محمّد؛ مسیح کردستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
کتاب «محمّد؛ مسیح کردستان» به‌صورت زندگی‌نامه داستانی درباره شهید محمد بروجردی توسط [[«نصرت‌الله محمودزاده»]] به نگارش درآمده است. این کتاب اولین بار در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات | کتاب «محمّد؛ مسیح کردستان» به‌صورت زندگی‌نامه داستانی درباره شهید محمد بروجردی توسط [[«نصرت‌الله محمودزاده»]] به نگارش درآمده است. این کتاب اولین بار در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات ملک‌اعظم منتشر گردید. سپس در سال ۱۳۹۵ در انتشارات روایت فتح منتشر و بیش از ۸ سری تجدید چاپ شده است.{{جعبه اطلاعات کتاب|نام=محمّد؛ مسیح کردستان: زندگی نامه داستانی شهید محمد بروجردی|عنوان=محمّد؛ مسیح کردستان: زندگی نامه داستانی شهید محمد بروجردی|تصویر=Jeldmasihkordestan.jpg|اندازه تصویر=200px|نویسنده=نصرت الله محمودزاده|ناشر=ملک اعظم|محل انتشارات=تهران|تاریخ_نشر=۱۳۷۶|نوبت چاپ=چاپ سوم ۱۳۹۱|شابک=۹۷۸۶۰۰۶۱۲۳۰۴۲|تعداد_صفحات=246|موضوع=زندگی¬نامه، دفاع مقدس|نوع_جلد=نرم|قطع=وزیری}}{{وسط|*****}} | ||
«محمّد؛ مسیح کردستان» زندگی‌نامه داستانی شهید محمد بروجردی، از فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ تحمیلی، که با حسن برخورد و ابتکار عمل‌هایی که داشت، کنترل منطقه کردستان را به ایران بازگرداند. کتاب به زندگی و فداکاری‌های شهید در دو برهه پیش و پس از انقلاب اسلامی می‌پردازد | «محمّد؛ مسیح کردستان» زندگی‌نامه داستانی شهید محمد بروجردی، از فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ تحمیلی، که با حسن برخورد و ابتکار عمل‌هایی که داشت، کنترل منطقه کردستان را به ایران بازگرداند. کتاب به زندگی و فداکاری‌های شهید در دو برهه پیش و پس از انقلاب اسلامی می‌پردازد و در ۸۰۰ صفحه زندگی بروجردی را مرور می‌کند. بخش قابل توجه و جذاب زندگی اغلب فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مانند شهید محمد بروجردی به حوادث قبل از پیروزی انقلاب مرتبط است و کمتر در آثار مکتوب انعکاس داده شده اند. بر همین اساس کتاب حاضر این بخش از زندگی شهید بروجردی را نیز در بر می‌گیرد. در این کتاب به بسیاری از ابهامات درباره جنگ تحمیلی و اوایل استقرار نظام جمهوری اسلامی پاسخ داده شده است. نصرت‌الله محمودزاده تلاش کرده است تا مخاطب با مطالعه این کتاب بیاموزد که چگونه همواره در متن باشد و حرفه‌ای عمل کند. | ||
== خلاصه اثر == | == خلاصه اثر == | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
== جریان سازی برای کتاب == | == جریان سازی برای کتاب == | ||
=== ''' | === مسابقه کتاب‌خوا'''نی''' === | ||
«محمّد؛ مسیح کردستان»، دومین کتاب از چهارمین دوره مسابقات کتابخوانی هشت بهشت توسط جهاد دانشگاه تهران انتخاب شد. دانشجویان سراسر کشور در خرداد ۱۴۰۲ در این مسابقه شرکت کردند.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402032314850/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C ««محمد، مسیح کردستان»، دومین کتاب از چهارمین دوره مسابقات کتابخوانی هشت بهشت».] ایسنا. ۲۳ خرداد ۱۴۰۲</ref> | «محمّد؛ مسیح کردستان»، دومین کتاب از چهارمین دوره مسابقات کتابخوانی هشت بهشت توسط جهاد دانشگاه تهران انتخاب شد. دانشجویان سراسر کشور در خرداد ۱۴۰۲ در این مسابقه شرکت کردند.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402032314850/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C ««محمد، مسیح کردستان»، دومین کتاب از چهارمین دوره مسابقات کتابخوانی هشت بهشت».] ایسنا. ۲۳ خرداد ۱۴۰۲</ref> | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
== نشست‌های برگزار شده درباره اثر == | == نشست‌های برگزار شده درباره اثر == | ||
[[پرونده:Neshastroonamaiemasihkordestan.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|نشست رونمایی از کتاب محمد مسیح کردستان. تهران. ۱۳۹۵]] | |||
* آیین رونمایی «محمد مسیح کردستان» در تهران در ۱۳۹۵. این مراسم عصر شنبه، ۲۱ اسفند‌ماه ۱۳۹۵ با حضور نویسنده کتاب، دکتر علی لاریجانی؛ رئیس مجلس شورای اسلامی، سرلشگر مصطفی ایزدی؛ فرمانده قرارگاه سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروهی از یاران و هم‌رزمان شهید بروجردی در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.<ref name=":22" /> | * آیین رونمایی «محمد مسیح کردستان» در تهران در ۱۳۹۵. این مراسم عصر شنبه، ۲۱ اسفند‌ماه ۱۳۹۵ با حضور نویسنده کتاب، دکتر علی لاریجانی؛ رئیس مجلس شورای اسلامی، سرلشگر مصطفی ایزدی؛ فرمانده قرارگاه سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروهی از یاران و هم‌رزمان شهید بروجردی در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.<ref name=":22" /> | ||
* نشست نقد و بررسی کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» در تهران در ۱۳۹۶. در این نشست جهانگیر خسروشاهی و علیرضا کمرهای نویسندگان ادبیات پایداری به بیان نکات خود در مورد کتاب پرداختند.<ref name=":0">[https://basijnews.ir/fa/news/8859814/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86- «نقد و بررسی کتاب «محمد؛ مسیح کردستان».] خبرگزاری بسیج. ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۶</ref> | |||
[[پرونده:Neshastnaghdmasihkordestan.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|نشست نقد و بررسی کتاب محمد؛ مسیح کردستان. سالن یاس نمایشگاه کتاب تهران. ۱۳۹۶]] | |||
* نشست نقد و بررسی کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» در تهران در ۱۳۹۶. در این نشست جهانگیر خسروشاهی و علیرضا کمرهای نویسندگان ادبیات پایداری به بیان نکات خود در مورد کتاب پرداختند.<ref name=":0">[https://basijnews.ir/fa/news/8859814/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86- «نقد و بررسی کتاب «محمد؛ مسیح کردستان».] خبرگزاری بسیج. ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۶</ref> | |||
== اظهارنظرها درباره اثر == | == اظهارنظرها درباره اثر == | ||
[[پرونده:Larijanimohamadmasihkordestan.jpg|بندانگشتی|نشست رونمایی از کتاب محمد مسیح کردستان. تهران. ۱۳۹۵]] | |||
=== دکتر علی لاریجانی؛ رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی === | === دکتر علی لاریجانی؛ رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی === | ||
'''درک اندیشه انقلاب''' | '''درک اندیشه انقلاب''' | ||
{{گفتاورد تزیینی|text=امیدوارم جوانان با مطالعه این کتاب عمق حرکت و اندیشه انقلاب را درک کنند.}} | {{گفتاورد تزیینی|text=امیدوارم جوانان با مطالعه این کتاب عمق حرکت و اندیشه انقلاب را درک کنند.}} | ||
<ref name=":22" /> | <ref name=":22" /> | ||
=== جهانگیر خسروشاهی؛ نویسنده و منتقد === | === جهانگیر خسروشاهی؛ نویسنده و منتقد === | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۵: | ||
{{گفتاورد تزیینی|text=در این کتاب بیش از خود شخصیت شهید بروجردی به برخی موضوعات در حاشیه این شهید پرداخت می‌شود. به نظر نیاز نیست که به سازمانی همچون مجاهدین خلق به این میزان اشاره شود، زیرا این موضوع باعث دوری از شخصیت شهید بروجردی می‌شود. در کتاب موضوع گروه توحیدی صف، چگونگی حضور شهید بروجردی در این گروه، و چرایی سپردن بحث حراست این گروه به شهید بروجردی توسط شهید بهشتی کاملا نامفهوم است. در واقع در کنار توضیحات مفصل در مورد برخی موضوعات شاهد هستیم که از برخی موضوعات گذرا عبور می‌شود. در این کتاب گاهی به راحتی شهید بروجردی را رها می‌کنیم و به سراغ موضوعاتی چون انقلاب می‌رویم و سپس به سوی شهید بروجردی برمی‌گردیم. همچنین در این کتاب از آغاز جنگ سخن به میان می‌آید، اما نکته جالب این است که ما تنها از رفتن شهید بروجردی به جنوب یک‌بار مطلع می‌شویم. دیگر هیچ چیز از شهید در رابطه با حضور در دفاع مقدس را نمی‌بینیم و همین امر یک خلاء ایجاد می‌کند. این کتاب نیازمند یک سری پاورقی و توضیحات بیشتر است تا جوان ما بتواند به ستون‌های اصلی داستان نزدیک شود.}} | {{گفتاورد تزیینی|text=در این کتاب بیش از خود شخصیت شهید بروجردی به برخی موضوعات در حاشیه این شهید پرداخت می‌شود. به نظر نیاز نیست که به سازمانی همچون مجاهدین خلق به این میزان اشاره شود، زیرا این موضوع باعث دوری از شخصیت شهید بروجردی می‌شود. در کتاب موضوع گروه توحیدی صف، چگونگی حضور شهید بروجردی در این گروه، و چرایی سپردن بحث حراست این گروه به شهید بروجردی توسط شهید بهشتی کاملا نامفهوم است. در واقع در کنار توضیحات مفصل در مورد برخی موضوعات شاهد هستیم که از برخی موضوعات گذرا عبور می‌شود. در این کتاب گاهی به راحتی شهید بروجردی را رها می‌کنیم و به سراغ موضوعاتی چون انقلاب می‌رویم و سپس به سوی شهید بروجردی برمی‌گردیم. همچنین در این کتاب از آغاز جنگ سخن به میان می‌آید، اما نکته جالب این است که ما تنها از رفتن شهید بروجردی به جنوب یک‌بار مطلع می‌شویم. دیگر هیچ چیز از شهید در رابطه با حضور در دفاع مقدس را نمی‌بینیم و همین امر یک خلاء ایجاد می‌کند. این کتاب نیازمند یک سری پاورقی و توضیحات بیشتر است تا جوان ما بتواند به ستون‌های اصلی داستان نزدیک شود.}} | ||
=== <ref name=":0" /> سرلشکر مصطفی ایزدی؛ فرمانده قرارگاه سایبری ارتش === | === <ref name=":0" /> === | ||
=== سرلشکر مصطفی ایزدی؛ فرمانده قرارگاه سایبری ارتش === | |||
'''سختی زیاد در نگارش کتاب''' | '''سختی زیاد در نگارش کتاب''' | ||
{{گفتاورد تزیینی|text=این شهید، نماد صبر و استقامت است. راه سختی که شهید طی کردند در کتاب به خوبی به تصویر کشیده شده است. نویسنده محترم در پیِ ۱۵ سال تلاش به این سختی‌ها پرداخته است. شهید را در همین شرایط و سختی‌های زیاد، همه‌جا سرشار از انگیزه، روحیه، توکل، اخلاق خوش و جاذبه عالی و بدون تظاهر دیدیم و این در کتاب منعکس گردیده است.}} | {{گفتاورد تزیینی|text=این شهید، نماد صبر و استقامت است. راه سختی که شهید طی کردند در کتاب به خوبی به تصویر کشیده شده است. نویسنده محترم در پیِ ۱۵ سال تلاش به این سختی‌ها پرداخته است. شهید را در همین شرایط و سختی‌های زیاد، همه‌جا سرشار از انگیزه، روحیه، توکل، اخلاق خوش و جاذبه عالی و بدون تظاهر دیدیم و این در کتاب منعکس گردیده است.}} | ||
<ref>[https://www.isna.ir/news/95122214119/%D8%A2%D9%86-%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF «آن‌چه در رونمایی «محمّد؛ مسیح کردستان» گفته شد».] ایسنا. ۲۲ اسفند ۱۳۹۵</ref> | <ref>[https://www.isna.ir/news/95122214119/%D8%A2%D9%86-%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF «آن‌چه در رونمایی «محمّد؛ مسیح کردستان» گفته شد».] ایسنا. ۲۲ اسفند ۱۳۹۵</ref> | ||
=== علیرضا کمرهای؛ نویسنده و منتقد کتاب === | |||
'''عدم تناسب زمان و سخنان شهید''' | '''عدم تناسب زمان و سخنان شهید''' | ||
{{گفتاورد تزیینی|text=در واقع در بخش‌هایی از داستان شاهد سخنانی هستیم که از زبان شهید بیان می‌شود اما متناسب با دوره حضور شهید نیست، دلیل آن هم گستردگی شخصیت این شهید است و در این میان نویسنده مقصر به شمار نمی‌آید. یکی از سختی‌های روایت این داستان در جایی است که شهید بروجردی سخنرانی یا خطابه‌ای از خود به شکل مستند باقی نگذاشته است، حتی ایشان دوست نداشتند که از ایشان عکس گرفته شود، این در حالی است که این شخصیت از مؤسسان سپاه و گروه توحیدی صف است.}} | |||
<ref name=":0" /> | |||
'''نیاز به پیونوشت در کتاب''' | |||
{{گفتاورد تزیینی|text=انجام ۵۵۰ ساعت مصاحبه با شصت نفر از نزدیکان شهید بروجردی و همچنین جمع‌آوری ۱۵۰۰ فیش گفت‌وگو در مورد شهید نشانگر سختی نوشتن این کتاب است، فهرست مطالب کاملا بازگوی این دشواری می‌باشد. این کتاب از نظر روایت برای کسانی که جزء نزدیکان یا هم‌رزمان شهید بروجردی هستند کاملا خاطرساز و زیبا خواهد بود، اما یک جوان امروزی حوصله خواندن این کتاب را نخواهد داشت، این کتاب نیازمند یک فهرست تفصیلی است، همچنین پی‌نوشت یا حاشیه‌نشینی در این کتاب یک ضرورت است.}} | |||
<ref name=":0" /> | |||
'''عبور از موضوعات مهم''' | '''عبور از موضوعات مهم''' | ||
در این کتاب از روی برخی موضوعات به راحتی عبور شده است، در ضمن از برخی از شخصیت‌ها در این کتاب اسم برده شده است که خودشان یک کتاب هستند، البته نباید فراموش کرد که | {{گفتاورد تزیینی|text=در این کتاب از روی برخی موضوعات به راحتی عبور شده است، در ضمن از برخی از شخصیت‌ها در این کتاب اسم برده شده است که خودشان یک کتاب هستند، البته نباید فراموش کرد که محافظهکاری امنیتی و سیاسی در بخش‌هایی از این کتاب ضروری است ولی با این وجود می‌شد در برخی از شخصیت‌ها توضیحات ببیشتر ارائه کرد. در این اثر باید کمی دقت در نوشتن رعایت می‌شد. متأسفانه بسیاری از نویسندگان آن زمان، چون خودشان با داستان‌های جنگ زندگی کرده‌اند تصور دارند که دیگران نیز این موضوعات را می‌فهمند؛ از این رو این کتاب هم در برخی از بخش‌ها به این آگاهی نیاز دارد.}} | ||
<ref name=":0" /> | |||
'''منبع مهم برای روایت کردستان''' | '''منبع مهم برای روایت کردستان''' | ||
نکته مثبت این کتاب آنجایی است که | {{گفتاورد تزیینی|text=نکته مثبت این کتاب آنجایی است که ازاین‌پس هرکسی بخواهد در مورد اتفاقات کردستان بنویسد می‌تواند به این کتاب به عنوان مستند رجوع کند زیرا مستندات زیادی در آن وجود دارد.}} | ||
<ref name=":0" /> | |||
== برشی از متن == | |||
ناگهان بی‌سیمچی صدایی غیرمنتظره شنید: «می‌دانم بروجردی آنجاست. می‌خواهم او را نصیحت کنم. من فرمانده دموکرات این منطقه هستم.» بروجردی گوشی را قاپید و با طمأنینه گفت: «بروجردی هستم، بفرمایید.» | |||
* می‌شناسمت. خیلی در کردستان اسم در کردی، اما هنوز با مرد رودررو نشدی. | |||
* بهتر است مثل دو مرد باهم حرف بزنیم. | |||
خنده فرمانده دموکرات در گوشی پیچید و ادامه داد: «شنیده‌ام خیلی از کردها عاشق مرامت شده‌اند، اما فکر نمی‌کردم تا این حد احمق باشی.» | |||
* اگر مایل نیستی شرافتمندانه حرف بزنی بهتر است بقیه حرف‌ها بماند برای عملیات امشب. | |||
فرمانده با خشم جواب داد: «زبان تیزی داری؛ فرمانده قلب‌های پیش‌مرگان.» | |||
* معلوم است خیلی از پیش‌مرگان را زیر شکنجه مجبور به اعتراف کرده‌ای. | |||
* قاسملو قسم خورده اگر شما بتوانید جاده سردشت-پیرانشهر را پس بگیرید، زنش را طلاق بدهد. | |||
* پس به قاسملو پیغام بدهید، هم ما این جاده را پس خواهیم گرفت و هم او زنش را طلاق نخواهد داد. | |||
بی‌سیم را قطع کرد و به ناصر کاظمی، فرمانده تیپ ویژه شهدا گفت: «امشب با یک خرس تیرخورده طرفی. تا قبل از سپیده صبح، کار را تمام کنید...» کمی‌تأمل کرد و این‌طور ادامه داد: «لعنت به شیطان. چرا باید تحت تأثیر چرندیات این فرمانده قلدر قرار بگیرم؟ تا می‌توانید اسیر بگیرید و کمتر خون بریزید.»<ref>[https://ketabejamkaran.ir/135687/%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d9%85%d8%b3%db%8c%d8%ad-%da%a9%d8%b1%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/ «محمد مسیح کردستان».] کتاب جمکران. دریافت شده ۷ دی ۱۴۰۳</ref> | |||
{{وسط|□□□}} | |||
محمد با لگن خالی بیرون اتاق ایستاد و رفت تو فکر. او دل خوشی از میرزا نداشت. نه می‌توانست پدری کند نه برادری. این آخری‌ها میرزا خیلی خودرأی شده، انگار روی دنده لج افتاده بود. | |||
محمد از پشت‌بام حیاط را پایید. تنها اتاق شش متری آن‌ها بود که با پله باریکی به پشت‌بام می‌رسید. از وقتی از دره‌گرگ کوچ کردند تهران، این پنجمین خانه‌ای بود که عوض کرده بودند؛ اتاقی در یک خانه شلوغ در کوچه مرغی‌های خیابان مولوی با اجاره‌ای اندک. حیاطی مربعی شکل با حوض بزرگی در وسط آن که در محاصره پانزده اتاق بی‌رنگ و رو و نمور و زهوار دررفته قرار داشت. مستأجرها چنان در فقر و فلاکت زندگی خود غرق بودند که توجهی به شکل و قیافه خانه نمی‌کردند. دیوارهای ترک خورده با تکه‌های گچ و سیمان وصله خورده بود و دو درخت انار کنار حوض خودنمایی می‌کردند. شست و روب مستأجرها هم دور همان حوض انجام می‌شد. | |||
* این وقت شب کجا می‌توانیم پیدایش کنیم؟<ref>[https://fidibo.com/book/127803-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d9%85%d8%b3%db%8c%d8%ad-%da%a9%d8%b1%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86 «کتاب محمد، مسیح کردستان نشر روایت فتح»]. فیدیبو. دریافت شده ۷ دی ۱۴۰۳</ref> | |||
== مشخصات کتاب‌شناختی == | |||
«محمّد؛ مسیح کردستان» نوشته نصرت‌الله محمودزاده اولین بار در ۲۴۶ صفحه توسط انتشارات ملک‌اعظم در قطع وزیری با جلد نرم، در سال ۱۳۷۶ منتشر و در سال ۱۳۹۱ به چاپ سوم رسید. در سال ۱۳۹۵ این کتاب توسط انتشارات روایت فتح در ۸۰۰ صفحه با جلد نرم در قطع وزیری مجدد چاپ شده است. چاپ هشتم این اثر در سال ۱۴۰۲ روانه بازار چاپ شد. | |||
نسخه‌ی الکترونیکی کتاب «محمّد؛ مسیح کردستان»، در پلتفرم [https://fidibo.com/book/127803-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 فیدیبو] قابل خرید و مطالعه است. | |||
== نوا، نما، نگاه == | |||
[ | * [https://book.iranseda.ir/DetailsAlbum/?VALID=TRUE&g=64942 کتاب گویا مسیح کردستان]. ایران صدا. ۱۳۹۷ | ||
[ | * [https://www.aparat.com/v/i9188lp محمّد؛ مسیح کردستان]. کتاب خوب. ۱۴۰۲ | ||
[ | * [https://www.aparat.com/v/m76799c «آن سوی داستان»: محمّد؛ مسیح کردستان]. جام جم. ۱۳۹۸ | ||
== پانوشت == | == پانوشت == | ||
<references /> | <references /> | ||