سینوهه: تفاوت میان نسخه‌ها
طراوت بارانی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
|سبک = | |سبک = | ||
|ناشر = | |ناشر = | ||
|ناشر فارسی = | |ناشر فارسی = انتشارات زرین | ||
|محل انتشارات = | |محل انتشارات = | ||
|تاریخ نشر = | |تاریخ نشر = | ||
|تاریخ نشر فارسی= | |تاریخ نشر فارسی= ۱۳۶۶ | ||
|محل ناشر فارسی = | |محل ناشر فارسی = تهران | ||
|نوع رسانه = | |نوع رسانه = | ||
|صفحه = | |صفحه = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
[[پرونده:Senohe.jpg|230px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''[[ذبیح‌الله منصوری]]{{سخ}}نخستین و برجسته‌ترین مترجم سینوهه'''</center>]] | [[پرونده:Senohe.jpg|230px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''[[ذبیح‌الله منصوری]]{{سخ}}نخستین و برجسته‌ترین مترجم سینوهه'''</center>]] | ||
'''سینوهه''' عنوان کتابی از '''میکا والتاری''' نویسندهٔ فنلاندی دربارهٔ پزشک ویژهٔ دربار فرعون است. | '''سینوهه''' عنوان کتابی از '''میکا والتاری''' نویسندهٔ فنلاندی دربارهٔ پزشک ویژهٔ دربار فرعون است. این کتاب را [[ذبیح‌الله منصوری]] در سال۱۳۶۴ ترجمه و وارد بازار کرد. | ||
<center>* * * * *</center> | <center>* * * * *</center> | ||
چاپ اول «سینوهه» استقبال نشد؛ اما از سال۱۳۶۵ و بعد از فوت منصوری جای خود را در بازار آرام‌آرام باز کرد به‌طوری‌که سالی ۳ بار تجدیدِچاپ می‌شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1450037 |عنوان = اولین ترجمه سینوهه، طرفدار نداشت...}}</ref> | از چاپ اول «سینوهه» استقبال نشد؛ اما از سال۱۳۶۵ و بعد از فوت منصوری جای خود را در بازار آرام‌آرام باز کرد به‌طوری‌که سالی ۳ بار تجدیدِچاپ می‌شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1450037 |عنوان = اولین ترجمه سینوهه، طرفدار نداشت...}}</ref> | ||
سینوهه در سال ۱۹۴۵ توسط میکا والتاری فنلاندی براساس وقایع دوران فرعون آخناتون و آغاز سلطنت فرعون | سینوهه در سال ۱۹۴۵ توسط میکا والتاری فنلاندی براساس وقایع دوران فرعون آخناتون و آغاز سلطنت فرعون '''هورم هپ''' نوشته شده است. فیلمی نیز بر اساس این کتاب در سال ۱۹۵۴ توسط مایکل کورتیز در آمریکا ساخته‌شده.{{سخ}} | ||
کتاب در حالی توسط | کتاب در حالی توسط ذبیح‌الله منصوری در ۲ جلد و ۹۸۹ صفحه ترجمه شد که گفته می‌شود اصل کتاب بسیار کمتر از ترجمه‌اش است. منصوری برداشت‌های خود از متن اصلی را به ترجمه اضافه کرده‌است. او در ترجمه طرفدار سبک بسط و گسترش کتب بود و به رعایت امانت در برگردان پیام نویسندگان کتاب‌های اصلی وفادار نبود. در بسیاری از موارد اطلاعات خویش را به کتاب‌ها می‌افزود.او معتقد بود ترجمه بر دو گونه است: نوعی که در آن مترجم لغت به لعت ترجمه می‌کند و به متن اصلی وفادار است و نوعی دیگر که خود آن را اقتباس می‌نامید و مترجم این اختیار را داشت که ایدهٔ اولیه نویسنده را گسترش دهد.<ref>جمشیدی،دیدار با ذبیح‌الله منصوری</ref> منصوری سینوهه را به چشم یک دایره‌المعارف تاریخی می‌بیند اما در واقع کتاب‌های او آمیزه‌ای از افسانه و واقعیت هستند. | ||
===خلاصه داستان=== | ===خلاصه داستان=== | ||
این داستان دربارهٔ شخصیتی است که در هنگام تولد او را در یک سبد دست‌باف گذاشته و به رود نیل سپرده‌اند و خانواده‌ای فقیر او را یافته و به فرزندی بزرگ می‌کند. سینوهه در ادامه به مقام کاهنی و پزشکی مخصوص فرعون می‌رسد و به بابل و سوریه و کناره دریای مدیترانه سفر می‌کند. در طول این سفر با رخدادهای گوناگون روبه‌رو می‌شود. در بازگشت به مصر برای نجات مصر از حرفهٔ پزشکی خود استفاده می‌کند. در میانه‌های داستان او به هویت راستین پدر و مادرش پی می‌برد. یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب توصیف دقیق نحوهٔ زندگی و اوضاع اجتماعی کشورهای مصر، سوریه، بابل، هیتی و میتانی در دوران آخناتون است که درمیان سال‌های ۱۳۳۴تا۱۳۵۱ پیش از میلاد | این داستان دربارهٔ شخصیتی است که در هنگام تولد او را در یک سبد دست‌باف گذاشته و به رود نیل سپرده‌اند و خانواده‌ای فقیر او را یافته و به فرزندی بزرگ می‌کند. سینوهه در ادامه به مقام کاهنی و پزشکی مخصوص فرعون می‌رسد و به بابل و سوریه و کناره دریای مدیترانه سفر می‌کند. در طول این سفر با رخدادهای گوناگون روبه‌رو می‌شود. در بازگشت به مصر برای نجات مصر از حرفهٔ پزشکی خود استفاده می‌کند. در میانه‌های داستان او به هویت راستین پدر و مادرش پی می‌برد. یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب توصیف دقیق نحوهٔ زندگی و اوضاع اجتماعی کشورهای مصر، سوریه، بابل، هیتی و میتانی در دوران آخناتون است که درمیان سال‌های ۱۳۳۴تا۱۳۵۱ پیش از میلاد می‌زیسته‌است. | ||
====نظر نویسنده دربارهٔ کتاب==== | ====نظر نویسنده دربارهٔ کتاب==== | ||
برای آگاهی از نظرات منصوری دربارهٔ این کتاب قسمت‌هایی از مقدمهٔ او بر کتاب را میخوانیم: | برای آگاهی از نظرات منصوری دربارهٔ این کتاب قسمت‌هایی از مقدمهٔ او بر کتاب را میخوانیم: | ||
اکنون سال ۱۳۶۴ قرن مقدس اسلامی چهاردهم است و تصور نمیکنم که تا پایان این قرن، در بازار ادب جهان کتابی منتشر شود که از حیث تاریخ باستانی کشورهای خاورمیانه و تحلیل اجتماعی و روانشناسی آن تاریخ، بتواند با این کتاب در | اکنون سال ۱۳۶۴ قرن مقدس اسلامی چهاردهم است و تصور نمیکنم که تا پایان این قرن، در بازار ادب جهان کتابی منتشر شود که از حیث تاریخ باستانی کشورهای خاورمیانه و تحلیل اجتماعی و روانشناسی آن تاریخ، بتواند با این کتاب در ۱۳۵۰ سال قبل از میلاد مسیح نوشته شده برابری نماید.{{سخ}} | ||
خوانندگان اگر جوان هستند من به | خوانندگان اگر جوان هستند من به آن‌ها سفارش میکنم که کتاب را بعد از خواندن از دست ندهند. نگاه دارند تااینکه بعد از رسیدن به سن ۶۰ سالگی یا بیشتر خواندن کتاب را تجدید کنند و در آن موقع هنر سینوهه نویسندهٔ کتاب زیادتر در نظرشان جلوه خواهد کرد و بیشتر به ارزش‌های تحلیل‌های اجتماعی و روانشناسی کتاب پی‌خواهند‌برد. | ||
یکی از فواید این کتاب، وقوف بر تواریخ باستانی بعضی از کشورهای خاورمیانه است که در برخی از تواریخ عمومی حتی نام آن‌ها را ننوشته‌اند و در بعضی دیگر، نامی از آن ها برده اند بدون اینکه وارد بحث تاریخی شوند.{{سخ}} | یکی از فواید این کتاب، وقوف بر تواریخ باستانی بعضی از کشورهای خاورمیانه است که در برخی از تواریخ عمومی حتی نام آن‌ها را ننوشته‌اند و در بعضی دیگر، نامی از آن ها برده اند بدون اینکه وارد بحث تاریخی شوند.{{سخ}} | ||
مترجم ضروری میداند به خوانندگان بگوید که اسلوب انشای این کتاب، به‌قلم سینوهه اسلوبی است که مطابق سبک انشای آباءالاولین است و در این سبک، بعضی از جملات کوتاه را تکرار می‌کنند بدون اینکه حشو ناپسند باشد و دیگر اینکه در ادوار تاریک قرون و الوف قبل از میلاد | مترجم ضروری میداند به خوانندگان بگوید که اسلوب انشای این کتاب، به‌قلم سینوهه اسلوبی است که مطابق سبک انشای آباءالاولین است و در این سبک، بعضی از جملات کوتاه را تکرار می‌کنند بدون اینکه حشو ناپسند باشد و دیگر اینکه در ادوار تاریک قرون و الوف قبل از میلاد ملت‌های جاهل خاورمیانه خمر می‌نوشیده‌اند و نوشیدن خمر از طرف آن‌ها، دلیل بر این نیست که مترجم یا ناشر از این مایهٔ ضرر و تباهی جسم و جان، نفرت ندارند.{{سخ}} | ||
بدون اغراق هیچ فصلی از این کتاب نیست که از لحاظ مشحون بودن از اطلاعات تاریخی باستانی مفید نباشد و باز بدون اغراق، مجموع کتاب یک | بدون اغراق هیچ فصلی از این کتاب نیست که از لحاظ مشحون بودن از اطلاعات تاریخی باستانی مفید نباشد و باز بدون اغراق، مجموع کتاب یک دایره‌المعارف تاریخی برای مطالعه‌ی تاریخ کشورهای خاورمیانه در قرون والوف قبل از میلاد است و قسمت‌هایی از مطالب تاریخی کتاب به خاطر سپردنی‌است.{{سخ}} | ||
از یک | از یک میرزا‌بنویس چون من پسندیده نیست که وقتی کتابی را ترجمه می‌کند، خود در مقام تحسین آن کتاب برآید ولی بی‌آنکه مبادرت به اغراق بکنم میگویم که کتاب سینوهه پزشک فرعون که اینک در دست شما میباشد کتابی است که بعد از اینکه خواندید متوجه میشوید ارزش آن را داشته‌است که مورد مطالعهٔ شما قرار بگیرد. | ||
====انتشار کتاب==== | ====انتشار کتاب==== | ||
کتاب بارها توسط ناشران مختلف تجدید چاپ | کتاب بارها توسط ناشران مختلف تجدید چاپ شده‌است.مرتضی ریاحی‌پور مدیر انتشارات زرین دربارهٔ کتاب سینوهه گفت این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۶۴ منتشر شد. در آن زمان منصوری زنده بود و خود این کتاب را برای من آورد. سینوهه را به بهای ۴۰۰ تومان و ۵هزار شمارگان منتشر کردیم اما استقبالی از این اثر نشد. البته این اثر هم مانند اثار دیگر منصوری پس از مرگش شناخته شد و هنگامی که ایشان در سال ۶۵ از دنیا رفت از آن سال گاه سالی ۳ بار سینوهه را تجدید چاپ میکنیم. ریاحی پور به یاد می‌آورد ذبیح‌الله منصوری به ویراستار کتاب سینوهه گفته بود این آتش‌افروز کیست که چنین کرده. منصوری هیچ‌گاه اجازهٔ ویرایش کتاب‌هایش را نمیداد و اکنون پس از مرگش تعدادی از کتاب‌های او مانند کنیز ملکه مصر ویراستاری شده‌است؛ اما همچنان سینوهه بدون هیچ ویرایشی چاپ می‌شود. | ||
====راوی==== | ====راوی==== | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
====سبک کتاب==== | ====سبک کتاب==== | ||
منصوری در ترجمه طرفدار سبک بسط و گسترش کتب بود او در ترجمه به رعایت امانت در برگردان پیام نویسندگان | منصوری در ترجمه طرفدار سبک بسط و گسترش کتب بود. او در ترجمه به رعایت امانت در برگردان پیام نویسندگان کتاب‌های اصلی وفادار نبود. مهدی بهشتی‌پور میگوید در مصاحبه‌ای که آقای یگانگی با منصوری داشت از او سوال کرد : در کار ترجمه چقدر امانت‌داری می‌کنید؛ چون متاسفانه بعضی از مترجمین ما در ترجمه به این امر توجهی ندارند. پاسخ داد: اصولاً دو نوع ترجمه داریم، یکی ترجمه به معنی واقعی کلمه است که من حتی المقدور میکوشم از لحاظ فن ترجمه رعایت بکنم. دیگری اقتباس است که بی‌آنکه مطلب مسخ و بی‌مفهوم شود آن را خلاصه و فشرده میکنم که البته در بالای هرکدام مینویسم ترجمه یا اقتباس. بسیار از آثار منصوری تحت عنوان ترجمه و اقتباس چاپ و منتشر شده‌است و مرحوم منصوری با ذکر جمله ی ترجمه و اقتباس و یا فقط اقتباس در بالای آثار خود آنچه از منابع مورد مطالعه‌اش استنباط کرده ترجمه کرده و بیشتر آثار او حاوی شرح و بسط‌هایی است که خود به ترجمه اضافه کرده‌است. به طوری که حتی برخی رساله‌ها و مقاله‌هایی را به رشته تحریر درآورده که با اصل آن توفیر زیادی داشته‌است. علی بهزادی در مورد سبک نوشتاری منصوری میگوید: منصوری در نوشته‌هایش توجهی به زیبایی کلمات و خوش‌آهنگ بودن جملات نداشت. نخستین کلمه‌هایی که به ذهنش میرسید به روی کاغذ می‌آورد. لغات و اصطلاحاتی که به کارمیبرد همان‌هایی بودند که مردم عادی در مکالمات روزمره از آن‌ها استفاده می‌کنند. از آوردن کلمات ثقیل و مهجور خودداری میکرد.از دیگر خصوصیات سبک نگارش منصوری استفادهٔ مکرر از پرانتز بود. اسم‌های خارجی را داخل پرانتز قرار می‌داد و به‌جای سایر علایم نگارشی فقط از پرانتز استفاده میکرد. سبک نگارش منصوری ساده، درست تر بگویم توضیح واضحات بود. کریم امامی دربارهٔ سبک نوشتاری وی چنین میگوید که: نثر نمور و خاکی منصوری راحت‌الحلقومی است که به دل می‌نشیند. | ||
====اظهار نظرهای اهالی ادبیات و روشنفکران==== | ====اظهار نظرهای اهالی ادبیات و روشنفکران==== | ||
====علی اناری==== | ====علی اناری==== | ||
علی اناری در مصاحبه با خبر آنلاین میگوید: کتاب «سینوهه پزشک مخصوص فرعون» نوشته «میکا والتاری» نویسنده فنلاندی در حالی توسط ذبیح‌الله منصوری در | علی اناری در مصاحبه با خبر آنلاین میگوید: کتاب «سینوهه پزشک مخصوص فرعون» نوشته «میکا والتاری» نویسنده فنلاندی در حالی توسط ذبیح‌الله منصوری در ۲ جلد و ۹۸۹ صفحه ترجمه شد که اصل کتاب بیش از ۶۰ صفحه نیست. یعنی اگر کتاب والتاری را که به گفته خودش از پاپیروسهای هیروگلیف نشان ترجمه شده‌است و ظاهراً هیچ‌کس جز خودش یارای تأیید صحت و سقم آن را ندارد سندی متقن در نظر بگیریم، ترجمه آن به فارسی ۹۲۹ صفحه داستان اضافه دارد. وی می‌افزاید: «ذبیح‌الله منصوری و قلم شیوایش شهره دهرند؛ اما هیچ‌کس ترجمه‌های آن را که تاریخ و افسانه را توأمان با هم داشت تاریخ صرف نخوانده و نمی‌خواند. | ||
====سیروس آموزگار==== | ====سیروس آموزگار==== | ||
سیروس آموزگار، ضمن انجام مصاحبه با «حسینقلی مستعان»، مترجم و داستان‌نویس معاصر، میگوید: بدبختانه، ملحقات منصوری مستند نیستند و این، بر آشفتگی سندیت کتاب‌های او بسی | سیروس آموزگار، ضمن انجام مصاحبه با «حسینقلی مستعان»، مترجم و داستان‌نویس معاصر، میگوید: بدبختانه، ملحقات منصوری مستند نیستند و این، بر آشفتگی سندیت کتاب‌های او بسی افزوده‌است؛ کتاب مشهور «سینوهه» که خوانندگان و علاقه‌مندان فراوانی در ایران داشته و دارد، درحالی توسط مرحوم منصوری، به صورت یک کتاب پرحجم و قطور ترجمه شد که اصل آن، بسیار کمتر از ترجمه است.<ref> http://khabaronline.ir?news/785618 </ref> | ||
====احمد بهپور==== | ====احمد بهپور==== | ||
در مقدمهٔ کتاب سینوهه از دکتر احمد بهپور چنان | در مقدمهٔ کتاب سینوهه از دکتر احمد بهپور چنان میخوانیم: در مورد اینکه سینوهه شخصیتی است واقعی یا افسانه‌ای چیزی دانسته نشد، شاید او نیز همانند یل سیستان باشد که فردوسی بزرگ از او رستم دستان ساخته‌است. | ||
====مسعود بهنود==== | ====مسعود بهنود==== | ||
مسعود بهنود | مسعود بهنود میگوید:وقتی به سینوهه میرسیم باید بگوییم که ذبیح‌الله منصوری چقدر مطالعه کرده که توانسته این حجم هزار صفحه ای را پر از نشانی دارویی داروها با اسم‌های ژنریک بکند که در اصل کتاب موجود نیستند. | ||
====سایر مترجمین کتاب سینوهه==== | ====سایر مترجمین کتاب سینوهه==== | ||
کتاب توسط افراد دیگری هم به فارسی ترجمه | کتاب توسط افراد دیگری هم به فارسی ترجمه شده‌است که در اینجا از آن‌ها نام می‌بریم:{{سخ}} | ||
مرتضی اسدخواه، فرزام | مرتضی اسدخواه، فرزام حبیبی‌اصفهانی، احمد بهپور، احمد سادات‌عقیلی، فرشته کریمی، محسن باطنی، ابراهیم صفریان، میترا میرشکارسیاهکل، هادی عادل‌پور، داود نعمت‌الهی، وحیده شکری، هاله هنرزاد، رضا زارع و زهره زندیه | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۳: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = جمشیدی|نام = اسماعیل|عنوان = دیدار با ذبیح‌الله منصوری|ناشر = |شهر = تهران|سال = |شابک | *{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = جمشیدی|نام = اسماعیل|عنوان = دیدار با ذبیح‌الله منصوری|ناشر = انتشارات و تبلیغات ارین کار |شهر = تهران|سال =۱۳۶۹ |شابک=}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
نسخهٔ ۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۳۵
| سینوهه | |
|---|---|
| ناشر | ناشر فارسی: انتشارات زرین |
| محل نشر | مکان ناشر فارسی: تهران |
| تاریخ نشر | تاریخ نشر فارسی: ۱۳۶۶ |
| زبان | فنلاندی |
نخستین و برجسته‌ترین مترجم سینوهه
سینوهه عنوان کتابی از میکا والتاری نویسندهٔ فنلاندی دربارهٔ پزشک ویژهٔ دربار فرعون است. این کتاب را ذبیح‌الله منصوری در سال۱۳۶۴ ترجمه و وارد بازار کرد.
از چاپ اول «سینوهه» استقبال نشد؛ اما از سال۱۳۶۵ و بعد از فوت منصوری جای خود را در بازار آرام‌آرام باز کرد به‌طوری‌که سالی ۳ بار تجدیدِچاپ می‌شد.[۱]
سینوهه در سال ۱۹۴۵ توسط میکا والتاری فنلاندی براساس وقایع دوران فرعون آخناتون و آغاز سلطنت فرعون هورم هپ نوشته شده است. فیلمی نیز بر اساس این کتاب در سال ۱۹۵۴ توسط مایکل کورتیز در آمریکا ساخته‌شده.
کتاب در حالی توسط ذبیح‌الله منصوری در ۲ جلد و ۹۸۹ صفحه ترجمه شد که گفته می‌شود اصل کتاب بسیار کمتر از ترجمه‌اش است. منصوری برداشت‌های خود از متن اصلی را به ترجمه اضافه کرده‌است. او در ترجمه طرفدار سبک بسط و گسترش کتب بود و به رعایت امانت در برگردان پیام نویسندگان کتاب‌های اصلی وفادار نبود. در بسیاری از موارد اطلاعات خویش را به کتاب‌ها می‌افزود.او معتقد بود ترجمه بر دو گونه است: نوعی که در آن مترجم لغت به لعت ترجمه می‌کند و به متن اصلی وفادار است و نوعی دیگر که خود آن را اقتباس می‌نامید و مترجم این اختیار را داشت که ایدهٔ اولیه نویسنده را گسترش دهد.[۲] منصوری سینوهه را به چشم یک دایره‌المعارف تاریخی می‌بیند اما در واقع کتاب‌های او آمیزه‌ای از افسانه و واقعیت هستند.
خلاصه داستان
این داستان دربارهٔ شخصیتی است که در هنگام تولد او را در یک سبد دست‌باف گذاشته و به رود نیل سپرده‌اند و خانواده‌ای فقیر او را یافته و به فرزندی بزرگ می‌کند. سینوهه در ادامه به مقام کاهنی و پزشکی مخصوص فرعون می‌رسد و به بابل و سوریه و کناره دریای مدیترانه سفر می‌کند. در طول این سفر با رخدادهای گوناگون روبه‌رو می‌شود. در بازگشت به مصر برای نجات مصر از حرفهٔ پزشکی خود استفاده می‌کند. در میانه‌های داستان او به هویت راستین پدر و مادرش پی می‌برد. یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب توصیف دقیق نحوهٔ زندگی و اوضاع اجتماعی کشورهای مصر، سوریه، بابل، هیتی و میتانی در دوران آخناتون است که درمیان سال‌های ۱۳۳۴تا۱۳۵۱ پیش از میلاد می‌زیسته‌است.
نظر نویسنده دربارهٔ کتاب
برای آگاهی از نظرات منصوری دربارهٔ این کتاب قسمت‌هایی از مقدمهٔ او بر کتاب را میخوانیم:
اکنون سال ۱۳۶۴ قرن مقدس اسلامی چهاردهم است و تصور نمیکنم که تا پایان این قرن، در بازار ادب جهان کتابی منتشر شود که از حیث تاریخ باستانی کشورهای خاورمیانه و تحلیل اجتماعی و روانشناسی آن تاریخ، بتواند با این کتاب در ۱۳۵۰ سال قبل از میلاد مسیح نوشته شده برابری نماید.
خوانندگان اگر جوان هستند من به آن‌ها سفارش میکنم که کتاب را بعد از خواندن از دست ندهند. نگاه دارند تااینکه بعد از رسیدن به سن ۶۰ سالگی یا بیشتر خواندن کتاب را تجدید کنند و در آن موقع هنر سینوهه نویسندهٔ کتاب زیادتر در نظرشان جلوه خواهد کرد و بیشتر به ارزش‌های تحلیل‌های اجتماعی و روانشناسی کتاب پی‌خواهند‌برد.
یکی از فواید این کتاب، وقوف بر تواریخ باستانی بعضی از کشورهای خاورمیانه است که در برخی از تواریخ عمومی حتی نام آن‌ها را ننوشته‌اند و در بعضی دیگر، نامی از آن ها برده اند بدون اینکه وارد بحث تاریخی شوند.
مترجم ضروری میداند به خوانندگان بگوید که اسلوب انشای این کتاب، به‌قلم سینوهه اسلوبی است که مطابق سبک انشای آباءالاولین است و در این سبک، بعضی از جملات کوتاه را تکرار می‌کنند بدون اینکه حشو ناپسند باشد و دیگر اینکه در ادوار تاریک قرون و الوف قبل از میلاد ملت‌های جاهل خاورمیانه خمر می‌نوشیده‌اند و نوشیدن خمر از طرف آن‌ها، دلیل بر این نیست که مترجم یا ناشر از این مایهٔ ضرر و تباهی جسم و جان، نفرت ندارند.
بدون اغراق هیچ فصلی از این کتاب نیست که از لحاظ مشحون بودن از اطلاعات تاریخی باستانی مفید نباشد و باز بدون اغراق، مجموع کتاب یک دایره‌المعارف تاریخی برای مطالعه‌ی تاریخ کشورهای خاورمیانه در قرون والوف قبل از میلاد است و قسمت‌هایی از مطالب تاریخی کتاب به خاطر سپردنی‌است.
از یک میرزا‌بنویس چون من پسندیده نیست که وقتی کتابی را ترجمه می‌کند، خود در مقام تحسین آن کتاب برآید ولی بی‌آنکه مبادرت به اغراق بکنم میگویم که کتاب سینوهه پزشک فرعون که اینک در دست شما میباشد کتابی است که بعد از اینکه خواندید متوجه میشوید ارزش آن را داشته‌است که مورد مطالعهٔ شما قرار بگیرد.
انتشار کتاب
کتاب بارها توسط ناشران مختلف تجدید چاپ شده‌است.مرتضی ریاحی‌پور مدیر انتشارات زرین دربارهٔ کتاب سینوهه گفت این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۶۴ منتشر شد. در آن زمان منصوری زنده بود و خود این کتاب را برای من آورد. سینوهه را به بهای ۴۰۰ تومان و ۵هزار شمارگان منتشر کردیم اما استقبالی از این اثر نشد. البته این اثر هم مانند اثار دیگر منصوری پس از مرگش شناخته شد و هنگامی که ایشان در سال ۶۵ از دنیا رفت از آن سال گاه سالی ۳ بار سینوهه را تجدید چاپ میکنیم. ریاحی پور به یاد می‌آورد ذبیح‌الله منصوری به ویراستار کتاب سینوهه گفته بود این آتش‌افروز کیست که چنین کرده. منصوری هیچ‌گاه اجازهٔ ویرایش کتاب‌هایش را نمیداد و اکنون پس از مرگش تعدادی از کتاب‌های او مانند کنیز ملکه مصر ویراستاری شده‌است؛ اما همچنان سینوهه بدون هیچ ویرایشی چاپ می‌شود.
راوی
راوی داستان اول شخص است.
سبک کتاب
منصوری در ترجمه طرفدار سبک بسط و گسترش کتب بود. او در ترجمه به رعایت امانت در برگردان پیام نویسندگان کتاب‌های اصلی وفادار نبود. مهدی بهشتی‌پور میگوید در مصاحبه‌ای که آقای یگانگی با منصوری داشت از او سوال کرد : در کار ترجمه چقدر امانت‌داری می‌کنید؛ چون متاسفانه بعضی از مترجمین ما در ترجمه به این امر توجهی ندارند. پاسخ داد: اصولاً دو نوع ترجمه داریم، یکی ترجمه به معنی واقعی کلمه است که من حتی المقدور میکوشم از لحاظ فن ترجمه رعایت بکنم. دیگری اقتباس است که بی‌آنکه مطلب مسخ و بی‌مفهوم شود آن را خلاصه و فشرده میکنم که البته در بالای هرکدام مینویسم ترجمه یا اقتباس. بسیار از آثار منصوری تحت عنوان ترجمه و اقتباس چاپ و منتشر شده‌است و مرحوم منصوری با ذکر جمله ی ترجمه و اقتباس و یا فقط اقتباس در بالای آثار خود آنچه از منابع مورد مطالعه‌اش استنباط کرده ترجمه کرده و بیشتر آثار او حاوی شرح و بسط‌هایی است که خود به ترجمه اضافه کرده‌است. به طوری که حتی برخی رساله‌ها و مقاله‌هایی را به رشته تحریر درآورده که با اصل آن توفیر زیادی داشته‌است. علی بهزادی در مورد سبک نوشتاری منصوری میگوید: منصوری در نوشته‌هایش توجهی به زیبایی کلمات و خوش‌آهنگ بودن جملات نداشت. نخستین کلمه‌هایی که به ذهنش میرسید به روی کاغذ می‌آورد. لغات و اصطلاحاتی که به کارمیبرد همان‌هایی بودند که مردم عادی در مکالمات روزمره از آن‌ها استفاده می‌کنند. از آوردن کلمات ثقیل و مهجور خودداری میکرد.از دیگر خصوصیات سبک نگارش منصوری استفادهٔ مکرر از پرانتز بود. اسم‌های خارجی را داخل پرانتز قرار می‌داد و به‌جای سایر علایم نگارشی فقط از پرانتز استفاده میکرد. سبک نگارش منصوری ساده، درست تر بگویم توضیح واضحات بود. کریم امامی دربارهٔ سبک نوشتاری وی چنین میگوید که: نثر نمور و خاکی منصوری راحت‌الحلقومی است که به دل می‌نشیند.
اظهار نظرهای اهالی ادبیات و روشنفکران
علی اناری
علی اناری در مصاحبه با خبر آنلاین میگوید: کتاب «سینوهه پزشک مخصوص فرعون» نوشته «میکا والتاری» نویسنده فنلاندی در حالی توسط ذبیح‌الله منصوری در ۲ جلد و ۹۸۹ صفحه ترجمه شد که اصل کتاب بیش از ۶۰ صفحه نیست. یعنی اگر کتاب والتاری را که به گفته خودش از پاپیروسهای هیروگلیف نشان ترجمه شده‌است و ظاهراً هیچ‌کس جز خودش یارای تأیید صحت و سقم آن را ندارد سندی متقن در نظر بگیریم، ترجمه آن به فارسی ۹۲۹ صفحه داستان اضافه دارد. وی می‌افزاید: «ذبیح‌الله منصوری و قلم شیوایش شهره دهرند؛ اما هیچ‌کس ترجمه‌های آن را که تاریخ و افسانه را توأمان با هم داشت تاریخ صرف نخوانده و نمی‌خواند.
سیروس آموزگار
سیروس آموزگار، ضمن انجام مصاحبه با «حسینقلی مستعان»، مترجم و داستان‌نویس معاصر، میگوید: بدبختانه، ملحقات منصوری مستند نیستند و این، بر آشفتگی سندیت کتاب‌های او بسی افزوده‌است؛ کتاب مشهور «سینوهه» که خوانندگان و علاقه‌مندان فراوانی در ایران داشته و دارد، درحالی توسط مرحوم منصوری، به صورت یک کتاب پرحجم و قطور ترجمه شد که اصل آن، بسیار کمتر از ترجمه است.[۳]
احمد بهپور
در مقدمهٔ کتاب سینوهه از دکتر احمد بهپور چنان میخوانیم: در مورد اینکه سینوهه شخصیتی است واقعی یا افسانه‌ای چیزی دانسته نشد، شاید او نیز همانند یل سیستان باشد که فردوسی بزرگ از او رستم دستان ساخته‌است.
مسعود بهنود
مسعود بهنود میگوید:وقتی به سینوهه میرسیم باید بگوییم که ذبیح‌الله منصوری چقدر مطالعه کرده که توانسته این حجم هزار صفحه ای را پر از نشانی دارویی داروها با اسم‌های ژنریک بکند که در اصل کتاب موجود نیستند.
سایر مترجمین کتاب سینوهه
کتاب توسط افراد دیگری هم به فارسی ترجمه شده‌است که در اینجا از آن‌ها نام می‌بریم:
مرتضی اسدخواه، فرزام حبیبی‌اصفهانی، احمد بهپور، احمد سادات‌عقیلی، فرشته کریمی، محسن باطنی، ابراهیم صفریان، میترا میرشکارسیاهکل، هادی عادل‌پور، داود نعمت‌الهی، وحیده شکری، هاله هنرزاد، رضا زارع و زهره زندیه
پانویس
- ↑ «اولین ترجمه سینوهه، طرفدار نداشت...».
- ↑ جمشیدی،دیدار با ذبیح‌الله منصوری
- ↑ http://khabaronline.ir?news/785618
منابع
- جمشیدی، اسماعیل (۱۳۶۹). دیدار با ذبیح‌الله منصوری. تهران: انتشارات و تبلیغات ارین کار.
پیوند به بیرون
−
- «اولین ترجمه سینوهه، طرفدار نداشت...». تارنمای مگیران (روزنامهٔ سرمایه، ش:۵۱۲، ص:۱۶)، ۱مرداد۱۳۸۶. بازبینی‌شده در ۱مرداد۱۳۹۸.