هوشنگ ایرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌ادبیات
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پرواز (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده |نام = هوشنگ ایرانی |تصویر = |...» ایجاد کرد
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
|نام                    = هوشنگ ایرانی
|نام                    = هوشنگ ایرانی
|تصویر                  =  
|تصویر                  = Irani.jpg
|توضیح تصویر            =  
|توضیح تصویر            =  
|نام اصلی              = هوشنگ ایرانی
|نام اصلی              = هوشنگ ایرانی
خط ۴۸: خط ۴۸:
|امضا                  =  
|امضا                  =  
}}
}}
'''هوشنگ ایرانی''' شاعر معاصر، روزنامه‌نگار و منتقد بود که در اشعارش ناکام ماند.
<center>* * * * *</center>
می‌توان گفت ایرانی صدرنشین ناکامان و ناتمامان تاریخ شعر فارسی است. او زودهنگام است، شعرش در نثر اتفاق می‌افتد درک این سبک برای مخاطبان شعر فارسی که هنوز با شعر نو موزون نیمایی کنار نیامده‌ بودند، دشوار بود. سروده‌هایش ایرانی نیست هیچ پیوندی با گذشته شعر فارسی ندارد و با نوگرایانی چون [[نیما یوشیج|نیما]] سرستیز دارد. سروده‌های او هیچگاه نمی‌تواند جایگزین اشعار شاعرانی چون نیما شود. گاهی قلم شعر موزون به دست می‌گیرد اما وزن را نمی‌شناسد.
سروده‌های او سال‌ها بعد توسط افرادی کشف می‌شود. تفسیرهای از اشعار او وجود دارد که اغلب اغراق‌آمیزند و این اغراق شاید به جبران بی‌توجهی باشد که زمانه به ایرانی کرد! می‌گویند شاعرانی از او تأثیرپذیرفته‌اند ام خود شاعران این موضوع را انکار می‌کنند. اما به دور از باور نیست که سبک هوشنگ ایرانی و اشعارش بر تعدادی از شاعران پیشرو  مخصوصا در دهه‌های چهل، پنجاه و بعد شاعران دهه هفتاد تأثیر گذاشته است.
شعرها و سطرهایی که ایرنی می‌سرود غریب بود اما سال‌ها بعد به ارزش آنان پی برده شد!
اکنو نیز اشعارش خواندنی‌اند و شگفت. و برخی پیش‌تر از زمانه خویش‌اند. آثار او جای بحث و تفسیر و تأویل دارد.


به‌ناهنگام
هوشنگ ایرانی در سال ۱۳۳۴ آخرین مجموعه شعر خود را منتشر می‌کند و شعر فارسی را ترک می‌گوید. آیا او نابغه‌ای است درک‌ناشده یا کسی که از سر تنفنن به سراغ شعر آمده؟
مرتضی کاردر
«پنجه‌ای از ـ‌خشم‌ـ آبی خرد گردد/ در درونش/ هستی طوفان شود، همچون غباری/ زیر چنگ دره‌ها پیچان/ برکند نفرت از بند مهره/ شکافد/ قلعه‌های سهمگین خیره بر دریا/ مرداب آهن‌ها دود/ دشنه چشمش گلوی نهرها را یخ زند...»
ضعف تألیف‌ها و دشواری‌ها در شعرهای اولیه نیما کم نیست. شاملو در مجموعه شعر نخست نثرهایی دارد که اکنون حتی ارزش نثری هم ندارند. اخوان در مجموعه اول خود شاعری سنتی است و هنوز شعر نو را درک نکرده... اما استمرار است که همه ایشان را به شعر می‌رساند و شاعرانی صاحب‌سبک می‌شوند که جاودانه‌های شعر امروز را خلق می‌کنند.
راز عدم توفیق دیگر نوگرایان عدم استمرار است. عدم استمرار است که سبب می‌شود مشق‌های اولیه‌شان به شعر یا سبک شعری تبدیل نشود و سلوک شعری‌شان ناتمام بماند. شاید اگر شین پرتو و محمد مقدم و تندر کیا و دیگران شعر خود را ادامه می‌دادند، سرنوشتی دیگر در ادبیات امروز می‌یافتند. ناکامان و ناتمامان تاریخ شعر مدرن فارسی بسیارند اما بی‌تردید هوشنگ ایرانی صدرنشین آنهاست.
خوش‌بینانه اگر بخواهیم بنگریم هوشنگ ایرانی زودهنگام است. دوره‌اش فرانرسیده. زود آغاز می‌کند و اگر بگوییم خوش می‌درخشد، دولت مستعجل است. درست وقتی راه خود را پیدا می‌کند و به سبک و زبان و بیان خود دست می‌یابد، شعر را ترک می‌گوید و نامی می‌شود در کنار نام‌های نوگرای دیگری که زمانی به سراغ شعر نو آمده بودند.
اما از چشم‌اندازی سخت‌گیرانه‌تر هوشنگ ایرانی مثل سایر نوگرایان ناکام، پیوندی با سنت شعر فارسی ندارد. هوشنگ ایرانی زود آغاز می‌کند و نه تنها با گذشته شعر فارسی، بلکه با نوگرایانی مثل نیما نیز سر ستیز دارد. اما آنچه در آغاز به دست می‌دهد، شعری نیست که بتواند جایگزین شعر نیما و پیروان او شود. به نظر می‌رسد گاهی می‌خواهد شعر موزون بگوید، اما وزن را نمی‌شناسد. هنگامی که هنوز مخاطبان شعر فارسی با شعر نو موزون نیمایی کنار نیامده‌اند،‌ شعر هوشنگ ایرانی که در نثر اتفاق می‌افتد، کمی زودهنگام است. سطرهایی در شعر او بی‌معنایند. این‌ها صوت‌اند؟ چه جور صوتی؟ چیزی شبیه ذکر و ورد؟ به چه زبانی و در چه قاموسی؟
«مایاندوو/ کومبادوو/ کومبادوو/ هوررها... هوررها/ جی ‌جو ‌لی ‌جو‌ جی‌ لی»
هوشنگ ایرانی نامتعارف است و بی‌توجه به اقتضائات زمانه و سابقه شعر فارسی کار خود را آغاز می‌کند. شعر هوشنگ ایرانی ایرانی نیست. شعرهای او «جادوی اسپانیول» و «کاساندرا» و... است. او مدعی نوعی شعر عرفانی است، اما چه نوع عرفانی؟ هنگامی که شعرهای آرام و ملایم طبیعت‌گرایانه قرار است تصویری از شعر نو به دست دهند، او برای ابلیس شعر می‌گوید. چه کسی حاضر است پشت سر شاعری که برای ابلیس شعر می‌گوید، نماز بخواند؟ 
هوشنگ ایرانی را بیشتر از همه به دو چیز می‌شناسند مجله «خروس جنگی» و ترکیب «جیغ بنفش». او شعر را از مجله خروس جنگی آغاز می‌کند. مجله‌ای که حتی در نام نیز سر ستیز با زمانه دارد و شعر کبود را آنجا منتشر می‌کند و ترکیب «جیغ بنفش» سبب شهرت او می‌شود و بسیاری تا سال‌ها برای به سخره گرفتن شعر نو و شعرهای نامتعارف همچنان این تعبیر را به کار می‌برند. مگر «جیغ بنفش» چه فرقی با «عقل سرخ» سهروردی دارد و چگونه می‌شود یک ترکیب در ادبیات فارسی نشان خردمندی و نبوغ است و ترکیبی دیگر که به همان الگو ساخته شده اسباب تمسخر و استهزا؟
شاید آنچه بیشتر از همه سبب موضع‌گیری شاعران علیه شعر ایرانی یا نادیده گرفتن او می‌شود، ستیز او با نوگرایان است. در روزگاری که نوگرایان تازه مشغول یارکشی و جمع کردن هوادارانی برای خود هستند، هوشنگ ایرانی به آنها حمله می‌کند. شاید در افتادن او با نوگرایان و حمله‌های او به نیما یوشیج که اصحاب مجله خروس جنگی او را به طعنه استادنیما می‌خوانند، سبب می شود که حتی نوگرایان نیز به شعر او توجه نکنند.
«مردمک‌های سرگردانت را بر مستی اقیانوس راندی/ و بر آستانه خلوت ظلمت‌ها قدم نهادی/ اینک صاعقه راز که برنامحرم فرودآمد/ اینک نگهبان خاموشی‌ها که بیگانه را درنوردید
و آیا طوفان یک سقوط ابدیت لبخند را خواهد آشفت؟/ و آیا شکست یک شادی آرامش رنج را خواهد آزرد؟»
هوشنگ ایرانی (متولد ۱۳۰۴ در همدان) پس از تحصیل در رشته ریاضی دانشگاه تهران به نیروی دریایی می‌رود و عازم انگلستان می‌شود. از نیروی دریایی فرار می‌کند و به فرانسه می‌رود. پس از یک‌سال به ایران بازمی‌گردد و در سال ۱۳۲۷ به اسپانیا می‌رود و تحصیلات ریاضی خود را آنجا ادامه می‌دهد و در سال ۱۳۲۹ دوباره به ایران بازمی‌گردد. در سال ۱۳۳۰ به مجله خروس جنگی می‌پیوندد و نخستین شعرهای او آنجا منتشر می‌شوند. پس از آن در فاصله چهار سال چهار مجموعه منتشر می‌کند؛ «بنفش تند بر خاکستری» ۱۳۳۰، «خاکستری» ۱۳۳۱، «شعله‌ای پرده را برگرفت و ابلیس به درون آمد» ۱۳۳۱، «اکنون به تو می‌اندیشم، به توها می‌اندیشم» ۱۳۳۴. بعدها به خارج از ایران می‌رود و بیشتر عمر باقی‌مانده را در فرانسه و اسپانیا می‌گذراند و در سال ۱۳۵۲ زندگی را بدرود می‌گوید. 
زمان می‌گذرد و غربال‌ به دستانی که از عقب کاروان می‌آیند در سال‌های بعد شعر هوشنگ ایرانی را کشف می‌کنند. شعر ایرانی از دل تاریخ بیرون می‌آید و قرائت‌های تازه‌ای از شاعری که زمانه به او بی‌توجهی کرده صورت می‌گیرد. گاه تفسیرهایی که درباره شعر او صورت می‌گیرد، شاید به جبران بی‌توجهی‌های گذشته، قدری اغراق شده است. حتی شاعرانی را متأثر از او می‌دانند که خود شاعران هرگونه تأثیرپذیری از او را انکار می‌کنند. با این همه تردیدی نیست که شعر هوشنگ ایرانی بر شماری شاعران پیشرو در دهه‌های چهل و پنجاه و بعد شاعران دهه هفتاد تأثیرگذار بوده است. نیز تردیدی نیست که او شاعری بوده است با شعرها و سطرهایی غریب که ارزش‌های شاعرانه‌شان در سال‌های بعد معلوم گشت. هنوز هم بسیاری از شعرهای او خواندنی و شگفت و پیش‌تر از زمانه خویش‌اند. هنوز هم شعر او محل بحث و تفسیر و تأویل بسیار است.
«از دشت و دریا و جنگل گذشتم که تو را بازیابم/ تو را، ای زبان شعله‌ها/ ای رنج کهن/ بازگو اضطراب قربانی‌های بی‌شمارت را/ آشکار کن سنگینی سرمایی را که از چشمان هراسان آنان نوشیدی/ و به یادآورد طوفان‌هایی را که سقوط هر یک از پرستیده‌هایت بر تو فروکوفت
بازگو، بازگو/ گرمای دست‌های آشنایی را که برای آخرین‌بار و تنها بار فشردی»
==از میان یادها==
===انتشار===
===عشق===
===استاد===
===شاگرد===
===مردم===
===مطالبی از مجله‌های دوره خود===
===دوستی===
===قهر===
===آشتی‌ها===
===نگرفتن جوایز===
===حرفی که در حین گرفتن جایزه زده است===
===مذهب و ارتباط با خدا===
===جوایز===
===دارایی===
===زندگی شخصی===
===برخی خاله‌زنکی‌های شیرین (اشک‌ها و لبخندها)===
===شکایت‌هایی از دیگران کرده به محاکم و شکایت‌هایی که از او شده===
===مشهور ممیزی===
===مربوط به مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و حضور رادیو یا تلویزیون یا فضای مجازی همراه ارايه نمونه‌هایی از آن برای بخش شنیداری و تصویری===
==زندگی و یادگار==
===سال‌شمار زندگی===
===سال‌شمار زندگی===
۱۳۰۴: تولد در همدان
۱۳۲۷: سفر به اسپانیا و ادامه تحصیل در رشته ریاضی در آن‌جا
۱۳۲۹: بازگشت دوباره به ایران
۱۳۳۰: پیوستن به مجله خروس جنگی و منتشر کردن نخستین اشعارش در آن‌جا
۱۳۳۰:انتشار بتفش تند بر خاکستری
۱۳۳۱: انتشار خاکستری
۱۳۳۱: انتشار شعله‌ای پرده را برگرفت و ابلیس به دورن آمد
۱۳۳۴: انتشار اکنون به تو می‌اندیشم، به توها می‌اندیشم
۱۳۵۲: به تاریخ ۱۴شهریور در فرانسه دیده از دنیا فروبست
===از کودکی تا پیری===
===از کودکی تا پیری===
هوشنگ ایرانی متولد ۱۳۰۴ در همدان پس از تحصیل در رشته ریاضی دانشگاه تهران به نیروی دریایی می‌رود و عازم انگلستان می‌شود. از نیروی دریایی فرار می‌کند و به فرانسه می‌رود. پس از یک‌سال به ایران بازمی‌گردد و در سال ۱۳۲۷ به اسپانیا می‌رود و تحصیلات ریاضی خود را آنجا ادامه می‌دهد و در سال ۱۳۲۹ دوباره به ایران بازمی‌گردد. در سال ۱۳۳۰ به مجله خروس جنگی می‌پیوندد و نخستین شعرهای او آنجا منتشر می‌شوند. پس از آن در فاصله چهار سال چهار مجموعه منتشر می‌کند؛ «بنفش تند بر خاکستری» ۱۳۳۰، «خاکستری» ۱۳۳۱، «شعله‌ای پرده را برگرفت و ابلیس به درون آمد» ۱۳۳۱، «اکنون به تو می‌اندیشم، به توها می‌اندیشم» ۱۳۳۴. بعدها به خارج از ایران می‌رود و بیشتر عمر باقی‌مانده را در فرانسه و اسپانیا می‌گذراند و در سال ۱۳۵۲ زندگی را بدرود می‌گوید. 
===شخصیت و اندیشه===
===شخصیت و اندیشه===
===زمینهٔ فعالیت===
===زمینهٔ فعالیت===
===نگاه دیگران===
شاید آنچه بیشتر از همه سبب موضع‌گیری شاعران علیه شعر ایرانی یا نادیده گرفتن او می‌شود، ستیز او با نوگرایان است. در روزگاری که نوگرایان تازه مشغول یارکشی و جمع کردن هوادارانی برای خود هستند، هوشنگ ایرانی به آنها حمله می‌کند. شاید در افتادن او با نوگرایان و حمله‌های او به نیما یوشیج که اصحاب مجله خروس جنگی او را به طعنه استادنیما می‌خوانند، سبب می شود که حتی نوگرایان نیز به شعر او توجه نکنند.
===یادمان و بزرگداشت‌ها===
===یادمان و بزرگداشت‌ها===
===نظرِ خودش برای خودش===
===نظرِ خودش برای خودش===
===تفسیر خود از آثارش===
===تفسیر خود از آثارش===
===موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران===
===موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران===
خط ۱۲۴: خط ۹۳:
===استادان و شاگردان===
===استادان و شاگردان===
===علت شهرت===
===علت شهرت===
هوشنگ ایرانی را بیشتر از همه به دو چیز می‌شناسند مجله «خروس جنگی» و ترکیب «جیغ بنفش». او شعر را از مجله خروس جنگی آغاز می‌کند. مجله‌ای که حتی در نام نیز سر ستیز با زمانه دارد و شعر کبود را آنجا منتشر می‌کند و ترکیب «جیغ بنفش» سبب شهرت او می‌شود و بسیاری تا سال‌ها برای به سخره گرفتن شعر نو و شعرهای نامتعارف همچنان این تعبیر را به کار می‌برند. مگر «جیغ بنفش» چه فرقی با «عقل سرخ» سهروردی دارد و چگونه می‌شود یک ترکیب در ادبیات فارسی نشان خردمندی و نبوغ است و ترکیبی دیگر که به همان الگو ساخته شده اسباب تمسخر و استهزا؟
===فیلم ساخته شده براساس===
===فیلم ساخته شده براساس===
===حضور در فیلم‌های مستند دربارهٔ خود===
===حضور در فیلم‌های مستند دربارهٔ خود===
خط ۱۳۵: خط ۱۰۵:
===جوایز و افتخارات===
===جوایز و افتخارات===
===فهرست آثار===
===فهرست آثار===
===منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فرد نوشته شده است)===
===منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فرد نوشته شده است)===
* «هنجار گریزی در اشعار هوشنگ ایرانی» به کوشش غلامرضا پیروز، حسین حسن‌پور آلادشتی، مراد اسماعیلی، منتشر شده در مجله شعر پژوهشی، زمستان ۱۳۹۱، شماره۱۴، علمی-پٰوهشی از صفحه ۱ تا۲۲
* «بهترین اشعار غلامحسین غریب و هوشنک ایرانی به گزینش شمس لنگرودی: یک یادداشت» به گزارش شمس لنگرودی، منتشر شده در مجله گوهران بهار و تابستان ۱۳۸۴، شماره ۷ و ۸ از صفحه ۴۹ تا۵۰
* «بهترین اشعار هوشنگ ایرانی» به گزینش و نظارت شمس لنگرودی، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴، شماره ۷ و ۸، از صفحه ۶۲ تا ۸۶
* «سیمرغ کبود و حسرت کوه های بنفش: نگاهی به اشعار و افکار هوشنگ ایرانی»، به قلم و ایلیا دیانوش، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷ و ۸ از صفحه ۱۱۸ تا ۱۲۰
* «که در ناتوانی توانایی‌ها باز ماندیم؛ پیرامون طراحی‌ها هوشنگ ایرانی» به قلم فرزاد عظیم بیک، مجله تندیس ۳اردیبهشت ۱۳۹۸، شماره ۳۸۷ و ۳۸۶، از صفحه ۹ تا ۱۱
* «هوشنگ ایرانی و سورآلیسم ایرانی» به کوشش مشیت علایی، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷ و ۸، از صفحه ۹۴ تا۹۹
* «تبلور سورئالیسم در شعر هوشنگ ایرانی و مجموعه سریال» تألیف فر هاد رجبی، چاپ شده در مجله کاوش نامه ادبیات تطبیقی بهار ۱۳۹۳، شماره۱۳، علمی-پژوهشی از صفحه ۲۱ تا ۴۸
* «از جیغ بنفش تا موج نو (نگاهی نو به شعر هوشنگ ایرانی و احمدرضا احمدی، نمایندگان دو جریان شعری معاصر)» به قلم قهرمان شیری، منتشر شده در مجله کتاب ماه ادبیات بهمن ۱۳۸۶، شماره ۱۲۴۷ از صفحه ۲۶ تا۴۱
* «پست مدرنیسم و شعر معاصر» به کوشش قدرت‌الله طاهری، متشر شده در مجله پژوهش‌های ادبی، تابستان ۱۳۸۴، شماره۸، علمی-پژوهشی از صفحه ۲۹ تا۵۰
<ref>{{یادکرد وب|نشانی =https://www.noormags.ir/view/fa/search?q=%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&origin=undefined&index=|عنوان =هوشنگ ایرانی}}</ref>
===بررسی چند اثر===
===بررسی چند اثر===
===ویژگی شعر===
شعر او در نثر اتفاق می‌افتد. و به دلیل قالب متفاوتش زود هنگام است. سطرهایی از شعر او بی‌معنایند و مشخص نیست که صوت‌اند؟ اگر صوت‌اند چه جور صوتی؟ و اگز ذکر و ورد هستند به چه زبانی؟
مثل:
مایاتادور، کومبادوو، هوررها، جی جو لی جی جو لی 
===ناشرانی که با او کار کرده‌اند===
===ناشرانی که با او کار کرده‌اند===
===تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها===
===تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها===
==نوا، نما، نگاه==
==نوا، نما، نگاه==
===خواندنی و شنیداری و تصویری و قطعاتی از کارهای وی (بدون محدودیت و براساس جذابیت نمونه‌های شنیداری و تصویری انتخاب شود)===
===خواندنی و شنیداری و تصویری و قطعاتی از کارهای وی (بدون محدودیت و براساس جذابیت نمونه‌های شنیداری و تصویری انتخاب شود)===
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
== منابع ==
==پیوند به بیرون==


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۵

هوشنگ ایرانی

نام اصلی هوشنگ ایرانی
زادروز ۱۳۰۴
همدان
مرگ ۱۴شهریور ۱۳۵۲
فرانسه
مدرک تحصیلی دکتری ریاضیات

هوشنگ ایرانی شاعر معاصر، روزنامه‌نگار و منتقد بود که در اشعارش ناکام ماند.

* * * * *

می‌توان گفت ایرانی صدرنشین ناکامان و ناتمامان تاریخ شعر فارسی است. او زودهنگام است، شعرش در نثر اتفاق می‌افتد درک این سبک برای مخاطبان شعر فارسی که هنوز با شعر نو موزون نیمایی کنار نیامده‌ بودند، دشوار بود. سروده‌هایش ایرانی نیست هیچ پیوندی با گذشته شعر فارسی ندارد و با نوگرایانی چون نیما سرستیز دارد. سروده‌های او هیچگاه نمی‌تواند جایگزین اشعار شاعرانی چون نیما شود. گاهی قلم شعر موزون به دست می‌گیرد اما وزن را نمی‌شناسد. سروده‌های او سال‌ها بعد توسط افرادی کشف می‌شود. تفسیرهای از اشعار او وجود دارد که اغلب اغراق‌آمیزند و این اغراق شاید به جبران بی‌توجهی باشد که زمانه به ایرانی کرد! می‌گویند شاعرانی از او تأثیرپذیرفته‌اند ام خود شاعران این موضوع را انکار می‌کنند. اما به دور از باور نیست که سبک هوشنگ ایرانی و اشعارش بر تعدادی از شاعران پیشرو مخصوصا در دهه‌های چهل، پنجاه و بعد شاعران دهه هفتاد تأثیر گذاشته است. شعرها و سطرهایی که ایرنی می‌سرود غریب بود اما سال‌ها بعد به ارزش آنان پی برده شد! اکنو نیز اشعارش خواندنی‌اند و شگفت. و برخی پیش‌تر از زمانه خویش‌اند. آثار او جای بحث و تفسیر و تأویل دارد.

سال‌شمار زندگی

۱۳۰۴: تولد در همدان ۱۳۲۷: سفر به اسپانیا و ادامه تحصیل در رشته ریاضی در آن‌جا ۱۳۲۹: بازگشت دوباره به ایران ۱۳۳۰: پیوستن به مجله خروس جنگی و منتشر کردن نخستین اشعارش در آن‌جا ۱۳۳۰:انتشار بتفش تند بر خاکستری ۱۳۳۱: انتشار خاکستری ۱۳۳۱: انتشار شعله‌ای پرده را برگرفت و ابلیس به دورن آمد ۱۳۳۴: انتشار اکنون به تو می‌اندیشم، به توها می‌اندیشم ۱۳۵۲: به تاریخ ۱۴شهریور در فرانسه دیده از دنیا فروبست

از کودکی تا پیری

هوشنگ ایرانی متولد ۱۳۰۴ در همدان پس از تحصیل در رشته ریاضی دانشگاه تهران به نیروی دریایی می‌رود و عازم انگلستان می‌شود. از نیروی دریایی فرار می‌کند و به فرانسه می‌رود. پس از یک‌سال به ایران بازمی‌گردد و در سال ۱۳۲۷ به اسپانیا می‌رود و تحصیلات ریاضی خود را آنجا ادامه می‌دهد و در سال ۱۳۲۹ دوباره به ایران بازمی‌گردد. در سال ۱۳۳۰ به مجله خروس جنگی می‌پیوندد و نخستین شعرهای او آنجا منتشر می‌شوند. پس از آن در فاصله چهار سال چهار مجموعه منتشر می‌کند؛ «بنفش تند بر خاکستری» ۱۳۳۰، «خاکستری» ۱۳۳۱، «شعله‌ای پرده را برگرفت و ابلیس به درون آمد» ۱۳۳۱، «اکنون به تو می‌اندیشم، به توها می‌اندیشم» ۱۳۳۴. بعدها به خارج از ایران می‌رود و بیشتر عمر باقی‌مانده را در فرانسه و اسپانیا می‌گذراند و در سال ۱۳۵۲ زندگی را بدرود می‌گوید.

شخصیت و اندیشه

زمینهٔ فعالیت

نگاه دیگران

شاید آنچه بیشتر از همه سبب موضع‌گیری شاعران علیه شعر ایرانی یا نادیده گرفتن او می‌شود، ستیز او با نوگرایان است. در روزگاری که نوگرایان تازه مشغول یارکشی و جمع کردن هوادارانی برای خود هستند، هوشنگ ایرانی به آنها حمله می‌کند. شاید در افتادن او با نوگرایان و حمله‌های او به نیما یوشیج که اصحاب مجله خروس جنگی او را به طعنه استادنیما می‌خوانند، سبب می شود که حتی نوگرایان نیز به شعر او توجه نکنند.

یادمان و بزرگداشت‌ها

نظرِ خودش برای خودش

تفسیر خود از آثارش

موضع‌گیری‌های او دربارهٔ دیگران

همراهی‌های سیاسی

مخالفت‌های سیاسی

نامه‌های سرگشاده

نام‌های دسته‌جمعی

بیانیه‌ها

جملهٔ موردعلاقه در کتاب‌هایش

جمله‌ای از ایشان

نحوهٔ پوشش

تکیه‌کلام‌ها

خلقیات

منزلی که در آن زندگی می‌کرد (باغ و ویلا)

گزارش جامعی از سفرها(نقشه همراه مکان‌هایی که به آن مسافرت کرده است)

برنامه‌های ادبی که در دیگر کشورها اجرا کرده است

ناشرانی که با او کار کرده‌اند

بنیان‌گذاری

تأثیرپذیری‌ها

استادان و شاگردان

علت شهرت

هوشنگ ایرانی را بیشتر از همه به دو چیز می‌شناسند مجله «خروس جنگی» و ترکیب «جیغ بنفش». او شعر را از مجله خروس جنگی آغاز می‌کند. مجله‌ای که حتی در نام نیز سر ستیز با زمانه دارد و شعر کبود را آنجا منتشر می‌کند و ترکیب «جیغ بنفش» سبب شهرت او می‌شود و بسیاری تا سال‌ها برای به سخره گرفتن شعر نو و شعرهای نامتعارف همچنان این تعبیر را به کار می‌برند. مگر «جیغ بنفش» چه فرقی با «عقل سرخ» سهروردی دارد و چگونه می‌شود یک ترکیب در ادبیات فارسی نشان خردمندی و نبوغ است و ترکیبی دیگر که به همان الگو ساخته شده اسباب تمسخر و استهزا؟

فیلم ساخته شده براساس

حضور در فیلم‌های مستند دربارهٔ خود

اتفاقات بعد از انتشار آثار

نام جاهایی که به اسم این فرد است

کاریکاتورهایی که درباره‌اش کشیده‌اند

مجسمه و نگاره‌هایی که از او کشیده‌اند

ده تا بیست مطلب نقل‌شده از نمونه‌های فوق از مجلات آن دوره

برگه‌هایی از مصاحبه‌های فرد

آثار و کتاب‌شناسی

جوایز و افتخارات

فهرست آثار

منبع‌شناسی (منابعی که دربارهٔ آثار فرد نوشته شده است)

  • «هنجار گریزی در اشعار هوشنگ ایرانی» به کوشش غلامرضا پیروز، حسین حسن‌پور آلادشتی، مراد اسماعیلی، منتشر شده در مجله شعر پژوهشی، زمستان ۱۳۹۱، شماره۱۴، علمی-پٰوهشی از صفحه ۱ تا۲۲
  • «بهترین اشعار غلامحسین غریب و هوشنک ایرانی به گزینش شمس لنگرودی: یک یادداشت» به گزارش شمس لنگرودی، منتشر شده در مجله گوهران بهار و تابستان ۱۳۸۴، شماره ۷ و ۸ از صفحه ۴۹ تا۵۰
  • «بهترین اشعار هوشنگ ایرانی» به گزینش و نظارت شمس لنگرودی، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴، شماره ۷ و ۸، از صفحه ۶۲ تا ۸۶
  • «سیمرغ کبود و حسرت کوه های بنفش: نگاهی به اشعار و افکار هوشنگ ایرانی»، به قلم و ایلیا دیانوش، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷ و ۸ از صفحه ۱۱۸ تا ۱۲۰
  • «که در ناتوانی توانایی‌ها باز ماندیم؛ پیرامون طراحی‌ها هوشنگ ایرانی» به قلم فرزاد عظیم بیک، مجله تندیس ۳اردیبهشت ۱۳۹۸، شماره ۳۸۷ و ۳۸۶، از صفحه ۹ تا ۱۱
  • «هوشنگ ایرانی و سورآلیسم ایرانی» به کوشش مشیت علایی، منتشر شده در مجله گوهران، بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷ و ۸، از صفحه ۹۴ تا۹۹
  • «تبلور سورئالیسم در شعر هوشنگ ایرانی و مجموعه سریال» تألیف فر هاد رجبی، چاپ شده در مجله کاوش نامه ادبیات تطبیقی بهار ۱۳۹۳، شماره۱۳، علمی-پژوهشی از صفحه ۲۱ تا ۴۸
  • «از جیغ بنفش تا موج نو (نگاهی نو به شعر هوشنگ ایرانی و احمدرضا احمدی، نمایندگان دو جریان شعری معاصر)» به قلم قهرمان شیری، منتشر شده در مجله کتاب ماه ادبیات بهمن ۱۳۸۶، شماره ۱۲۴۷ از صفحه ۲۶ تا۴۱
  • «پست مدرنیسم و شعر معاصر» به کوشش قدرت‌الله طاهری، متشر شده در مجله پژوهش‌های ادبی، تابستان ۱۳۸۴، شماره۸، علمی-پژوهشی از صفحه ۲۹ تا۵۰

[۱]

بررسی چند اثر

ویژگی شعر

شعر او در نثر اتفاق می‌افتد. و به دلیل قالب متفاوتش زود هنگام است. سطرهایی از شعر او بی‌معنایند و مشخص نیست که صوت‌اند؟ اگر صوت‌اند چه جور صوتی؟ و اگز ذکر و ورد هستند به چه زبانی؟ مثل: مایاتادور، کومبادوو، هوررها، جی جو لی جی جو لی

ناشرانی که با او کار کرده‌اند

تعداد چاپ‌ها و تجدیدچاپ‌های کتاب‌ها

نوا، نما، نگاه

خواندنی و شنیداری و تصویری و قطعاتی از کارهای وی (بدون محدودیت و براساس جذابیت نمونه‌های شنیداری و تصویری انتخاب شود)

پانویس

منابع

پیوند به بیرون

پانویس

منابع

پیوند به بیرون