امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی: تفاوت میان نسخه‌ها

S.soltanalizade (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «اثر پژوهشی «امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی» نوشته انسیه خزعلی در سال ۱۳۸۳ توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسید. این کتاب ضمن بیان اجمالیِ زندگی­‌نامه امام حسین(ع)، به ویژگی‌ها و موضوعات اشعار حسینی پرداخته‌است. این اثر در جشنواره «قلم زرین»...» ایجاد کرد
 
S.soltanalizade (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
به رشته تحریر درآورده است.<ref name=":0">[https://iqna.ir/fa/news/1707335/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF «کتاب «امام حسين(ع) در شعر معاصر عربی» منتشر شد».] خبرگزاری بین­‌المللی قرآن. ۲۲ آبان ۱۳۸۷. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
به رشته تحریر درآورده است.<ref name=":0">[https://iqna.ir/fa/news/1707335/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF «کتاب «امام حسين(ع) در شعر معاصر عربی» منتشر شد».] خبرگزاری بین­‌المللی قرآن. ۲۲ آبان ۱۳۸۷. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>


بخش اول به بررسی شخصیت امام حسین(ع) از نگاه تاریخ و ادب اختصاص داده شده و به موضوعاتی مانند امام حسین(ع) از نظر اندیشمندان، اغراض و موضوعات شعر حسینی معاصر و رموز حسینی در اشعار معاصران می­‌پردازد.<ref>[https://www.armaneheyat.ir/news/2652/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B9-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C «معرفی کتاب؛ امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی».] آرمان هیئت.۹ شهریور ۱۳۸۷. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
بخش اول به بررسی شخصیت امام حسین(ع) از نگاه تاریخ و ادب اختصاص داده شده و به موضوعاتی مانند امام حسین(ع) از نظر اندیشمندان، اغراض و موضوعات شعر حسینی معاصر و رموز حسینی در اشعار معاصران می­‌پردازد.<ref name=":4">[https://www.armaneheyat.ir/news/2652/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B9-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C «معرفی کتاب؛ امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی».] آرمان هیئت.۹ شهریور ۱۳۸۷. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>


در بخش دوم، بررسی اشعار معاصر حسینی و مسائلی از جمله نمادهای مشهور، نوع غالب، موضوعات و خصایص بارز شعر شاعران معاصر، مقایسه آن­ها با اشعار دوره­‌های پیشین و همچنین شناخت نقاط قوت و ضعف شعر معاصر پیرامون امام حسین(ع) محل بحث است.<ref name=":1">[https://hawzah.net/fa/Seminar/View/78198/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86__%D8%B9__%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C «امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی».] پایگاه اطلاع‌­رسانی حوزه. بی‌­تا. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
در بخش دوم، بررسی اشعار معاصر حسینی و مسائلی از جمله نمادهای مشهور، نوع غالب، موضوعات و خصایص بارز شعر شاعران معاصر، مقایسه آن­ها با اشعار دوره­‌های پیشین و همچنین شناخت نقاط قوت و ضعف شعر معاصر پیرامون امام حسین(ع) محل بحث است.<ref name=":1">[https://hawzah.net/fa/Seminar/View/78198/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86__%D8%B9__%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C «امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی».] پایگاه اطلاع‌­رسانی حوزه. بی‌­تا. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>


موضوعات بخش پایانی این مجموعه نیز ملاحم حسینی و نمایشنامه­‌های منظوم در این زمینه می­‌باشد.<ref name=":1" />
موضوعات بخش پایانی این مجموعه نیز ملاحم حسینی و نمایشنامه­‌های منظوم در این زمینه می­‌باشد.<ref name=":4" />


مؤلف در قسمتی از كتاب با عنوان «نگاهی به زندگی شاعران معاصر حسینی» به معرفی شاعرانی همچون ابراهیم النصیراوی، احمد شوقی، حسین‌علی الاعظمی، علی الخیری و مظفر النواب پرداخته.<ref name=":0" /> و از نمونه‌­شعرهای اشخاصی مانند الجواهری، العلائلی، فرحات، السیاب، رشدی العامل، عبد المجید و جمیل نیز استفاده کرده است.<ref name=":1" />
مؤلف در قسمتی از كتاب با عنوان «نگاهی به زندگی شاعران معاصر حسینی» به معرفی شاعرانی همچون ابراهیم النصیراوی، احمد شوقی، حسین‌علی الاعظمی، علی الخیری و مظفر النواب پرداخته.<ref name=":0" /> و از نمونه‌­شعرهای اشخاصی مانند الجواهری، العلائلی، فرحات، السیاب، رشدی العامل، عبد المجید و جمیل نیز استفاده کرده است.<ref name=":1" />
خط ۵۳: خط ۵۳:


نکته دیگر، نوآوری این اثرِ در توجه و سفر به عمق کلمات و عباراتی است که دیگر پژوهشگران از کنار آن به سادگی عبور کرده‌اند. مولف تلاش کرده تا با استفاده از ادبیات، جامعه‌شناسی دینی، عرفان و تاریخ ادیان، جنبه‌های نمادین این عبارات را کشف کند و در معرض نمایش قرار دهد.<ref name=":3" />
نکته دیگر، نوآوری این اثرِ در توجه و سفر به عمق کلمات و عباراتی است که دیگر پژوهشگران از کنار آن به سادگی عبور کرده‌اند. مولف تلاش کرده تا با استفاده از ادبیات، جامعه‌شناسی دینی، عرفان و تاریخ ادیان، جنبه‌های نمادین این عبارات را کشف کند و در معرض نمایش قرار دهد.<ref name=":3" />
== جوایز و افتخارات ==
* پژوهش برگزیده در سومین جشنواره قلم زرین در سال ۱۳۸۴.<ref>[https://anjomanghalam.ir/%D8%AF%D9%83%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%87%E2%80%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84%D9%8A/ «دکتر انسیه خزعلی».] خانه انجمن قلم ایران. بی­‌تا. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
* برنده دومین دوره جایزه پروین اعتصامی در سال ۱۳۸۵.<ref>[https://www.ibna.ir/news/857/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%8A%D8%B2%D9%87-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%8A-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%85%D9%8A-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%8A-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF «برگزيدگان دومين جايزه‌ ادبی پروين اعتصامی معرفی شدند».] ایبنا. ۱۴ اسفند ۱۳۸۵. دریافت­‌شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
== برش از اثر ==
شعر حسینی با ویژگی‌ اندوه و درد از یک‌سو و حماسه و خروش ازسوی دیگر، توانسته است جایگاهی والا و ارزشمند را در شعر عربی به خود اختصاص دهد؛ چه در اطلاق عامش كه كلامی موزون و مقضی است و چه در اطلاق خاص خود كه به عمق عاطفه، صداقت در تعبیر و قدرت نفوذ در جان مخاطب، عنایت دارد و در اطلاق اخیر گوی سبقت را از بسیاری اشعار عربی ربوده‌است.
□□□
باید اذعان نمود كه نوآوری در فن و اسلوب شعر معاصر حسینی به وضوح رخ می‌نماید و با به عرصه آمدن شعر آزاد، ملحمه و نمایشنامه منظوم در ادب عربی معاصر و استقبال شاعران حسینی از این فنون، این شعر از سبك قدیم فاصله گرفته و در فنون جدید با زیبایی خودنمایی كرده‌است. از این فنون:
# شعر آزاد توانسته‌است جنبه‌های نمادین حادثه را تصویر و با زبان كنایه و خطاب غیرمستقیم، پیام حادثه را در عمق جان مخاطب فرو ریزد.
# نمایشنامه منظوم، روح حماسی و درس‌های سیاسی-اجتماعی حادثه را در میان عامه مردم ملموس و محسوس ساخته‌است.
# فن ملحمه نیز با تفاوت محتوایی كه با ملحمه‌های غربی دارد، شیوه‌ای نو در ادب عربی، بنا نهاده‌است؛ این فن به دلیل ابیات بسیار و حجم گسترده، در میان مردم پایگاه وسیعی نیافت و در برخی موارد به سوی شعر تعلیمی و تاریخ منظوم گرایش یافت.
□□□
شعر كلاسیك معاصر همچون ادوار گذشته، مورد استقبال عموم مردم بوده‌است؛ لكن در سبك و غرض آن، شاهد به وجود آمدن تفاوت‌های چشمگیری هستیم. رثاء كه غرض غالب در این اشعار بوده، در دهه‌های اخیر جای خود را به حماسه سپرده و مسائل سیاسی-اجتماعی، موضوعات دیگر را تحت‌الشعاع قرار داده‌­اند؛ به گونه‌ای كه شعر حسینی معاصر را می‌توان پرچم‌دار ادبیات نهضت بیداری مشرق و حركت انتفاضه در كشورهای اسلامی دانست.
شاعران بسیاری با مذاهب، ادیان، اعتقادات، انگیزه‌ها و سبك‌های مختلف و از مناطق جغرافیایی گوناگون به این مهم پرداخته‌اند و هر یك از منظر خویش، زیبایی­‌ها و آلام حادثه را وصف كرده‌اند؛ اما نقطه مشترك در همه آنها شیفتگی و عشق به حماسه­ كربلاسازان است.
== مشخصات کتاب‌شناختی: ==
كتاب «امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی»، تالیف انسیه خزعلی، با شمارگان دو هزار نسخه و در ۳۶۸ صفحه، در سال ۱۳۸۳، در قطع رقعی و جلد شومیز توسط انتشارات امیركبیر و به همت اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌غربی انتشار یافت.
== جریان­سازی­‌ها ==
'''ترجمه اثر'''
این اثر در سال ۱۳۹۲، با نام «الامام الحسین(ع) فی الشعر العربی المعاصر» در ۴۶۸ صفحه، به همت «آستان قدس رضوی؛ ‌بنیاد پژوهش‌­های‌ اسلامی» به عربی ترجمه و منتشر شد.<ref>[https://www.ketabium.com/product/517459/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1/ «کتاب الامام الحسین (ع) فی الشعر العربی المعاصر».] بی­تا. دریافت­شده در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳</ref>
== نوا، نما، نگاه ==
[https://alreihane.com/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C/ مصاحبه و شعرخوانی عبدالرزاق عبدالواحد، شاعر عراقی؛ با موضوعیت امام حسین(ع) در شعر معاصر عربی.] الریحانة؛ وبسایت تخصصی آموزش حرفه‌­ای زبان عربی. ۱۳۹۷
== پانوشت ==