کتابخانه ملی: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

@@ خط ۱۶: / خط ۱۶: @@
 == هویت حقوقی و ساختاری==
-===قوانین، آیین‌نامه یا دستورالعمل منجر به تشکیل نهاد===
+===قانون تاسیس سازمان اسناد ملی ایران<ref name=''آشنایی رحمانی''>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =رحمانی|عنوان =آشنایی با سازمان اسناد کتابخانه ملی ایران |ژورنال = یاد |شماره =۷۷|صفحات= ۵۳تا۶۴}}</ref>===
+در جلسهٔ هفدهم اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۹ مجلس شورای ملی، قانون تاسیس «سازمان اسناد ملی ایران» به تصویب رسید و برای اجرا به دولت ابلاغ شد. طبق این قانون، اهداف این سازمان که وابسته به سازمان امور اداری و استخدامی کشور می‌باشد، به شرح زیر است:{{سخ}}
+* جمع‌آوری و حفظ اسناد ملی ایران در سازمانی واحد{{سخ}}
+* فراهم‌آوری شرایط مناسب برای دسترسی عموم به این اسناد{{سخ}}
+* صرفه‌جویی در هزینه‌های اداری و استخدامی از طریق تمرکز پرونده‌های راکد وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و امحاء اوراق زائد{{سخ}}
+اسناد مذکور در این قانون، شامل کلیهٔ اوراق، مراسلات، دفاتر، پرونده‌ها، عکس‌ها، نقشه‌ها، کلیشه‌ها، نمودارها، فیلم‌ها، میکروفیلم‌ها، نوارهای ضبط صوت و ... است که در دستگاه دولت تهیه شده و یا به آن رسیده است. اسناد مورد نظر باید از لحاظ اداری، مالی، اقتصادی، قضایی، سیاسی، فرهنگی، علمی، فنی و تاریخی، به تشخیص سازمان اسناد ارزش نگه‌داری دائمی داشته باشند. سازمان اسناد دارای یک رئیس و یک شورا و تشکیلات لازم است.{{سخ}}
+===قانون اساسنامهٔ کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران<ref name=''آشنایی رحمانی''/>===
+در سال ۱۳۸۱ شمسی قانون فعلی اساسنامهٔ کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسید و با ادغام «سازمان اسناد ملی ایران» در آن، به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز اطلاع‌رسانی کشور، خدمت‌رسانی را آغاز کرد. ارکان کتابخانهٔ ملی عبارتند از هیأت امناء و ریاست کتابخانهٔ ملی. اهداف کتابخانهٔ ملی در قانون اساسنامهٔ این سازمان به شرح زیر است:{{سخ}}
+* گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اشاعهٔ اطلاعات مربوط به آثار مکتوب(چاپی و خطی) و غیرمکتوب شامل:آثار موجود در ایران و یا متعلق به ایرانیان خارج از کشور، آثار در زمینهٔ ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی خصوصا انقلاب اسلامی، آثار معتبر علمی، فرهنگی و فنی از کشورهای دیگر{{سخ}}
+* پژوهش و برنامه‌ریزی علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی و شرکت در تحقیقات در همهٔ زمینه‌ها{{سخ}}
+* اتخاذ تدابیر و اخذ تصمیمات لازم برای صحت، سهولت و سرعت امر تحقیق و مطالعه در همهٔ زمینه‌ها{{سخ}}
+* انجام مشاوره، نظارت، هدایت و ارائهٔ خدمات فنی و برنامه‌ریزی و سازماندهی کتابخانه‌های کشور{{سخ}}
+* ارائهٔ روش‌های مطلوب به منظور هماهنگی خدمات و فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی و تخصصی جهت تسهیل مبادلهٔ اطلاعات{{سخ}}
 ===ساختار و تشکیلات===
+====ریاست سازمان اسناد ملی ایران<ref name=''آشنایی رحمانی''/>====
+رئیس مرکز اسناد، از بین مستخدمین عالی‌رتبهٔ دولت انتخاب می‌شود و باید دارای تحصیلات عالی، سابقهٔ تحقیق، تخصص در امور اداری و تشخیص بایگانی اسناد باشد. رئیس سازمان به پیشنهاد دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور و با رای هیئت وزیران انتخاب می‌شود و مسئول اجرای مصوبات شورای سازمان و ادارهٔ امور سازمان است. رئیس شورا به عنوان دبیر شورا در جلسات شرکت می‌کند ولی حق رای نخواهد داشت.{{سخ}}
+====شورای سازمان اسناد ملی ایران<ref name=''آشنایی رحمانی''/>====
+شورای سازمان مرکب از اشخاص زیر است:{{سخ}}
+* وزیر امور خارجه{{سخ}}
+* وزیر فرهنگ و آموزش عالی{{سخ}}
+* دادستان کل کشور{{سخ}}
+* دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور{{سخ}}
+* دادستان دیوان محاسبات{{سخ}}
+* دو نفر از اشخاص متبحر در فرهنگ و تاریخ ایران که به پیشنهاد وزیر فرهنگ و آموزش عالی و تصویب هیئت وزیران به مدت سه سال انتخاب می‌شوند.{{سخ}}
+وظایف شورا به شرح زیر است:{{سخ}}
+# تشخیص اوراق زائد قابل امحاء و تصویب فهرست مشروح آن‌ها{{سخ}}
+# تصویب آیین‌نامه‌های مربوط به نحوهٔ بررسی و نقل و انتقال پرونده‌های راکد و اسناد ملی{{سخ}}
+# تصویب آیین‌نامه‌های مربوط به تنظیم، نگه‌داری و قرار‌دادن اسناد ملی در دسترس عامه و نیز مقررات مربوط به اسناد محرمانه{{سخ}}
+# تصویب مقررات لازم‌الاجرا در مورد تنظیم و ضبط و نگه‌داری اسناد در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی{{سخ}}
+# تدوین تعرفه‌های مربوط به تهیهٔ میکروفیلم و فتوکپی و رونوشت از اسناد و خدمات مشابه مرکز{{سخ}}
+مواد دیگر قانون تاسیس مرکز اسناد، مربوط به مقرراتی است که وظایف نهادهای وابسته به دولت را در خصوص تنظیم و نگه‌داری و تسلیم اسناد مختلف به مرکز اسناد مشخص می‌کند. لازم به ذکر است که وزارت دفاع، از شمول مقررات این قانون مستثنی است و فعالیت‌های مربوط به اسناد این نهاد، بر عهدهٔ هیأت صلاحیت‌داری است که به این منظور تشکیل می‌شود و مرکز اسناد از فعالیت‌های این هیأت مطلع ‌خواهد شد.{{سخ}}
+====هیأت امناء کتابخانهٔ ملی<ref name=''آشنایی رحمانی''/>====
+این هیأت مرکب از افراد زیر است:{{سخ}}
+* ریاست جمهوری اسلامی ایران(ریاست عالیهٔ کتابخانهٔ ملی و رئیس هیأت امناء){{سخ}}
+* وزیر فرهنگ و آموزش عالی{{سخ}}
+* وزیر آموزش و پرورش{{سخ}}
+* وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی{{سخ}}
+* رئیس کتابخانهٔ ملی(دبیر هیأت امناء){{سخ}}
+* دو نفر از صاحب‌نظران در امر کتاب و کتابداری، یک نفر به پیشنهاد وزیر فرهنگ و یک نفر به پیشنهاد وزیر ارشاد و تایید رئیس هیأت امناء.{{سخ}}
+وظایف هیأت امناء به شرح زیر است:{{سخ}}
+# تصویب سازمان و تشکیلات اداری کتابخانهٔ ملی{{سخ}}
+# تهیه و تصویب آیین‌های مالی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی کتابخانه به پیشنهاد رئیس کتابخانهٔ ملی{{سخ}}
+# تایید بودجه و پیشنهاد آن به مراجع ذی‌ربط{{سخ}}
+# تصویب چگونگی جلب هدایا و کمک‌های اشخاص حقیقی و حقوقی{{سخ}}
+# تصویب شرکت نمایندگان کتابخانه در جلسات، کنگره‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی و ...{{سخ}}
+# استماع گزارش‌های فعالیت‌های سالانهٔ رئیس کتابخانهٔ ملی و اتخاذ تصمیمات و تعیین خط مشی{{سخ}}
+# تصویب آیین‌نامه‌های داخلی{{سخ}}
+# پیشنهاد هرگونه تغییر یا اصلاح مواد اساسنامه{{سخ}}
+# ارائهٔ طرح‌ها جهت بسیج امکانات برای تهیهٔ آمار، حفاظت کتب و اسناد و مدارک همهٔ کتابخانه‌های کشور{{سخ}}
+# برنامه‌ریزی جهت دریافت دو نسخه از کلیهٔ آثار مکتوب و غیرمکتوب مورد نیاز کتابخانه{{سخ}}
+# اتخاذ تدابیر لازم جهت تامین کسری موجودی کتابخانه توسط کلیهٔ کتابخانه‌های دولتی و غیردولتی کشور{{سخ}}
+# تصویب نصب و عزل رئیس کتابخانه{{سخ}}
+====ریاست کتابخانهٔ ملی<ref name=''آشنایی رحمانی''/>====
+رئیس کتابخانهٔ ملی به پیشنهاد رئیس هیأت امناء(رئیس جمهور) و تایید هیأت امناء برای مدت چهار سال منصوب می‌شود و انتخاب مجدد وی بلامانع است. وظایف رئیس کتابخانه به شرح زیر است:{{سخ}}
+# ادارهٔ امور کتابخانه با توجه به مصوبات هیأت امناء و مراقبت بر حسن اجرای اساسنامه{{سخ}}
+# پیشنهاد آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی و اداری و استخدامی و تشکیلاتی کتابخانه به هیأت امناء{{سخ}}
+# ارائهٔ گزارش فعالیت‌های سالانه، گزارش میزان پیشرفت کار، آیین‌نامه‌های داخلی و پیشنهاد بودجهٔ سالانه به هیأت امناء{{سخ}}
+# دعوت اعضای هیأت امناء برای شرکت در جلسات و پیشنهاد تشکیل جلسات فوق‌العاده{{سخ}}
+# نمایندگی کتابخانهٔ ملی در کلیهٔ مراجع اداری و قضایی و امضای کلیهٔ قرارداد‌ها و اسناد مالی و افتتاح حساب در بانک‌ها و ...{{سخ}}
+# نصب و عزل کلیهٔ کارکنان و انجام سایر وظایف محوله از سوی هیأت امناء{{سخ}}
 ===ریاست فعلی===
-===تاریخچه===
+==تاریخچه==
 == کارکردها==
-===اهداف===
 ===فعالیت‌ها و جهت‌گیری‌ها===
 ===رویدادهای تحت پوشش===
@@ خط ۴۴: / خط ۱۰۴: @@
 # {{یادکرد ژورنال |عنوان =کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران|ژورنال =تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی|شماره =۲۱|سال =تابستان ۱۳۷۵| تاریخ بازبینی = ۱آبان۱۳۹۸}}
 # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =مهراد|نام =جعفر|عنوان =کتابخانهٔ ملی ایران: وظایف و هدفها |ژورنال = علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز |شماره =۵|سال =پاییز ۱۳۶۵| تاریخ بازبینی = ۱آبان۱۳۹۸}}
+# {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =رحمانی|نام =عنایت‌الله|عنوان =آشنایی با سازمان اسناد کتابخانه ملی ایران |ژورنال = یاد |شماره =۷۷|سال =پاییز ۱۳۸۴| تاریخ بازبینی = ۱آبان۱۳۹۸}}
 ==پیوند به بیرون==
 * {{یادکرد وب|نشانی =http://www.nlai.ir/home|عنوان=سایت مرکز اسناد و کتابخانهٔ ملی ایران|تاریخ بازدید=۱ آبان ۱۳۹۸}}