فاضل نظری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
|نام =فاضل نظری | |نام = فاضل نظری | ||
|تصویر = | |تصویر = Fazel nazari 10.jpg | ||
|توضیح تصویر = | |توضیح تصویر = '''شاعر جریان‌ساز دههٔ هشتاد''' | ||
|نام اصلی = | |نام اصلی = | ||
|زمینه فعالیت =سرایش و تدریس | |زمینه فعالیت = سرایش و تدریس | ||
|ملیت = | |ملیت = | ||
|تاریخ تولد =۱۰شهریور۱۳۵۸ | |تاریخ تولد = ۱۰شهریور۱۳۵۸ | ||
|محل تولد =خمین | |محل تولد = خمین | ||
|والدین = | |والدین = | ||
|تاریخ مرگ = | |تاریخ مرگ = | ||
|محل مرگ = | |محل مرگ = | ||
|علت مرگ = | |علت مرگ = | ||
|محل زندگی =تهران | |محل زندگی = تهران | ||
|مختصات محل زندگی = | |مختصات محل زندگی = | ||
| | |مدفن = | ||
|تقارن زندگی با نظام‌های سیاسی = | |تقارن زندگی با نظام‌های سیاسی = | ||
|اتفاقات مهم = | |اتفاقات مهم = | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
|لقب = | |لقب = | ||
|بنیانگذار = | |بنیانگذار = | ||
|پیشه =شاعر و | |پیشه = شاعر و مدرس دانشگاه و مدیر اجرایی | ||
|سال‌های نویسندگی | |سال‌های نویسندگی = | ||
|سبک نوشتاری =غزل | |سبک نوشتاری = غزل | ||
|کتاب‌ها = | |کتاب‌ها = گریه‌های امپراطور، اقلیت و... | ||
|مقاله‌ها = | |مقاله‌ها = | ||
|نمایشنامه‌ها = | |نمایشنامه‌ها = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|دیوان اشعار = | |دیوان اشعار = | ||
|تخلص = | |تخلص = | ||
|فیلم | |فیلم ساخته براساس اثر = | ||
|همسر = | |همسر = | ||
|شریک زندگی = | |شریک زندگی = | ||
|فرزندان = | |فرزندان = | ||
|تحصیلات = | |تحصیلات = دکترای مدیریت تولید و عملیات | ||
|دانشگاه =دانشگاه امام صادق ( | |دانشگاه = کارشناسی‌ارشد در دانشگاه امام صادق(ع){{سخ}}دکتری در دانشگاه شهید بهشتی | ||
|حوزه = | |حوزه = | ||
|شاگرد = | |شاگرد = | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
|جوایز = | |جوایز = | ||
|گفتاورد = | |گفتاورد = | ||
|امضا = | |امضا = Fazel nazari 11.png | ||
}} | }} | ||
'''فاضل نظری''' شاعری است که رگه‌های کلاسیک در غزل‌هایش دیده می‌شود. | |||
'''فاضل نظری''' | |||
<center>* * * * *</center> | <center>* * * * *</center> | ||
برخی | برخی به‌سبب ذوق و توانایی فاضل نظری در مضمون‌سازی، وی را قرینِ صائب تبریزی قلمداد می‌کنند.{{سخ}} | ||
نظری | منتقدی فاضل را استاد پرواز در قفس می‌نامد، قفسی که سه دیوارش عشق است و یک دیوار، مرگ. غیر از دو موضوعِ عشق و مرگ، موضوعات دیگری چون سیاست، اخلاق، تعالیم مذهبی و امثال این‌ها در اشعار او کمتر به‌چشم می‌خورد.<ref name= ''اقلیم''>{{یادکرد ژورنال|عنوان= نقدی بر سه کتاب فاضل نظری|ژورنال= در اقلیم نقد|شماره= }}</ref> برخی بر این باورند فاضل نظری یکی از اتفاقات شعر معاصر است.<ref name= ''غزل‌ها''>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.bi-bahane.blogfa.com/category/4|عنوان= مصاحبه‌ها}}</ref> | ||
{{سخ}}ناصر ندیم، شاعر افغان، اظهار کرده | نظری به‌عنوان شاعر جریان‌ساز دهه۸۰ شناخته شده است.<ref name= ''بهار''>{{یادکرد ژورنال|عنوان= سبک‌شناسی شعر فاضل نظری|ژورنال= سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)|شماره= ۳۸}}</ref>{{سخ}} | ||
ناصر ندیم، شاعر افغان، اظهار کرده فاضل نظری از جملهٔ شاعرانی است که در افغانستان مخاطب‌های زیادی دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/13/1256581/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86|عنوان= استقبال از شعرهای فاضل نظری در افغانستان}}</ref>{{سخ}} | |||
نظری در سال۱۳۸۲ با انتشار مجموعه‌شعر «گریه‌های امپراطور» به جامعهٔ ادبی معرفی شد و سه‌گانه‌اش که شامل مجموعه‌شعرهای «گریه‌های امپراطور»، «آن‌ها» و «اقلیت» است در اواخر دهه۸۰ در دستهٔ پرمخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین مجموعه‌شعرها قرار گرفت.<ref name= ''نظر''>{{یادکرد وب|نشانی = https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1959940/%D8%A7%DA%A9%D9%80%D9%80%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%81%D9%80%D8%A7%D8%B6%D9%80%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-12-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C|عنوان= نظرخواهی دربارهٔ بهترین شعر فاضل نظری}}</ref>{{سخ}} | |||
شعر نظری با جریان‌های شعر امروزی تفاوت دارد و نگاهی کلاسیک به غزل دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://article.tebyan.net/136627/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B3%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C|عنوان= نشست سه‌گانهٔ فاضل نظری}}</ref> او شعرهایش را در قالب غزل سروده است و در غزل‌هایش از سبک هندی، سبک عراقی و سبک غزل امروز بهره گرفته است. ذهن این شاعر جوان سرشار از قریحهٔ شاعری، مطالعات ادبی و خلاقیت‌های زبانی و مضمونی است، به همین دلیل اشعارش مخاطبان را بسیار جذب کرده است. او مفاهیم امروزی را در قالب غزل کهن فارسی گنجانده است.<ref name= ''بهار''/> فاضل نظری انگیزهٔ نوشتن شعرهایش را محبت مردم می‌داند.<ref name= ''دوم''>{{یادکرد وب|نشانی =http://www.iribnews.ir/fa/news/2371355/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%AF%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C |عنوان =انتشار چاپ دوم کتاب «اکنون»}}</ref>{{سخ}} | |||
۱۳۸۷ «کتاب» نظری برگزیدهٔ [[کتاب سال]] شد و ۱۳۹۱ فاضل را پرمخاطب‌ترین شاعر مردمی معرفی کردند. دو سال بعد چهره‌های پنجگانهٔ شاخص در عرصه هنر منتشر شد که نام فاضل نظری در آن به‌چشم می‌خورد.<ref name= ''کتاب''> | |||
{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13950211000541/-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF|عنوان= رونمایی کتاب فاضل نظری}}</ref>{{سخ}} | |||
در دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی [[قلم زرین]] در سال۱۳۹۳، مجموعه‌شعر «ضد» به‌عنوان برگزیده معرفی شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/2325680/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D9%82%D9%84%D9%85-%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF |عنوان= دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی قلم زرین}}</ref>{{سخ}} | |||
او در سال۱۳۸۵ سرو بلورین [[جشنواره شعر فجر|جشنوارهٔ شعر فجر]] را از آنِ خود کرده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://jamejamonline.ir/online/670886792222847175/%D8%B3%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%8A%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B2%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%8A%E2%80%8C%D9%81%D8%AC%D8%B1|عنوان= سهم نسل‌سومی‌ها از سروهای فجر}}</ref> | |||
[[پرونده:Fazel nazari 1.jpg|220px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''وقتی که جوان‌تر بود'''</center>]] | |||
[[پرونده:Fazel nazari 15.jpg|220px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''وعدهٔ [[بهاءالدین خرمشاهی]]: فاضل معجزه‌ها در شعر معاصر ما خواهد کرد.'''<ref name=''سکوت''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/4560246/%D8%A8%D8%BA%D8%B6-%D9%88-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA|عنوان= بغض و سکوت فاضل}}</ref></center>]] | |||
==از میان یادها== | |||
===مقدمهٔ خنده‌دار=== | ===مقدمهٔ خنده‌دار=== | ||
فاضل وقتی کلاس سوم راهنمایی بود، شعر می‌سرود و مجموعه‌ای برای خودش جمع‌آوری کرده بود. در ابتدای دفتر شعرش مقدمه‌ای هم نوشته بود و دلش می‌خواست آن را چاپ کند. در کلاس مدرسه و در انجمن‌های ادبیِ خودمانی برای دوستانش شعرها را می‌خواند. حالا که آن مقدمه به‌یادش می‌افتد خنده‌اش می‌گیرد. آن شعرها را هم دیگر پیدا نکرد؛ ولی برخی از آن‌ها در پسِ ذهنش مانده است.<ref name= ''رشد''>{{یادکرد ژورنال|عنوان= زیبایی در زیبا فکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری|ژورنال= رشد آموزش هنر|شماره= ۲۵}}</ref> | |||
=== | ===عیدی‌های چهارتاشده=== | ||
عید که | عید که می‌شد، مادربزرگ اسکناس‌هایش را چهارتامی‌کرد و به نوه‌هایش عیدی می‌داد. فاضل این عیدی‌های چهارتاشده را خیلی دوست داشت.<ref name= ''عیدی''>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13911222000220/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%B5%D9%84%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D8%AD%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85|عنوان= بهترین عیدی که فاضل نظری گرفت}}</ref> | ||
===آرزوی فاضل=== | ===آرزوی فاضل=== | ||
بغضی گلوی فاضل را | بغضی گلوی فاضل را به‌هنگام رونمایی از آثارش فرامی‌گیرد. او می‌اندیشد که چقدر زود همه‌چیز دیر می‌شود و بر این باور است که هر انسانی قبل از مرگ یکی از آرزوهایش برآورده می‌شود. او خودش می‌گوید بیشتر آرزوهایش برآورده شده‌اند و حتی برخی از آرزوهایش چندین بار برآورده شده‌اند. فاضل آرزو می‌کند که با ظهور امام عصر(عج) شاهد عدالت سرشار در جهان باشد.<ref name= ''دوم''/> | ||
===اسلحهٔ گریه=== | ===اسلحهٔ گریه=== | ||
برای | برای نام‌گذاری «گریه‌های امپراطور»، [[قیصر امین‌پور]] به او گفته بود این نام به‌درد رمان می‌خورد. فاضل حالا که فکر می‌کند می‌بیند حرف او درست بوده است. دلیلِ فاضل برای عنوان گریه‌های امپراطور این بوده است که امپراطور همان خلیفه‌ای است که از بهشت رانده شده و به زمین آمده بود و فکر می‌کرد سلاح‌های زیادی دارد؛ ولی مهم‌ترین اسلحه‌اش گریه بود، سلاحه‌البکاء.<ref name= "رجا">{{یادکرد وب|نشانی= http://www.rajanews.com/news/135945 |عنوان= نظر قیصر امین‌پور دربارهٔ شعر فاضل نظری}}</ref> | ||
===شکایت از خود=== | ===شکایت از خود=== | ||
منظور فاضل از انتخاب عنوان «ضد» برای دفتر شعرش، همان نفس اماره است. آن چیزی که انسان را امر می‌کند به مخالفت با خودش و انسان درنمی‌یابد که آن همان دشمن اوست. فرازی از دعای کمیل است که می‌گوید: «خدایا من از خودم به تو شکایت آورده‌ام.» <ref name="رجا"/> | منظور فاضل از انتخاب عنوان «ضد» برای دفتر شعرش، همان نفس اماره است. آن چیزی که انسان را امر می‌کند به مخالفت با خودش و انسان درنمی‌یابد که آن همان دشمن اوست. فرازی از دعای کمیل است که می‌گوید: «خدایا من از خودم به تو شکایت آورده‌ام.»<ref name= "رجا"/> | ||
=== | ===فاضل عزیزمان=== | ||
{{گفتاورد تزیینی|[آیت‌الله] [[سیدعلی خامنه‌ای|خامنه‌ای]] در نشستی که با شاعران داشت به شاعران جوان هشدار داد که جریاناتی فعال هستند تا آن‌ها را از شعر معرفتی دور کرده و به‌سمت اشعار پوچ ببرند. ایشان برای فهم آسان‌تر این موضوع به یکی از اشعار فاضل نظری اشاره نمود و گفت: | |||
[[ | :''من یک غزل قشنگی دیدم از فاضل عزیزمان'' | ||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|از باغ می‌برند چراغانی‌ات کنند|تا کاج جشن‌های زمستانی‌ات کنند}} | |||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب| | |||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
:''بارک‌الله! حالا من «می‌بَرند» خواندم. ممکن است کسی «می‌بُرند» هم بخواند؛ منتها اگر «می‌بُرند» باشد «تا» لازم دارد. از باغ می‌بُرند تا چراغانی‌ات کنند. اگر «می‌بَرند» باشد «تا» دیگر لازم ندارد؛ مثلاً فرض کنید می‌بَرند که دامادش کنند یا عروسش کنند. بنابراین من می‌بَرند را به این جهت خواندم.'' | |||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|از باغ می‌برند چراغانی‌ات کنند|تا کاج جشن‌های زمستانی‌ات کنند}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
:''مضمون بیت دیگرش این است: «یوسف! از چاه که بیرون می‌آیی، خوش‌حال نباش؛ تو را می‌برند که زندانی‌ات کنند.»''<ref>{{پک|مقیسه|۱۳۹۷|ک= امین زبان و ادب پارسی|ص= ۱۷۱}}</ref>}} | |||
===کمال هم‌نشینی با [[غلامعلی حداد عادل|عادل]]=== | |||
روزی فاضل در منزل حداد عادل مهمان بود. میزبان شعری خواند که بر دل فاضل نشست و بیتی از آن بر سر زبانش افتاد: | |||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|ندارم قبله‌ای جز روی نیکوی تو در عالم|خدایی کن که من توحید می‌خواهم}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
فاضل در حال‌وهوای معنای شعر به‌پرواز درآمد و طبعِ سرشارش به گُل نشست و چنین سرود<ref name= ''باغ''>{{یادکرد وب|نشانی= https://bagheketab.ir/content/ID/527/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%82%D9%84%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8|عنوان= ضیافت اهل قلم در باغ کتاب}}</ref>: | |||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: darkcyan}}{{ب|به رویم باز کن میخانه چشمی که بستی را|ز رندی مثل من پنهان نباید کرد مستی را}} | |||
{{ب|نمی‌آید به چشمم هیچ‌کس غیر از تو|این یعنی به‌لطف عشق تمرین می‌کنم یکتاپرستی را}} | |||
{{ب|شُکوه آبشاران با غرور کوهساران گفت|فروافتادن ما آبرو بخشید هستی را}} | |||
{{ب|در این بازار بی‌رونق من آن ساعت شدم محتاج|که با ثروت عوض کردم غنای تنگدستی را}} | |||
{{ب|به تن تبعید شد روح عدم‌پیمای من|ای عمر بگو بر شانه باید برد تا کی بار هستی را}}</span><noinclude> | |||
{{پایان شعر}} | |||
[[پرونده:Fazel nazari 4.png|220px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''فاضل در برنامهٔ خندوانه'''</center>]] | |||
===یادداشتِ [[مرتضی امیری اسفندقه|امیری اسفندقه]]=== | |||
زمانی که مجموعه‌شعر فاضل نظری به نام «کتاب» منتشر شد، مرتضی امیری اسفندقه یادداشت کوتاهی برای این کتاب نوشت که به این شرح است: | |||
{{گفتاورد تزیینی|...نخست به فاضل نظری برای انتخاب این اسم خوب تبریک می‌گویم. کتاب یک منزلت و مقامی در فکر و فرهنگ دارد. نظری صاحب آواز است و آوازه هم دارد، او و شعرش را دوست دارند، سروده‌هایش را می‌خوانند و در حافظه دارند. او هم قدردان این موقعیت است... نظری در قالبی خشت می‌زند که در این قالب شاعران بزرگ خشت زدند و برای اینکه خشتش با خشت شاعران دیگر متفاوت باشد و پرند و پیکر تازه‌ای داشته باشد، باید مضامین تازه‌ای در این قالب به‌رخ بکشد. امیدوارم در این مسیر دشوار موفق باشد، چراکه شاعربودن‌وشدن در سرزمین حافظ و بیدل و صائب و مولوی و نظامی و [[نیما]] و [[فروغ]] و [[پروین]] و [[اخوان]] و سرشک و [[قیصر امین‌پور|قیصر]] و... آسان نیست.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/02/18/1062413/%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%D9%82%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C|عنوان= آرزوی امیری اسفندقه برای فاضل نظری}}</ref>}} | |||
==زندگی و یادگار== | |||
[[پرونده:Fazel nazari 17.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|راست|<center>'''آیینه‌ای مکدّرم از دست روزگار'''</center>]] | |||
===فاضل در گذر زمان=== | |||
* '''۱۳۵۸''' زادروز ۱۰شهریور در خمین | |||
* '''۱۳۷۶''' کوچ به تهران برای تحصیل | |||
* '''۱۳۸۲''' انتشار «گریه‌های امپراطور» | |||
* '''۱۳۸۷''' برگزیده‌شدن مجموعه‌شعر «کتاب» به‌عنوان [[کتاب سال جمهوری اسلامی]] | |||
* '''۱۳۹۱''' مفتخر به پرمخاظب‌ترین شاعر از دیدگاه مردم | |||
* '''۱۳۹۳''' انتخاب به‌عنوان چهرهٔ شاخص هنر | |||
===گریزی بر زندگی=== | ===گریزی بر زندگی=== | ||
فاضل نظری در یکی از شهرستان‌های استان مرکزی به نام خمین چشم به این جهان باز کرد. دوران ابتدایی و متوسطه را در شهرهای خمین و خوانسار گذراند.<ref name= ''بهار''/> او در سن هجده سالگی برای تحصیلات دانشگاهی رهسپار تهران شد.<ref name= ''نظر''/> رشته‌های معارف اسلامی و مدیریت را در دانشگاه امام صادق(ع) خواند و مدرک دکترای خود را در رشتهٔ مدیریت تولید و عملیات از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرد.<ref name= ''بهار''/> | |||
چهارده یا پانزده سالش بود که به‌تدریج با شعر انس گرفت. خودِ او شعر را تفننی مبارک تلقی می‌کند که خداوند به زندگی او بخشیده است. او همیشه شعر می‌گوید. به هنر خوش‌نویسی نیز علافه‌مند است.<ref name=''رشد''/> | چهارده یا پانزده سالش بود که به‌تدریج با شعر انس گرفت. خودِ او شعر را تفننی مبارک تلقی می‌کند که خداوند به زندگی او بخشیده است. او همیشه شعر می‌گوید. به هنر خوش‌نویسی نیز علافه‌مند است.<ref name=''رشد''/> | ||
===شخصیت و اندیشه=== | ===شخصیت و اندیشه=== | ||
رشتهٔ تحصیلی او که | رشتهٔ تحصیلی او که دکترای تولید و عملیات از گرایش‌های مدیریت صنعتی است با ادبیات در یک راستا نیستند. فاضل بر این باور است که زندگی انسان وجوه مختلفی دارد و لزومی ندارد که همهٔ بخش‌های زندگی به‌هم متصل باشند، انسان علایق مختلفی دارد. مدیریت یعنی به‌نظم درآوردن رفتارها و شعر یعنی به‌نظم درآوردن کلمات.<ref name= "رجا"/> | ||
===فعالیت‌ها=== | ===فعالیت‌ها=== | ||
دبیری سه دوره جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم صد | * دبیری سه دوره جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم صد | ||
* دبیری علمی سومین جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر | |||
* عضو شورای علمی هفتمین دورهٔ جشنوارهٔ شعر فجر | |||
* عضویت در شورای علمی ادبیات انقلاب و فرهنگستان زبان و ادب | |||
* ریاست حوزهٔ هنری استان تهران | |||
* عضو شورای عالی شعر مرکز موسیقی و سرود<ref name= ''بهار''/> | |||
* مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13960921001695/-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%AF|عنوان= فاضل نظری مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شد}}</ref> | |||
[[پرونده:Fazel nazari | [[پرونده:Fazel nazari 14.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center/>'''فاضل و هواداران در بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران'''<center>]] | ||
[[پرونده:Fazel nazari 2.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''دریافت جایزهٔ ادبی [[قلم زرین]] برای کتاب «ضد»'''</center>]] | |||
===یادمان و بزرگداشت‌ها=== | ===یادمان و بزرگداشت‌ها=== | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۴۵: | ||
===از نگاه دیگران=== | ===از نگاه دیگران=== | ||
====[[غلامعلی حداد عادل]]==== | ====[[غلامعلی حداد عادل]]==== | ||
فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر و شعر فارسی است. آنچه با شعر فاضل نظری ثابت می‌شود این است که برای | {{گفتاورد تزیینی|فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر و شعر فارسی است. آنچه با شعر فاضل نظری ثابت می‌شود این است که برای شعرگفتن ضرورتاً نیازی به شکستن قالب نیست. وی وزن و قافیه را حفظ کرده و موسیقی کلام را از دست نداده است؛ اما مسیر تازه‌ای خلق کرده است. این ویژگی شعر او خیلی از حرف‌ها را باطل می‌کند. نظری به چهارچوب‌های وزن و قافیه ملتزم باقی مانده است.<ref name= "باشگاه">{{یادکرد وب|نشانی= https://www.yjc.ir/fa/news/5590244/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|عنوان= فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر است}}</ref>}} | ||
====[[رضا سیدحسینی]]==== | ====[[رضا سیدحسینی]]==== | ||
در این روزگار، | {{گفتاورد تزیینی|در این روزگار، غزل‌ِخوب‌گفتن کار آسانی نیست و غزل‌گوی خوب انگشت‌شمار است. در کشوری که حافظ و سعدی و صائب و... دارد، پس از یک دورانِ تقریباً موفق شعر نو و ادامهٔ تجربه‌های تازه‌تر، ناگهان بازگشت به غزل سبب شده است که باز هم صدها دیوان غزلیات تازه منتشر و فراموش شود. حال وقتی به پشتِ‌سر نگاه می‌کنیم به‌جز سه چهار غزل‌سرای خوب که از مرحلهٔ تقلید فراتر رفته‌اند و غزل‌هایشان بی‌تردید ماندنی خواهد بود، کمتر غزل‌سرایی را می‌بینیم که دیوان او پس از انتشار بلافاصله فراموش نشود؛ اما طبیعی است که ظهور تک‌شاعرها ادامه دارد و گهگاه غزل‌سرایی پیدا می‌شود که مقلّد هیچ‌کس نیست و می‌توان به او امید بست و منتظر درخشش آینده‌اش بود. بی‌شک فاضل نظری یکی از این استثناهاست. غزل‌های ساده و در عین حال بکر او آناً این امید را در آدمی مثل من تولید می‌کند که او آیندهٔ درخشانی داشته باشد. بلی، نمی‌توان ادعا کرد که هم‌اکنون همهٔ غزل‌های او شاهکار است؛ اما هر غزل و حتی هر بیتی از او را می‌توان گفت که تازه است و کافی است که شعر و نثر کلاسیک را با مجال بیشتری بخواند و کلمات همین اندیشهٔ تازه و شعر تازه را با وسواس سخت‌تری انتخاب کند و آنگاه ممکن است به‌تدریج با شاعری روبه‌رو شویم که نظیر ندارد و همین شرط ماندگاری غزل اوست.<ref name= ''چهره''>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی= سیدحسینی|نام خانوادگی۲= موسوی گرمارودی|عنوان= چهار چهره، چهار نظر|ژورنال= شعر|شماره= ۶۸|صفحه= ۷۵}}</ref>}} | ||
====[[ | ====[[علی موسوی گرمارودی]]==== | ||
هر سه مجموعهٔ نظری لبریز از تجربه‌های شاعرانهٔ اوست. غزل‌های او تمام یا اکثرشان نشانه‌های یک شعر خوب را دارا هستند. واقعیت این است که از میان همهٔ قالب‌های شعری، غزل که پری‌زادهٔ شعر فارسی است، این شاعر را برگزیده است. در واقع شاعر لحظات شاعرانه را شکار نمی‌کند، بلکه این لحظات ناب هستند که شاعر را شکار می‌کنند. تمرکز فاضل نظری بر روی قالب غزل و اکتفای او به این قالب نیز رمز دیگری از موفقیت اوست. نظری شاعر معناگراست و در شعر او معانی گسترده‌ای از | {{گفتاورد تزیینی|هر سه مجموعهٔ نظری لبریز از تجربه‌های شاعرانهٔ اوست. غزل‌های او تمام یا اکثرشان نشانه‌های یک شعر خوب را دارا هستند. واقعیت این است که از میان همهٔ قالب‌های شعری، غزل که پری‌زادهٔ شعر فارسی است، این شاعر را برگزیده است. در واقع شاعر لحظات شاعرانه را شکار نمی‌کند، بلکه این لحظات ناب هستند که شاعر را شکار می‌کنند. تمرکز فاضل نظری بر روی قالب غزل و اکتفای او به این قالب نیز رمز دیگری از موفقیت اوست. نظری شاعر معناگراست و در شعر او معانی گسترده‌ای از دوستداری طبیعت، عشق زمینی و آسمانی، پذیرش تقدیر و... دیده می‌شود. در عین حال وی از سنت ادبی گذشته به‌خوبی آرایه‌ها را در استخدام خود گرفته است، طوری که به هیچ روی در ظاهر شعر به چشم نمی‌آیند و شعر را به‌سوی تصنع نکشانده‌اند.<ref name= ''چهره''/>}} | ||
====[[مشفق کاشانی]]==== | ====[[مشفق کاشانی]]==== | ||
فاضل نظری با عنایت به مطالعات پی‌درپی در فرهنگ و ادب فارسی و عربی، با شعر فارسی و متون ارزشمند گذشته و معاصر پیوندی ناگسستنی دارد. او در نقد و نظر از منتقدان صاحب‌نام و در شعر، | {{گفتاورد تزیینی|فاضل نظری با عنایت به مطالعات پی‌درپی در فرهنگ و ادب فارسی و عربی، با شعر فارسی و متون ارزشمند گذشته و معاصر پیوندی ناگسستنی دارد. او در نقد و نظر از منتقدان صاحب‌نام و در شعر، به‌خصوص قالب غزل امروز، از شاعران برجستهٔ روزگار ما به‌شمار است. شعر او سرشار از واژگان تازه و تصویرهای بدیع است که در عمق جان و دل خواننده و شنونده نفوذ می‌کند. «گریه‌های امپراطور» و «اقلیت» دو مجموعه‌شعر ارجمند او که پس از انتشار به‌زودی نایاب شد و به چاپ‌های بعد رسید، گواه این مدعاست. او سوای شعر و پژوهش، جوانی است بزرگ‌منش، در دوستی استوار و در مردم‌داری زبانزد و در محبت به دیگران بی‌قرار... توفیق هرچه بیشتر او را از خداوند بزرگ مسئلت می‌دارم. چنین باد و چنین‌تر.<ref name= ''چهار''>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱= مشفق کاشانی|نام خانوادگی۲= میرشکاک|عنوان= چهار چهره، چهار نظر|ژورنال= شعر|شماره= ۶۸|صفحه= ۷۶}}</ref>}} | ||
====[[یوسف‌علی میرشکاک]]==== | ====[[یوسف‌علی میرشکاک]]==== | ||
{{گفتاورد تزیینی|به‌عقیدهٔ من اگرچه قالب شعر نظری غزل است؛ اما به‌طور واضح و آشکاری فضای مابعد نیمایی در شعرهای او اثر گذاشته است. در واقع فضای شعر او کهنه و قدیمی نیست. با این حال نظری به آرایه‌های شعر کلاسیک به‌خوبی آشناست و از آن‌ها در جای‌جای شعر خود بهره برده است، به‌طوری که کوچک‌ترین اشکالی را نمی‌توان در وزن و قافیهٔ اشعار او وارد کرد. از نگاه من بهترین شعرهای نظری آن‌هایی است که او در «آن‌ها» به زبان رمز نزدیک شده است، گرچه عده‌ای او را در چنین اشعاری به رعایت‌نکردن الگوهای زبانی متهم می‌کنند؛ اما به‌واقع شعرهای رمزی و نمادین او اوج شعرهایش است. من شعرهای او را بالنده می‌بینم و پر از ظرافت و عاطفه و بالنده‌تر خواهد شد، به‌شرط این که به مضامین کلاسیک بازنگردد و به رویدادهای پسانیمایی بپردازد، چراکه تقلید از فضای ذهنی شاعران گذشته مرگ شاعر را به‌بار می‌آورد.<ref name= ''چهار''/>}} | |||
{{جعبه گفتاورد |نقل‌قول=<center><span style="color:purple">'''[[بهاءالدین خرمشاهی]] فاضل را چنین توصیف می‌کند:{{سخ}} | |||
فاضل نظری اکنون تنها یک‌سوم از عمر طبیعی خود را گذرانده است و در آینده معجزه‌ای در شعر امروز ما ایجاد خواهد کرد. حدود سه‌چهارم از حاضران در این مراسم با شعر آشنا هستند و همگی اذعان دارند که شعرهای فاضل نظری ویژه است.<ref name= ''دوم''/>{{سخ}} | |||
'''خرمشاهی در وصف فاضل نظری شعر طنزی گفته است:<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13971214001021/%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%B7%D9%86%D8%B2-%D8%AE%D8%B1%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D8%B3%D9%86%DA%AF-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF|عنوان= شعر طنز خرمشاهی برای فاضل نظری}}</ref> | |||
{{سخ}}'''باشد عملی هر آن‌که از اهل هنر''' | |||
{{سخ}}'''جز فاضل ما که کلاً نظری است''' | |||
{{سخ}} | <center><font color=orange>ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ</font></center>'''</span><noinclude></center>|تراز=چپ|عرض=۲۲%|رنگ پس‌زمینه=#d5fdf4}} | ||
====[[مصطفی محدثی خراسانی]]==== | |||
{{گفتاورد تزیینی|فاضل نظری دارای شخصیتی تکامل‌یافته و از نظر تربیتی ریشه‌دار و اصیل است. همین موضوع موجب شد که ایشان خیلی زود راهش را پیدا کند و ما روزبه‌روز شاهد تکامل و شکوفایی او باشیم. ایشان از چند کتاب قبلی، شخصیت خودش را در شعر پیدا کرد و به‌نحوی شعرهای او امضایش را به‌همراه دارد، طوری که هرکسی با دیدن شعری از این شاعر می‌تواند بفهمد که او شاعرش بوده است.<ref name= ''دوم''/>}} | |||
==== | ====[[ساعد باقری]]==== | ||
فاضل | {{گفتاورد تزیینی|شعر فاضل را مخاطب عام دیده و درک کرده و با آن ارتباط گرفته است. من تردیدی ندارم که شعر او شعری کم‌نظیر است. از سوی دیگر منتقدان و مخاطبان خاص هم به شعر او اقبال زیادی داشتند. بااین‌همه نمی‌دانم چرا برخی از دوستان شاعر در تحلیل شعر او خُرده می‌گیرند و حرفی نمی‌زنند که به کار شعر بیاید. نمی‌دانم چرا تنها به حواشی بسنده می‌کنند. مثلاً می‌گویند مضامین شعر او تکراری است و هیچ‌کدام در قلمرو نقد صحبتی نمی‌کنند. به‌نظر من این مقابله و مواجهه با شعر او طبیعی نیست و نمی‌دانم چرا وقتی با شعر او مواجه می‌شوند از او چشم‌پوشی و به‌نوعی خودزنی می‌کنند. به فاضل خُرده می‌گیرند که سبک هندی نو می‌خوانی و مضامینت را دائماً تکرار می‌کنی. او شاعر شعرهای عاشقانه است اما در اکثر این شعرها از کرامت، گذشت، قناعت، محبت و آزادی سخن گفته. اگر شعر اجتماعی چنین نیست پس شعر اجتماعی چیست؟ مگر جز این است که قرار است شعر در خدمت تأثیرگذاری بر مخاطب باشد. جنس مخاطبان ما طوری است که فضای امروز شعر ما آن‌ها را از ما گریزان کرده است. حالا وقتی شاعری پیدا شده که می‌تواند با این مخاطب گُریزپا ارتباط برقرار کند و با او حرف بزند، حیف نیست که اهالی شعر او را می‌رانند.<ref name= ''سکوت''/>}} | ||
=== | ===فاضل از خودش می‌گوید=== | ||
====نوجوانی‌اش==== | |||
{{گفتاورد تزیینی|از دوران نوجوانی‌ام که صحبت می‌کنم احساس می‌کنم از یک دورهٔ باستانی سخن می‌گویم، چراکه در طی این دوران همه‌چیز با سرعت بسیاری پیشرفت کرده است.<ref name= ''غزل‌ها''/>}} | |||
====شعرهایش<ref name= ''غزل‌ها''/>==== | |||
{{گفتاورد تزیینی|وقتی از غزل به‌عنوان قالب کهن استفاده می‌کنیم، ارزشمندی این قالب کهن در ظرفیت آن است و فکر می‌کنم در خود نوآوری نیز باید به شیوه‌ای نو و جدید نوآوری کنیم. کل هستی یک روایت تازه از واقعیت‌های کهن است و حقیقت، نظرگاه تمام شاعران بوده است.}}{{سخ}} | |||
نظری پرفروش شدن مجموعهٔ اشعارش را در این روزگار با وضعیت چنین تیراژ کتاب، تنها لطف خدا می‌داند. | |||
{{گفتاورد تزیینی دیگر|right|در مجموعهٔ «گریه‌های امپراطور» جنبه‌های حسی و عاطفی خیلی به‌چشم می‌آید. لحظه‌ها و درگیری‌هایی که در فضا شکل می‌گیرد، سطح گفت‌وگوها و حتی شکایت‌هایی که مطرح می‌شود بیانگر حس و عاطفه است.}} | |||
{{گفتاورد تزیینی دیگر|left|در «اقلیت» حرف‌ها گویا هستند، استفاده از احساس به حداقل رسیده و جای این خلأ را حرف‌ها گرفته‌اند.}} | |||
دفتر شعر «آن‌ها» جمعی بین احساس و اندیشه است و در واقع از هم‌اندیشی حرف‌ها و اندیشه‌ها و افکار خیال شاعرانه در هرگونه که مخاطب خاص خود را نیز دارد شکل گرفته است. | |||
===اظهار نظرهای او دربارهٔ دیگران=== | ===اظهار نظرهای او دربارهٔ دیگران=== | ||
== | {{جعبه گفتاورد |نقل‌قول=<center><span style="color:purple">'''[[سهراب سپهری]] را می‌گوید:{{سخ}} | ||
سپهری به شاعر رنگ‌ها و نقاش شعرها معروف است. شعر و نقاشی، گویی دو | سپهری به شاعر رنگ‌ها و نقاش شعرها معروف است. شعر و نقاشی، گویی دو کفهٔ ترازو هستند. هنر سهراب، هم در شعر و هم در نقاشی‌اش والاست.<ref name= ''رشد''/>'''</span><noinclude></center>|تراز=چپ|عرض=۲۲%|رنگ پس‌زمینه=#d5fdf4}} | ||
=== | ====[[غلامعلی حداد عادل]]==== | ||
{{گفتاورد تزیینی|در ترجمه‌های ایشان خبری از تحریف متن نیست و انگار که متن، نعل‌به‌نعل از نظر لفظی تطابق دارد. خیلی‌ها معتقدند هیچ ترجمه‌ای نیست که ترجمه شود و از متن اصلی بیشتر نباشد؛ اما در اشعاری که دکتر حداد عادل ترجمه کرده‌اند برخی متون کوتاه‌تر هم شده‌اند و معنا هم وسیع شده است.<ref name= ''باغ''/>}} | |||
== | |||
| خط ۱۶۹: | خط ۱۹۹: | ||
===خلقیات=== | ===خلقیات=== | ||
فاضل نظری فروتن است. اهل کارهای خیر و عمل صالح است. مغرور نیست. شعرهای او همان اندازه خوب است که شخصیتش و حتی شخصیتش از شعرهایش خوب‌تر است. او همهٔ موفقیت‌هایش را از فضل خدا می‌داند. <ref name="باشگاه"/> | فاضل نظری فروتن است. اهل کارهای خیر و عمل صالح است. مغرور نیست. شعرهای او همان اندازه خوب است که شخصیتش و حتی شخصیتش از شعرهایش خوب‌تر است. او همهٔ موفقیت‌هایش را از فضل خدا می‌داند.<ref name= "باشگاه"/> | ||
{{سخ}}او خوش‌مرام است. نگاهی تیز و عمیق دارد. خاکی است. لحنی آرام و خوش‌طنین دارد. <ref >{{یادکرد وب|نشانی=http://www.abaghi.blogfa.com/post/55 |عنوان=گفت‌وگو با فاضل نظری | {{سخ}}او خوش‌مرام است. نگاهی تیز و عمیق دارد. خاکی است. لحنی آرام و خوش‌طنین دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.abaghi.blogfa.com/post/55|عنوان= گفت‌وگو با فاضل نظری}}</ref> | ||
=== | [[پرونده:Fazel nazari 5.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''شعرخوانی نظری در محضر رهبر انقلاب'''</center>]] | ||
==آثار و کتاب‌شناسی== | |||
[[پرونده:Fazel nazari 16.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center>'''پنجگانهٔ فاضل نظری'''</center>]] | |||
===کارنامه و فهرست آثار=== | |||
* '''گریه‌های امپراطور'''، زمستان۱۳۸۲ | |||
* '''اقلیت'''، بهار۱۳۸۵ | |||
* '''آن‌ها'''، بهار۱۳۸۸ | |||
* '''گزیدهٔ شعر'''، پاییز۱۳۹۰ | |||
* '''ضد'''، بهار۱۳۹۲ | |||
* '''کتاب'''، بهار۱۳۹۵ | |||
* اکنون، اسفند۱۳۹۷ | |||
===سبک، لحن و ویژگی آثار=== | |||
{{بلی}}سبک: فاضل نظری در غزل‌هایش مثلثی از سبک‌های عراقی، هندی و غزل امروز را به‌نمایش گذاشته است. البته سبک غزلیات او به‌طورکل عراقی است. شعر فاضل به‌سبب استفادهٔ اندک از واژه‌های عربی و فصاحت زبانی به سعدی نزدیک‌تر است تا به حافظ. ناگفته نماند که بارقه‌هایی از اشعار بیدل نیز در غزلیات فاضل به‌چشم می‌خورد و ارتباط مخاطب را با معنای شعر دچار مشکل می‌کند. | |||
== | {{بلی}}ویژگی زبانی: اشعار فاضل نظری ساده و خوش‌خوان هستند. شاعر در پی کشف‌های زبانی نیست، بلکه معنا و محتوا را در نظر دارد. شعر فاضل از بازی‌های زبانی و فرمی به‌دور است<ref name= ''بهار''/>: | ||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|نه این که فکر کنی مرهم احتیاج نداشت|که زخم‌های دل خون من علاج نداشت}} | |||
{{ب|تو سبز ماندی و من برگ‌برگ خشکیدم|که آنچه داشت شقایق به سینه کاج نداشت<ref>{{پک|نظری|۱۳۹۰|ک=گریه‌های امپراطور|ص=}}</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{سخ}}اشعار فاضل گاه زبانی امروزی دارند و سنت‌های زبانی غزل کلاسیک نیز در آن‌ها موج می‌زند؛ گاه اشعار او کلاسیک هستند و در عین حال از زبان امروزی نیز بهره می‌گیرند. | |||
{{بلی}}ویژگی آوایی یا موسیقایی: فاضل در نگارش اشعار خویش چهار وزن را بیشتر به کار برده است که عبارت‌اند از: «مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن»، «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن»، «فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» و « مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن». | |||
در بیشتر اشعار فاضل ردیف به‌چشم می‌خورد. او به‌طور معمول قافیه‌هایی بدیع و ردیف‌هایی مناسب را استفاده کرده است که صورت غزل‌هایش را زیبا جلوه داده‌اند. | |||
=== | {{بلی}}ویژگی صور خیال: فاضل در به‌کاربردن عناصر خیالی دیدگاه کلاسیک خود را حفظ کرده است؛ ولی برای استفاده از تشبیهات در حدّ تقلید باقی نمانده است و نوآوری‌هایی را به‌نمایش گذاشته است<ref name= ''بهار''/>: | ||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|مثل عکس رخ مهتاب که افتاده در آب|در دلم هستی و بین من و تو فاصله‌هاست<ref name= ''آن‌ها''>{{پک|نظری|۱۳۹۰|ک= آن‌ها|ص=}}</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
== | {{بلی}}ویژگی مضمون‌پردازی: از ویژگی‌های برجستهٔ شعر فاضل نظری می‌توان به مضمون‌پردازی اشاره کرد که نمایان‌گر نگاه خلاق او به پدیده‌هاست. مضمون‌پردازی از مؤلفه‌های اشعار سبک هندی محسوب می‌شود. فاضل نیز در غزلیات خود تصاویر بدیعی را خلق کرده است که به اشعار سبک هندی نزدیک‌اند:<ref name=''بهار''/> | ||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|هرکه ویران کرد ویران شد در این آتش‌سرا|هیزم اوّل پایهٔ سوزاندنِ خود را گذاشت<ref name=''آن‌ها''/>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
===نام | ===جوایز و افتخارات=== | ||
====افتخارات==== | |||
«آنتولوژی ادبیات زنده» نام کتابی است که اشعاری از شاعران ایرانی را با ترجمهٔ سید حسین طباطبایی دارد و از سوی انتشارات اسکیفیا در سنت‌پترزبورگ منتشر شده است. این مجموعهٔ ده جلدی در بازار کتاب روسیه جای خود را باز کرده است. اشعاری از فاضل نظری نیز در این کتاب به زبان روسی ترجمه شده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13970329000531/%D8%A7%D8%B2-%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7-%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AC-%D8%AA%D8%A7-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D9%86%D8%AA-%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF|عنوان= از نیما یوشیج تا فاضل نظری در سنت‌پترزبورگ}}</ref>{{سخ}} | |||
مجموعه‌شعر «کتاب» در ۱۰ روز ۱۸هزار نسخه به فروش رفت و عنوان پرفروش‌ترین کتاب نمایشگاه را در سال۱۳۹۵ به خود اختصاص داد.{{سخ}} | |||
در سی‌ودومین نمایشگاه کتاب در اردیبهشت۱۳۹۸ بیشترین جست‌وجوی نام مؤلف به فاضل نظری اختصاص دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= http://www.hamshahrionline.ir/news/439668/%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C |عنوان= از فاضل نظری و سیمین دانشور تا محمود دولت‌آبادی و کریم زمانی}}</ref>{{سخ}} | |||
برخی از خواننده‌ها غزل‌های فاضل نظری را در نُت‌های موسیقی گنجانده‌اند. | |||
=== | ===منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فاضل نظری نوشته شده است)=== | ||
* «عاشقانه‌های یک ضد؛ «ضد» مجموعه شعر فاضل نظری» به‌قلمِ میرشمس‌الدین فلاح هاشمی در مجلهٔ سوره اندیشه، شهریور و مهر۱۳۹۲، شماره۷۰ و ۷۱ | |||
* «دیدار با [[محمدعلی بهمنی]]» در مجلهٔ گلستانه، مرداد۱۳۸۳، شماره۵۸ | |||
* «نامه‌خوانی فاضل نظری» در مجلهٔ شعر، زمستان۱۳۸۸، شماره۶۸ | |||
* «به همین سادگی که می‌بینی؛ سیری در شعر فاضل نظری» نوشتهٔ [[غلامعلی حداد عادل]] در مجلهٔ نامه فرهنگستان، تابستان۱۳۸۹، شماره۴۲ | |||
* «زیبایی در زیبافکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری» به‌کوششِ اسماعیل صدیق در مجلهٔ رشد آموزش هنر، بهار۱۳۹۰، شماره۲۵ | |||
* «تأثیر بیدل بر شعر انقلاب اسلامی (با تکیه بر اشعار [[علی معلم دامغانی]]، [[قیصر امین‌پور]] و فاضل نظری» به‌اهتمامِ سیدمهدی طباطبایی در مجلهٔ ادبیات انقلاب اسلامی (ویژه‌نامه فرهنگستان)، خرداد۱۳۹۳، شماره۱ | |||
* «نظری بر پازل فاضل نظری» به‌قلمِ فرامرز عرب‌عامری در مجلهٔ شعر، بهمن۱۳۹۳، شماره۷۵ | |||
* «هندی‌وارگی در اشعار فاضل نظری» نوشتهٔ غلامعلی فلاح و مهرداد زارعی در مجلهٔ زبان و ادبیات فارسی، بهار و تابستان۱۳۹۴، شماره۷۸ | |||
* «سبک‌شناسی شعر فاضل نظری» به‌کوششِ علی‌اکبر افراسیاب، یدالله بهمنی‌مطلق و محمد بیدخونی در مجلهٔ سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی «بهار ادب»، زمستان۱۳۹۶، شماره۳۸<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.noormags.ir/view/fa/search?origin=pager&index=&q=%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84+%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C&pn=1&ps=10&and=&or=&exact=¬e=&fields=*|عنوان= فاضل نظری}}</ref> | |||
=== | ===بررسی چند اثر=== | ||
====گریه‌های امپراطور==== | |||
این مجموعه‌شعر حاوی ۳۸غزل است. شاعر در سرودن غزل‌هایش می‌کوشد موسیقی شعر درونی (صنایع ادبی)، بیرونی (عروض) و کناری (ردیف و قافیه) را حفظ کند. همهٔ سروده‌ها غزل هستند و احساسات عاشقانه را با زبانی نرم و ساده بیان می‌کنند. ابیاتش روان است، طیف گسترده‌ای از واژه‌ها را در خود جای داده و از اشعار حافظ و سعدی تأثیر پذیرفته است. شعرهای این مجموعه مربوط به دوران دبیرستان و سال اول دانشگاه است، یعنی حدوداً از هجده سالگی تا بیست‌ودو سالگی. فاضل بیشتر از وزن‌های متناوب‌الارکان استفاده می‌کند. در این مجموعه ۸۱درصد از غزل‌ها ردیف دارند، ردیف‌هایی همچون عوض شدست، که بمیرم، عاشقت شدست، به‌هم می‌ریزد و... . درون‌مایهٔ این مجموعه عشق، غم و ذکر فراق است. اشارات مذهبی نیز در اشعار وجود دارد. | |||
=== | ====اقلیت==== | ||
این کتاب ۳۷غزل دارد. شاعر با زبانی نرم و بدیع، مضامین و استعارات تازه‌ای را در شعر خود وارد کرده است. استفاده از عناصری همچون تخیل، عاطفه، زبان و آهنگ این مجموعه را متمایز کرده و سبب جذابیت آن شده است.<ref name= ''بهار''/> | |||
====ضد==== | |||
== | این مجموعه حاوی چهل غزل است. حال‌وهوای آن به «گریه‌های امپراطور» نزدیک است و زبانش به زبان دفتر شعر «آن‌ها». برخی از اشعار این مجموعه مربوط به دوران نوجوانی شاعر است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13900608000425/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B6%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF|عنوان= فاضل نظری اشعاری بر «ضد» خود منتشر می‌کند}}</ref> | ||
موضوع عرفان و عشق در این مجموعه سهم زیادی دارند و تعدادی از اشعار هم اجتماعی‌اند. غزل‌ها کوتاهند و متوسط تعداد ابیات، شش بیت است. یکی از نقاط قوت این مجموعه همین کوتاهی غزل‌هاست که شاعر جانِ کلامِ خود را در کوتاه‌ترین زمان به مخاطب انتقال می‌دهد.{{سخ}} | |||
جوّ عاشقانه و غمگینی بر «ضد» حاکم است، گاهی یأس و ناامیدی نیز بر اشعار سایه می‌افکند و مخاطب را آزار می‌دهد: | |||
{{شعر|نستعلیق|سبک=color: purple}}{{ب|من آسمان پر از ابرهای دلگیرم|اگر تو دلخوری از من، من از خودم سیرم}} | |||
{{ب|من آن طبیب زمین‌گیر زار و بیمارم|که هرچه زهر به خود می‌دهم نمی‌میرم}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
<center><font color=darkcyan>ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ ᗙ</font></center> | |||
گاهی نیز «ضد» فضایی عارفانه پیدا می‌کند و فهم عاشقانهٔ شاعر از خداوند انسان را به یاد عرفای بزرگ می‌اندازد. نگاه شاعر به موضوع عشق بسیار متنوع است و این نوع نگاه از اعماق دل شاعر برمی‌خیزد.<ref>{{یادکرد ژورنال|عنوان= عاشقانه‌های یک ضد؛ ضد/ مجموعه شعر فاضل نظری|ژورنال= مجلهٔ سورهٔ اندیشه|شماره =۷۰ و ۷۱}}</ref>{{سخ}} | |||
ایرادِ وارده به مجموعه‌شعر«ضد» این است که کتاب ضد فرزند زمان خود نیست. فضای اشعار، آرکائیک و قدیمی است؛ مگرنه‌اینکه شاعر باید آینهٔ زمان خود باشد، اشعار «ضد» بسیار عقب‌تر از زمان کنونی است.<ref>{{یادکرد ژورنال|عنوان= نظری بر پازل فاضل نظری|ژورنال= مجلهٔ شعر|شماره= ۷۸}}</ref> | |||
===سبک و | ====کتاب==== | ||
«کتاب» ۳۹غزل دارد و شامل مفاهیم عاشقانه، عارفانه و اجتماعی است. در این مجموعه شاعر درپی مضامین جدید و امروزی است؛ ولی از واژه‌های کهن استفاده کرده است. سبک شعری فاضل نظری همچون سنگِ مرمری است که عراقی است؛ ولی رگه‌هایی از سبک هندی نیز در آن مشاهده می‌شود. فاضل شاعری مضمون‌پرداز است و در فرم ادعا ندارد. | |||
{{سخ}}شاعر دربارهٔ نام‌گذاری این مجموعه می‌گوید: | |||
{{گفتاورد تزیینی|کتاب پیش از هر چیز نام معجزهٔ پیامبر عزیزمان است و من با این نام‌گذاری در صدد بودم تا اهمیت این معجزه را یادآوری کرده باشم. از سویی دیگر انتخاب این نام تلاشی است برای نشان‌دادن اهمیت کتاب و خواندن.<ref name= ''کتاب''/>}} | |||
===ناشرانی که با او کار کرده‌اند=== | |||
*انتشارات سوره مهر | |||
*انتشارات مروارید | |||
===تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها=== | |||
فاضل نظری شاعری پرمخاطب است که آثارش در شمارگان پانصدهزار نسخه به‌فروش رفته است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1960062/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF|عنوان= تازه‌ترین کتاب فاضل نظری منتشر شد}}</ref> «گریه‌های امپراطور» توفیق رسیدن به چاپ۵۹، «اقلیت» چاپ۴۹، «آن‌ها» چاپ۵۲، «گزیدهٔ شعر» چاپ۱۷، «ضد» چاپ۴۰، «کتاب» چاپ۳۴ و «اکنون» چاپ۱۴ را داشته‌اند.{{سخ}} | |||
انتشارات «سورهٔ مهر» که به‌مدت یک ماه امکان پیش‌خرید مجموعه‌شعر «اکنون» را فراهم کرده بود، یک چاپ از آن را که حدوداً دوهزاروپانصد نسخه دارد، به‌فروش رسانده بود. همچنین با گذشت هفت روز از انتشار این دفتر شعر، چاپ هفتم آن روانهٔ بازار شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://www.farsnews.com/news/13971227000655/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF|عنوان= کتاب «اکنون» فاضل نظری در هفت روز به چاپ هفتم رسید}}</ref> | |||
==== | ==نوا، نما و نگاه== | ||
[[پرونده:Fazel nazari 13.jpg|260px|thumb|بندانگشتی|چپ|<center><span style="color:darkcyan"> '''بیتی از فاضل'''</span><noinclude></center>]] | |||
| خط ۲۸۹: | خط ۳۱۰: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
#{{یادکرد | # {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =مقیسه| نام =محمدحسن |عنوان= امین زبان و ادب پارسی: راهکارهای علمی و عملی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) دربارهٔ پویش و گسترش زبان و ادبیات فارسی |سال= ۱۳۹۷|ناشر= انتشارات انقلاب اسلامی |مکان =تهران | شابک =}} | ||
#{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =صدیق | # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی۱= افرسیاب | نام خانوادگی۲ =بهمنی مطلق|نام خانوادگی۳ =بید خونی | عنوان =سبک‌شناسی شعر فاضل نظری | ژورنال =سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)|شماره =۳۸| سال =۱۳۹۶}} | ||
#{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =سیدحسینی | نام =رضا| نام خانوادگی۲ =موسوی گرمارودی | نام۲ = | # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =صدیق | عنوان =زیبایی در زیبا فکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری| ژورنال =رشد آموزش هنر | دوره =۸ | شماره =۲۵| سال =۱۳۹۰}} | ||
#{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =کاظمی | # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =سیدحسینی | نام =رضا| نام خانوادگی۲ =موسوی گرمارودی |نام۲ = سیدعلی| نام خانوادگی۳ =مشفق کاشانی | نام۳ =|نام خانوادگی۴ =میرشکاک | نام۴= یوسف‌علی| عنوان =چهار چهره، چهار نظر| ژورنال =شعر| شماره =۶۸| سال =۱۳۸۸}} | ||
#{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =فلاح هاشمی | # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =کاظمی | عنوان= نقدی بر سه کتاب فاضل نظری |ژورنال = در اقلیم نقد|سال= ۱۳۹۲}} | ||
#{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =عرب‌عامری | نام = | # {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =فلاح هاشمی|عنوان =عاشقانه‌های یک ضد؛ ضد/ مجموعه شعر فاضل نظری| ژورنال =مجلهٔ سوره اندیشه| شماره =۷۰ و ۷۱| سال =۱۳۹۲}} | ||
# {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = عرب‌عامری| عنوان = نظری بر پازل فاضل نظری| ژورنال =مجلهٔ شعر| شماره =۷۸| سال =۱۳۹۴ }} | |||
# {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی= نظری| نام= فاضل|عنوان = [[گریه‌های امپراطور]] | سال = ۱۳۹۰| ناشر = انتشارات سورهٔ مهر |مکان = تهران | شابک =}} | |||
# {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= نظری|نام = فاضل|پیوند نویسنده= فاضل نظری|عنوان= [[آن‌ها]]|سال= ۱۳۹۰|ناشر= سورهٔ مهر |مکان = تهران | شابک= }} | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1960062/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF | * {{یادکرد وب|نشانی= https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1960062/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF|عنوان= تازه‌ترین کتاب فاضل نظری منتشر شد|ناشر= خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار =۱۲اسفند۱۳۹۷}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/13/1256581/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 |عنوان =استقبال از شعرهای فاضل نظری در افغانستان|ناشر =خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار=۱۳آذر۱۳۹۵}} | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/09/13/1256581/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 |عنوان =استقبال از شعرهای فاضل نظری در افغانستان|ناشر= خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار= ۱۳آذر۱۳۹۵}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1959940/%D8%A7%DA%A9%D9%80%D9%80%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%81%D9%80%D8%A7%D8%B6%D9%80%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-12-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C |عنوان = | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/12/1959940/%D8%A7%DA%A9%D9%80%D9%80%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%81%D9%80%D8%A7%D8%B6%D9%80%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-12-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C |عنوان =نظرخواهی دربارهٔ بهترین شعر فاضل نظری|ناشر =خبرگزاری تسنیم|تاریخ انتشار=۱۲اسفند۱۳۹۷}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https:// | * {{یادکرد وب|نشانی = https://article.tebyan.net/136627/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B3%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C|عنوان= نشست سه‌گانهٔ فاضل نظری|ناشر= مؤسسهٔ فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان|تاریخ انتشار= ۲۲شهریور۱۳۸۹}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/ | * {{یادکرد وب|نشانی=http://jamejamonline.ir/online/670886792222847175/%D8%B3%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%8A%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B2%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%8A%E2%80%8C%D9%81%D8%AC%D8%B1|عنوان= سهم نسل‌سومی‌ها از سروهای فجر|ناشر= تارنمای مؤسسهٔ فرهنگی مطبوعاتی جام‌جم|تاریخ انتشار=۱۷اسفند۱۳۸۹}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/ | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13960921001695/-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%AF |عنوان =فاضل نظری مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شد|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار=۲۱آذر۱۳۹۶}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/ | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13911222000220/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%B5%D9%84%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D8%AD%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85 |عنوان =بهترین عیدی که فاضل نظری گرفت، صله ارحام را دوست دارم|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار=۷فروردین۱۳۹۲}} | ||
* {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13971227000655/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF |عنوان =کتاب «اکنون» فاضل نظری در هفت روز به چاپ هفتم رسید|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار =۲۷اسفند۱۳۹۷}} | |||
*{{یادکرد وب|نشانی =https://www. | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13971214001021/%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%B7%D9%86%D8%B2-%D8%AE%D8%B1%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D8%B3%D9%86%DA%AF-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF |عنوان =شعر طنز خرمشاهی برای فاضل نظری؛ مخاطبان برای فاضل سنگ تمام گذاشتند|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار =۱۴اسفند۱۳۹۷}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی = | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.mehrnews.com/news/4560246/%D8%A8%D8%BA%D8%B6-%D9%88-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA |عنوان =بغض و سکوت فاضل نظری در رونمایی ''اکنون'' شکست|ناشر =خبرگزاری مهر|تاریخ انتشار =۱۴اسفند۱۳۹۷|تاریخ بازبینی=۲۲شهریور۱۳۹۸}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی = | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13970329000531/%D8%A7%D8%B2-%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7-%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AC-%D8%AA%D8%A7-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D9%86%D8%AA-%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF |عنوان =از نیما یوشیج تا فاضل نظری در سنت‌پترزبورگ|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار =۲۹خرداد۱۳۹۷}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی= https://www. | * {{یادکرد وب|نشانی =https://www.farsnews.com/news/13900608000425/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B6%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF |عنوان =فاضل نظری اشعاری بر «ضد» خود منتشر می‌کند|ناشر =خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار =۱۱شهریور۱۳۹۰}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی= | * {{یادکرد وب|نشانی= https://www.farsnews.com/news/13950211000541/-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF|عنوان= کتاب فاضل نظری رونمایی می‌شود|ناشر= خبرگزاری فارس|تاریخ انتشار= ۱۱اردیبهشت۱۳۹۵}} | ||
*{{یادکرد وب|نشانی= | * {{یادکرد وب|نشانی =http://www.iribnews.ir/fa/news/2371355/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%AF%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C |عنوان =انتشار چاپ دوم کتاب «اکنون» از فاضل نظری|ناشر =خبرگزاری صدا و سیما|تاریخ انتشار=۱۴اسفند۱۳۹۷}} | ||
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/4310504/%D8%BA%D8%B2%D9%84-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D8%B6%D8%B1-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8 |عنوان=غزل فاضل نظری در محضر رهبر انقلاب|ناشر=خبرگزاری مهر|تاریخ انتشار=۹خرداد۱۳۹۷}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی= https://www.mehrnews.com/news/2325680/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D9%82%D9%84%D9%85-%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF |عنوان=برگزیدگان دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی قلم زرین |ناشر=خبرگزاری مهر|تاریخ انتشار=۱۵تیر۱۳۹۳ }} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی= http://www.hamshahrionline.ir/news/439668/%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C |عنوان=از فاضل نظری و سیمین دانشور تا محمود دولت‌آبادی و کریم زمانی |ناشر=همشهری |تاریخ انتشار=۱۸اردیبهشت۱۳۹۸}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی= http://www.rajanews.com/news/135945 |عنوان=نظر قیصر امین‌پور دربارهٔ شعر فاضل نظری|ناشر=رجانیوز|تاریخ انتشار=۲۶اردیبهشت۱۳۹۱}} | |||
*{{یادکرد وب|نشانی= | * {{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/5590244/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA |عنوان=فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر است |ناشر=باشگاه خبرنگاران جوان |تاریخ انتشار= ۱۲اردیبهشت۱۳۹۵}} | ||
* {{یادکرد وب|نشانی=http://www.abaghi.blogfa.com/post/55 |عنوان=گفت‌وگو با فاضل نظری| ناشر=سایت بقا |تاریخ انتشار=۱۶فروردین۱۳۹۰ }} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی =https://www.noormags.ir/view/fa/search?origin=pager&index=&q=%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84+%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C&pn=1&ps=10&and=&or=&exact=¬e=&fields=*|عنوان =فاضل نظری|ناشر =پایگاه مجلات تخصصی نور|تاریخ انتشار =}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی=https://www.aparat.com/v/RHp2c/%D8%A2%D8%A8_%D8%B7%D9%84%D8%A8_%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%21_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8|عنوان= استفادهٔ رهبر انقلاب از مفهوم شعر|ناشر= آپارات|تاریخ انتشار= |تاریخ بازبینی= ۱۰مهر۱۳۹۸ (۲اکتبر۲۰۱۹)}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی =https://bagheketab.ir/content/ID/527/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%82%D9%84%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8|عنوان =ضیافت اهل قلم در باغ کتاب|ناشر =سایت باغ کتاب تهران|تاریخ انتشار=۱۵تیر۱۳۹۸|تاریخ بازبینی=۲مرداد۱۳۹۸ (۲۴ژوئیه۲۰۱۹)}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/5604268/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D8%A7%D9%86 |عنوان=رباعی سفارشی فاضل نظری برای نامزد جناب‌خان|ناشر=باشگاه خبرنگاران جوان| تاریخ انتشار=۲۳اردیبهشت۱۳۹۵}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/02/18/1062413/%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%D9%82%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C|عنوان=آرزوی امیری اسفندقه برای فاضل نظری|ناشر=خبرگزاری تسنیم| تاریخ انتشار=۱۸اردیبهشت۱۳۹۵}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی =http://www.bi-bahane.blogfa.com/category/4 |عنوان =مصاحبه‌ها|ناشر =غزل‌های استاد فاضل نظری|تاریخ انتشار=}} | |||
* {{یادکرد وب|نشانی=http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=20670|عنوان=بیانات در دیدار شاعران|ناشر=دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای|نویسنده=| تاریخ انتشار=۱۴مرداد۱۳۹۱}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۴۰
| فاضل نظری | |
|---|---|
 شاعر جریان‌ساز دههٔ هشتاد | |
| زمینهٔ کاری | سرایش و تدریس |
| زادروز | ۱۰شهریور۱۳۵۸ خمین |
| محل زندگی | تهران |
| پیشه | شاعر و مدرس دانشگاه و مدیر اجرایی |
| سبک نوشتاری | غزل |
| کتاب‌ها | گریه‌های امپراطور، اقلیت و... |
| مدرک تحصیلی | دکترای مدیریت تولید و عملیات |
| دانشگاه | کارشناسی‌ارشد در دانشگاه امام صادق(ع) دکتری در دانشگاه شهید بهشتی |
| امضا | 
|
فاضل نظری شاعری است که رگه‌های کلاسیک در غزل‌هایش دیده می‌شود.
برخی به‌سبب ذوق و توانایی فاضل نظری در مضمون‌سازی، وی را قرینِ صائب تبریزی قلمداد می‌کنند.
منتقدی فاضل را استاد پرواز در قفس می‌نامد، قفسی که سه دیوارش عشق است و یک دیوار، مرگ. غیر از دو موضوعِ عشق و مرگ، موضوعات دیگری چون سیاست، اخلاق، تعالیم مذهبی و امثال این‌ها در اشعار او کمتر به‌چشم می‌خورد.[۱] برخی بر این باورند فاضل نظری یکی از اتفاقات شعر معاصر است.[۲]
نظری به‌عنوان شاعر جریان‌ساز دهه۸۰ شناخته شده است.[۳]
ناصر ندیم، شاعر افغان، اظهار کرده فاضل نظری از جملهٔ شاعرانی است که در افغانستان مخاطب‌های زیادی دارد.[۴]
نظری در سال۱۳۸۲ با انتشار مجموعه‌شعر «گریه‌های امپراطور» به جامعهٔ ادبی معرفی شد و سه‌گانه‌اش که شامل مجموعه‌شعرهای «گریه‌های امپراطور»، «آن‌ها» و «اقلیت» است در اواخر دهه۸۰ در دستهٔ پرمخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین مجموعه‌شعرها قرار گرفت.[۵]
شعر نظری با جریان‌های شعر امروزی تفاوت دارد و نگاهی کلاسیک به غزل دارد.[۶] او شعرهایش را در قالب غزل سروده است و در غزل‌هایش از سبک هندی، سبک عراقی و سبک غزل امروز بهره گرفته است. ذهن این شاعر جوان سرشار از قریحهٔ شاعری، مطالعات ادبی و خلاقیت‌های زبانی و مضمونی است، به همین دلیل اشعارش مخاطبان را بسیار جذب کرده است. او مفاهیم امروزی را در قالب غزل کهن فارسی گنجانده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد فاضل نظری انگیزهٔ نوشتن شعرهایش را محبت مردم می‌داند.[۷]
۱۳۸۷ «کتاب» نظری برگزیدهٔ کتاب سال شد و ۱۳۹۱ فاضل را پرمخاطب‌ترین شاعر مردمی معرفی کردند. دو سال بعد چهره‌های پنجگانهٔ شاخص در عرصه هنر منتشر شد که نام فاضل نظری در آن به‌چشم می‌خورد.[۸]
در دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی قلم زرین در سال۱۳۹۳، مجموعه‌شعر «ضد» به‌عنوان برگزیده معرفی شد.[۹]
او در سال۱۳۸۵ سرو بلورین جشنوارهٔ شعر فجر را از آنِ خود کرده است.[۱۰]
از میان یادها
مقدمهٔ خنده‌دار
فاضل وقتی کلاس سوم راهنمایی بود، شعر می‌سرود و مجموعه‌ای برای خودش جمع‌آوری کرده بود. در ابتدای دفتر شعرش مقدمه‌ای هم نوشته بود و دلش می‌خواست آن را چاپ کند. در کلاس مدرسه و در انجمن‌های ادبیِ خودمانی برای دوستانش شعرها را می‌خواند. حالا که آن مقدمه به‌یادش می‌افتد خنده‌اش می‌گیرد. آن شعرها را هم دیگر پیدا نکرد؛ ولی برخی از آن‌ها در پسِ ذهنش مانده است.[۱۲]
عیدی‌های چهارتاشده
عید که می‌شد، مادربزرگ اسکناس‌هایش را چهارتامی‌کرد و به نوه‌هایش عیدی می‌داد. فاضل این عیدی‌های چهارتاشده را خیلی دوست داشت.[۱۳]
آرزوی فاضل
بغضی گلوی فاضل را به‌هنگام رونمایی از آثارش فرامی‌گیرد. او می‌اندیشد که چقدر زود همه‌چیز دیر می‌شود و بر این باور است که هر انسانی قبل از مرگ یکی از آرزوهایش برآورده می‌شود. او خودش می‌گوید بیشتر آرزوهایش برآورده شده‌اند و حتی برخی از آرزوهایش چندین بار برآورده شده‌اند. فاضل آرزو می‌کند که با ظهور امام عصر(عج) شاهد عدالت سرشار در جهان باشد.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
اسلحهٔ گریه
برای نام‌گذاری «گریه‌های امپراطور»، قیصر امین‌پور به او گفته بود این نام به‌درد رمان می‌خورد. فاضل حالا که فکر می‌کند می‌بیند حرف او درست بوده است. دلیلِ فاضل برای عنوان گریه‌های امپراطور این بوده است که امپراطور همان خلیفه‌ای است که از بهشت رانده شده و به زمین آمده بود و فکر می‌کرد سلاح‌های زیادی دارد؛ ولی مهم‌ترین اسلحه‌اش گریه بود، سلاحه‌البکاء.[۱۴]
شکایت از خود
منظور فاضل از انتخاب عنوان «ضد» برای دفتر شعرش، همان نفس اماره است. آن چیزی که انسان را امر می‌کند به مخالفت با خودش و انسان درنمی‌یابد که آن همان دشمن اوست. فرازی از دعای کمیل است که می‌گوید: «خدایا من از خودم به تو شکایت آورده‌ام.»[۱۴]
فاضل عزیزمان
| « | [آیت‌الله] خامنه‌ای در نشستی که با شاعران داشت به شاعران جوان هشدار داد که جریاناتی فعال هستند تا آن‌ها را از شعر معرفتی دور کرده و به‌سمت اشعار پوچ ببرند. ایشان برای فهم آسان‌تر این موضوع به یکی از اشعار فاضل نظری اشاره نمود و گفت:
|
» |
کمال هم‌نشینی با عادل
روزی فاضل در منزل حداد عادل مهمان بود. میزبان شعری خواند که بر دل فاضل نشست و بیتی از آن بر سر زبانش افتاد:
| ندارم قبله‌ای جز روی نیکوی تو در عالم | خدایی کن که من توحید می‌خواهم |
فاضل در حال‌وهوای معنای شعر به‌پرواز درآمد و طبعِ سرشارش به گُل نشست و چنین سرود[۱۶]:
| به رویم باز کن میخانه چشمی که بستی را | ز رندی مثل من پنهان نباید کرد مستی را | |
| نمی‌آید به چشمم هیچ‌کس غیر از تو | این یعنی به‌لطف عشق تمرین می‌کنم یکتاپرستی را | |
| شُکوه آبشاران با غرور کوهساران گفت | فروافتادن ما آبرو بخشید هستی را | |
| در این بازار بی‌رونق من آن ساعت شدم محتاج | که با ثروت عوض کردم غنای تنگدستی را | |
| به تن تبعید شد روح عدم‌پیمای من | ای عمر بگو بر شانه باید برد تا کی بار هستی را |
یادداشتِ امیری اسفندقه
زمانی که مجموعه‌شعر فاضل نظری به نام «کتاب» منتشر شد، مرتضی امیری اسفندقه یادداشت کوتاهی برای این کتاب نوشت که به این شرح است:
| « | ...نخست به فاضل نظری برای انتخاب این اسم خوب تبریک می‌گویم. کتاب یک منزلت و مقامی در فکر و فرهنگ دارد. نظری صاحب آواز است و آوازه هم دارد، او و شعرش را دوست دارند، سروده‌هایش را می‌خوانند و در حافظه دارند. او هم قدردان این موقعیت است... نظری در قالبی خشت می‌زند که در این قالب شاعران بزرگ خشت زدند و برای اینکه خشتش با خشت شاعران دیگر متفاوت باشد و پرند و پیکر تازه‌ای داشته باشد، باید مضامین تازه‌ای در این قالب به‌رخ بکشد. امیدوارم در این مسیر دشوار موفق باشد، چراکه شاعربودن‌وشدن در سرزمین حافظ و بیدل و صائب و مولوی و نظامی و نیما و فروغ و پروین و اخوان و سرشک و قیصر و... آسان نیست.[۱۷] | » |
زندگی و یادگار
فاضل در گذر زمان
- ۱۳۵۸ زادروز ۱۰شهریور در خمین
- ۱۳۷۶ کوچ به تهران برای تحصیل
- ۱۳۸۲ انتشار «گریه‌های امپراطور»
- ۱۳۸۷ برگزیده‌شدن مجموعه‌شعر «کتاب» به‌عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی
- ۱۳۹۱ مفتخر به پرمخاظب‌ترین شاعر از دیدگاه مردم
- ۱۳۹۳ انتخاب به‌عنوان چهرهٔ شاخص هنر
گریزی بر زندگی
فاضل نظری در یکی از شهرستان‌های استان مرکزی به نام خمین چشم به این جهان باز کرد. دوران ابتدایی و متوسطه را در شهرهای خمین و خوانسار گذراند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد او در سن هجده سالگی برای تحصیلات دانشگاهی رهسپار تهران شد.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد رشته‌های معارف اسلامی و مدیریت را در دانشگاه امام صادق(ع) خواند و مدرک دکترای خود را در رشتهٔ مدیریت تولید و عملیات از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرد.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
چهارده یا پانزده سالش بود که به‌تدریج با شعر انس گرفت. خودِ او شعر را تفننی مبارک تلقی می‌کند که خداوند به زندگی او بخشیده است. او همیشه شعر می‌گوید. به هنر خوش‌نویسی نیز علافه‌مند است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
شخصیت و اندیشه
رشتهٔ تحصیلی او که دکترای تولید و عملیات از گرایش‌های مدیریت صنعتی است با ادبیات در یک راستا نیستند. فاضل بر این باور است که زندگی انسان وجوه مختلفی دارد و لزومی ندارد که همهٔ بخش‌های زندگی به‌هم متصل باشند، انسان علایق مختلفی دارد. مدیریت یعنی به‌نظم درآوردن رفتارها و شعر یعنی به‌نظم درآوردن کلمات.[۱۴]
فعالیت‌ها
- دبیری سه دوره جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم صد
- دبیری علمی سومین جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر
- عضو شورای علمی هفتمین دورهٔ جشنوارهٔ شعر فجر
- عضویت در شورای علمی ادبیات انقلاب و فرهنگستان زبان و ادب
- ریاست حوزهٔ هنری استان تهران
- عضو شورای عالی شعر مرکز موسیقی و سرودخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ
<ref>بدشکل است یا نام بدی دارد - مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان[۱۸]
یادمان و بزرگداشت‌ها
از نگاه دیگران
غلامعلی حداد عادل
| « | فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر و شعر فارسی است. آنچه با شعر فاضل نظری ثابت می‌شود این است که برای شعرگفتن ضرورتاً نیازی به شکستن قالب نیست. وی وزن و قافیه را حفظ کرده و موسیقی کلام را از دست نداده است؛ اما مسیر تازه‌ای خلق کرده است. این ویژگی شعر او خیلی از حرف‌ها را باطل می‌کند. نظری به چهارچوب‌های وزن و قافیه ملتزم باقی مانده است.[۱۹] | » |
رضا سیدحسینی
| « | در این روزگار، غزل‌ِخوب‌گفتن کار آسانی نیست و غزل‌گوی خوب انگشت‌شمار است. در کشوری که حافظ و سعدی و صائب و... دارد، پس از یک دورانِ تقریباً موفق شعر نو و ادامهٔ تجربه‌های تازه‌تر، ناگهان بازگشت به غزل سبب شده است که باز هم صدها دیوان غزلیات تازه منتشر و فراموش شود. حال وقتی به پشتِ‌سر نگاه می‌کنیم به‌جز سه چهار غزل‌سرای خوب که از مرحلهٔ تقلید فراتر رفته‌اند و غزل‌هایشان بی‌تردید ماندنی خواهد بود، کمتر غزل‌سرایی را می‌بینیم که دیوان او پس از انتشار بلافاصله فراموش نشود؛ اما طبیعی است که ظهور تک‌شاعرها ادامه دارد و گهگاه غزل‌سرایی پیدا می‌شود که مقلّد هیچ‌کس نیست و می‌توان به او امید بست و منتظر درخشش آینده‌اش بود. بی‌شک فاضل نظری یکی از این استثناهاست. غزل‌های ساده و در عین حال بکر او آناً این امید را در آدمی مثل من تولید می‌کند که او آیندهٔ درخشانی داشته باشد. بلی، نمی‌توان ادعا کرد که هم‌اکنون همهٔ غزل‌های او شاهکار است؛ اما هر غزل و حتی هر بیتی از او را می‌توان گفت که تازه است و کافی است که شعر و نثر کلاسیک را با مجال بیشتری بخواند و کلمات همین اندیشهٔ تازه و شعر تازه را با وسواس سخت‌تری انتخاب کند و آنگاه ممکن است به‌تدریج با شاعری روبه‌رو شویم که نظیر ندارد و همین شرط ماندگاری غزل اوست.[۲۰] | » |
علی موسوی گرمارودی
| « | هر سه مجموعهٔ نظری لبریز از تجربه‌های شاعرانهٔ اوست. غزل‌های او تمام یا اکثرشان نشانه‌های یک شعر خوب را دارا هستند. واقعیت این است که از میان همهٔ قالب‌های شعری، غزل که پری‌زادهٔ شعر فارسی است، این شاعر را برگزیده است. در واقع شاعر لحظات شاعرانه را شکار نمی‌کند، بلکه این لحظات ناب هستند که شاعر را شکار می‌کنند. تمرکز فاضل نظری بر روی قالب غزل و اکتفای او به این قالب نیز رمز دیگری از موفقیت اوست. نظری شاعر معناگراست و در شعر او معانی گسترده‌ای از دوستداری طبیعت، عشق زمینی و آسمانی، پذیرش تقدیر و... دیده می‌شود. در عین حال وی از سنت ادبی گذشته به‌خوبی آرایه‌ها را در استخدام خود گرفته است، طوری که به هیچ روی در ظاهر شعر به چشم نمی‌آیند و شعر را به‌سوی تصنع نکشانده‌اند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
مشفق کاشانی
| « | فاضل نظری با عنایت به مطالعات پی‌درپی در فرهنگ و ادب فارسی و عربی، با شعر فارسی و متون ارزشمند گذشته و معاصر پیوندی ناگسستنی دارد. او در نقد و نظر از منتقدان صاحب‌نام و در شعر، به‌خصوص قالب غزل امروز، از شاعران برجستهٔ روزگار ما به‌شمار است. شعر او سرشار از واژگان تازه و تصویرهای بدیع است که در عمق جان و دل خواننده و شنونده نفوذ می‌کند. «گریه‌های امپراطور» و «اقلیت» دو مجموعه‌شعر ارجمند او که پس از انتشار به‌زودی نایاب شد و به چاپ‌های بعد رسید، گواه این مدعاست. او سوای شعر و پژوهش، جوانی است بزرگ‌منش، در دوستی استوار و در مردم‌داری زبانزد و در محبت به دیگران بی‌قرار... توفیق هرچه بیشتر او را از خداوند بزرگ مسئلت می‌دارم. چنین باد و چنین‌تر.[۲۱] | » |
یوسف‌علی میرشکاک
| « | به‌عقیدهٔ من اگرچه قالب شعر نظری غزل است؛ اما به‌طور واضح و آشکاری فضای مابعد نیمایی در شعرهای او اثر گذاشته است. در واقع فضای شعر او کهنه و قدیمی نیست. با این حال نظری به آرایه‌های شعر کلاسیک به‌خوبی آشناست و از آن‌ها در جای‌جای شعر خود بهره برده است، به‌طوری که کوچک‌ترین اشکالی را نمی‌توان در وزن و قافیهٔ اشعار او وارد کرد. از نگاه من بهترین شعرهای نظری آن‌هایی است که او در «آن‌ها» به زبان رمز نزدیک شده است، گرچه عده‌ای او را در چنین اشعاری به رعایت‌نکردن الگوهای زبانی متهم می‌کنند؛ اما به‌واقع شعرهای رمزی و نمادین او اوج شعرهایش است. من شعرهای او را بالنده می‌بینم و پر از ظرافت و عاطفه و بالنده‌تر خواهد شد، به‌شرط این که به مضامین کلاسیک بازنگردد و به رویدادهای پسانیمایی بپردازد، چراکه تقلید از فضای ذهنی شاعران گذشته مرگ شاعر را به‌بار می‌آورد.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
فاضل نظری اکنون تنها یک‌سوم از عمر طبیعی خود را گذرانده است و در آینده معجزه‌ای در شعر امروز ما ایجاد خواهد کرد. حدود سه‌چهارم از حاضران در این مراسم با شعر آشنا هستند و همگی اذعان دارند که شعرهای فاضل نظری ویژه است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
خرمشاهی در وصف فاضل نظری شعر طنزی گفته است:[۲۲]
باشد عملی هر آن‌که از اهل هنر
جز فاضل ما که کلاً نظری است
مصطفی محدثی خراسانی
| « | فاضل نظری دارای شخصیتی تکامل‌یافته و از نظر تربیتی ریشه‌دار و اصیل است. همین موضوع موجب شد که ایشان خیلی زود راهش را پیدا کند و ما روزبه‌روز شاهد تکامل و شکوفایی او باشیم. ایشان از چند کتاب قبلی، شخصیت خودش را در شعر پیدا کرد و به‌نحوی شعرهای او امضایش را به‌همراه دارد، طوری که هرکسی با دیدن شعری از این شاعر می‌تواند بفهمد که او شاعرش بوده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
ساعد باقری
| « | شعر فاضل را مخاطب عام دیده و درک کرده و با آن ارتباط گرفته است. من تردیدی ندارم که شعر او شعری کم‌نظیر است. از سوی دیگر منتقدان و مخاطبان خاص هم به شعر او اقبال زیادی داشتند. بااین‌همه نمی‌دانم چرا برخی از دوستان شاعر در تحلیل شعر او خُرده می‌گیرند و حرفی نمی‌زنند که به کار شعر بیاید. نمی‌دانم چرا تنها به حواشی بسنده می‌کنند. مثلاً می‌گویند مضامین شعر او تکراری است و هیچ‌کدام در قلمرو نقد صحبتی نمی‌کنند. به‌نظر من این مقابله و مواجهه با شعر او طبیعی نیست و نمی‌دانم چرا وقتی با شعر او مواجه می‌شوند از او چشم‌پوشی و به‌نوعی خودزنی می‌کنند. به فاضل خُرده می‌گیرند که سبک هندی نو می‌خوانی و مضامینت را دائماً تکرار می‌کنی. او شاعر شعرهای عاشقانه است اما در اکثر این شعرها از کرامت، گذشت، قناعت، محبت و آزادی سخن گفته. اگر شعر اجتماعی چنین نیست پس شعر اجتماعی چیست؟ مگر جز این است که قرار است شعر در خدمت تأثیرگذاری بر مخاطب باشد. جنس مخاطبان ما طوری است که فضای امروز شعر ما آن‌ها را از ما گریزان کرده است. حالا وقتی شاعری پیدا شده که می‌تواند با این مخاطب گُریزپا ارتباط برقرار کند و با او حرف بزند، حیف نیست که اهالی شعر او را می‌رانند.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
فاضل از خودش می‌گوید
نوجوانی‌اش
| « | از دوران نوجوانی‌ام که صحبت می‌کنم احساس می‌کنم از یک دورهٔ باستانی سخن می‌گویم، چراکه در طی این دوران همه‌چیز با سرعت بسیاری پیشرفت کرده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
شعرهایشخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
| « | وقتی از غزل به‌عنوان قالب کهن استفاده می‌کنیم، ارزشمندی این قالب کهن در ظرفیت آن است و فکر می‌کنم در خود نوآوری نیز باید به شیوه‌ای نو و جدید نوآوری کنیم. کل هستی یک روایت تازه از واقعیت‌های کهن است و حقیقت، نظرگاه تمام شاعران بوده است. | » |
نظری پرفروش شدن مجموعهٔ اشعارش را در این روزگار با وضعیت چنین تیراژ کتاب، تنها لطف خدا می‌داند.
| ” | در مجموعهٔ «گریه‌های امپراطور» جنبه‌های حسی و عاطفی خیلی به‌چشم می‌آید. لحظه‌ها و درگیری‌هایی که در فضا شکل می‌گیرد، سطح گفت‌وگوها و حتی شکایت‌هایی که مطرح می‌شود بیانگر حس و عاطفه است. | “ |
| ” | در «اقلیت» حرف‌ها گویا هستند، استفاده از احساس به حداقل رسیده و جای این خلأ را حرف‌ها گرفته‌اند. | “ |
دفتر شعر «آن‌ها» جمعی بین احساس و اندیشه است و در واقع از هم‌اندیشی حرف‌ها و اندیشه‌ها و افکار خیال شاعرانه در هرگونه که مخاطب خاص خود را نیز دارد شکل گرفته است.
اظهار نظرهای او دربارهٔ دیگران
سپهری به شاعر رنگ‌ها و نقاش شعرها معروف است. شعر و نقاشی، گویی دو کفهٔ ترازو هستند. هنر سهراب، هم در شعر و هم در نقاشی‌اش والاست.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ
<ref> بدشکل است یا نام بدی داردغلامعلی حداد عادل
| « | در ترجمه‌های ایشان خبری از تحریف متن نیست و انگار که متن، نعل‌به‌نعل از نظر لفظی تطابق دارد. خیلی‌ها معتقدند هیچ ترجمه‌ای نیست که ترجمه شود و از متن اصلی بیشتر نباشد؛ اما در اشعاری که دکتر حداد عادل ترجمه کرده‌اند برخی متون کوتاه‌تر هم شده‌اند و معنا هم وسیع شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
از نقطه‌ای بترس که شیطانیت کنند
خلقیات
فاضل نظری فروتن است. اهل کارهای خیر و عمل صالح است. مغرور نیست. شعرهای او همان اندازه خوب است که شخصیتش و حتی شخصیتش از شعرهایش خوب‌تر است. او همهٔ موفقیت‌هایش را از فضل خدا می‌داند.[۱۹]
او خوش‌مرام است. نگاهی تیز و عمیق دارد. خاکی است. لحنی آرام و خوش‌طنین دارد.[۲۳]
آثار و کتاب‌شناسی
کارنامه و فهرست آثار
- گریه‌های امپراطور، زمستان۱۳۸۲
- اقلیت، بهار۱۳۸۵
- آن‌ها، بهار۱۳۸۸
- گزیدهٔ شعر، پاییز۱۳۹۰
- ضد، بهار۱۳۹۲
- کتاب، بهار۱۳۹۵
- اکنون، اسفند۱۳۹۷
سبک، لحن و ویژگی آثار
سبک: فاضل نظری در غزل‌هایش مثلثی از سبک‌های عراقی، هندی و غزل امروز را به‌نمایش گذاشته است. البته سبک غزلیات او به‌طورکل عراقی است. شعر فاضل به‌سبب استفادهٔ اندک از واژه‌های عربی و فصاحت زبانی به سعدی نزدیک‌تر است تا به حافظ. ناگفته نماند که بارقه‌هایی از اشعار بیدل نیز در غزلیات فاضل به‌چشم می‌خورد و ارتباط مخاطب را با معنای شعر دچار مشکل می‌کند.
ویژگی زبانی: اشعار فاضل نظری ساده و خوش‌خوان هستند. شاعر در پی کشف‌های زبانی نیست، بلکه معنا و محتوا را در نظر دارد. شعر فاضل از بازی‌های زبانی و فرمی به‌دور استخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد:
| نه این که فکر کنی مرهم احتیاج نداشت | که زخم‌های دل خون من علاج نداشت | |
| تو سبز ماندی و من برگ‌برگ خشکیدم | که آنچه داشت شقایق به سینه کاج نداشت[۲۴] |
اشعار فاضل گاه زبانی امروزی دارند و سنت‌های زبانی غزل کلاسیک نیز در آن‌ها موج می‌زند؛ گاه اشعار او کلاسیک هستند و در عین حال از زبان امروزی نیز بهره می‌گیرند.
ویژگی آوایی یا موسیقایی: فاضل در نگارش اشعار خویش چهار وزن را بیشتر به کار برده است که عبارت‌اند از: «مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن»، «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن»، «فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» و « مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن».
در بیشتر اشعار فاضل ردیف به‌چشم می‌خورد. او به‌طور معمول قافیه‌هایی بدیع و ردیف‌هایی مناسب را استفاده کرده است که صورت غزل‌هایش را زیبا جلوه داده‌اند.
ویژگی صور خیال: فاضل در به‌کاربردن عناصر خیالی دیدگاه کلاسیک خود را حفظ کرده است؛ ولی برای استفاده از تشبیهات در حدّ تقلید باقی نمانده است و نوآوری‌هایی را به‌نمایش گذاشته استخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد:
| مثل عکس رخ مهتاب که افتاده در آب | در دلم هستی و بین من و تو فاصله‌هاست[۲۵] |
ویژگی مضمون‌پردازی: از ویژگی‌های برجستهٔ شعر فاضل نظری می‌توان به مضمون‌پردازی اشاره کرد که نمایان‌گر نگاه خلاق او به پدیده‌هاست. مضمون‌پردازی از مؤلفه‌های اشعار سبک هندی محسوب می‌شود. فاضل نیز در غزلیات خود تصاویر بدیعی را خلق کرده است که به اشعار سبک هندی نزدیک‌اند:خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
| هرکه ویران کرد ویران شد در این آتش‌سرا | هیزم اوّل پایهٔ سوزاندنِ خود را گذاشتخطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد |
جوایز و افتخارات
افتخارات
«آنتولوژی ادبیات زنده» نام کتابی است که اشعاری از شاعران ایرانی را با ترجمهٔ سید حسین طباطبایی دارد و از سوی انتشارات اسکیفیا در سنت‌پترزبورگ منتشر شده است. این مجموعهٔ ده جلدی در بازار کتاب روسیه جای خود را باز کرده است. اشعاری از فاضل نظری نیز در این کتاب به زبان روسی ترجمه شده است.[۲۶]
مجموعه‌شعر «کتاب» در ۱۰ روز ۱۸هزار نسخه به فروش رفت و عنوان پرفروش‌ترین کتاب نمایشگاه را در سال۱۳۹۵ به خود اختصاص داد.
در سی‌ودومین نمایشگاه کتاب در اردیبهشت۱۳۹۸ بیشترین جست‌وجوی نام مؤلف به فاضل نظری اختصاص دارد.[۲۷]
برخی از خواننده‌ها غزل‌های فاضل نظری را در نُت‌های موسیقی گنجانده‌اند.
منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فاضل نظری نوشته شده است)
- «عاشقانه‌های یک ضد؛ «ضد» مجموعه شعر فاضل نظری» به‌قلمِ میرشمس‌الدین فلاح هاشمی در مجلهٔ سوره اندیشه، شهریور و مهر۱۳۹۲، شماره۷۰ و ۷۱
- «دیدار با محمدعلی بهمنی» در مجلهٔ گلستانه، مرداد۱۳۸۳، شماره۵۸
- «نامه‌خوانی فاضل نظری» در مجلهٔ شعر، زمستان۱۳۸۸، شماره۶۸
- «به همین سادگی که می‌بینی؛ سیری در شعر فاضل نظری» نوشتهٔ غلامعلی حداد عادل در مجلهٔ نامه فرهنگستان، تابستان۱۳۸۹، شماره۴۲
- «زیبایی در زیبافکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری» به‌کوششِ اسماعیل صدیق در مجلهٔ رشد آموزش هنر، بهار۱۳۹۰، شماره۲۵
- «تأثیر بیدل بر شعر انقلاب اسلامی (با تکیه بر اشعار علی معلم دامغانی، قیصر امین‌پور و فاضل نظری» به‌اهتمامِ سیدمهدی طباطبایی در مجلهٔ ادبیات انقلاب اسلامی (ویژه‌نامه فرهنگستان)، خرداد۱۳۹۳، شماره۱
- «نظری بر پازل فاضل نظری» به‌قلمِ فرامرز عرب‌عامری در مجلهٔ شعر، بهمن۱۳۹۳، شماره۷۵
- «هندی‌وارگی در اشعار فاضل نظری» نوشتهٔ غلامعلی فلاح و مهرداد زارعی در مجلهٔ زبان و ادبیات فارسی، بهار و تابستان۱۳۹۴، شماره۷۸
- «سبک‌شناسی شعر فاضل نظری» به‌کوششِ علی‌اکبر افراسیاب، یدالله بهمنی‌مطلق و محمد بیدخونی در مجلهٔ سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی «بهار ادب»، زمستان۱۳۹۶، شماره۳۸[۲۸]
بررسی چند اثر
گریه‌های امپراطور
این مجموعه‌شعر حاوی ۳۸غزل است. شاعر در سرودن غزل‌هایش می‌کوشد موسیقی شعر درونی (صنایع ادبی)، بیرونی (عروض) و کناری (ردیف و قافیه) را حفظ کند. همهٔ سروده‌ها غزل هستند و احساسات عاشقانه را با زبانی نرم و ساده بیان می‌کنند. ابیاتش روان است، طیف گسترده‌ای از واژه‌ها را در خود جای داده و از اشعار حافظ و سعدی تأثیر پذیرفته است. شعرهای این مجموعه مربوط به دوران دبیرستان و سال اول دانشگاه است، یعنی حدوداً از هجده سالگی تا بیست‌ودو سالگی. فاضل بیشتر از وزن‌های متناوب‌الارکان استفاده می‌کند. در این مجموعه ۸۱درصد از غزل‌ها ردیف دارند، ردیف‌هایی همچون عوض شدست، که بمیرم، عاشقت شدست، به‌هم می‌ریزد و... . درون‌مایهٔ این مجموعه عشق، غم و ذکر فراق است. اشارات مذهبی نیز در اشعار وجود دارد.
اقلیت
این کتاب ۳۷غزل دارد. شاعر با زبانی نرم و بدیع، مضامین و استعارات تازه‌ای را در شعر خود وارد کرده است. استفاده از عناصری همچون تخیل، عاطفه، زبان و آهنگ این مجموعه را متمایز کرده و سبب جذابیت آن شده است.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
ضد
این مجموعه حاوی چهل غزل است. حال‌وهوای آن به «گریه‌های امپراطور» نزدیک است و زبانش به زبان دفتر شعر «آن‌ها». برخی از اشعار این مجموعه مربوط به دوران نوجوانی شاعر است.[۲۹]
موضوع عرفان و عشق در این مجموعه سهم زیادی دارند و تعدادی از اشعار هم اجتماعی‌اند. غزل‌ها کوتاهند و متوسط تعداد ابیات، شش بیت است. یکی از نقاط قوت این مجموعه همین کوتاهی غزل‌هاست که شاعر جانِ کلامِ خود را در کوتاه‌ترین زمان به مخاطب انتقال می‌دهد.
جوّ عاشقانه و غمگینی بر «ضد» حاکم است، گاهی یأس و ناامیدی نیز بر اشعار سایه می‌افکند و مخاطب را آزار می‌دهد:
| من آسمان پر از ابرهای دلگیرم | اگر تو دلخوری از من، من از خودم سیرم | |
| من آن طبیب زمین‌گیر زار و بیمارم | که هرچه زهر به خود می‌دهم نمی‌میرم |
گاهی نیز «ضد» فضایی عارفانه پیدا می‌کند و فهم عاشقانهٔ شاعر از خداوند انسان را به یاد عرفای بزرگ می‌اندازد. نگاه شاعر به موضوع عشق بسیار متنوع است و این نوع نگاه از اعماق دل شاعر برمی‌خیزد.[۳۰]
ایرادِ وارده به مجموعه‌شعر«ضد» این است که کتاب ضد فرزند زمان خود نیست. فضای اشعار، آرکائیک و قدیمی است؛ مگرنه‌اینکه شاعر باید آینهٔ زمان خود باشد، اشعار «ضد» بسیار عقب‌تر از زمان کنونی است.[۳۱]
کتاب
«کتاب» ۳۹غزل دارد و شامل مفاهیم عاشقانه، عارفانه و اجتماعی است. در این مجموعه شاعر درپی مضامین جدید و امروزی است؛ ولی از واژه‌های کهن استفاده کرده است. سبک شعری فاضل نظری همچون سنگِ مرمری است که عراقی است؛ ولی رگه‌هایی از سبک هندی نیز در آن مشاهده می‌شود. فاضل شاعری مضمون‌پرداز است و در فرم ادعا ندارد.
شاعر دربارهٔ نام‌گذاری این مجموعه می‌گوید:
| « | کتاب پیش از هر چیز نام معجزهٔ پیامبر عزیزمان است و من با این نام‌گذاری در صدد بودم تا اهمیت این معجزه را یادآوری کرده باشم. از سویی دیگر انتخاب این نام تلاشی است برای نشان‌دادن اهمیت کتاب و خواندن.خطای یادکرد: برچسب بازکنندهٔ <ref> بدشکل است یا نام بدی دارد
|
» |
ناشرانی که با او کار کرده‌اند
- انتشارات سوره مهر
- انتشارات مروارید
تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها
فاضل نظری شاعری پرمخاطب است که آثارش در شمارگان پانصدهزار نسخه به‌فروش رفته است.[۳۲] «گریه‌های امپراطور» توفیق رسیدن به چاپ۵۹، «اقلیت» چاپ۴۹، «آن‌ها» چاپ۵۲، «گزیدهٔ شعر» چاپ۱۷، «ضد» چاپ۴۰، «کتاب» چاپ۳۴ و «اکنون» چاپ۱۴ را داشته‌اند.
انتشارات «سورهٔ مهر» که به‌مدت یک ماه امکان پیش‌خرید مجموعه‌شعر «اکنون» را فراهم کرده بود، یک چاپ از آن را که حدوداً دوهزاروپانصد نسخه دارد، به‌فروش رسانده بود. همچنین با گذشت هفت روز از انتشار این دفتر شعر، چاپ هفتم آن روانهٔ بازار شد.[۳۳]
نوا، نما و نگاه
پانویس
- ↑ «نقدی بر سه کتاب فاضل نظری». در اقلیم نقد.
- ↑ «مصاحبه‌ها».
- ↑ «سبک‌شناسی شعر فاضل نظری». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، ش. ۳۸.
- ↑ «استقبال از شعرهای فاضل نظری در افغانستان».
- ↑ «نظرخواهی دربارهٔ بهترین شعر فاضل نظری».
- ↑ «نشست سه‌گانهٔ فاضل نظری».
- ↑ «انتشار چاپ دوم کتاب «اکنون»».
- ↑ «رونمایی کتاب فاضل نظری».
- ↑ «دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی قلم زرین».
- ↑ «سهم نسل‌سومی‌ها از سروهای فجر».
- ↑ «بغض و سکوت فاضل».
- ↑ «زیبایی در زیبا فکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری». رشد آموزش هنر، ش. ۲۵.
- ↑ «بهترین عیدی که فاضل نظری گرفت».
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ «نظر قیصر امین‌پور دربارهٔ شعر فاضل نظری».
- ↑ مقیسه، امین زبان و ادب پارسی، ۱۷۱.
- ↑ «ضیافت اهل قلم در باغ کتاب».
- ↑ «آرزوی امیری اسفندقه برای فاضل نظری».
- ↑ «فاضل نظری مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شد».
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ «فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر است».
- ↑ سیدحسینی و موسوی گرمارودی. «چهار چهره، چهار نظر». شعر، ش. ۶۸، ۷۵.
- ↑ مشفق کاشانی و میرشکاک. «چهار چهره، چهار نظر». شعر، ش. ۶۸، ۷۶.
- ↑ «شعر طنز خرمشاهی برای فاضل نظری».
- ↑ «گفت‌وگو با فاضل نظری».
- ↑ نظری، گریه‌های امپراطور.
- ↑ نظری، آن‌ها.
- ↑ «از نیما یوشیج تا فاضل نظری در سنت‌پترزبورگ».
- ↑ «از فاضل نظری و سیمین دانشور تا محمود دولت‌آبادی و کریم زمانی».
- ↑ «فاضل نظری».
- ↑ «فاضل نظری اشعاری بر «ضد» خود منتشر می‌کند».
- ↑ «عاشقانه‌های یک ضد؛ ضد/ مجموعه شعر فاضل نظری». مجلهٔ سورهٔ اندیشه، ش. ۷۰ و ۷۱.
- ↑ «نظری بر پازل فاضل نظری». مجلهٔ شعر، ش. ۷۸.
- ↑ «تازه‌ترین کتاب فاضل نظری منتشر شد».
- ↑ «کتاب «اکنون» فاضل نظری در هفت روز به چاپ هفتم رسید».
منابع
- مقیسه، محمدحسن (۱۳۹۷). امین زبان و ادب پارسی: راهکارهای علمی و عملی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) دربارهٔ پویش و گسترش زبان و ادبیات فارسی. تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
- افرسیاب، بهمنی مطلق و بید خونی. «سبک‌شناسی شعر فاضل نظری». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، ش. ۳۸ (۱۳۹۶).
- صدیق. «زیبایی در زیبا فکرکردن است؛ تخیل هنری در گفت‌وگو با فاضل نظری». رشد آموزش هنر ۸، ش. ۲۵ (۱۳۹۰).
- سیدحسینی، رضا، سیدعلی موسوی گرمارودی، مشفق کاشانی و یوسف‌علی میرشکاک. «چهار چهره، چهار نظر». شعر، ش. ۶۸ (۱۳۸۸).
- کاظمی. «نقدی بر سه کتاب فاضل نظری». در اقلیم نقد، ۱۳۹۲.
- فلاح هاشمی. «عاشقانه‌های یک ضد؛ ضد/ مجموعه شعر فاضل نظری». مجلهٔ سوره اندیشه، ش. ۷۰ و ۷۱ (۱۳۹۲).
- عرب‌عامری. «نظری بر پازل فاضل نظری». مجلهٔ شعر، ش. ۷۸ (۱۳۹۴).
- نظری، فاضل (۱۳۹۰). گریه‌های امپراطور. تهران: انتشارات سورهٔ مهر.
- نظری، فاضل (۱۳۹۰). آن‌ها. تهران: سورهٔ مهر.
پیوند به بیرون
- «تازه‌ترین کتاب فاضل نظری منتشر شد». خبرگزاری تسنیم، ۱۲اسفند۱۳۹۷.
- «استقبال از شعرهای فاضل نظری در افغانستان». خبرگزاری تسنیم، ۱۳آذر۱۳۹۵.
- «نظرخواهی دربارهٔ بهترین شعر فاضل نظری». خبرگزاری تسنیم، ۱۲اسفند۱۳۹۷.
- «نشست سه‌گانهٔ فاضل نظری». مؤسسهٔ فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان، ۲۲شهریور۱۳۸۹.
- «سهم نسل‌سومی‌ها از سروهای فجر». تارنمای مؤسسهٔ فرهنگی مطبوعاتی جام‌جم، ۱۷اسفند۱۳۸۹.
- «فاضل نظری مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شد». خبرگزاری فارس، ۲۱آذر۱۳۹۶.
- «بهترین عیدی که فاضل نظری گرفت، صله ارحام را دوست دارم». خبرگزاری فارس، ۷فروردین۱۳۹۲.
- «کتاب «اکنون» فاضل نظری در هفت روز به چاپ هفتم رسید». خبرگزاری فارس، ۲۷اسفند۱۳۹۷.
- «شعر طنز خرمشاهی برای فاضل نظری؛ مخاطبان برای فاضل سنگ تمام گذاشتند». خبرگزاری فارس، ۱۴اسفند۱۳۹۷.
- «بغض و سکوت فاضل نظری در رونمایی اکنون شکست». خبرگزاری مهر، ۱۴اسفند۱۳۹۷. بازبینی‌شده در ۲۲شهریور۱۳۹۸.
- «از نیما یوشیج تا فاضل نظری در سنت‌پترزبورگ». خبرگزاری فارس، ۲۹خرداد۱۳۹۷.
- «فاضل نظری اشعاری بر «ضد» خود منتشر می‌کند». خبرگزاری فارس، ۱۱شهریور۱۳۹۰.
- «کتاب فاضل نظری رونمایی می‌شود». خبرگزاری فارس، ۱۱اردیبهشت۱۳۹۵.
- «انتشار چاپ دوم کتاب «اکنون» از فاضل نظری». خبرگزاری صدا و سیما، ۱۴اسفند۱۳۹۷.
- «غزل فاضل نظری در محضر رهبر انقلاب». خبرگزاری مهر، ۹خرداد۱۳۹۷.
- «برگزیدگان دوازدهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی قلم زرین». خبرگزاری مهر، ۱۵تیر۱۳۹۳.
- «از فاضل نظری و سیمین دانشور تا محمود دولت‌آبادی و کریم زمانی». همشهری، ۱۸اردیبهشت۱۳۹۸.
- «نظر قیصر امین‌پور دربارهٔ شعر فاضل نظری». رجانیوز، ۲۶اردیبهشت۱۳۹۱.
- «فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر است». باشگاه خبرنگاران جوان، ۱۲اردیبهشت۱۳۹۵.
- «گفت‌وگو با فاضل نظری». سایت بقا، ۱۶فروردین۱۳۹۰.
- «فاضل نظری». پایگاه مجلات تخصصی نور.
- «استفادهٔ رهبر انقلاب از مفهوم شعر». آپارات. بازبینی‌شده در ۱۰مهر۱۳۹۸ (۲اکتبر۲۰۱۹).
- «ضیافت اهل قلم در باغ کتاب». سایت باغ کتاب تهران، ۱۵تیر۱۳۹۸. بازبینی‌شده در ۲مرداد۱۳۹۸ (۲۴ژوئیه۲۰۱۹).
- «رباعی سفارشی فاضل نظری برای نامزد جناب‌خان». باشگاه خبرنگاران جوان، ۲۳اردیبهشت۱۳۹۵.
- «آرزوی امیری اسفندقه برای فاضل نظری». خبرگزاری تسنیم، ۱۸اردیبهشت۱۳۹۵.
- «مصاحبه‌ها». غزل‌های استاد فاضل نظری.
- «بیانات در دیدار شاعران». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، ۱۴مرداد۱۳۹۱.