی
زادروز ۱فروردین۱۳۳۵
تهران
پدر و مادر سیدهادی حسینی
مرگ ۹فروردین۱۳۸۳
تهران
محل زندگی تهران
علت مرگ سکتهٔ قلبی
همسر(ها) طاهری زند
فرزندان مهدیار و راحیل
مدرک تحصیلی دکترای ادبیات فارسی

سیدحسن حسینی شاعر، مترجم، پژوهشگر و مدرس است.

* * * * *

سیدحسن حسینی از سال۱۳۵۲ قلم به دست گرفت و نوشتن را در مجلهٔ فردوسی آغاز کرد. او پس از انقلاب در راه‌اندازی حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی نقش داشت و با قیصر امین‌پور در بخش ادبیات و شعر فعالیت می‌کرد. حسینی علاوه بر شعر در زمینهٔ ترجمه و نقد و پژوهش نیز می‌کوشید.







از میان یادها

رادیوارتش

حسینی در آغاز جنگ دورهٔ آموزشی خدمت را می‌گذرانْد. او پس از پایان دوره، با اینکه رشته‌اش بهداری بود، در رادیوارتش مشغول شد و به تبلیغات جنگ و ابلاغ پیام‌ها پرداخت. خرمشهر که آزاد شد، یک یا دو سال بعدش وقتی دید جنگ حالاحالاها تمام نمی‌شود، به حوزهٔ هنری برگشت.[۱]

اخراج دسته‌جمعی

او با همکارانش در سال۱۳۶۶ به‌علت اختلاف‌هایی که با مدیر وقت حوزهٔ هنری داشتند، اخراج شدند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

کناره‌گیری از تدریس

حسینی به‌سال۱۳۶۷ تدریسِ ادبیات فارسی و ادبیات عرب را در دانشگاه الزهرا آغاز کرد. در واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی نیز استادی کرد و بعد به‌صورت داوطلبانه تدریس را کنار گذاشت.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

اولین سفر خارجی

علی‌رضا قزوه در خاطرش هست با جمعی از شاعران به فاو سفر کرده بودند. آن موقع فاو تازه آزاد شده بود و سیدحسن حسینی می‌گفت این اولین سفر خارجی من است! آن روز هواپیماهای عراقی در آسمان جولان می‌دادند و مناطق مختلف را بمباران می‌کردند. بنزین قایق شاعرها هم ته کشیده بود و آن‌ها فکر می‌کردند هواپیماهای عراقی می‌خواهند بمبارانشان کنند. در آن سفر شاعرها به مسجد فاو رفتند و سید به قزوه گفته بود تو باعث شدی که اولین سفر خارجی‌ام را انجام بدهم، من تاکنون سفر خارجی نداشتم.[۲]

بیدل‌خوانی

حسینی به‌سال۱۳۷۹ مجموعهٔ کامل غزل‌های بیدل دهلوی را که حدود سه ‌هزار بیت دارد، بر روی سی‌دی خوانده است.[۳]

تمام‌قدایستادن برای قدرشناسی

ساعد باقری بیان می‌کند سید همواره سپاسمندِ بزرگان بود. باقری در خاطرش هست زمانی که جلسه‌های شعر حوزه را می‌گرداند، روزی در کلاس که سید روبه‌رویش نشسته بود و صندلی خودش پشت به در بود؛ سید به‌یک‌باره با احترام و تمام‌قد برخاست. باقری سرش را به‌سمت در برگرداند و کسی را که توی در ایستاده بود، نشناخت. سید او را معرفی کرده که علی‌رضا طبایی است، طبایی دست خیلی‌ها را گرفته. در مجلهٔ جوان هر گاه فرصتی می‌یافته جوانان شاعر را برای اولین بار به جامعهٔ ادبی معرفی می‌کرده و سببِ شناخته‌شدنشان می‌شده.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

برای سیدحسن حسینی عزیزم

قیصر امین‌پور شعری با نام هرچه شعر گل کنم دارد که در ابتدای شعر نوشته است: برای سیدحسن حسینی عزیزم.

سنگ ناله می‌کند: رود، رود بی‌قرارکوه گریه می‌کند: آبشار، آبشار

شعر تقدیمی

در مراسم مجازی پاسداشت مقام سیدحسن حسینی در سالروز درگذشت وی، مصطفی محدثی خراسانی، شاعر و منتقد ادبی، شعری را به حسینی تقدیم کردخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد:

دیدارتو، کوه دیدنی، بشکوه استبرخورد به یک حماسه نستوه است
دفترچه شعر تو ولی شیعه دردنی‌نامه خیزرانی اندوه است
* * * * *
از شام سکوت ما صدا خاسته استدر غربت کوفه آشنا خاسته است
یک شیعه شورشی است این دفتر شعرخونخواهی عشق را به پا خاسته است

ترکیب سید و قیصر

عبدالله گیویان در خاطرش هست روزگاری که حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی برپا بود، سید و قیصر بچه‌ها را دور هم جمع می‌کردند و همگی بدون هیچ چشم‌داشتی می‌کوشیدند. سید در اوج جوانی پیرشان و در اوج پختگی ذاتی و جبلی‌اش جلالشان بود. در ترکیب قیصر و سید اتفاقی می‌افتاد که همه را با سلیقه‌ها و جهت‌گیری‌های متفاوت کنار هم می‌نشاند.[۴]

پیرامون سکانس کلماتخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

شناخت درست از سید با سکانس کلمات

سهیل محمودی، شاعر و نویسنده و مجری، بر این باور است نسل جدید سید را آن‌گونه که باید، نمی‌شناسند. گاهی دربارهٔ بزرگان آدرس اشتباهی می‌دهند. کسانی که اکنون نان ادبیات را می‌خورند، سید را طوری معرفی می‌کنند که نسل جدید به اشتباه می‌افتد اگر حالا سید زنده بود در فلان مؤسسه کار می‌کرد. انتشار کتاب سکانس کلمات آدرس‌های اشتباهی را زدود و شناخت روشن‌تری از سید را ارائه داد.

بهای خودبودن

به‌گفتهٔ سیدعبدالجواد موسوی، روزنامه‌نگار، یادداشت‌های سیدحسن حسینی در کتاب سکانس کلمات از سال۱۳۷۳ قطع می‌شود و یک‌باره به سال۱۳۷۶ می‌رسد. یادداشت‌های سال۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ نیز فقط یک یا دو صفحه‌اند. این بالاوپایین‌شدن‌ها ممکن است مخاطب امروزی را دچار تزلزل کند و سید این اواخر حرف‌هایی می‌زده که با نظراتش در یادداشت‌ها سازگار نیست. عبدالله گیویان، نویسنده و مترجم و پژوهشگر، شرح می‌دهد که در سال‌های۱۳۷۴تا۱۳۷۸ به سید سخت گذشت و در حَقش ستم‌های فراوانی شد. او بهای خودبودن خودش را داد. وی سالخورده‌تر از سن شناسنامه‌ای خویش به‌نظر می‌رسید. طی آن سال‌ها بازی‌های زیادی کنار گذاشته شد.

محروم‌ماندن از سید

عبدالله گیویان و سیدحسن حسینی روی این موضوع کار می‌کردند که چگونه می‌شود برای کاری که سید به‌طور تئوریک در کتاب مشت در نمای درشت انجام داد مصداق عملی پیدا کنند. آن‌ها می‌خواستند مفاهیم دینی را به تصویر نزدیک کنند. سید با کارکردن روی دعای کمیل و مقتل می‌کوشید تا آن‌ها را به چیزی تبدیل کند که مبنای کار تصویری قرار گیرند و نوع متفاوتی از بیان موسیقایی این مقوله‌ها مطرح شود. گیویان می‌گوید: «سید با آن قد رشید معنایی‌اش که دیده‌بان بسیار خوبی برای بچه‌های انقلاب بود، افق‌های دورتری را می‌دید... . متأسفانه مجال کوتاه بود و ما از او محروم ماندیم و این پروژه‌ها هم به جایی نرسید.»خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

وقتی گیویان خبر فوت سید را می‌شنود

زمانی که گیویان در دفتر پژوهش‌های برنامه‌ای صداوسیما کار می‌کرده است، به‌پیشنهاد قیصر امین‌پور و با خواهش‌های فراوان موقعیتی را فراهم می‌کنند که سید بیشتر در کنارشان باشد. به‌سبب رفت‌وآمد سید، گیویان تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این روزها از عجیب‌ترین و تلخ‌ترین خاطره‌هایش و به همان سان به‌خاطر حضور سید از روشن‌ترین برهه‌های زندگی‌اش می‌شود.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد


متن پیام تسلیت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای [۵]


زندگی و یادگار

گذران عمر

گریزی بر زندگی

سیدحسن حسینی به‌سال۱۳۳۵ در محلهٔ سلسبیل تهران پا به این دنیا گذاشت. زندگانی‌اش را در نازی‌آباد و نیروی هوایی سپری کرد. کاردانی را در رشتهٔ علوم طبیعی، کارشناسی را در رشتهٔ تغذیه و نیز کارشناسی ارشد و دکترایش را در رشتهٔ ادبیات فارسی گذراند. او زبان عربی را خوب می‌دانست و با زبان‌های ترکی و انگلیسی آشنا بود.
حسینی به‌تاریخ ۹فروردین۱۳۸۳ در تهران قلبش از تپش ایستاد و رخت از این جهان بربست.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

شخصیت و اندیشه

طبق تعاریف عبدالله گیویان بزرگی و عظمت در خوی سید موج می‌زد. او خیلی «انسان» بود؛ کاملاً انسان، نه انسانِ کامل. آنجایی که تشویق‌شدن دلش را تکان می‌دهد، آنجایی که دل‌گیری‌هایش را می‌گوید، آنجایی که حدیث نفس می‌کند و جاهایی که حرف‌های بزرگ می‌زند، همه و همه گسترهٔ وجودی سید را می‌نمایاند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

زمینه فعالیت

از جملهٔ فعالیت‌های او قلم‌زدن در مجلهٔ فردوسی، سهیم‌بودن در راه‌اندازی حوزه‌ٔ اندیشه و هنر اسلامی و فعالیت در بخش ادبیات و شعرِ آن را می‌شود نام برد. وی تدریس را از سال۱۳۶۷ در دانشگاه الزهرا آغاز کرد. مدرس ادبیات فارسی و ادبیات عرب بود. زمان جنگ تحمیلی، رادیوارتش را به حسینی سپرده بودند و در سال۱۳۷۸ نیز در قسمت ویرایش رادیو مشغول‌به‌کار شد. او در واپسین سال‌های زندگانی خویش دست از دانش‌اندوزی برنداشته و به سبک‌شناسی قرآن و زبان‌شناسی حافظ روی آورده بود.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

یادمان‌ها و بزرگداشت‌ها

در شانزدهمین سالروز درگذشت حسینی، به‌سال۱۳۹۹ مراسم پاسداشت مقام وی با حضور شاعران فارسی‌زبان از کشورهای ایران، افغانستان، پاکستان و هندوستان به‌صورت مجازی برگزار شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

سید در چشم‌های دیگران

عبدالله گیویانخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

سيد ذاتاً يك فرهنگ‌شناس و يك جامعه‌شناس بود. خودش هم گفته علی‌رغم اينكه علوم تغذيه خوانده بود اما دغدغهٔ اصلی‌اش تاريخ و جامعه‌شناسی بود. نمی‌خواهم بگويم همه تحليل‌های سيد وحی مُنزل است و از آسمان افتاده ولی سيد در خيلی از شخصی‌نويسی‌هايش برای آيندگان حرف زده.

سهیل محمودیخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

چون سيد مواضع‌اش را نسبت به اهل‌سياست خيلی صريح ابراز می‌كرد، همه فكر می‌كردند شاعری سياسی است در حالی كه آثار سيد نشان می‌دهد چقدر به ذات شعر و ادبيات می‌انديشيد. [...] او نه شاعر سياسی بود، نه شاعر ايدئولوژيك و نه شاعر حزبی. اما شاعری باورمند و معتقد بود. با قرآن، نهج‌البلاغه، حافظ و مثنوی نسبتی تام و تمام داشت. اين باورها و دغدغه‌های سيد جدّی بود نه وسيله‌ای برای دين‌فروشی و دنياپرستی.


علی موسوی گرمارودی

نظرات فرد دربارهٔ خودش و آثارش

دیگران در چشم‌های سید

مهرداد اوستاخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

ديشب اواخر برنامه‌های تلويزيونی ناگهان تصويری غريب و آشنا بر صفحه نقش بست. تصويري كه می‌گفت من رفتم، مهرداد اوستا بود. تنها مردی كه همواره بی‌ريا و با دل قرص بر سر كلاس درس يا هر جای ديگری با لقب استادم از او نام می‌بردم... . اوايل انقلاب همت او بود و يكی‌دو تن ديگر كه هستهٔ شعر حوزه را بنا نهاد و اينک جوانان و پيرمردان اين وادی همه تا مغز استخوان مديون او هستند.

خلقیات

عبدالله گیویان می‌گوید: «سن کوتاه بیولوژیکی و فیزیولوژیکی او با آنچه بر سرش آمد و کشید، اصلاً معادل نبود. سید خیلی سالخورده‌تر از سن شناسنامه‌ای‌اش بود.» گیویان بر این باور است کتاب سکانس کلمات چندبُعدی‌بودن شخصیت سید را می‌نمایاند: «سید در همان لحظه‌ای که شما را نصیحت می‌کرد، یک دلاور تمام‌عیار بود. همان لحظه که انذار می‌کرد، آن طرفش یک پهلوانی سترگ را می‌شد دید. وقتی می‌خندید، بغض را می‌توانستی در چشمانش ببینی. وقتی گریه می‌کرد، می‌توانستی قهقههٔ روح بازیگوش سید را بشنوی. این کتاب وجه منشوروَش سید را تا حدودی به مخاطب نشان می‌دهد. [...] سید حتی در مقاله‌ها و نوشته‌های محققانه‌اش رد و امضای شخصی خود را دارد. اساساً سید آن‌قدر مغرور و بزرگ‌منش بود که نمی‌توانست ادای کسی را دربیاورد و از کسی تقلید کند. حالا روحیهٔ علمی و آکادمیک سید را کنار وجوه عاطفی و احساسی او بگذارید. مثلاً سید از چیزهای خیلی‌خیلی سادهٔ روزگار دلش می‌گرفت.»خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد مهم‌ترین ویژگی اخلاقی حسینی از نظر مرتضی امیری اسفندقه آزادگی است.

منزلی که در آن زندگی می‌کرد

سفرها

برنامه‌های ادبی که در دیگر کشورها اجرا کرده است

بنیان‌گذاری‌

حسینی در سال۱۳۵۸ به‌همراه محمدرضا حکیمی، رخ‌صفت، تهرانی و امامی‌کاشانی «حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی» را راه‌اندازی کردند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

تأثیرپذیری‌ها

سیدحسن حسینی دل‌بستهٔ حافظ بود، گیویان سید را شاگرد حافظ تلقی می‌کند که انسانیت را نزد حافظ تمرین کرده بود.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

استادان و شاگردان

ساعد باقری می‌گوید سید همیشه از کسانی که در آموختن او نقشی داشتند با سپاس و فروتنی یاد می‌کند. سید در یادداشت‌هایش از مهرداد اوستا به‌عنوان استاد خویش یاد می‌کند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

علت شهرت

آثار و منبع‌شناسی

سبک و لحن و ویژگی آثار

حسینی در اشعارش می‌کوشید تا تعریفی مترقی و انسانی و اصیل از دین و دین‌داری ارائه دهد. تعریفی امروزی که بر پایهٔ معرفت دینی و اندیشه‌ورزی استوار باشد و اسلام راستینِ بدون جهل و خرافه را بنمایاند که انسان‌ها را به سعادت برساند. او شاعری عدالت‌خواه بود که اشعارش را با آگاهی می‌نوشت.[۶]

کارنامه و فهرست آثار

مجموعه‌شعر

  • هم‌صدا با حلق اسماعیل، ۱۳۶۳
  • گنجشک و جبرئیل، ۱۳۷۰
  • گزیدهٔ شعر جنگ و دفاع مقدس
  • نوش‌داروی طرح ژنریک
  • طلسم سنگ
  • شقایق‌نامه
  • در ملکوت سکوت
  • از شرابه‌های روسری مادرم
  • سفرنامهٔ گردباد
  • بال‌های بایگانی

ترجمه

  • حمام روح، ترجمهٔ گزیده‌ای از آثار جبران خلیل جبران، ۱۳۶۴
  • نگاهی به خویش، مصاحبه با شاعران و نویسندگان معاصر عرب، همراه با موسی بیدج

پژوهش

  • براده‌ها، مجموعه‌ای از تأملات اجتماعی و ادبی، ۱۳۶۵
  • بیدل، سپهری و سبک هندی، پژوهشی در زمینهٔ سبک‌شناسی، ۱۳۶۷
  • مشت در نمای درشت، مقایسهٔ ادبیات و سینما از طریق معانی و بیان، ۱۳۷۱

آثار دیگر

  • سکانس کلمات، ترکیبی از یادداشت‌های شخصی و مقاله و ترجمه

جوایز و افتخارات

به‌سال۱۳۸۳ در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار از سیدحسن حسینی تقدیر شد.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

منبع‌شناسی

بررسی موردی چند اثر

هم‌صدا با حلق اسماعیل

این مجموعه‌شعر جزو نخستین آثار منتشر شده در دههٔ اول انقلاب است که در سال۱۳۶۳ به‌همت حوزهٔ هنری منتشر شد. این مجموعه، سراینده‌اش را به‌عنوان شاعری خلاق و صاحب‌سبک به جامعهٔ ادبی شناساند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد


گنجشگ و جبرئیل

این مجموعه‌شعر از نظر انسجام ساختاری، ارجمندی مضمون و برخورداری از مؤلفه‌های زیباشناختی، سرآمد همهٔ آثار منتشرشده از سیدحسن حسینی است. علی موسوی گرمارودی می‌گوید: «سیّدحسن حسینی در مجموعهٔ والا و ارزشمند گنجشک و جبرئیل بنایی نو نهاده است که در آن، نه ذرّه‏‌ای ادب توحید خدشه دیده است و نه در توصیف اهل‌بیت(ع) به حوزه‏‌های غُلُوّی که در شمع جمع فؤاد کرمانی و امثال او به چشم می‏‌خورد، وارد شده، و خدا دانا است چه بهانه‏‌ها که به‌دست دشمنان شیعه‏ می‏‌دهد این غلوها، و نه هیچ از قلّه‏‌های کرامت و حماسهٔ آنان فروتر آمده است.»خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
این مجموعه دارای بیانی محکم، فاخر، هنری، غیرمستقیم و تصویری و نیز محتوایی برگرفته از آموزه‌های اصیل دینی است که شخصیت شیعی شاعرش را می‌نمایاند. سروده‌های مذهبی غالباً صریح و شعاری هستند؛ ولی حسینی با استفاده از ایهام و جوانب گوناگون معنای واژه‌ها، شعر خویش را از صراحت و شعارپردازی دور کرده است. شاعر در پاره‌ای از سروده‌، بدون نام‌بردن از نوزاد شیرخوار حسین‌بن‌علی(ع) از شهادتش نوشته است:
و با سه شعله‌
گلوگاه راه شیری شکافت‌
و آرام‌آرام‌
از کارگاه پلکی روشن‌تراش‌
سرنوشت مجهول آسمان‌
آفتابی شد
سرودهٔ راز رشید که در این مجموعه به چشم می‌خورد، قرابتی با حماسهٔ عاشورا دارد؛ برای نمونه در چینش واژگانش نمی‌توان جای هیچ واژه‌ای را تغییر داد که مانند آرایش رزمی لشکر حسین‌بن‌علی(ع) در روز عاشوراست، تعداد واژه‌ها نیز هفتادوچهار است که نزدیک به تعداد شهدای کربلاست.
محمدکاظم کاظمی گنجشک و جبرئیل را چنین توصیف می‌کند: «گنجشک و جبرئیل‌ از چند جهت‌، یک اثر متمایز و متبارز است‌. نخستین وجه تمایز آن‌، وحدت موضوع است‌؛ یعنی این کتاب‌، از معدود مجموعه‌‌شعرهایی است که به‌طور کامل به شعرهای مذهبی و غالباً عاشورایی یک شاعر اختصاص دارد. در کنار وحدت موضوع‌، وحدت قالب شعرها هم قابل‌توجه است‌؛ چون همه در قالب‌های نوین سروده‌ شده‌اند. اما از این دو مهم‌تر، وحدت ساختار شعرهاست‌؛ به‌گونه‌ای که گویی همه کامل‌کنندهٔ یک ساختمان واحد هستند. ما پیش از این‌، شعرهای ساختمانی بسیار دیده بودیم که اجزایشان کامل‌کنندهٔ همدیگر بودند، ولی این که شعرهای یک کتاب‌، علاوه بر ساختار درونی خویش‌، ارتباطی با یکدیگر داشته‌باشند، به ندرت اتفاق افتاده است‌، و یکی از این موارد نادر، همین کتاب گنجشک و جبرئیل‌ است‌. زمان سرایش شعرها، قالب‌، محتوا و از این مهم‌تر، هماهنگی شعرها از لحاظ لحن و شیوهٔ تصویرگری‌، همه مؤید این هستند که ما با اثری یکپارچه مواجه هستیم‌. اثر مهم این یکپارچگی‌، حفظ حالت عاطفی خواننده در طول خواندن کتاب است و بدین ترتیب‌، شاعر بهتر می‌تواند او را در این فضا نگه دارد.»خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

سکانس کلماتخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد

این کتاب مجموعه‌ای از یادداشت‌های شخصی و مقاله‌ها و ترجمه‌هاست. عبدالله گیویان کتاب سکانس کلمات را آینهٔ دردهای سید می‌داند و آن را همچون پلکانی توصیف می‌کند که ابعاد ناشناختهٔ وجود سید را به مخاطب می‌شناساند. از نظر او، نمی‌شد این کتاب را به شکل دیگری تصور کرد. خیلی از مطالب کتاب امکان چاپ مستقل نداشتند، این بخش‌ها باید به‌صورت یک کشکول درمی‌آمد و چهرهٔ سید را برای همگان می‌نمایاند. مخاطب در این کتاب سید را با عرق‌گیر رکابی‌اش، با لباس رسمی‌اش، پشت تریبون، روی نیمکت حوزه در حال درددل با دوستانش و سر صف نانوایی می‌بیند، وجوه شخصیتی سید را درک می‌کند و متوجه می‌شود روحیهٔ متعالی سید فرسنگ‌ها فاصله دارد با کسانی که از نام سید استفادهٔ نامناسب کرده‌اند. ساعد باقری می‌گوید جوان‌ترها با خواندن این کتاب نکته‌‌یابی‌ها، تیزبینی‌ها، ‌طنزپردازی‌های رندانه و خیلی از شیطنت‌های شیرین سید را متوجه می‌شوند.
در این کتاب اغلبِ نوشته‌هایی که نقد به برخی آدم‌هاست، در واقع نقد اجتماعی محسوب می‌شود؛ یعنی این نوشته‌ها حتی اگر دربارهٔ شخص خاصی باشد یک انذار عمومی است، البته نوشته‌هایی که دربارهٔ قیصر امین‌پور هستند، روابط عاطفی بین سید و او را می‌نمایانند.
سهیل محمودی بر این باور است این یادداشت‌ها اعم از متن علمی‌پژوهشی و یادداشت روزانه، همگی آثاری هنری هستند. نوگرایی و ابداع و خلاقیت در این نوشته‌ها هویداست.


منظومهٔ مرداب‌ها و آب‌ها

مثنوی مرداب‌ها و آب‌ها یکی از شاخص‌ترین شعرهای اجتماعی انقلاب است که حماسه و حسرت و اعتراض را در خود دارد. این شعر در انتهای کتاب گزیده‌ شعر جنگ و دفاع مقدس آمده است و برای نخستین بار به‌سال۱۳۷۴ در نشریهٔ کیهان فرهنگی منتشر شد.
سیداحمد نادمی، شاعر و منتقد، سرودهٔ مرداب‌ها و آب‌ها را این‌گونه تحلیل می‌کند:

ناشرانی که با او کار کرده‌اند

انتشارات سورهٔ مهر، انتشارات انجمن شاعران ایران

تعداد چاپ‌ها و تجدید چاپ‌های کتاب‌ها

نوا، نما و نگاه

پانویس

منابع

پیوند به بیرون

  • «حسینی، سیدحسن». پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای، ۱۶فروردین۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲۴آبان۱۳۹۹ (۱۴نوامبر۲۰۲۰).