«ننه اربعین و ساک عجیب و غریب» داستانی است نوشته سنا ثقفی که در قالب ۳۶ صفحه در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات رود آبی به چاپ رسیده است. این اثر برگزیده بیستمین دوره جایزه ادبی قلم زرین در سال ۱۴۰۱ در بخش کودکان است.[۱]
ننه اربعین و ساک عجیب و غریب
نویسنده
سنا ثقفی
ناشر
رود آبی
محل نشر
قم
تاریخ نشر
۱۴۰۰
تعداد چاپ
اول
شابک
۹۷۸۶۲۲۷۸۹۵۵۲۰
تعداد صفحات
۳۶
موضوع
داستان کودک
زبان
فارسی
قطع
رقعی
نوع جلد
شومیز
تصویرگر
فاطمه رحمانی (چاپ اول و دوم)، نرگس السادات هاشمی منش (چاپ سوم)
*****
این داستان براساس روایت زیر، از امام حسن (ع) نوشته شده است:
«خدمت گزاری و نیاز مردم به شما از نعمت‌های خداست.»
اثر مذکور به صورت داستانی و بسیار جذاب به‌طوری که برای کودکان قابل درک باشد، نوشته شده است و واقعیت گوشهای از پیاده‌روی در اربعین و اتفاقاتی که ممکن است در این سفر برای زائران رخ دهد را نشان می‌دهد.
ننه اربعین مادربزرگی است که با ساکی بزرگ و عجیب راهی سفر اربعین می‌شود و هر زمان که اتفاقی می‌افتد از ساکش وسیله‌ای درآورده و مشکل را برطرف می‌کند؛ نویسنده به زیبایی بچه‌ها را با مادربزرگی که سال‌ها از خودشان بزرگ‌تر است همراه می‌کند و قدم به قدم راهی سفر اربعین می‌کند؛ رفتار و ساک ننه اربعین هر لحظه یک غافلگیری برای بچه‌ها دارد و همین موجب تعجب بچه‌ها و بامزگی داستان می‌شود.[۲]
درباره نویسنده
سنا ثقفی؛ نویسنده اثر
سنا ثقفی متولد ۱۳۷۴، دارای تحصیلات کارشناسی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و کارشناسی‌ارشد ادبیات کودک و نوجوان از دانشگاه شهید بهشتی می‌باشد؛ از افتخارات این نویسنده می‌توان به برگزیده شدن در جایزه قلم زرین، اثر قابل تقدیر جشنواره خانم در سال ۱۴۰۰ و سوگواره کتاب عاشورا در سال ۱۴۰۲ اشاره کرد. کتاب‌های «کاردستی دوبال»، مجموعه سه جلدی «بال‌های رنگی رنگی»، «اوه! خیلی بزرگ‌تر بلورک!»، «تعاملی بادبادک»، «داستان‌های من یک ایرانی مسلمانم»، «رشد نوآموز» و مقاله تخصصی «جعبه چوبی دین در مدارس هلند» از جمله آثار نویسنده هستند.[۳]
نظر نویسنده درباره اثر
جای خالی کتاب اربعینی برای کودکان و نوجوانان
در حوزه مسایل مربوط به اربعین، تعداد کتاب‌هایی که برای کودک کار شده است، به اندازه انگشتان یک دست هم نیست! بنابراین جا برای پرداختن به موضوع اربعین در حوزه کودک و نوجوان با توجه به پتانسیل‌هایی که دارد، بسیار زیاد است. در حوزه بزرگسال سفرنامه‌ها و روایت‌های متعددی نگارش شده است، اما برای کودکان آثار بسیار کمی داریم و به مقدار کافی هم نرسیده، چه برسد به تکرارگویی!
مفهوم «خدمت» در کانون توجه اثر
در «ننه اربعین و ساک عجیب و غریب» با این که سعی کردم یک فضای طنز را با شیطنت‌ها و جذابیت‌های کودکانه ترسیم کند، توجه من بیشتر بر خدمت معطوف بود. در این داستان شخصیتی را که برای بچه‌ها دوست داشتنی باشد خلق کردم؛ سپس یک فضای فانتزی را ترسیم کردم که مفهوم خدمت را در کنار مفاهیم دیگر به کودک آموزش دهم. در داستان حوزه کودک و نوجوان باید توجه و تمرکز وحدت وجود داشته باشد و نویسنده سراغ موضوع‌های متعدد نرود؛ اما زمانی که به صورت غیرمستقیم فضایی را که ظرفیت بالایی دارد، ترسیم می‌کنیم، مفاهیم دیگری نیز به کودک منتقل می‌شود. به‌عنوان نمونه در این اثر هدفم نشان دادن محبت زائران به یکدیگر نبود ولی ناخودآگاه بیان شد. هدف نشان دادن عدد نبود ولی نوشته شد. خیلی به طرز صحبت کردن کوچک‌ترها با بزرگ‌ترها توجه‌ای نداشتم اما در کتاب لحاظ شده و رعایت تمام این نکات خیلی اثربخش بوده و در بازخوردهای کتاب با آن مواجه شدم.[۴]
اهدا جایزه بیستمین دوره جایزه قلم زرین. ۱۴ تیر ۱۴۰۱
نشست معرفی و نقد و بررسی کتاب ننه اربعین و ساک عجیب و غریب اش به همراه ۳ اثر دیگر در فرهنگ‌سرای گلستان
نشست نقد و بررسی کتاب «ننه اربعین و ساک عجیب و غریب» در فرهنگ‌سرای گلستان در ۲۶ آبان ۱۴۰۰؛ این نشست به همراه ۳ اثر دیگر با حضور نویسندگان آثار و اهالی قلم برگزار گردید.[۵]
برشی از متن کتاب
حشره مشره دوست داری ننه؟
دختر لپ گلی سر تکان داد و پروانه‌های لباسش را نگاه کرد.
حشره‌های کوچولو موچولو خیلی بانمکن!
□□□
ننه اربعین بند سبز را بالا آورد. دختر لپ گلی را نگاه کرد
و گفت: هر کدوم از قلمبه‌های این بند سبز، نشونه یه زائره ننه. با خودم آوردم ببندم به ضریح، دلشون همیشه همین جا بمونه.
مشخصات کتاب‌شناختی
تصویرِ رویِ جلد کتاب در چاپ سوم
«ننه اربعین و ساک عجیب و غریب» داستانی نوشته ثنا سقفی با تصویرگری فاطمه رحمانی (در چاپ اول و دوم) و نرگس السادات هاشمی منش (در چاپ سوم) در قطع رقعی و با جلد شومیز در ۳۶ صفحه است، که در سال ۱۴۰۰ توسط نشر رود آبی منتشر شده است و برای کودکان رده سنی «ب» و «ج» مناسب است. چاپ سوم این اثر در سال ۱۴۰۳ به انتشار رسید. نسخه الکترونیکی کتاب مذکور در سایت نشر رود آبی در دسترس است.
